Mihrimah Sulton masjidi (Üsküdar)

Masjid
Mihrimah Sulton masjidi turkcha: Mihrimah Sultan Camii, İskele Camii
Istanbul	Üsküdar tumani
Koordinatalar	41°01′36″N 29°00′58″E
Yoʻnalishi	sunniy
Masjid turi	Jomeʼ-Masjid
Meʼmor	Xoʻja Sinon
Binokorlik	1543—1544—1548
Gumbaz balandligi	24.2 m (79 ft)
Gumbaz yoʻgʻonligi	11.4 m (37 ft)
Minoralar soni	2
Qurilish materiali	ashlar
Holati	amaldagi

Kesma va reja, Cornelius Gurlitt, 1912-yil

Mihrimah Sulton masjidi (turkcha: Mihrimah Sultan Camii, İskele Camii) – XVI asrda qurilgan Usmonli masjidi, Turkiyaning Istanbul shahri, Üsküdar (talaffuzi: Uskudar) tumanining tarixiy markazida, qirgʻoqqa qaragan holda bunyod etilgan. Masjid Üsküdarning eng mashhur, diqqatga sazovor joylaridan biri hisoblanib, binoning muqobil nomi oʻzi joylashgan hudud nomidan olingan. Sohil yoʻli qurilgunga qadar masjid toʻgʻridan-toʻgʻri suv boʻyida joylashgan boʻlib, binogacha faqat qayiqda borish mumkin boʻlgan.

Tarixi

Masjidning qurilish rejasi imperator meʼmori Xoʻja Sinon tomonidan loyihalashtirilgan boʻlib, 1543—1544 va 1548-yillarda qurilgan. Yodgorlik sulton Sulaymonning qizi va buyuk vazir Damat Rustam Poshoning rafiqasi Mihrimah Sulton tomonidan qurdirilgan ikkita juma masjididan biri hisoblanadi.

Arxitekturasi

Katta masjid baland maydonda qurilgan boʻlib, uning ichida ikki qavatli, marmardan ishlangan tahorat olinadigan favvorali ayvon joylashgan. Inshootning qurilishida Xoʻja Sinonning oʻziga xos bir qancha uslublarini koʻrish mumkin, masalan, masjid keng, baland gumbazli yertoʻla, ingichka minoralar va bir gumbazli baldachinga ega boʻlib, yon tomoni uchta yarim gumbazlar bilan tugaydi.

Binoning tashqi tomoni kulrang va oqish toshlardan qurilgan. Ichki devorlar va minbarlarni qurishda esa mamlakatga import qilingan marmar toshlardan foydalanilgan.

Masjid minoralaridan biriga oʻyib ishlangan quyosh soati hali ham mavjud.

Mihrimah Sulton masjididagi Islom xattotligi

Mihrimah Sulton masjidi ichidagi mehrob tepasida muqarnas

Mihrimah Sulton masjidi derazalarida gul mozaikalari

Mihrimah Sulton masjididagi Islom xattotligi

Galereya

• 
  Tahorat olinadigan favvora
• 
  Orqa tomoni
• 
  Gumbazning ichki koʻrinishi
• 
  Mihrimah Sulton masjidining tepalik orqasidan koʻrinishi
• 
  Mihrimah Sulton masjidining gʻarbdan koʻrinishi
• 
  Mihrimah Sulton masjidining jamoat toʻplanadigan hududi
• 
  Mihrimah Sulton masjidining tahorat oladigan favvora bilan birgalikdagi koʻrinishi
• 
  Mihrimah Sulton masjidining jamoat toʻplanadigan hududi
• 
  Mihrimah Sulton masjidining qabriston tomondan koʻrinishi
• 
  Mihrimah Sulton masjidi gumbazi
• 
  Mihrimah Sulton masjidi gumbazlari
• 
  Mihrimah Sulton masjidi mehrob va minbari
• 
  Mihrimah Sulton masjidi derazalari
• 
  Mihrimah Sultonning vaqf hujjati. Bu hujjat Anadolu va Rumelidagi mulklarni vaqf qilish bilan bogʻliq boʻlib, undan tushgan daromad Mihrimah Sulton masjidi xarajatlarini qoplashga sarflanishi kerak boʻlgan. Mart—aprel, 1550-yil, Sadberk Hanım muzeyi.

Yana qarang

• Mihrimah Sulton masjidi (Edirnekapi)

Adabiyotlar

• Necipoğlu, Gülru. The Age of Sinan: Architectural Culture in the Ottoman Empire. London: Reaktion Books, 2005. ISBN 978-1-86189-253-9. 

Havolalar

• Photographs of the Mihrimah Sultan Mosque by Dick Osseman
• Mihrimah Sultan Külliyesi at Üsküdar, Archnet