Mangʻitlar sulolasi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Mangʻitlar (sulola)dan yoʻnaltirildi)
Mangʻitlar bayrogʻi

MangʻitlarBuxoro amirligini boshqargan oʻzbek sulola (1756—1920). Uning vakillari mangʻit urug‘iga mansub boʻlganlar.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ashtarxoniylar sulolasi oʻrniga kelgan Muhammad Rahimnit taxtga rasman oʻtirishi 1756-yil 12-dekabrdan boshlangan. Uning vafotidan soʻng taxt vorisi etib Fozil toʻra (qizining oʻgʻli), keyin Ubaydullaxon tayinlangan boʻlsada, davlatni amalda amakisi Doniyolbiy otaliq (1758—85) boshqargan. Amir Shohmurod Zarafshon vodiysi, Amudaryo va Qashqadaryodagi sunʼiy sugʻorish tizimini qayta tikladi. Buxoro aholisini bojdan, hunarmandlarni kundalik yigʻimlardan, mehnat majburiyatidan va soliqdan ozod etuvchi tarxon yorligʻini berdi. Xiroj va nikoh puli, tarozi haqi va boshqalar kamaytirildi. Sud tizimi qayta tuzildi. Davlat hokimiyati mustahkamlandi. Amir Haydar davrida oʻzaro urushlar kuchaydi. U Amudaryoning janubiy sohili, yuqori Zarafshon, Shahrisabz va Miyonqolni saqlab qolish uchun kurash olib bordi. Nasrullaxon mamlakatdagi tarqoqlikni tugatish uchun kurashdi. Yarim mustaqil va kuchli Shahrisabz va Kitob bekliklari boʻysundirildi. Qoʻqon xonligi tobe etildi. Amir Muzaffar davrida esa Buxoro amirligi Rossiya tomonidan istilo etildi. Amir Abdulahad va Amir Olimxon hukmronligi vaqtida Buxoroda rus podsho hukumatining mavqei mustahkamlandi. Buxoro bosqinidan keyin tuzilgan Buxoro Xalq Sovet Respublikasi tashkil topgach, bu sulolasi tugatildi. [1]

Hukmdorlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amir Said Olimxon (fotograf S.M. Prokudin-Gorskiy, 1911).

Sulola[tahrir | manbasini tahrirlash]

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Xudoyorbiy
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Muhammad Hakimbiy
 
 
 
 
 
Doniyol otaliq
 
 
 
 
Abulfayzxon
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Badalbek
 
Muhammad Rahimxon
 
Barot Sulton
 
Amir Shohmurod
 
 
 
 
Yulduz begim
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Norbo’tabiy
 
qizi; ismi noma’lum
 
 
 
 
 
Husayn (Miriy)
 
Amir Haydar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Fozilbiy
 
 
 
Amir Husayn
 
Amir Umar
 
Amir Nasrulla
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Amir Muzaffar
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Abdumalik
 
 
Nuriddin
 
 
Abdulmo’min
 
 
Abdulfattoh
 
 
Najmiddin
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Amir Abdulahad
 
Akram
 
Siddiq
 
Mansur
 
Nosir
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Amir Olimxon
 
Qosimxon
 
 
 
 
 
Nikolay Seretelli
 
 
 
 
 
 

Gallereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Мирза Абд-ал-Азим Сами, Тарих-и салатин-и мангития, Москва., 1962
  2. Трактат Ахмада Даниша, История Мангитской династии, пер. и предисл. И. А. Наджафовой, Душанбе, 1967

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil