Kontent qismiga oʻtish

José Arce

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
José Arce
Tavalludi 15-oktyabr 1881-yil
Estancia, Argentina
Vafoti 27-iyul 1968-yil(1968-07-27)
(86 yoshda)
Boudry, Shvetsariya
Fuqaroligi Argentina
Taʼlimi Buenos Ayres universiteti

José Arce – (1881-yil, 15-oktabr – 1968-yil, 27-iyul) argentinalik shifokor, siyosatchi va diplomat edi[1]. U 1948-yil 16-apreldan 1948-yil 21-sentyabrgacha boʻlgan davrda Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasi prezidenti lavozimida ishlagan[2].

Arce Lobería shahridagi „Estancia La Independencia“da tugʻilgan va Balcarceda (toʻliq ismi Marcos Jose Arce) choʻqintirilgan. Bor-yoʻgʻi oʻn besh yoshida Arce Buenos Ayres universitetining tibbiyot fakultetida oʻqishni boshladi, u yerda 1903-yilda oltin medal bilan fan doktori ilmiy darajasini oldi. Arce atigi 25 yoshida jarroh va universitetda Anatomiya professori boʻldi. U, shuningdek, jarrohlik professori ham boʻlgan. 1907-yilda Montevideodagi Lotin Amerikasi Tibbiyot Kongressida mamlakat nomidan namoyishga chiqqan.

1909-yilda Arce siyosatga kirdi va 1913-yilgacha Buenos-Ayres shahrida qonun chiqaruvchi organida faoliyat yuritdi, 1912-yilda rais boʻldi. Tibbiy karyerasini davom ettirib, 1911-yilda Argentina Tibbiyot Jamiyatining prezidenti boʻlgan. 1913-yilda Arce Argentina Deputatlar palatasiga saylandi, 1913-1920-yillar, 1924-1928-yillar va 1934-yildan 1938-yilgacha Buenos-Ayres viloyati vakili boʻlib xizmat qildi. U Buenos Ayres universitetida iqtisodiyot fakultetini tashkil etish taklifini bergan. U 1922-yildan 1926-yilgacha Buenos Ayres universiteti rektori boʻlgan va Tibbiyot fakulteti binosini koʻchirtirgan. 1926-yilda deputatlar palatasi prezidenti boʻldi.

1945-yilda Arce Argentinaning Shanxaydagi elchisi boʻldi va 1946-1949-yillarda BMTdagi doimiy vakili boʻlgan, shu vaqt ichida Arce Argentinada 1948-1949-yillarda xavfsizlik kengashi aʼzosi boʻlgan. Arce 1948-yilda Parijda boʻlib oʻtgan Falastindagi vaziyat boʻyicha maxsus sessiyaning prezidenti boʻlgan. Pochta markalari kolleksioneri Arce, Birlashgan Millatlar Tashkiloti pochta markalarini ham chiqarishini taklif qiladi, bu gʻoya 1951-yilda Birlashgan Millatlar Tashkilotining Pochta maʼmuriyati tashkil etilganida amalga oshirildi.

Juan Perón hukumat tepasiga kelgan davrda Arce Madrid va Qoʻshma Shtatlarga surgun qilingan. U bir nechta kitoblar, jumladan, uch jildlik avtobiografiya, Francisco Francoga bagʻishlangan kitob va Folklend orollarini Argentina nazoratiga qaytarish uchun manifest yozgan.

Arcening bir qizi bor edi, u 1922-yilda 14 yoshida Parijda vafot etdi. Bir necha kundan soʻng u qizi xotirasiga María Antonieta Arce deb nomlangan kutubxonaga oʻz kitoblarini sovgʻa qildi. U Buenos-Ayresdagi uyini prezident Julio Argentino Rocaga bagʻishlangan muzeyga aylantirish uchun sovgʻa qildi. Arce butun dunyo universitetlari va hukumatlaridan koʻplab mukofotlarga sazovor boʻlgan.

  • 1903-yil, Oʻqishdagi muvaffaqiyatlari uchun oltin medal oladi.
  • 1922-yil, Fransiya hukumati uni Faxriy legion ofitseri etib tayinladi.
  • 1924-yil, Alfonso XIII, Alfonso XII fuqarolik ordenining Ritsar maqomidagi katta xochini beradi
  • 1924-yil, Madrid universitetining faxriy unvonini olgan.
  • 1925-yil, Italiyada Toj ordeni qoʻmondoni etib tayinlandi.
  • 1927-yil, Fransiya hukumati Faxriy legion qoʻmondoni lavozimiga koʻtarildi.
  • 1927-yil, Gamburg universitetida oltin medal sohibi.
  • 1932-yil, Ruminiyada Yulduz ordeni sohibi.
  • 1933-yil, Ruminiya Tojining Buyuk Xoch ordeni bilan taqdirlangan.
  • 1935-yil, Chilida „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni bilan taqdirlangan.
  • 1935-yil, U Peruda Quyosh ordeni bilan taqdirlandi.
  • 1937-yil, Braziliyada Cruzeiro ordeni qoʻmondoni etib tayinlandi.
  • 1938-yilda Braziliyada Cruzeiro ordenining katta ofitseri unvoniga sazovor boʻldi.
  • 1939-yil, Chilidagi xizmatlari uchun katta ofitser unvoni.
  • 1941-yilda, Ispaniyada Donishmand Alfonso X ordenining Buyuk xochi topshiruvchi inson boʻlib qatnashdi.
  • 1941-yil, Operatsiyadan oldingi pnevmotoraks boʻyicha tibbiyotda amaliy fan milliy mukofotini old.
  • 1943-yil, Venesueladagi „Ozodlik ordeni“ bilan taqdirlangan.
  • 1943-yil, Panamada Vasco Nunez de Balboa ordeni bilan taqdirlangan.
  • 1949-yil, Chilida „Buyuk xizmatlari uchun“ ordeni bilan taqdirlangan.
  1. British Documents on Foreign Affairs--reports and Papers from the Foreign Office Confidential Print: South and Central America, January 1941-December 1941. University Publications of America, 1998 — 185 bet. 
  2. „List of Presidents“. United Nations. Qaraldi: 2015-yil 1-fevral.