Pushti (rang)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Pushti
 
Pink sapphire ring.jpg
Woman of Malaysia at the Spring Fest 2009 in Moscow, Russia (cropped).jpg
Cherry Blossom Spring Sky (4531848988) (cropped).jpg
Jules Plisson Stade francais 2012-03-03.jpg
James's Flamingo mating ritual.jpg
Gtk-dialog-info.svg     Rang mutanosibligi
Hex triplet #FFC0CB
sRGBB (r, g, b) (255, 192, 203)
HSV (h, s, v) (350°, 25%, 100%)
CIELChuv (L, C, h) (84, 39, 1°)
Manba HTML/CSS[1]
B: Normallashtirilgan [0–255] (bayt)

Pushti-och qizil rangga ega boʻlgan gul rangi[2][3]. U birinchi marta XVII asr oxirida rang nomi sifatida ishlatilgan[4]. Yevropa va Qoʻshma Shtatlardagi soʻrovlarga koʻra, pushti rang koʻpincha jozibadorlik, xushmuomalalik, sezgirlik, noziklik, shirinlik, ayollik va romantikaning eng yaxshi ramzi sifatida tanlangan. Pushti va oqning kombinatsiyasi poklik va aybsizlikni, pushti va qora rang kombinatsiyasi esa jozibani ifodalaydi[5]. XXI asrda pushti ayollik ramzi hisoblanadi, lekin, 1920-yillarga qadar pushti erkaklikni aks ettiruvchi rang boʻlgan[6].

 

Tabiat va madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Pushti rangning turlari

    Pushti rangning turlari

  • Pushti rang oʻz nomini Dianthus oilasi vakillarining pink deb ataladigan gulidan olgan.

    Pushti rang oʻz nomini Dianthus oilasi vakillarining pink deb ataladigan gulidan olgan.

  • Koʻpgina Yevropa tillarida pushti gul atirgul yoki rosa deb ataladi.

    Koʻpgina Yevropa tillarida pushti gul atirgul yoki rosa deb ataladi.

  • Senday, Miyagi, Yaponiyada gullagan gilos.

    Senday, Miyagi, Yaponiyada gullagan gilos.

  • Hindistonning Andxra-Pradesh shtatidagi Pocharam koʻli ustida katta pushti flamingolar uchmoqda.

    Hindistonning Andxra-Pradesh shtatidagi Pocharam koʻli ustida katta pushti flamingolar uchmoqda.

  • Rodoxrozit pushti rangdagi qimmatbaho toshlardan biri.

    Rodoxrozit pushti rangdagi qimmatbaho toshlardan biri.

Etimologiya va taʼriflar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushti nomi[7] Chinnigul turkumidagi gulli oʻsimliklar sharafiga nomlangan. „Pushti“ feʼli XIV asrda kelib chiqqan boʻlib, „teshish yoki teshib naqsh bilan bezash“ degan maʼnoni anglatadi[8].

Pushti rang tabiatda kamdan-kam uchraydi, shuning uchun u birinchi marta ot soʻz turkumiga mansub rangni ifodalovchi soʻz sifatida XVII asrda ishlatilgan[9].

Tarix, sanʼat va moda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushti rangdan adabiyotda qadim zamonlardan beri tasvirlangan. Miloddan avvalgi 800-yilda Homer Odisseyda, taxminan shunday deb yozgan edi: „Tong otganida, roseus rangiga kiradi.“[10]. Rim shoirlari ham rangni tasvirlab bergan. Roseus lotincha soʻz boʻlib, " qizil " yoki „pushti“ degan maʼnoni anglatadi. Lucretsiy bu soʻzni "Narsalar tabiati haqida" (De rerum natura) dostonida tongni tasvirlash uchun ishlatgan[11].

Pushti oʻrta asrlar modasida keng tarqalmagan. Zodagonlar odatda toʻq ranglarni afzal koʻrganlar, masalan, qip-qizil. Biroq, u ayollar modasi va diniy sanʼatda oʻz oʻrniga ega boʻlgan. XIII- XIV asrlarda Cimabue va Duccio asarlarida Masih bolasi baʼzan pushti rangli libos kiygan holda kiyingan holda tasvirlangan.

Rafaelning Uygʻonish davridagi "Madonna of the Pinks" rasmida, Iso Masih onasi Bibi Maryamga pushti gul taqdim etadi. Pushti rang nikoh ramzi boʻlib, ona va bola oʻrtasidagi ruhiy bogʻliqlikni koʻrsatgan[12].

Uygʻonish davrida pushti rang asosan portretlarda yuz va qoʻllarning terisi uchun ishlatilgan. Buning uchun ishlatiladigan pigment engil cinabrese deb nomlangan. Bu rang sinopiya yoki Venetsiyalik qizil deb nomlangan qizil tuproq pigmenti va Bianco San Genovese yoki oq ohak deb nomlangan oq pigment aralashmasi edi. Cennino Cennini oʻzining XV asrdagi mashhur rassomlik boʻyicha Il Libro Dell’Arte qoʻllanmasida bo yoqni shunday taʼriflagan: „Ushbu pigment topilgan eng yengil sinopiya va Avliyo Ioann oq rangi bilan aralashtirilgan. Florensiyada chaqirilgan bu oq rang butunlay yaxshilab tozalangan ohakdan tayyorlangan. Va bu ikki pigmentni yaxshilab aralashtirib boʻlingach, ulardan yarim yongʻoq kabi kichik nonlar shaklini tayyorlang va ularni quriting. Kerak boʻlganda oz-ozdan foydalaning. Agar siz bu rangdan yuzlar, qoʻllarni boʻyash uchun ishlatsangiz, pigment sizga katta foyda keltiradi“[13].

  • Yunon shoiri Gomer Odisseyda yozgan Serifosda quyosh chiqishi, Gretsiya.

    Yunon shoiri Gomer Odisseyda yozgan Serifosda quyosh chiqishi, Gretsiya.

  • Uygʻonish davrining boshida chaqaloq Iso baʼzan pushti rang libosda tasvirlangan.

    Uygʻonish davrining boshida chaqaloq Iso baʼzan pushti rang libosda tasvirlangan.

  • Qizil kiyimdagi ritsar pushti rang libosdagi qizdan dubulgʻa olmoqda , „Iskandarning romantikasi“ning inglizcha qoʻlyozmasidan (1338-1344).

    Qizil kiyimdagi ritsar pushti rang libosdagi qizdan dubulgʻa olmoqda , „Iskandarning romantikasi“ning inglizcha qoʻlyozmasidan (1338-1344).

XVIII asr[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushti rang XVIII asrda Yevropaning barcha sudlarida mashhur boʻlgan. Pushti rangni ayniqsa Fransiya qiroli Lyudovik XV ning bekasi xonim de Pompadur (1721-1764) juda yoqtirgan u och koʻk va pushti ranglardan iborat liboslarni juda yaxshi koʻrgan[14].

  • Pushti XVIII asrning oxirlarida butun Yevropada mashhur rangga aylangan.

    Pushti XVIII asrning oxirlarida butun Yevropada mashhur rangga aylangan.

  • Ser Tomas Lourens tomonidan „Pinkie“ nomi bilan mashhur Sara Multon portreti (1794). Suratda pushti yoshlik, aybsizlik va muloyimlikni ifodalaydi.

    Ser Tomas Lourens tomonidan „Pinkie“ nomi bilan mashhur Sara Multon portreti (1794). Suratda pushti yoshlik, aybsizlik va muloyimlikni ifodalaydi.

XIX asr[tahrir | manbasini tahrirlash]

XIX asrda Angliyada yosh oʻgʻil bolalar asosan pushti rangli liboslarni kiyishgan. Angliyada erkaklar qizil, oʻgʻil bolalar esa pushti rangli forma kiyishgan. 19-asrdagi bolalar uchun kiyimlarning barchasi deyarli har doim oq rangda boʻlgan, chunki kimyoviy boʻyoqlar ixtiro qilinishidan oldin, har qanday rangdagi kiyimlar qaynoq suvda yuvilganda rangini tezda yoʻqotgan[15]. Qirolicha Viktoriyaning 1850-yilda chizilgan suratida uning yettinchi farzandi uchinchi oʻgʻli Artur pushti kiyimda tasvirlangan.

  • Qirolicha Viktoriya 1850 yoki 1851 yillarda uchinchi oʻgʻli va yettinchi farzandi shahzoda Artur bilan. XIX asrda oʻgʻil bolalar koʻpincha oq va pushti libos kiyishgan. Pushti erkaklar rangi sifatida koʻrilgan, qizlar koʻpincha oq va koʻk liboslarni kiyib yurishgan.

    Qirolicha Viktoriya 1850 yoki 1851 yillarda uchinchi oʻgʻli va yettinchi farzandi shahzoda Artur bilan. XIX asrda oʻgʻil bolalar koʻpincha oq va pushti libos kiyishgan. Pushti erkaklar rangi sifatida koʻrilgan, qizlar koʻpincha oq va koʻk liboslarni kiyib yurishgan.

  • Pushti rangdagi yosh bola, Amerika rassomlik maktabi (taxminan 1840).

    Pushti rangdagi yosh bola, Amerika rassomlik maktabi (taxminan 1840).

  • Pushti linosdagi raqqosalar. Edgar Degas

    Pushti linosdagi raqqosalar. Edgar Degas

  • Meri Kassatt, katta pushti qalpoq kiygan qiz, 1909-yil. Shaxsiy kolleksiya.

    Meri Kassatt, katta pushti qalpoq kiygan qiz, 1909-yil. Shaxsiy kolleksiya.

XX asr — hozirgi kun[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1949-yilda Nyu-Yorkdagi mashhur Waldorf-Astoria mehmonxonasida boʻlib oʻtgan parad liboslarning yorqin pushti ohanglari tufayli ishtirokchilar orasida shov-shuvga sabab boʻldi. Oʻsha davrning jurnalistlari va tanqidchilari meksikalik dizayner Ramon Valdioseraning ilhom manbasini bilishga intilib, undan rangning kelib chiqishi haqida soʻrashgan. Rassom shunchaki: bu pushti rang allaqachon Meksika madaniyatining bir qismi ekanligini aytgan[16].

Eyzenxauerning rafiqasi Mamie Eyzenxauer inauguratsiya marosimida pushti koʻylak kiyganida, pushti rangga qizlar bilan bogʻliq boʻlgan rang sifatida qarash boshlangan. 1957-yilgi Amerikaning „ Qiziqarli yuz“ musiqiy filmi ham pushti rangning ayollar bilan aloqasini mustahkamlashda muhim rol oʻynadi[17].

XX asrda kimyoviy boʻyoqlar ixtiro etilishi pushti rangni yanada chiroyliroq koʻrinishiga sabab boʻlgan. Pushti ranglarning yangi turlarini yaratishda italiyalik dizayner Elza Schiaparelli (1890-1973) koʻplab ishlarni amalga oshirgan, u surrealistik harakat rassomlari, shu jumladan Jan Kokto bilan hamnafas boʻlgan[15]. 1931-yilda u qizil rangni oz miqdorda oq rang bilan aralashtirish natijasida yaratilgan hayratlanarli pushti deb nomlangan yangi rang turini yaratgan. U Shocking nomli parfyumni sotuvga chiqardi, u ayol tanasi shaklidagi shishada sotilgan[18].

1930 va 1940-yillarda fashistlar Germaniyasida gomoseksuallikda ayblangan natsist kontslagerlari mahbuslari pushti uchburchak kiyishga majbur boʻlganlar[19]. Shu sababli, pushti uchburchak zamonaviy gey huquqlari harakatining ramziga aylangan[20].

1930-1940-yillarda doʻkonlardagi holat shuni koʻrsatdiki, odamlar tobora koʻproq qizlar uchun pushti, oʻgʻil bolalar uchun koʻk rangli liboslarni sotib olishni afzal koʻrgsnlar. Bu holat 1940-yillarda doimiy meʼyorga aylandi[21][22].

Fan va tabiat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Optika[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushti odatda qizil rang sifatida qabul qilingan boʻlsa-da[23][24], koʻpchilik pushti ranglarni, qizil va magenta orasidagi rang deb hisoblaydi. Pushti rang bir nechta oʻzgarishlarga, masalan, qizil ikra rangi toʻq sariq rangga moyil[25][26][27][28].

Quyosh chiqishi va botishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyosh nuri atmosfera boʻylab oʻtganda, baʼzi ranglar havo molekulalari va havodagi zarralar tomonidan qaytariladi. Bu holat Rayleigh qaytarilishi deb ataladi. Toʻlqin uzunligi qisqaroq boʻlgan ranglar, masalan, koʻk va yashil ranglar kuchliroq tarqaladi va koʻzga etib boradigan yorugʻlikdan chiqaradi[29]. Quyosh chiqishi va quyosh botishida, quyosh nurining atmosfera orqali koʻzgacha boʻlgan yoʻli eng uzun boʻlganda, koʻk va yashil komponentlar yoʻqoladi va uzunroq toʻlqinlar toʻq sariq, qizil va pushti nur koʻzgacha yetib keladi. Qolgan pushti quyosh nuri bulut tomchilari va boshqa nisbatan katta zarralar orqali ham tarqalishi mumkin, ular ufq ustidagi osmonga pushti yoki qizgʻish rang beradi[30].

Geologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Biologiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Goʻsht va dengiz mahsulotlaridagi pushti rang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Xom mol goʻshti qizil rangga ega, chunki sigir va choʻchqa kabi umurtqali hayvonlarning mushaklarida kislorod va temir atomlarini bogʻlaydigan mioglobin oqsili mavjud. Mol goʻshti pishirilganda, mioglobin oqsillari oksidlanadi va asta-sekin qizildan pushti keyin esa jigarrangga aylanadi. Choʻchqa goʻshti mol goʻshtiga qaraganda kamroq mioglobinni oʻz ichiga oladi va shuning uchun kamroq qizil rangga ega; qizdirilganda goʻshti pushti yoki oq rangga kiradi.

Jambon, garchi u mol goʻshti kabi mioglobinlarni oʻz ichiga olsa ham, boshqacha oʻzgarishlarga uchraydi. Anʼanaviy jambonlar, masalan, prosciutto, choʻchqaning orqa oyogʻi yoki sonini olib, uni dengiz tuzi bilan qoplash, keyin quritish orqali tayyorlanadi. Tuz (natriy nitrat) jambonga quritilgan boʻlsa ham, asl pushti rangini saqlab qolishga imkon beradi.

Qisqichbaqa, omar va qisqichbaqalar kabi qisqichbaqasimonlarning qobigʻi va goʻshti astaxanthin deb ataladigan pushti karotenoid pigmenti sababli pushti rangga ega. Ularning qobigʻi, tabiiy ravishda koʻk-yashil, pishirilganda pushti yoki qizil rangga kiradi. Fermer xoʻjaligida yetishtirilgan losos baʼzan pushti rangga kirishi uchun pigmentlar.

Oʻsimliklar va gullar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushti — gullarning eng keng tarqalgan ranglaridan biri. Bu rang changlatish uchun zarur boʻlgan hasharotlar va qushlarni jalb qiladi. Rang antosianinlar deb ataladigan tabiiy pigmentlardan kelib chiqadi, bu pigmentlar ham malinaga ham pushti rang beradi.

Belgilar va madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Evropa va AQShda oʻtkazilgan jamoatchilik fikrini oʻrganish natijalariga koʻra, pushti rang jozibadorlik, xushmuomalalik, sezgirlik, noziklik, shirinlik, yumshoqlik, bolalik, ayollik va romantikani ifodalaydigan eng mos tanlovdi[32]. Pushti rangni afzal koʻrishda erkaklar va ayollar oʻrtasida sezilarli farq bor; ayollarning uch foizi pushti, erkaklarning esa bir foizdan kami pushtini sevimli rang sifatida tanlagan. Soʻralgan erkaklarning koʻpchiligi pushti rangni hatto toʻgʻri aniqlay olmasdan va uni binafsha rang bilan adashtirib yuborishgan. Pushti yoshlardan koʻra keksa odamlar orasida mashhur edi[33].

