Abay nomidagi Semey davlat qozoq musiqali drama teatri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Abay nomidagi Semey davlat qozoq musiqali drama teatri
qozoqcha: Абай атындағы Семей мемлекеттік қазақ музыкалық драма театры
Umumiy maʼlumot
Joylashuvi Semey
Manzili Qozogʻiston bayrogʻi Qozogʻiston
Balandligi
Tip musiqiy drama
Dizayn va konstruksiya
Meʼmor Yerbol Juasbek
Vebsayt
http://teatr-abai.kz/kz/

Abay nomidagi Semey davlat qozoq musiqali drama teatri — kasbi musiqali drama jamoasi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1920-yili tarkibida mashhur Amire, Iso, Jumat, Qalibek kabi mashhur sanʼatkor egalari toplanishgan „Es-aymaq“ jamoasi tashkillashtirgan yarim kasbi drama truppasi asosida tashkil etilib, 1934-yili rasmiy turda tasdiqlandi. Truppaning tashkilotchilari M.Avezov, Q.Satboev va rejissyor G.Toʻreboyev boʻldi. Teatr I.Jansugirovning „Qasos“ spektakli bilan ochildi. Teatrning yaratilishi va shakllanishiga sanʼat ustalari J. T. Shanin, O.Bekov, Q.Jandarbekov, bastakor L.Hamidiy juda ko‘p ish qilgan. Abay tavalludining 100 yilligi munosabati bilan A.Jubanov va L.Hamidiyning „Abay“ operasining ixcham varianti sahnalashtirildi (rejissyor Q. Jandarbekov). 10 yildan keyin Q.Jandarbekov operaning adabiy-dramatik negizida „Abay“ pyesasini qaytadan sahnalashtirdi. 1952-yil iyun oyida Sh. Aymanov va Ya. Shteynning „Abay“ spektakli namoyish etildi. Abay obrazini rassom S. Qidiralin, Kunanbaydi — N. Axanov, Zereniy — J. Sakenova qildi.[1]

Spektakllar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teatr o‘nlab xorijiy klassikalar bilan qator, jahon dramaturgiya darajasidagi M.Avezovning, G.Musirepov, B.Maylin, Gʻ.Mustafin, R.Gʻamzatov, Sh. Aytmatov asarlari sahnalashtirildi. „Englik-Kebek“, „Qarakoʻz“, „Qozi-Koʻrpesh-Bayan-sulu“, „Ayman — Sholpan“, „Beret ostidagi Boltirik“ spektakllari teatr repertuarining oltin fondiga aylandi.

Teatr jamoasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sanʼat maskanining, keksa avlod rassom va rejissyorlarning eng yaxshi anʼanalarini bugungi kunda ham isteʼdodli artistlar davom ettirmoqda. Teatrda uch Qozogʻistonning xalq artisti: Kulash Sakieva, Abilqasim Janbirboyev, Beken Imaxanov; Qozogʻistonning xizmat koʻrsatgan artist Shayzat Baxtinova, Qozogʻistonning xizmat koʻrsatgan artist Bolat Nogʻayboyev, 14 madaniyat arbobi, jami 64 kishi mehnat qilmoqda.

Simfonik orkestri va balet artistlari guruhi bor. Teatr klassik asarlarni musiqa bilan uygʻunlashtirib, balet bilan chambarchas bogʻlashga katta mehnat sarflashda. Shuningdek, teatr yonida aktyorlar tayyorlaydigan „Teatr studiyasi“ faoliyat ko‘rsatib, qisqa vaqt ichida mazkur studiya yuzlab yosh sahna ustalarini tarbiyalab, katta sanʼatga yo‘naltirdi.

Teatr yutuqlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Teatr Qohirada oʻtgan xalqaro festival va respublika festivallarning laureati. Shuningdek, viloyat markazlarida, Moʻgʻuliston va Xitoy boʻylab gastrol safarga chqib keldi.[2]

  • 2014-yil — Pavlodarda boʻlib oʻtgan J. Aymautov tavalludining 125 yilligiga bagʻishlangan Qozogʻiston viloyat teatrlarining „Alash eʼtibori“ festivalida „Adabiyot targʻiboti uchun“ nominatsiyasi boʻyicha diplom.
  • Teatr Taraz shahrida boʻlib oʻtgan „Tungishbay at-Taraziy, Tarazga chorlaydi“ I Respublika sanʼatkorlar teatr festivalida ishtirok etgani uchun tashakkurnoma bilan taqdirlandi.
  • 2015-yilda Ust-Kamenogorskda boʻlib oʻtgan Xalqaro teatr festivalida A. Tileuxonning „Kereyxon — Xon Janibek“ spektaklida ishtirok etib, bosh sovrinni qo‘lga kiritdi.
  • 2016-yilda Atirauda oʻtkazilgan R. Otarbay teatr festivalida uchinchi oʻrinni egalladi. „Tomoshabinlar hamdardligi“ nominatsiyasi A. Bairovaga tegishli. Joriy yilda Ural shahrida o‘tkazilgan Eron-G‘oyib nomidagi teatr festivalidan B. Tolekov „Eng yaxshi odam obrazi“, B. Toyimboyeva „Eng yaxshi ayol obrazi“ g‘olibi bo‘ldi.
  • 2017-yilda Atirau shahri, dramaturg Eron-G‘oyib „Adashgan bog‘ qushi“ spektakli uchun „Boqiy yurt oltin odami“ Respublika teatr festivalida „Yuqori saviyadagi ijrosi uchun“ diplomi bilan taqdirlangan. Keriketken-Podshoh-Imperator" yuqori saviyada, B. Tolekov taqdirlandi.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Abay. Ensiklopediya. — Almati: „Qazaq ensiklopediyasiniң“ Bas redaksiyasi, „Atamұra“ baspasi, ISBN 5-7667-2949-9
  2. Qazaqstanniң mәdeni oshaqtari. Kulturnie sentri Kazaxstana: Fotoalbom. — Almati:"ASA" Baspa үyі" JShS, 2012. — 288 b. (qazaq, oris, tіlderіnde) ISBN 978-601-80325-0-9

Teatr sayti[tahrir | manbasini tahrirlash]