Kontent qismiga oʻtish

Gallabiya

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

 

Misrdagi musiqachilar jellabiya kiygan

  Gallabiya , shuningdek galabiya [1] yoki galabeya  ( arabcha: جلابية / ALA-LC : jilabīyah, Misr jargoni : Galabiya, Misr Arablari: [ɡæ.læ.ˈbej.jæ, ɡæl.læ- ] ; "jelebeeya" Efiopiyada ; Eritreyadagi "jehllubeeya") Nil vodiysida joylashgan tub axolining, an'anaviy Misr kiyimidir. Bugungi kunda u Misr Respublikasida (Giza-Qohira, Luksor va Asvan) yashovchi aholining boy kishilari kiyadigan oq rang navlariga ega.Gallabeya libosini necha yillar o'tgan bo'lsada Sudanda ham kiyish urifdan qolmagan, lekin boshqa to'qimalarga ega va odatda oq rangda [2], shuningdek, Eritreya va Efiopiyadan kelgan ba'zi jamoalar. Rangli Misr uslubi erkaklar va ayollar tomonidan qoʻllanadi. [3]

Sharqiy Sudanda jellabiya kiygan beja bola

Gallabiya arab tilidan juda katta farq qiladi, chunki gallabeyaning yenglari va tuzilishi kengroq kesimga ega, yoqasi yo'q (ba'zi hollarda tugmalar yo'q) va uzunroq, kengroq yenglari bor. Fermerlar yoki savdogarlar uchun maxsus tamaki, kalit, tanga, pul yoki boshqa kichik narsalarni olib yurish uchun mo'ljallab tikilgan juda keng qisma va cho'ntaklar ham mavjud boʻlgan. Qizil dengiz sohillarida Misr, Nubiya va Sudanda va Beja qabilalari orasida jellabiyaning dehqonchilik bilan bog'liqligi sababli arab taomlari afzal ko'riladi.

Yozning jazirama issig'ida kiyiladigan Gallabiya libosi ko'pincha oq yoki qaymoq rangga ega. Qishning iliq mavsumida esa kulrang, to'q yashil, zaytun, ko'k, jigarrang yoki chiziqli qalinroq matolardan foydalaniladi va bo'yniga rang-barang sharflar taqiladi. Kiyim an'anaviy ravishda ammama ( salla ) bilan kiyiladi.

Sudandagi umumiy erkaklar kiyimi odatda uchta qismdan iborat: jibba, kaftan va seder . Gebba/jibba - bu libos keng, agarda yengi bo'lsa u ham keng qilib tikilgan, hech qanday yoqasiz, ko'krak qafasining uzun ochilishi bilan tavsiflangan ustki kiyim. Shahar andozasida esa bu ochilish oxirigacha davom etardi, bu jibbani samarali ravishda huddiki uzun paltoga aylantirdi. Uning bir tomonida bitta cho‘ntak (bazi joylarda ikkita cho'ntakli jibbani ham uchratishingiz mumkin), ikkinchi tomonida esa faqat Kaftandagi cho‘ntagiga olib boradigan teshik, gallabiyaning ichki kiyimi bor. Kaftan jibba bilan juda mos keladi va issiqdan ham, sovuqdan ham himoya qilish uchun uning ostida kiyiladi. Bundan tashqari, qishki jibba junidan kelib chiqadigan tirnash xususiyati oldini olish uchun toza paxtadan qilingan. Kaftan va jibba o'rtasida pul, sigaret qutilari va hatto to'pponcha uchun kichik cho'ntaklari boʻlgan seder (yelek) bor. An'anaviy kamees va sirval odatda uch qismli kostyum ostida kiyiladi. 

  • Amama
  • Bekishe
  • Kuygan
  • Djellaba
  • Hijob
  • Jilbob
  • Savob
  • Qamis

Ma'lumotnomalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. Kushkush. „In the Land of Kush“. Smithsonian Magazine. Smithsonian Institution (2020-yil sentyabr). Qaraldi: 2021-yil 19-yanvar.
  2. Perner, Conradin. Why Did You Come If You Leave Again?: The Narrative of an Ethnographer's Footprints Among the Anyuak in South Sudan (en). Xlibris Corporation, 2017-03-15. ISBN 978-1-5245-7187-0. 
  3. Challen, Paul. The Culture and Crafts of Egypt (en). The Rosen Publishing Group, Inc, 2015-07-15 — 22-bet. ISBN 978-1-4994-1157-7.