Yaponiyada pushti rangli gilos gullari tufayli bahor faslining ramzidir[34][35]. Bu Amerika Qoʻshma Shtatlari va Evropadagi soʻrovlardan farq qiladi, bu yerda bahor ramzi deb yashil rang tanlangan.

Boshqa tillarda pushti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Koʻpgina tillarda pushti soʻz atirgul nomiga asoslangan; frantsuzcha rose kabi; golland tilida roze ; nemischada rosa, rus tilida rozovyy/rozovyy ; polyak tilida różowy ; urud (varód) ibroniycha; Bangla tilida গোলাপি (golapi) va hind tilida गुलाबी (gulābee) . Ingliz tilida „rose“ gul va rangga ishora qiladi.

Daniya, farer va fin tillarida pushti rang qizilning ochroq shakli sifatida tasvirlangan: daniyada lyserød, farer tilida ljósareyður, fin tilida vaaleanpunainen, barchasi „ochiq qizil“ degan maʼnoni anglatadi. Xuddi shunday, baʼzi kelt tillari „oq qizil“ degan maʼnoni anglatuvchi atamadan foydalanadi: kornishda gwynnrudh, irland tilida bándearg, manksda bane-yiarg, shotland tilida galida bàn-dhearg.

Yapon tilida pushti uchun anʼanaviy soʻz boʻlgan momo-iro (yaponcha: ももいろ?) ishlatiladi. Gilos gulining rangi uchun alohida soʻz bor: sakura-iro . Soʻnggi paytlarda inglizcha versiyasiga asoslangan soʻz, pinku (yaponcha: ピンク?) ishlatila boshlangan.


Idiomalar va iboralar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • In the Pink . Yuqori formada, sogʻlom, yaxshi holatda boʻlish[36]
  • To see pink elephants alkogolizm sababli gallyutsinatsiya paydo boʻlishi. Bu ibora amerikalik yozuvchi Jek London tomonidan 1913-yilda oʻzining " Jon Barleykorn " kitobida ishlatilgan.
  • Pink slip ishdan boʻshatish. Birinchi marta 1915-yilda Qoʻshma Shtatlarda qayd etilgan.
  • " Pink collar worker " iborasi shartli ravishda " ayollar ishi " deb hisoblangan ishlarda ishlaydigan shaxslarni anglatadi.
  • Pushti pul, pushti funt yoki pushti dollar iqtisodiy atama boʻlib, LGBT hamjamiyatining reklamaga pul sarflashiga aytiladi[37].
  • Tickled pushti juda mamnun degan maʼnoni anglatadi.

Arxitektura[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pushti binolar odatda gʻisht yoki qumtoshdan qurilgan boʻlib, ular och qizil rangini gematit yoki temir rudasidan oladi. Zamonaviy pushti binolar odatda ekzotik koʻrinish yoki eʼtiborni jalb qilish uchun foydalaniladi.

Oziq-ovqat va ichimliklar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Evropa va AQShda oʻtkazilgan soʻrovlarga koʻra, pushti rang shirin taomlar va ichimliklar bilan ebogʻbogʻrang sifatida eng koʻp ovoz toʻplagan[38]. Koʻpgina qulupnay va malinali taomlar pushti va och qizil rangga boʻyaladi. Tab ichimligi shirin taʼmni bildirish uchun pushti qutilarga qadoqlangan.

Koʻpgina qadoqlangan va qayta ishlangan oziq-ovqatlar, muzqaymoqlar, shakarlamalar va pishiriqlardagi pushti rang sunʼiy oziq-ovqat boʻyoqlari orqali beriladi. Eng keng tarqalgan pushti oziq-ovqat boʻyogʻi — qizil № 3 deb nomlanuvchi eritrozin, organik yod birikmasi, gilos pushti sintetikasi boʻlgan ftorning hosilasi[39]. Odatda paket yorliqlarida E-127 sifatida koʻrsatiladi. Yana bir keng tarqalgan qizil yoki pushti rang Allura Red AC (E-129), shuningdek, Red No 40 deb nomlanadi. Baʼzi mahsulotlarga tabiiy qizil yoki pushti Cochineal, shuningdek, karmin deb ataluvchi boʻyoq qoʻshiladi. Bu rang Dactylopius coccus oilasining maydalangan hasharotlaridan tayyorlanadi.

  • Pushti shirin taʼm bilan bogʻliq

    Pushti shirin taʼm bilan bogʻliq

  • Qulupnayli muzqaymoq

    Qulupnayli muzqaymoq

  • Malayziyada anʼanaviy shirinligi.

    Malayziyada anʼanaviy shirinligi.

  • Chi chi dango — guruch unidan tayyorlangan shirin desert. U yaponiya va Gavayida juda mashhur

    Chi chi dango — guruch unidan tayyorlangan shirin desert. U yaponiya va Gavayida juda mashhur

  • Anʼanaviy atirgul vinolari.

    Anʼanaviy atirgul vinolari.

  • Pushti shampan oʻz rangini toʻq binafsha uzum poʻstlogʻi achitilganda yoki oz miqdorda qizil sharob qoʻshilganda oladi.

    Pushti shampan oʻz rangini toʻq binafsha uzum poʻstlogʻi achitilganda yoki oz miqdorda qizil sharob qoʻshilganda oladi.

  • Qoʻshma Shtatlar va Yevropada chaqaloq qizlar koʻpincha pushti va oq rangli koʻylak kiyadilar.

    Qoʻshma Shtatlar va Yevropada chaqaloq qizlar koʻpincha pushti va oq rangli koʻylak kiyadilar.

  • Hind aktrisasi Shriya Saran . Koʻpgina madaniyatlarda pushti ayollik belgisi hisoblanadi .

    Hind aktrisasi Shriya Saran . Koʻpgina madaniyatlarda pushti ayollik belgisi hisoblanadi .

  • Namibiyadan kelgan Herero xalqining ayollari.

    Namibiyadan kelgan Herero xalqining ayollari.

  • Birmaning Yangon shahrida pushti rang libosdagi uchta rohiba.

