Kontent qismiga oʻtish

Lisa

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Lisa
Lisa (2022)
Lisa (2022)
Umumiy maʼlumot
Tavalludi Pranpriya Manobal
27-mart, 1997-yil (27 yil avval) (1997-03-27)
Buriram, Tailand
Janrlar K-pop, Pop, Dance-pop
Kasbi Qoʻshiqchi
rapper
Leybllar YG Entertainment
Guruhlari Blackpink
Fuqaroligi Tailand bayrogʻi Tailand
Millati Tai
Veb-sayt https://www.lalisaofficial.com/
Imzosi

Lalisa Manoban (1997-yil 27-martda tugʻilgan; LISA nomi bilan tanilgan) — Janubiy Koreyada istiqomat qiluvchi reper, raqqosa va model. Lisa „YG Entertainment“ tomonidan tashkil etilgan Janubiy Koreyaning „Blackpink“ qizlar guruhining aʼzosi. U 2025-yilda HBO telekanali “The White Lotus” teleserialida aktyorlik debyutini o‘tkazishni rejalashtirgan.

2021-yil sentabr oyida Lisa oʻzining “LALISA” debyut singl albomini chiqardi, bu esa uni Janubiy Koreyada oʻzining birinchi haftasida albomning 736,000 nusxasini sotgan birinchi ayol rassomga aylantirdi. Uning bosh singliga ishlangan klip yakkaxon ijrochi tomonidan YouTubeda dastlabki 24 soat ichida eng ko‘p ko‘rilgan klipga aylandi. "LALISA" ham, albomning ikkinchi virusli "Money" singli Billboard Global 200 reytingining kuchli o'ntaligiga kirdi, ikkinchisi esa AQSH Billboard Hot 100, Buyuk Britaniya Singles Chart va K-pop solisti ayolning eng uzun chartdagi qoʻshigʻi rekordini yangiladi. Lalisa va "Money" K-pop yakkaxon ijrochisining Spotifyda bir milliard oqimga erishgan birinchi albomi va qoʻshigʻi boʻldi. 2024-yilda Lisa o'zining "Lloud" nomli boshqaruv kompaniyasini yaratdi, RCA Records bilan shartnoma tuzdi va "Rockstar" bilan Billboard Global Excl. AQShda oʻzining birinchi raqamli singliga erishdi.

Hayoti va faoliyati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yoshligi va faoliyatining boshlanishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lisa 1997-yil 27-martda[1] Tailandning Buriram provinsiyasida Pranpriya Manobal ismi bilan tugʻilgan[2], keyinchalik folbinning maslahatiga koʻra[3] maqtovga sazovor maʼnosini bildiruvchi „Lalisa“ ismiga qonuniy ravishda oʻz ismini oʻzgartirgan[4]. Yagona farzand sifatida Lisa tai millatiga mansub onasi va shveytsar millatiga mansub oʻgay otasi qoʻlida tarbiyalangan.Lisaning biologik otasi kimligi ma'lum emas.[5]. Lisaning onasining ismi Chitthip Brüschweiler. Uning oʻgay otasi — taniqli oshpaz Marco Brüschweiler, hozirda Tailandda faoliyat yuritadi. Lisa oʻrta taʼlimni I va II Praphamontree maktabida tamomlagan[6].

Lisa toʻrt yoshida raqs mashgʻulotlarini boshlaganidan soʻng, bolaligida muntazam ravishda raqs tanlovlarida qatnashgan, jumladan, „To be Number One“[7] va „Got7“ guruhi aʼzosi BamBam bilan birga „We Zaa Cool“ nomli oʻn bir kishilik raqs guruhiga qoʻshilgan. 2009-yil sentyabr oyida guruh 9 Channel kanalida efirga uzatiladigan „LG Entertainment“ kompaniyasi tomonidan oʻtkazilgan „Million Dream Sanan World“ tanlovida ishtirok etgan va „Maxsus jamoa“ mukofotini qoʻlga kiritgan[8]. Lisa, 2009-yil boshida Axloqiy targʻibot markazi tomonidan oʻtkazilgan „Tailandning eng yaxshi 3 ta axloqi“ nominatsiyasida maktab vakili sifatida qoʻshiq kuylash tanlovida qatnashib, ikkinchi oʻrinni egallagan[6].

