COVID-19 pandemiyasi: Versiyalar orasidagi farq

Ishoratlarni tahrirla
Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tarixni interaktiv tarzda koʻrib chiqish
← Avvalgi tahrirKeyingi tahrir →
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
VizualVikimatn
Update (as of 15 April 2020)
Teglar: Mobil qurilma orqali Mobil sayt orqali
update current time
Qator 35: Qator 35:
| origin =
| origin =
| turi =
| turi =
| tasdiqlangan_holatlar = 1&nbsp;981&nbsp;289<ref name="JHU CSSE"/><ref name="WOM"/>
| tasdiqlangan_holatlar = 1&nbsp;997&nbsp;321<ref name="JHU CSSE"/><ref name="WOM"/>
| faol_holatlar =
| faol_holatlar =
| suspected_cases =
| suspected_cases =
| severe_cases =
| severe_cases =
| tuzalish = 486&nbsp;622<ref name="JHU CSSE">{{cite web |title=Coronavirus COVID-19 Global Cases |url=https://www.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6 |publisher=[[Johns Hopkins University]] |accessdate=20 March 2020}}</ref><ref name="WOM">{{Cite web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/|title=Coronavirus Update (Live): 307,627 Cases and 13,050 Deaths from COVID-19 Virus Outbreak - Worldometer|website=www.worldometers.info}}</ref><ref name="WOM"/>
| tuzalish = 500&nbsp;819<ref name="JHU CSSE">{{cite web |title=Coronavirus COVID-19 Global Cases |url=https://www.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6 |publisher=[[Johns Hopkins University]] |accessdate=20 March 2020}}</ref><ref name="WOM">{{Cite web|url=https://www.worldometers.info/coronavirus/|title=Coronavirus Update (Live): 307,627 Cases and 13,050 Deaths from COVID-19 Virus Outbreak - Worldometer|website=www.worldometers.info}}</ref><ref name="WOM"/>
| oʻlim = 126&nbsp;681<ref name="JHU CSSE" /><ref name=WOM/>
| oʻlim = 127&nbsp;601<ref name="JHU CSSE" /><ref name=WOM/>
| territoriya = 210<ref name="JHU CSSE" /><ref name="WOM"/>
| territoriya = 210<ref name="JHU CSSE" /><ref name="WOM"/>
| total_ili =
| total_ili =

15-Aprel 2020, 13:25 dagi koʻrinishi

2019–20 koronavirus pandemiyasi


2020-yilning aprel oyigacha virusni yuqtirganlar soni aks etgan xarita

   har 1 000 kishiga >1 holat
   har 10 000 kishiga 1–10 holat
   har 100 000 kishiga 1–10 holat
   har 1 million kishiga 1–10 holat
   har 10 million kishiga 1–10 holat
   har 100 million kishiga 1–10 holat


2020-yilning 21-mart sanasiga koʻra jami tasdiqlangan holatlar aks etgan xarita

   10,000+ confirmed cases
   1,000–9,999 confirmed cases
   100–999 confirmed cases
   10–99 confirmed cases
   1–9 confirmed cases
   Tasdiqlanmagan holatlar
Kasallik COVID-19 koronavirus infeksiyasi (COVID-19)
Virus shtammlari Ogʻir oʻtkir nafas olish sindromi koronavirusi 2 (SARS-CoV-2)
Joylashuv Jahon miqyosida (hududlar roʻyxati)
Birinchi holati Uxan, Xubey, Xitoy
30°37′11″N 114°15′28″E / 30.61972°N 114.25778°E / 30.61972; 114.25778 G O
Sana 1-dekabr 2019 – hozirgacha[1]
Tasdiqlangan holatlar 1 997 321[2][3]
Tuzalish 500 819[2][3][3]
Oʻlimlar
 127 601[2][3]
Territoriya
 210[2][3]

COVID-19 pandemiyasi — SARS-CoV-2, yaʼni ogʻir oʻtkir nafas olish sindromi koronavirusi keltirib chiqaradigan COVID-19 koronavirus infeksiyasi kasalligi pandemiyasi.[4] Ilk marotaba 2019-yilning dekabrida Xitoyning Uxan shahrida qayd etilgan kasallik 2020-yilning 11-martida Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti tomonidan pandemiya deb belgilandi.[5] 2020-yilning 15-apreliga qadar virusni 180 dan oshiq mamlakat va 200 dan oshiq hududda yashovchi 1 980 000 dan oshiq odam yuqtirdi; 126 000 dan oshiq odam kasallik tufayli halok boʻldi, 486 000 dan oshiq odam esa tuzaldi.[3] Xitoy, Yevropa, Eron, Janubiy Koreya va AQShda pandemiya oʻchoqlari yuzaga keldi.[3]

Virus grippga oʻxshash tarzda yoʻtalganda hamda aksa berganda chiqariladigan tomchilar orqali shaxsdan-shaxsga yuqadi.[6][7][8] Virus bemorda kasallik alomatlari yuzaga kelganda eng yuqumli boʻlsa-da, kasallik belgilari paydo boʻlishidan oldin ham boshqalarga yuqishi mumkin.[9] Kasallik alomatlari odatda besh kunda paydo boʻladi, ammo bu davr 2 kundan 14 kungacha davom etishi mumkin.[8][10] Kasallikning asosiy alomatlari isitma, yoʻtal va nafas qisishidir.[8][10] Kasallik bemorda pnevmoniya hamda oʻtkir nafas olish distress-sindromi keltirib chiqarishi mumkin. Ayni damda COVID-19 ga qarshi vaksina yoki preparat yoʻq. Kasallikni boshqarish simptomlarni davolash hamda yordam terapiyasidan iborat. Kasallik tarqalishi oldini olish uchun qoʻllarni yuvish, yoʻtalganda ogʻizni toʻsish, boshqalardan (ayniqsa, oʻzini yaxshi his qilmayotganlardan) uzoqroq masofada boʻlish tavsiya qilinadi. Virusni yuqtirganini taxmin qilayotgan shaxslarga 14 kun davomida oʻzlarini izolyatsiya qilish tavsiya qilinadi.[7][8][11]

Kasallik tarqalishi oldini ilish maqsadida sayohat qilishni cheklash, karantin, komendantlik soati, tadbirlarni keyinga qoldirish va bekor qilish hamda muassasalarni yopish kabi choralar koʻrildi. Xususan, virus tarqala boshlagan Xubey provinsiyasi karantinga olindi, Italiya, Ispaniya, Fransiya, Chexiya va Germaniyada mamlakat boʻylab karantin joriy qilindi,[12][13] Xitoy va Janubiy Koreyada komendantlik soati joriy qilindi,[14][15][16] turli mamlakatlarda chegaralar yoppasiga yopildi yoki sayyohlarga qarshi cheklovlar joriy qilindi,[17][18] aeroport va poyezd stansiyalarida nazorat choralari yoʻlga qoʻyildi,[19] virus keng tarqalayotgan hududlarda sayohat qilishga qarshi tavsiyalar eʼlon qilindi.[20][21][22] Kamida 115 davlatda universitet va maktablar yoppasiga yoki ayrim hududlarda yopildi, bu choralar 950 milliondan oshiq talaba faoliyatiga taʼsir koʻrsatdi.[23] Oʻzbekistonda virusni yuqtirish holati ilk marotaba 15-mart kuni qayd etildi.

Pandemiya global miqyosda qator ijtimoiy-iqtisodiy qiyinchiliklarni keltirib chiqardi,[24] sport va madaniy tadbirlar keyinga qoldirilishi yoki bekor qilinishiga sababchi boʻldi,[25] dori-darmon, elektronika mollari hamda oziq-ovqat mahsulotlari yetishmovchiligi yuzaga kelishi haqida xavotirlarga sabab boʻldi.[26][27] Shuningdek, Internetda virus va pandemiya haqida notoʻgʻri maʼlumotlar hamda fitna nazariyalari urchidi,[28][29] turli mamlakatlarda ksenofobiya va irqchilik holatlari kuzatildi, vahimaga tushgan xaridorlar tualet qogʻozi kabi mollarni koʻp miqdorda sotib olishi kuzatildi.[30]

Koronavirus kasalligi haqida video lavha (skript)

Manbalar

  1. ↑ "Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China". Lancet 395 (10223): 497–506. February 2020. doi:10.1016/S0140-6736(20)30183-5. PMID 31986264. https://www.thelancet.com/action/showPdf?pii=S0140-6736%2820%2930183-5.  Andoza:Free access
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 „Coronavirus COVID-19 Global Cases“. Johns Hopkins University. Qaraldi: 2020-yil 20-mart.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 „Coronavirus Update (Live): 307,627 Cases and 13,050 Deaths from COVID-19 Virus Outbreak - Worldometer“. www.worldometers.info.
  4. ↑ „Coronavirus disease 2019“. Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti. Qaraldi: 2020-yil 15-mart.
  5. ↑ „WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on COVID-19 – 11-mart 2020“. Jahon sogʻliqni saqlash tashkiloti (12-mart). Qaraldi: 12-mart.
  6. ↑ „Getting your workplace ready for COVID-19“. World Health Organization (2020-yil 27-fevral).
  7. ↑ 7,0 7,1 „Q&A on coronaviruses“. World Health Organization (2020-yil 11-fevral). Qaraldi: 2020-yil 24-fevral.
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 8,3 „Symptoms of Novel Coronavirus (2019-nCoV)“. US Centers for Disease Control and Prevention (2020-yil 10-fevral). Qaraldi: 2020-yil 11-fevral.
  9. ↑ „Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)“. Centers for Disease Control and Prevention (2020-yil 16-mart).
  10. ↑ 10,0 10,1 Rothan, H. A.; Byrareddy, S. N. (February 2020). "The epidemiology and pathogenesis of coronavirus disease (COVID-19) outbreak". Journal of Autoimmunity: 102433. doi:10.1016/j.jaut.2020.102433. PMID 32113704. 
  11. ↑ „Coronavirus Disease 2019 (COVID-19)“. US Centers for Disease Control and Prevention (2020-yil 11-fevral). Qaraldi: 2020-yil 9-mart.
  12. ↑ „Coronavirus: Germany orders closure of non-essential shops and playgrounds“. The Local. Qaraldi: 2020-yil 14-mart.
  13. ↑ Noemie, Bisserbe „France's Macron Orders Nationwide Lockdown Over Coronavirus“. The Wall Street Journal. Qaraldi: 2020-yil 18-mart.
  14. ↑ „Coronavirus: Shanghai neighbour Zhejiang imposes draconian quarantine“. South China Morning Post (2020-yil 6-fevral). 2020-yil 6-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 8-fevral.
  15. ↑ Marsh, Sarah. „Four cruise ship passengers test positive in UK – as it happened“. The Guardian (2020-yil 23-fevral). Qaraldi: 2020-yil 23-fevral.
  16. ↑ „ja:新型肺炎流行の中国、７億８０００万人に「移動制限」“ (ja). CNN Japan.
  17. ↑ Nikel, David „Denmark Closes Border To All International Tourists For One Month“. Forbes. Qaraldi: 2020-yil 13-mart.
  18. ↑ „Coronavirus: Poland to close borders to foreigners, quarantine returnees“ (2020-yil 14-mart). Qaraldi: 2020-yil 13-mart.
  19. ↑ „Coronavirus Update: Masks And Temperature Checks In Hong Kong“. Nevada Public Radio. Qaraldi: 2020-yil 26-yanvar.
  20. ↑ Deerwester, Jayme; Gilbertson, Dawn. „Coronavirus: US says 'do not travel' to Wuhan, China, as airlines issue waivers, add safeguards“. USA Today. 2020-yil 27-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 26-yanvar.
  21. ↑ „Coronavirus Live Updates: Europe Prepares for Pandemic as Illness Spreads From Italy“. The New York Times (2020-yil 26-fevral). Qaraldi: 2020-yil 26-fevral.
  22. ↑ „Coronavirus (COVID-19): latest information and advice“. Government of the United Kingdom. Qaraldi: 2020-yil 27-fevral.
  23. ↑ „Coronavirus impacts education“. UNESCO (2020-yil 4-mart). Qaraldi: 2020-yil 7-mart.
  24. ↑ „Here Comes the Coronavirus Pandemic: Now, after many fire drills, the world may be facing a real fire“. The New York Times (2020-yil 29-fevral). Qaraldi: 2020-yil 1-mart.
  25. ↑ „Coronavirus Cancellations: An Updating List“. The New York Times (2020-yil 16-mart).
  26. ↑ Scipioni, Jade „Why there will soon be tons of toilet paper, and what food may be scarce, according to supply chain experts“. CNBC (2020-yil 18-mart). Qaraldi: 2020-yil 19-mart.
  27. ↑ „The Coronavirus Outbreak Could Disrupt the U.S. Drug Supply“. Council on Foreign Relations. Qaraldi: 2020-yil 19-mart.
  28. ↑ Perper, Rosie. „As the coronavirus spreads, one study predicts that even the best-case scenario is 15 million dead and a $2.4 trillion hit to global GDP“. Business Insider (2020-yil 5-mart).
  29. ↑ Clamp, Rachel „Coronavirus and the Black Death: spread of misinformation and xenophobia shows we haven't learned from our past“. The Conversation (2020-yil 5-mart). Qaraldi: 2020-yil 14-mart.
  30. ↑ Weston, Liz „Stop panic-buying toilet paper: How to stock up smart, emergency or not“. MarketWatch. Qaraldi: 2020-yil 19-mart.

Havolalar

"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=COVID-19_pandemiyasi&oldid=2091157" dan olindi