    Birmaning Yangon shahrida pushti rang libosdagi uchta rohiba.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ „W3C TR CSS3 Color Module, HTML4 color keywords“. W3.org. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  2. ↑ Shorter Oxford English Dictionary, 5th Edition, Oxford University Press.
  3. ↑ Webster New World Dictionary, Third College Edition: „Any of a genus (Dianthus) of annual and perennial plants of the pink family with white, pink or red flowers.; its pale red color.“
  4. ↑ "pink, n.⁵ and adj.²", Oxford English Dictionary Online
  5. ↑ Heller, Eva: Psychologie de la couleur — effets et symboliques, pp. 179-184
  6. ↑ Broadway. „Pink Wasn't Always Girly“ (en). The Atlantic (12-avgust 2013-yil). Qaraldi: 16-may 2022-yil.
  7. ↑ Cornett. Thomas Jeffersonʼs Monticello“ (en). www.monticello.org (yanvar 1998). Qaraldi: 12-mart 2018-yil.
  8. ↑ Collins Dictionary
  9. ↑ Bucknell, Alice. „A Brief History of the Color Pink“ (en). Artsy (6-noyabr 2017-yil). Qaraldi: 12-mart 2018-yil.
  10. ↑ The Odyssey, Book XII, translated by Samuel Butler.
  11. ↑ „CTCWeb Glossary: R (ratis to ruta)“. Ablemedia.com. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  12. ↑ „The Madonna of the Pinks“. The National Gallery. 5-mart 2004-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2-oktabr 2021-yil.
  13. ↑ Lara Broecke, Cennino Cennini’s Il Libro dell’Arte: a New English Translation and Commentary with Italian Transcription, Archetype 2015, p. 62.
  14. ↑ Eva Heller, Psychologie de la couleur, effets et symboliques, pp. 182-83
  15. ↑ 15,0 15,1 St. Clair, Kassia. The Secret Lives of Colour. London: John Murray, 2016 — 115 bet. ISBN 9781473630819. OCLC 936144129. 
  16. ↑ „La historia detrás del rosa mexicano | Generación Anáhuac“. Anahuac.mx. Qaraldi: 5-avgust 2022-yil.
  17. ↑ Archived at Ghostarchive and the Jennifer Wright. „How did pink become a girly color?“. Vox (14-aprel 2015-yil). 3-iyul 2015-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9-avgust 2015-yil.
    Jennifer Wright. „How did pink become a girly color?“. Vox (14-aprel 2015-yil). Qaraldi: 9-avgust 2015-yil.
  18. ↑ Eva Heller, Psychologie de la couleur — effets et symboliques, p. 184.
  19. ↑ The Pink Triangle: The Nazi War Against Homosexuals (1986) by Richard Plant (New Republic Books). ISBN 0-8050-0600-1.
  20. ↑ McCormick. „Nick Clegg calls for gay victims of the Nazis to be remembered in national Holocaust memorial“. Pink Triangle (27-yanvar 2015-yil). Qaraldi: 19-sentabr 2015-yil.
  21. ↑ Smithsonian Magazine
    When Did Girls Start Wearing Pink?
    In 1927, Time magazine printed a chart showing sex-appropriate colors for girls and boys according to leading U.S. stores. In Boston, Fileneʼs told parents to dress boys in pink. So did Best & Co. in New York City, Halleʼs in Cleveland, and Marshall Field in Chicago.
  22. ↑ Stamberg. „Girls Are Taught To 'Think Pink,' But That Wasn't Always So“. npr.org. NPR (1-aprel 2014-yil). — „a 1918 trade catalog for children's clothing recommended blue for girls. The reasoning at the time was that it's a 'much more delicate and dainty tone,' Finamore says. Pink was recommended for boys 'because it's a stronger and more passionate color, and because it's actually derived from red.'“. 15-aprel 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 26-sentabr 2014-yil.
  23. ↑ „Pink, a Tint of Red“. Landscape-guide.com. 13-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  24. ↑ „For example, pink is a tint of red thus not a hue.“. Enchantedlearning.com. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  25. ↑ „Colors by Hue“. MDN Web Docs. Qaraldi: 2-oktabr 2021-yil.
  26. ↑ „Creating Styles in Fireworks“. Adobe.com (14-iyul 2009-yil). 26-iyul 2008-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  27. ↑ Dana Lee Ling. „x11 Colors in Hue Saturation Luminosity order“. Comfsm.fm. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  28. ↑ „Color Names“. ImageMagick (2-yanvar 2010-yil). Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  29. ↑ K. Saha. The Earth's Atmosphere - Its Physics and Dynamics. Springer, 2008 — 107 bet. ISBN 978-3-540-78426-5. 
  30. ↑ Encyclopedia of Modern Optics B. Guenther: . Elsevier, 2005 — 186 bet. 
  31. ↑ Coghlan, Andy „Colorful pigs evolved through farming, not nature“. New Scientist (16-yanvar 2009-yil). Qaraldi: 2-oktabr 2021-yil.
  32. ↑ Eva Heller, Psychologie de la couleur — effets et symboliques, p. 179-185
  33. ↑ Eva Heller, Psychologie de la couleur — effets et symboliques, p. 179
  34. ↑ „Spring is Pink“. SRI Threads (4-aprel 2011-yil). 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 7-yanvar 2016-yil.
  35. ↑ „Season Colour – I Think Spring is Green“. Calvin-C.com. 6-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 17-fevral 2016-yil.
  36. ↑ Romeo and Juliet, Act 2, Scene 4
  37. ↑ „Opportunities in the Pink Economy of the United Kingdom“. 27-mart 2009-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-sentabr 2010-yil.
  38. ↑ Eva Heller, Psychologie de la couleur — effets et symboliques
  39. ↑ Phyllis A. Lyday „Iodine and Iodine Compounds“ in Ullmannʼs Encyclopedia of Industrial Chemistry, 2005, Wiley-VCH, Weinheim 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Pushti_(rang)&oldid=3499380" dan olindi