2010-yilda 13 yoshli Lisa Tailandda Janubiy Koreyaning „YG Entertainment“ leybliga qoʻshilish uchun tinglovdan oʻtgan. Lisa yoshligidan K-popga, yaʼni „Big Bang“ va „2NE1“ga qiziqish uygʻotgan va bir kun kelib ularning yoʻldan borishni xohlagan[9]. 4000 ta ishtirokchi orasidan Lalisa malakali yagona shaxs boʻlgan[10]. Lisa „1TYM“ guruhi aʼzosi boʻlgan hakam boʻlmish Danny Imni qoʻshiq kuylab hayratda qoldirgan, keyinchalik Danny Im Lisaning sahnadagi oʻziga boʻlgan ishonchini va sahnadan tashqaridagi munosabatini maqtagan.

2011-yilda Lisa stajyor sifatida rasmiy mashgʻulotlarni boshlash uchun Janubiy Koreyaga koʻchib oʻtgan va mashgʻulotlar besh yil davom etgan. Lisa 2011-yil 11-aprelda koreys boʻlmagan birinchi stajyor sifatida leyblga rasman qoʻshilgan[11]. 2013-yil noyabr oyida u Taeyangning „Ringa Linga“ singli uchun olingan klipda „iKon“ va „Winner“ aʼzolari bilan birga fon raqqosi sifatida paydo boʻlgan[12]. 2015-yil mart oyida Lisa „Nona9on“ koʻcha kiyimlari brendida, uning ortidan 2016-yilda Janubiy Koreyaning „Moonshot“ kosmetika brendida ilk modellik ishini boshlagan[13].

2016-yildan hozirgi kungacha: „Blackpink“ va yakkaxon loyihalar bilan debyuti

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Lisa 2017-yil may oyida

2016-yil avgust oyida Lisa Janubiy Koreyaning „Blackpink“ qizlar guruhining toʻrt aʼzosidan biri, agentlik ostida debyut qilgan birinchi koreys boʻlmagan aʼzo sifatida sahnada ilk marotaba ishtirok etgan[14]. „Blackpink“ guruhining „Square One“ mini-albomidagi „Whistle“ va „Boombayah“ qoʻshiqlari bilan debyut qilgan. „Whistle“ debyutidan soʻng, qoʻshiq Janubiy Koreyaning barcha chartlarida birinchi pogʻonani egallab, „all-kill“ga erishgan[15]. 2020-yil oktyabr oyi holatiga koʻra, guruh ikkita studiyaviy albom, „Blackpink in Your Area“ va „The Album“, uchta mini-albom — „Blackpink“, „Square Up“ va „Kill This Love“ va ikkitasi birda — „Square One“ va „Square Two“ni chiqargan.

Lisa „MBC“ telekanalida efirga uzatiluvchi harbiy estrada dasturi „Real Man 300“ tomonidan 2018-yil 21-sentyabrdan boshlab Koreya Armiya Akademiyasi nashri doirasidagi shouning doimiy aʼzosi sifatida tanlangan. Shou uning debyutidan keyin teledasturdagi birinchi doimiy rolini belgilagan[16]. Uning tashqi koʻrinishi unga „2018 MBC Entertainment Awards“ mukofotlar marosimida „Yil qahramoni“ nomli norasmiy mukofotni taqdim etgan[17].

Lisa 2018-yil 5-noyabrda raqs namoyishlari bilan bir qatorda sayohat va turmush tarzini koʻrsatib boruvchi oʻzining „Lilifilm Official“ nomli YouTube kanalini ochgan[18]. 2019-yil iyul oyi holatiga koʻra, kanal 1,3 milliondan ortiq obunachi toʻplagan va YouTube Gold Play tugmasiga ega boʻlgan[19].

2020-yil mart oyida Lisa „iQIYI“ platformasida xitoylik qizlar guruhining „Youth With You“ omon qolish dasturining 2-mavsumi davomida raqs murabbiyi boʻlib xizmat qilgan[20].

2021-yil 19-aprelda „YG Entertainment“ direktori Janubiy Koreyaning „The Korea Herald“ nashriga Lisa oʻz guruhidagi uchinchi yakkaxon ijrochi sifatida debyut qilishini maʼlum qilgan[21]. 12-iyul kuni „Star News“ uning klipi uchun suratga olish ishlari davom etayotganini maʼlum qilgan[22].

Lisaning debyut singl albomi „Lalisa“ va uning ayni nomdagi bosh singli 2021-yil 10-sentyabrda chiqarilgan[23]. Chiqarilgandan soʻng, „Lalisa“ ning musiqiy klipi 24 soat ichida 73,6 million tomosha bilan Taylor Swiftning Brendon Urie ishtirokidagi 24 soat ichida 65,2 million marta koʻrilgan „I!“ rekordini yangilagan[24]. Qoʻshiq AQShning Billboard Hot 100 roʻyxatida 84-pogʻonada va Billboard Global 200’da 2-pogʻonada debyut qilgan va Lisaning birinchi hitiga aylangan[25]. Yagona albom chiqarilgan birinchi haftada Koreyada 736 221 nusxada sotilgan, bu barcha ayol sanʼatkorlar orasida birinchi haftadagi eng yuqori sotuvlar boʻyicha rekord oʻrnatgan va Lisa birinchi haftadagi sotuvlarda 500 000 nusxaga erishgan birinchi ayol solistga aylangan[26]. Muvaffaqiyatidan soʻng, „Money“ treki albomning ikkinchi singli sifatida AQShning zamonaviy xit radiosiga yuborilgan va „Billboard Hot 100“ roʻyxatida 90-pogʻonani egallagan va „Billboard Global 200“ roʻyxatida oʻninchi pogʻonadan joy olgan[27].

2021-yil oktyabr oyida Lisa qoʻshiq tizerini qoʻyib unda DJ Snake, Ozuna va Megan Thee Stallion bilan hamkorligini tasdiqladi.[28] Hamkorlik Billboard Global 200 roʻyxatida 19-oʻrinda va AQShning Bubbling Under Hot 100 chartida ikkinchi oʻrinda debyut qildi va uning Latin Airplay chartidagi birinchi qoʻshigʻiga aylandi[29].

Shaxsiy hayoti

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Lisa koʻp tillarni biladi; u yapon va xitoy tillari bilan birga tay, ingliz va koreys tillarida yaxshi soʻzlasha oladi[30].

Elchi va brend yuzi sifatida

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Lisa 2018-yil avgust oyida oʻtkazilgan tadbirda

Janubiy Koreyaning „Moonshot“ kosmetika brendi uchun model sifatidagi faoliyati orqali u 2018-yil 21-martda Xitoyda brend elchisiga aylangan[31].

Lisa 2019-yil 25-iyulda Tailandda sotuvga chiqarilgan „Moonshot“ yangi kolleksiyaning brend elchisi va taqdimotchisi boʻlib, kolleksiya Manoban imzosini oʻz ichiga olgan[32]. 2019-yil 28-martda Lisa Tailanddagi eng yirik GSM uyali aloqa operatori „AIS Thailand“ uchun oʻzining birinchi yakkaxon maʼqullash shartnomasini imzolagan. Lisa „AIS“ uchun eng koʻp maosh oluvchi brend taqdimotchisiga aylangan. Bundan tashqari, uning reklama kampaniyasi Tailanddagi eng yuqori reytingli reklama boʻlgan[33]. Lisa 2019-yil 11-may kuni Tailandda Samsung Galaxy S10 brendining taqdimotchisi boʻlgan. Uning brend uchun birinchi reklama materiali 14-may kuni chiqarilgan[34].

2020-yil yanvar oyida Lisa „Adidas“ning SS20 mavsumdagi „My Shelter“ kiyim-kechak assortimenti, sport kiyimlari brendi uchun tasdiqlangan model sifatida „Winner 's Mino“ kompaniyasiga qoʻshildi[35]. Lisa Xitoyda yangi mashhurlikka erishdi va „iQIYI“ ning „Youth With You 2“ koʻrsatuvida raqs murabbiyi sifatida chiqishi orqali 13-may kuni „Downy“ kompaniyasining Xitoydagi yangi brend vakili ekanligi maʼlum boʻldi[36]. Tez orada u Xitoyning eng yirik sut kompaniyalaridan biri, „Mengniu Dairy“ kompaniyasining Xitoy yogurt brendi „Zhengouli“ uchun yangi brend vakili boʻldi[36]. 27-iyun kuni „Tencent Games“ Lisani „Supercell“ kompaniyasining „Brawl Stars“ mobil videooʻyini uchun Xitoydagi eng yangi vakili sifatida eʼlon qildi[37]. 2020-yil oktyabr oyida Lauderga tegishli „MAC“ Lisani oʻzining eng yangi global brend elchisi etib tayinladi. Lisa ularning mashhur kolleksiyalari va asosiy kampaniyalarining yuziga, shuningdek, innovatsion loyihalarning ilhomlantiruvchisiga aylandi. Katta vitse-prezident va global ijodiy direktor Drew Elliott : „Har doim oʻziga ishongan va hech qachon xavf-xatarlardan qochmaydigan Lisa bizning individuallik va oʻzimizni ifoda etishni nishonlash majburiyatini oʻzida aks ettiradi“ deydi[38].

2021-yil 22-fevralda Lisa Vivo S9 smartfonining indossori sifatida eʼlon qilindi[39]. U, 2020-yilda Vivo S7 smartfonini tasdiqlovchisi boʻlgan[40].

Moda va fotografiya

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Lisa 2019-yil iyun oyida Inchxon aeroportida

Lisa 2019-yil yanvar oyida fransuz hashamatli brendi „Celine“ning badiiy, ijodiy va imidj direktori Hedi Slimanning ilhomlantiruvchisiga aylandi[41]. 2020-yil sentyabr oyida Lisa ularning global elchisi sifatida eʼlon qilindi. Lisa 2020-yil iyun oyida brendning „Essentials“ kampaniyasida ishtirok etgan, kreativ direktor Xedi Sliman tomonidan suratga olingan va „Celine“ liboslari va aksessuarlarida keng suratga olingan. Brend oʻz bayonotida, „Biz Celineni global elchi sifatida taqdim etadigan Lisa bilan davom etgan hamkorlikni eʼlon qilishdan mamnunmiz“ dedi.[42]

Xuddi shu yili, noyabr oyida Lisa „Penshoppe Family“ ga eng yangi elchi sifatida qoʻshilganini eʼlon qildi[43]. Bundan tashqari, 2020-yil 24-iyulda Lisa rasman Italiyaning hashamatli brendi "Bulgari" vakili boʻlgan eng yangi brend elchisi sifatida tanlandi. Bulgari elchisi sifatida u „Serpenti“ va „Bzero One“ toʻplamlari uchun raqamli kampaniyalarda ishtirok etdi[44].

Lisa 2021-yil 16-fevralda „ANDAM“ fransuz moda mukofoti uchun mehmon hakamlar hay’ati tarkibiga qoʻshildi[45].

Lisa „YG Entertainment“ orqali „0327“ nomli cheklangan nashrdagi fotokitobini chiqardi. Fotokitob 2020-yilda uning tugʻilgan kunida chiqarilgan[46]. Ikkinchi jild 2021-yil 27-martda chiqdi[47].

Lisa 2021-yil 13-noyabrda Amerikaning „MAC Cosmetics“ goʻzallik brendi bilan „MAC x L“ nomli oʻzining shaxsiy kolleksiyasini chiqarishi maʼlum boʻldi. Uning kollektsiyasida kukunli rumyanalar, koʻz uchun qalam, koʻzoynak palitrasi va yuz upasi mavjud[48].

Xayriya

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2019-yil 17-sentyabr kuni musson tufayli kelib chiqqan kuchli yomgʻir Tailandning 32 provinsiyasida suv toshqiniga sabab boʻlganidan soʻng, Lisaning qarindoshi va tailandlik goʻzallik bloggeri Koi Onusa Lisa evakuatsiya qilinganlarga yordam berish uchun tailandlik aktyor Bin Bunlueritning fondiga 100 000 dollar xayriya qilganini maʼlum qildi[6].

Lisa 2021-yil sentyabr oyida Koreya Xalqaro madaniy almashinuv jamgʻarmasi „YG Entertainment“ kompaniyasi bilan hamkorlikda Buriram viloyatidagi ijtimoiy dasturga qoʻshilish istagini bildirdi va tez orada xayriya yigʻishda yordam berish uchun onlayn akkaunt ochdi. Jamgʻarma va „YG Entertainment“ oʻrtasidagi hamkorlik Buriramdagi „Non Suwan Phitthayakhom“ maktabida 160 kvadrat metrlik madaniy majmua qurish, shu jumladan maktabni kompyuterlar, proyektorlar va boshqa multimedia uskunalari bilan taʼminlash va K-pop raqs akademiyasi tashkil etishni maqsad qilgan[49].

Taʼsiri

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Lisa 2018-yilda AK Plazadagi fanuchrashuv tadbirida.

Lisa koʻpincha Janubiy Koreya musiqa sanoatida musiqa bilan bir sohada ishlaydigan boshqa shaxslarga taʼsir koʻrsatgan. Intervyular orqali, „Nature“ qizlar guruhining sobiq aʼzosi Gaga va „Hot Issue“ qizlar guruhi aʼzosi Mayna Lisani oʻzlarining ideali sifatida eʼlon qilishgan[50].

Lisa 2019-yil aprel oyida Instagram’da eng koʻp kuzatuvchi K-pop kumiriga aylangan, oʻsha paytda unda 17,4 million obunachi bor edi[51]. 2021-yil aprel oyi holatiga koʻra, u 50 million izdoshlarini toʻplagan birinchi va yagona K-pop kumiriga aylangan.Lisa Instagram obunachilari 2024-yil holatiga ko'ra 100.78 mln ga yetdi va u bunday obunachilari ko'p birinchi K-pop ayol qo'shiqchisiga aylandi[52].

Lisa Tailandning „Harper’s Bazaar“ jurnalining 2019-yil may soni uchun oʻzining birinchi yakkaxon jurnal muqovasini taqdim etar ekan, „Harper’s Bazaar“ distribyutori MEI 120 000 bosma nusxalar sotilganligini xabar qilgan. Maʼlum qilinishicha, odatda, oʻrtacha 30 000 nusxa, taniqli shaxslarda esa oʻrtacha 60 000 nusxada chop etiladi. Biroq Lisa ishtirokidagi jurnal 120 ming nusxada sotilganiga qaramay, xalq talabi hamon qondirilmagan[53].

Lisaning Parijdagi moda haftaligida Fransiyaning Parij shahrida boʻlib oʻtgan 2020-yil bahor-yoz erkaklar kolleksiyasi uchun „Celine“ moda koʻrgazmasida qatnashganidan soʻng, Lyst 2019-yilning 28-iyunida ijtimoiy tarmoqlarga Lisa reklama qilgan sumkaning rasmini joylagandan keyin, keng jamoatchilik orasida koʻpchilikning eʼtiborini tortgan va „Celine“ „Triomphe“ sumkasi uchun global qidiruvlar 66 foizga oshganini xabar qilgan. Lisa 2023-yilda "Theblacklabel"ning yakkaxon qoʻshiqchisi Taeyang bilan "Shoong" nomli singlini duet kuylashdi.[54].

Yakkaxon albomlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Albom nomi, tanlangan albom tafsilotlari, tanlangan diagramma pozitsiyasi va savdo koʻrsatkichi
Nomi Tafsilotlar Eng yuqori pozitsiyalar Sotuvlar soni Sertifikatlar
KOR
[55]
Lalisa
  • Chiqarilgan: 2021-yil 10-sentyabr
  • Leybl: YG, Interscope
  • Formatlar: CD, raqamli yuklab olish, LP
 1
  • KOR: 810 900[56]
  • CHN: 785 000 (dig.)[57]
  • KMCA : 2× Platinum[58]

Videografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Musiqiy kliplar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Nomi Rejissyor Mnb.
2021 Lalisa nomaʼlum
SG (DJ Snake, Ozuna va Megan Thee Stallion bilan) " Colin Tilley [59]

Filmografiyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Telekoʻrsatuvlar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yil Nomi Roli Izohlar
Inglizcha Original
2017 Lisa TV 리사 TV Koʻrsatuv aʼzosi 3-qism
2018 Real Man 300 진짜사나이 300 6-qism
2020 Yoshlar sen bilan 2 青春有你 2 Raqs murabbiyi [20]
2021 Yoshlar sen bilan 3 青春有你 3 [60]

Jahon rekordlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]
Rekord tashkilotining nomi, rekord berilgan yil, rekordchining nomi va rekordchining ismi
Nashr Yil Jahon rekordi Rekord oʻrnatgan ishi Mnb.
Ginnesning rekordlar kitobi 2021 24 soat ichida yakkaxon ijrochining eng koʻp koʻrilgan YouTube musiqiy videosi Lalisa [61]
Yakkaxon K-pop ijrochisi tomonidan 24 soat ichida eng koʻp koʻrilgan YouTube musiqiy videosi

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ Li, Caspar. „4 reasons why we love Lisa, BLACKPINK's youngest member“. South China Morning Post (27-mart 2019-yil). 6-yanvar 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2019-yil.
  2. ↑ Thaitrakulpanich, Asaree. „Black Pink to Light Bangkok on Fire This Summer“. Khaosod English (2-may 2019-yil). 13-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2019-yil.
  3. ↑ Feeney, Nolan. „Blackpink's Lisa on Her Solo Debut and Stepping Up Her Rap Skills: 'I Pushed Myself'“. Billboard (10-sentyabr 2021-yil). 10-sentyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-sentyabr 2021-yil.
  4. ↑ „Lisa from Blackpink – Thailand-raised K-pop singer who is the group's main dancer and speaks four languages“. South China Morning Post. 3-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2019-yil.
  5. ↑ „เปิดชีวิต! 'ลิซ่า BlackPink' ล่าฝันสู่ซุปเปอร์สตาร์“ (th). Bangkokbiznews (11-yanvar 2019-yil). 29-sentyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-sentyabr 2019-yil.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 „Lisa of BLACKPINK donates to help flood victims in Thailand“ (en). The Independent Singapore (22-sentyabr 2019-yil). 9-noyabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-yanvar 2021-yil.
  7. ↑ „'LISA' YG New Girl Group : ลลิษา มโนบาล กับเรื่องราวที่เล่าโดยพี่สาวถ“ (th). hallyukstar (4-iyul 2019-yil). 8-iyun 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-iyun 2016-yil.
  8. ↑ Gadong. „BLACKPINK Lisa Manoban and Got7 Bambam childhood friends?“. YIBADA (14-avgust 2016-yil). 3-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-noyabr 2016-yil.
  9. ↑ Kim Yu-rim. „'블랙핑크' 리사 국적은 어디?“ (ko). MoneyS (17-aprel 2020-yil). 13-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-aprel 2021-yil.
  10. ↑ Jason Pham. „BLACKPINK's 4 Members Were Discovered in Completely Different Ways“. Stylecaster (1-yanvar 2020-yil). 27-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-yanvar 2021-yil.
  11. ↑ „มากกว่าสวยคือความทุ่มเท "ลิซ่า BLACKPINK" มีวันนี้ได้เพราะความสามารถ“ (th). Praew (4-iyul 2019-yil). 17-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-iyun 2018-yil.
  12. ↑ „8 songs BLACKPINK members appeared in before debut“ (en). SBS (8-avgust 2018-yil). 2-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-yanvar 2021-yil.
  13. ↑ „[블랙핑크 VS 투애니원③ 블랙핑크는 누구?“]. Donga News (12-avgust 2016-yil). 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyun 2019-yil.
  14. ↑ Kim Yu-young. „YG Entertainment unveils K-pop group BLACKPINK“. Kpop Herald (9-avgust 2016-yil). 6-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-may 2017-yil.
  15. ↑ „[뮤직톡톡 마성의 '휘파람'…블랙핑크, 전 음원차트 1위 탈환“]. Osen (14-avgust 2016-yil). 4-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 4-iyul 2019-yil.
  16. ↑ „[시청자가 찜한 TV 돌아온 '진사'·'알쓸신잡' 역시 화제“] (ko). Yonhap News (28-sentyabr 2018-yil). 6-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-avgust 2019-yil.
  17. ↑ „[2018 MBC 방송연예대상 연구원이 뽑아본 올해의 캐릭터!“] (ko). Naver (27-dekabr 2018-yil). 6-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-avgust 2019-yil.
  18. ↑ Rowley. „Watch Blackpink's Lisa Dance it Out to DaniLeigh and G-Eazy's 'Cravin'“. Billboard (21-noyabr 2019-yil). 27-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-iyun 2021-yil.
  19. ↑ „[SBS Star BLACKPINK LISA Receives the 'Gold Play Button' with Only 4 Videos“] (en). SBS News (2-iyul 2019-yil). 6-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-iyul 2019-yil.
  20. ↑ 20,0 20,1 „블랙핑크 리사, 中판 프듀 '청춘유니' 시즌2 새 멘토 출연 확정 [Oh! 차이나“] (ko). Osen (15-oktabr 2019-yil). 15-oktabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-oktabr 2019-yil.
  21. ↑ „[Exclusive Blackpink Lisa's solo debut expected in June“] (en). The Korea Herald (19-aprel 2021-yil). 28-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-aprel 2021-yil.
  22. ↑ „블랙핑크 리사, 솔로 앨범 발매 "뮤직비디오 촬영 준비"[공식“] (ko). Star News (12-iyul 2021-yil). 12-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-iyul 2021-yil.
  23. ↑ „Blackpink's Lisa to release solo album next month“. The Straits Times (Singapore) (27-avgust 2021-yil). 27-avgust 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-avgust 2021-yil.
  24. ↑ McIntyre. „Blackpink's Lisa Scores One Of The Biggest YouTube Debuts Of All Time“. Forbes (13-sentyabr 2021-yil). 13-sentyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-sentyabr 2021-yil.
  25. ↑ Trust. „The Kid LAROI & Justin Bieber's 'Stay' Holds Atop Global Charts, As LISA, Ed Sheeran & Glass Animals Add Top 10s“ (en). Billboard (20-sentyabr 2021-yil). 22-sentyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-sentyabr 2021-yil.
  26. ↑ Hicap. „BLACKPINK Lisa’s ʻLalisa’ album sets records with 736,000 copies sold in first week“. Manila Bulletin. 17-sentyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-sentyabr 2021-yil.
  27. ↑ Trust. „The Kid LAROI & Justin Bieber's 'Stay' Keeps Atop Global Charts, Lisa's 'Money' Hits Top 10“ (en). Billboard (18-oktabr 2021-yil). 18-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-oktabr 2021-yil.
  28. ↑ „BLACKPINK' LISA finally CONFIRMS collab with DJ Snake and Megan Thee Stallion“ (en). Bollywood Bubble (14-oktabr 2021-yil). 14-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 14-oktabr 2021-yil.
  29. ↑ Bustios. „DJ Snake, Ozuna, LISA & Megan Thee Stallion Rule Latin Airplay With ʻSG’“. Billboard (30-mart 2022-yil). Qaraldi: 30-mart 2022-yil.
  30. ↑ Moon. „Everything to Know About K-Pop Group BLACKPINK“. Time (4-aprel 2019-yil). 4-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-may 2019-yil.
  31. ↑ „블랙핑크(BLACKPINK) 리사, 문샷 모델로 중국 대륙 홀린다…글로벌 K뷰티 부활 신호탄“ (ko). Topstarnews (21-mart 2018-yil). 6-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyul 2019-yil.
  32. ↑ „สิ้นสุดการรอคอย ! Moonshot เผยแคมเปญโฆษณาสุดเปรี้ยว LISA'S PICK SPECIAL EDITION บลิ้งค์ทุกคนรอลุ้น meet & greet กับเธอได้เลย !“ (th). Harpersbazaar (26-iyul 2019-yil). 30-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyul 2019-yil.
  33. ↑ „AIS คว้า "ลิซ่า BlackPink" พรีเซ็นเตอร์คนล่าสุด หวังกวาดตลาดสาวก Blinks ทั่วไทย“ (th). positioningmag.com (28-mart 2019-yil). 30-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2019-yil.
  34. ↑ „Samsung คว้า "ลิซ่า BlackPink" เป็นพรีเซนเตอร์ Galaxy S10 ไทย หวังสู้ศึกแบรนด์จีน“ (th). positioningmag.com (11-may 2019-yil). 26-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2019-yil.
  35. ↑ „위너 송민호X블랙핑크 리사, 감각적인 트렌디 케미..커플 촬영도 완벽[화보“] (ko). Heraldpop (27-yanvar 2020-yil). 6-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-yanvar 2020-yil.
  36. ↑ 36,0 36,1 „지드래곤 이어 블랙핑크 리사도 中브랜드 모델 기용“ (ko). YNA (13-may 2020-yil). 6-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 20-may 2020-yil.
  37. ↑ „舞蹈、身材屡屡出圈，歌谣、时尚界宠儿，这次她的影响力拓展到…了？“. chuansongme (27-iyun 2020-yil). 29-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-iyun 2020-yil.
  38. ↑ „FOR THE LOVE OF LISA!“. MAC Cosmetics (19-oktabr 2020-yil). 19-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-yanvar 2021-yil.
  39. ↑ Vaughn. „BLACKPINK Lisa is the Official Vivo S9 Endorser + Idol's YouTube Channel Projected to Surpass 6 Million Subscribers Soon“ (En). KpopStarz (22-fevral 2021-yil). 22-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-fevral 2019-yil.
  40. ↑ Tortoza. „Blackpink's Lisa Manoban is the Endorser for the New vivo S7“ (En). Gadget Pilipinas (5-avgust 2020-yil). 25-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-fevral 2019-yil.
  41. ↑ Aref Omar. „BlackPink's Lisa is Muse for Hedi Slimane's Céline campaign!“. nst.com.my (18-yanvar 2019-yil). 18-may 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2019-yil.
  42. ↑ „K-pop star Lisa of Blackpink named global ambassador for fashion brand Celine“. CNA Lifestyle (22-sentyabr 2020-yil). 4-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-yanvar 2021-yil.
  43. ↑ „BLACKPINK's Lisa is now an ambassador of this local brand“. preen.ph (6-noyabr 2019-yil). 15-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-dekabr 2019-yil.
  44. ↑ „블랙핑크 리사, 불가리 브랜드 앰버서더 발탁“ (ko). Star MK (24-iyul 2020-yil). 14-yanvar 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-iyul 2020-yil.
  45. ↑ Socha. „Blackpink's Lisa Is on the Jury for ANDAM Fashion Prize: Exclusive“ (en). WWD (16-fevral 2021-yil). 21-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-fevral 2021-yil.
  46. ↑ „블랙핑크 리사, 오늘(27일) 생일 맞이 한정판 포토북 출시..온라인 이미 매진“ (ko). Osen (27-mart 2020-yil). 13-iyun 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2020-yil.
  47. ↑ Lee. „Blackpink最美攝影師Lisa再推攝影集！沒搶到《0327》的Blink這次必須預購！“ (zh-tw). harpersbazaar.com.tw (17-mart 2021-yil). 12-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 17-mart 2021-yil.
  48. ↑ „Lisa Launches a Makeup Collection With MAC“ (en). PAPER (13-noyabr 2021-yil). 16-noyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-noyabr 2021-yil.
  49. ↑ „BLACKPINK's Lisa to help improve children's education in Thai hometown“ (en). The Korea Times (16-sentyabr 2021-yil). 16-sentyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-sentyabr 2021-yil.
  50. ