Axbor Imomxoʻjayev

Axbor Rustamovich Imomxoʻjayev
Tavalludi	19-fevral 1936-yil; Toshkent
Vafoti	30-may 2022-yil ; (86 yoshda); Toshkent
Fuqaroligi	Oʻzbekiston
Taʼlimi	Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti
Kasbi	sport jurnalisti, futbol hakami
Faoliyat yillari	1963-1996
Millati	Oʻzbek
Dini	Islom, Hanafiylik mazhabida
Bolalari	2ta
Mukofotlari

Ushbu maqolani tinglang (6 daqiqa)

noicon

Bu audiofayl ushbu maqolaning 8-iyul, 2022-yil sanasidagi versiyasi asosida yaratilgan boʻlib, shu sanadan keyin amalga oshirilgan tahrirlarni aks ettirmaydi.

Axbor Rustamovich Imomxoʻjaev (Imamxodjayev) (19.02.1936, Toshkent — 30.05.2022, Toshkent) — Oʻzbekistonlik sport sharhlovchisi, futbol hakami va pedagog, Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan yoshlar murabbiysi.

Biografiya

1936-yil 19-fevralda Toshkentda tavallud topgan. Eshonguzar mahallasi Katta Bogʻ koʻchasidagi 45-maktabda oʻqigan. 1954-1956-yillarda Toshkent viloyati Pedagogika bilim yurtida taʼlim olgan. 1956-1957-yillarda Mirzachoʻl tumanidagi 13-maktabning jismoniy tarbiya oʻqituvchisi. 1957-yilda Toshkent viloyati Ohangaron tumanidagi maktabda ham ishlagan. Keyinchalik „Paxtakor“ jamiyatiga taklif etilgan. 1963-yilda Jismoniy tarbiya institutining futbol boʻlimini qizil diplom bilan bitirdi. Bu dargohda oʻzbek futboli rivojiga munosib hissa qoʻshgan Gennadiy Krasnitskiy, Vladimir Shtern, Hamid Rahmatullayev, Maqsud Sharipov kabi insonlar bilan birga taʼlim oldi. Institutdan soʻng maʼlum muddat Toshkent viloyati Zangiota tumanidagi 83-maktabda dars berdi, koʻp oʻtmay Jismoniy tarbiya institutiga taklif etildi. Keyinchalik Jismoniy tarbiya va sport qoʻmitasida yoshlar boʻlimi rahbari, Futbol federatsiyasida hakamlar va nazoratchilar qoʻmitasi boshligʻi, „Paxtakor“ jamoasi boshligʻi, "Sport" gazetasining Futbol boʻlimi rahbari lavozimlarida faoliyatini davom ettirdi. Hakamlik faoliyatida Sovet Ittifoqi faxriylar terma jamoasining Paxtakor jamoasiga qarshi oʻrtoqlik uchrashuvini boshqargan. 40 daqiqadan kechgan bahs 1:1 hisobida durang bilan tugagan. 1956-yilda Roman Turpishchev bilan birga futbol sharhlovchiligi faoliyatini boshlagan^[1]. Birinchi sharhlovchiligi shu yilning oʻzida, Paxtakorning Spartak-Yerevan klubiga qarshi oʻyinida amalga oshdi. Ikki sharhlovchi radioda 15 daqiqadan ruscha, oʻzbekcha sharhlashgan. Televideniye orqali ilk sharhi esa 1960-yilga toʻgʻri keldi. Roman Turpishchev bilan birga Moskva, Sankt-Peterburg, Minsk, Kiyev, Boku, Tbilisi, Yerevan va Olmaota shaharlariga safar uyushtirishib, „Paxtakor“ ishtirokidagi oʻyinlarni sharhlashgan. Oʻzbekiston sport jurnalistlari orasida birinchi boʻlib xorijga chiqish Axbor Imomxoʻjayevga nasib qilgan. „Paxtakor“ jamoasining 1979-yildagi halokati haqida shunday degan:

Mening eng katta dardim — „Paxtakor-79“ning aviahalokati. Chunki oʻsha „Paxtakor“ning har bir aʼzosi men uchun doʻst, aka-uka, qadrdon boʻlib qolgan edi. Halokatga qancha yillar oʻtdi, ularning halok boʻlganiga hamon ishongim kelmaydi. Hayot — oqar daryo. Vaqt davolaydi deydilar. Ammo baʼzi dardlarni hatto oʻtib ketgan yillar ham butlay olmaydi. Bunday dard eskirmaydi. Xotiralar har gal bu dardni yangilayveradi. Shuning uchun ham oʻzim bitgan har bir kitobida kitobxonlar eʼtiborini „Paxtakor-79“ga qarataveraman. Shu kungacha ushalmay kelinayotgan bitta orzum bor. U ham boʻlsa „Paxtakor“ va „Manchester Yunayted“ jamoalari oʻrtasida oʻrtoqlik xotira uchrashuvini oʻtkazish…

1980-yilda Mahmud Abduraimov, Toʻlqin Qozoqboyev, Shavkat Toʻlaganov, Bahodir Ibrohimov, Stanislav Stadnik, Birodar Abduraimov bilan birga „Tong“ nomli futbol faxriylari jamoasini tuzgan. Keyinchalik boshqa soha vakillari ham qoʻshildi va ikki guruhga boʻlindi. Jamoada turli soha vakillari bor. Uning oʻzi shu jamoaning sardori bo'lgan. Axbor Imomxoʻjayev 2022-yilning 30-may kuni vafot etgan^[2].

Kitoblari

Axbor Imomxoʻjayev „Futbol quvonchim, dardim, faxrim“, „Maftuningman futbol“, „Oʻzbegimning Mirjaloli“ kabi kitoblarning muallifi. 2019-yilda tantanali taqdimoti oʻtkazilgan „Asr futbolidagi asl qadrdonlarim“ kitobi — muallifning oʻninchi kitobi boʻlib, oʻzbek futbolining 100 yilligiga bagʻishlab chop etildi. 800 sahifadan iborat ushbu kitobda oʻzbek futboliga oid koʻplab tarixiy materiallar, xotiralar, qiziqarli faktlar jamlangan, murabbiy, futbolchi, mutaxassis va sport jurnalisti sifatida faoliyat olib borgan mashhur insonlar haqida ham qator maʼlumotlar taqdim etilgan.

Oilasi

Oʻgʻillari Abror va Zafar Imomxoʻjayevlar ham futbol jurnalistikasi mutaxassislari^[3], nabirasi Diyor Imomxoʻjayev ayni paytda Oʻzbekiston Professional futbol ligasi bosh direktori^[4]

Mukofotlari

"Sport" va „Oʻzbekiston futboli“ gazetalaridagi jurnalistik faoliyati uchun „Oltin qalam“ milliy mukofotiga sazovor boʻlgan. 1996-yilda Shuhrat medali, 2006-yilda Oʻzbekistonda xizmat koʻrsatgan yoshlar murabbiysi faxriy unvoniga sazovor boʻlgan^[5]. 2021-yili esa Oʻzbekiston davlat jismoniy tarbiya va sport universiteti kengashi qarori bilan universitetning faxriy professori unvoni berildi. Oʻrta Osiyo xalqlari tarixi instituti Turon fanlar akademiyasi Prezidiumining qarori bilan akademiyaning haqiqiy aʼzosi deb qabul qilindi va jurnalistga akademik ilmiy unvoni topshirildi^[6].

Manbalar

[1] kultura.uz. „Позади более полувека работы на радио и телевидении“.

[2] „Axbor Imomxoʻjayev vafot etdi“. kun.uz.

[3] ttps://olympic.uz/uz/manage/direktora-departamentov

[4] „Oʻzbekiston Professional futbol ligasi Ijroiya qoʻmitasi“.

[5] „Ўзбекистон Республикаси Мустақиллигининг етти йиллиги муносабати билан фан, соғлиқни сақлаш, маданият, маърифат, оммавий ахборот воситалари ва ижтимоий соҳалар ходимларидан бир гуруҳини мукофотлаш тўғрисида“. LexUz (1998-yil 27-avgust).

[6] Axbor Imomxo'jayevga Akademik ilmiy unvoni topshirildi

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]