Oʻzbekiston avtomobil raqamlari indeksi

Avtomobil raqamlaridagi harflar va raqamlar

Oʻzbekiston avtomobil raqamlari — Oʻzbekiston Respublikasida avtomobillar, avtobuslar, traktorlar, tirkama, oʻziyurarlar, pritseplarni qayd etish uchun joriy etilgan davlat belgilaridir. Davlat raqamlarini ishlab chiqarish Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi Davlat yoʻl harakati xavfsizligi xizmati qoshidagi „Oʻzavtomotobelgi“ davlat unitar korxonasi tomonidan^[1] amalga oshiriladi. Avtoraqamlarni berish va nazorat qilish ishlari Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi (harbiy va maxsus texnika, vazirlik tizimidagi transport vositalari, jismoniy va yuridik shaxslarning transport vositalari), Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi (harbiy texnika, vazirlik tizimidagi transport vositalari), Oʻzbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmati (harbiy texnika, xizmat tizimidagi transport vositalari) va Oʻzbekiston Respublikasi Qishloq va suv xoʻjaligi vazirligi (qishloq xoʻjaligi transporti) tomonidan amalga oshiriladi^[2]^[3].

Tarixi[tahrir]

Oʻzbekistonda birinchi marta avomobil raqamlari 1920-yillarda chiqarilgan. 1938, 1944, 1977 yillarda yangi namunalar chiqarilgan^[4]. 1989-yilda chiqarilgan avtomobil raqamlari esa 1998-yilgacha amal qilgan. 1998-yildan 2008-yilgacha yangicha davlat raqamlari joriy etildi va u 2013-yilgacha amal qildi. 2008-yil 1-oktyabrdan xalqaro talablarga javob beradigan yangi davlat raqamlari joriy qilindi^[5]^[6].

Avtomototransport vositalari va tirkamalarga beriladigan davlat raqamlari turlari[tahrir]

Raqamlar yuqori texnologoyalar asosida chiqarilgan boʻlib, yorugʻlik qaytaradigan qatlam va korroziyaga hamda qalbakilashtirishga qarshi xususiyatga ega. Davlat raqamlarida chiroyli kombinatsiyalar (001-009, 100, 111, 200, 222, 300, 333, 400, 444, 500, 555, 600, 666, 700, 777, 800, 888, 900, 999), ularga boʻlgan kuchli talab ortidan kelib chiqqan mojarolar tufayli taʼqiqlangan edi^[7]. 2017-yilning 11-iyul kuni^[8] Oʻzbekiston Prezidentining „Yoʻl harakatini tartibga solishga oid qoʻshimcha chora-tadbirlar toʻgʻrisida“gi qaroriga asosan chiroyli kombinatsiyalarni auksion orqali sotish tartibi belgilandi^[9].

Tasviri	Tavsifi
	Tip I — Yuridik shaxslarga beriladigan raqamlar. Tip IA — Tip I shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
200px	Tip II — Davlat hokimiyatining yuqori organlari xodimlariga beriladigan davlat raqamlari. Tip IIA — Tip II shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
	Tip III — jismoniy shaxslarga tegishli transport vositalariga beriladigan raqamlar.
	Tip IV — chet davlatlar diplomatic vakolatxonalari, elchixonalar rahbarlarining transportlariga beriladigan davlat raqamlari.
	Tip V — xorijiy davlatlar elchixonalari, konsullik idoralari xodimlarining transport vositalariga beriladigan davlat raqamlari.
	Tip VI — BMT va uning tuzilmalarining Oʻzbekistondagi vakolatxonasi xodimlariga tegishli transport vositlariga beriladigan davlat raqamlari. Tip VIA — Tip VI shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
	Tip VII — Chet davlatlar diplomatic vakolatxonalarining texnik-taʼminot xodimlariga tegishli transport vositlariga beriladigan davlat raqamlari. Tip VIIA — Tip VII shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
	Tip VIII — Savdo vakolatxonalari, konsulliklar, xalqaro tashkilotlar vakolatxonalari xodimlarining transport vositalariga beriladigan davlat raqamlari. Tip VIIIA — Tip VIII shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
	Tip IX — Xalqaro nodavlat tashkilotlar, birlashmalar, banklar, firmalar, korrespondentlik ofislari xodimlarining transport vositalariga beriladigan davlat raqqamlari. Tip IXA — Tip VIII shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
	Tip X — Fuqaroligi chet davlatga tegishli boʻlgan shaxslarga tegishli transport vositalariga beriladigan davlat raqamlari. Tip XA — Tip VIII shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.
	Tip XI — mototsikllar va motorollerlarga beriladigan davlat raqamlari.
	Tip XII — yuk mashinalari va avtomobillarining tirkamasiga beriladigan ikki qatorli davlat raqamlari.
	Tip XIII — yoʻl harakatida vaqtincha qatnashish uchun beriladigan davlat raqami. Tip XIIIA — Tip XIII shaklidagi raqamlar mos kelmaydigan gabaritli transport vositasiga oʻrnatiladigan va shakli shunga moslashtirilgan davlat raqamlari.

Harbiy qoʻshinlar boʻlinmalari transport vositalariga beriladigan davlat raqamlari[tahrir]

Tasviri	Tavsifi
	Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari tarkibidagi qoʻshin boʻlinmalariga beriladigan davlat raqamlari 1998-yilgi namuna boʻyicha (qora fon va oq yozuv) chiqariladi. Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi, 1998-2018 yillarda aynan shunday namunadagi davlat raqamlaridan foydalandi. 2018-yildan boshlab, oq fondagi qora MV yozuvli yangicha davlat raqamlari joriy etildi^[10]

Hududlar boʻyicha raqamlar[tahrir]

Hudud	1989-1998 yillardagi	1998-2008 yillardagi	2008-yildan keyin
Toshkent	ТН	10, 30	01-09
Toshkent viloyati	ТШ	11	10-19
Sirdaryo viloyati	СИ	12	20-24
Jizzax viloyati	ДД	13	25-29
Samarqand viloyati	СН	14	30-39
Fargʻona viloyati	ФЕ	15	40-49
Namangan viloyati	НА	16	50-59
Andijon viloyati	АН	17	60-69
Qashqadaryo viloyati	КФ	18	70-74
Surxondaryo viloyati	СД	19	75-79
Buxoro viloyati	БХ	20	80-84
Navoiy viloyati	НВ	21	85-89
Xorazm viloyati	ХЗ	22	90-94
Qoraqalpogʻiston Respublikasi	КП	23	95-99

Yuridik shaxslarga tegishli ayrim avtomobil raqamlaridagi maxsus harflardan iborat kombinatsiyalarning farqlanishi[tahrir]

PAA — Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti devoni xodimlari; PSS — Oʻzbekiston Prezidentining xavfsizlik xizmati; PPP — Oliy Majlis deputatlari va senatorlari; UZB — davlat hokimiyatining markaziy idoralari rahbarlari;^[11] APC — vazirliklar va davlat qoʻmitalari rahbariyati (vazirlarning oʻrinbosarlari); USB — Oʻzbekiston Respublikasi Qurolli Kuchlari tarkibidagi qoʻshinlar; VSB, VSC, VSF, VSD, VSG, VSV — Oʻzbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi xodimlari; PSF, PSP — Oʻzbekiston Respublikasi Milliy gvardiyasi xodimlari; TSS, TST — Oʻzbekiston Respublikasi Davlat xavfsizlik xizmati xodimlari; ZDF — Oʻzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi xodimlari; DXA, PXQ — Oʻzbekiston Respublikasi Adliya vazirligining davlat xizmatlari agentligi xodimlari; FVV — Oʻzbekiston Respublikasi Favqulodda vaziyatlar vazirligi xodimlari; UNG — Jahon sogʻliqni saqlash tashkilotining Oʻzbekistondagi vakolatxonasi xodimlari; MV, MT — Oʻzbekiston Respublikasi Mudofaa vazirligi xodimlari; TTA, TTB, TTC, TTD, TTE, TTF, TTG — taksilar; D — diplomatlar (yashil rangli); CMD — xorijiy davlatlar elchilari, xalqaro tashkilotlar vakillari (yashil rangli); T — elchixona texnik personali (yashil rangli); M — xorijiy firma va kompaniyalar xodimlari, investorlar (yashil rangli); X — konsulliklar, savdo vakolatxonalari (yashil rangli); UN — BMT va tuzilmalarining Oʻzbekistondagi vakolatxonasi raqami (koʻk rangli); H — Fuqaroligi boʻlmagan shaxslar (sariq rangli). Shuningdek, 2017-yildan boshlab yuridik shaxslarga tegishli avtomobillarga uch bir xil harflardan iborat davlat raqamini (masalan, OOO, VVV kabi) toʻlov asosida berish joriy qilindi.

Avtomobil raqamlarining narxlari[tahrir]

2008-2017 yillar davomida yangi namunadagi avtomobil raqamlarining narxlarida rasman qatʼiy belgilangan narxlar boʻlmagan. 2017-yil 1-noyabr kuni samarqandlik yuridik shaxs auksion orqali "30-777-AAA" davlat raqamini 340 million soʻm (taqriban 37200 AQSh dollari) evaziga qoʻlga kiritib, rekord oʻrnatdi^[12].

Manbalar[tahrir]

↑ 2050-1-сон 10.01.2018. «Автомототранспорт воситаларини қайта рўйхатдан ўтказишни (қайд этишни) ташкил этиш ва амалга ошириш тартиби тўғрисидаги Йўриқномани тасдиқлаш ҳақида»ги буйруққа ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида. LexUz.
↑ Avtomobilnie Nomera Uzbekistana
↑ Postanovlenie Kabineta Ministrov
↑ http://www.avtonomer.net/content/view/269/45/
↑ Avtomobilnie nomera
↑ Postanovlenie Kabineta Ministrov Respubliki Uzbekistan ot 27 iyunya 2007 g. № 131 „O merax po vnedreniyu novix obrazsov gosudarstvennix registratsionnix nomerov dlya avtomototransportnix sredstv“
↑ Krasivie nomera — ponti ili neobxodimost?
↑ https://daryo.uz/2017/07/12/ozbekistonda-chiroyli-avtomobil-raqamlari-auksion-orqali-sotiladi/
↑ Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining rasmiy sayti
↑ Mudofaa vazirligiga qarashli avtotransport vositalarining raqamlari oʻzgaradi
↑ http://avto-nomer.ru/user55639
↑ https://uznews.uz/ru/article/7508

Havolalar[tahrir]

Avtomobil raqamlari auksioni

Oʻzbekiston haqidagi ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.

[1] 2050-1-сон 10.01.2018. «Автомототранспорт воситаларини қайта рўйхатдан ўтказишни (қайд этишни) ташкил этиш ва амалга ошириш тартиби тўғрисидаги Йўриқномани тасдиқлаш ҳақида»ги буйруққа ўзгартириш ва қўшимчалар киритиш тўғрисида. LexUz.

[Номера-2] Avtomobilnie Nomera Uzbekistana

[3] Postanovlenie Kabineta Ministrov

[4] ttp://www.avtonomer.net/content/view/269/45/

[5] Avtomobilnie nomera

[6] Postanovlenie Kabineta Ministrov Respubliki Uzbekistan ot 27 iyunya 2007 g. № 131 „O merax po vnedreniyu novix obrazsov gosudarstvennix registratsionnix nomerov dlya avtomototransportnix sredstv“

[7] Krasivie nomera — ponti ili neobxodimost?

[8] ttps://daryo.uz/2017/07/12/ozbekistonda-chiroyli-avtomobil-raqamlari-auksion-orqali-sotiladi/

[9] Oʻzbekiston Respublikasi Prezidentining rasmiy sayti

[10] Mudofaa vazirligiga qarashli avtotransport vositalarining raqamlari oʻzgaradi

[11] ttp://avto-nomer.ru/user55639

[12] ttps://uznews.uz/ru/article/7508

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]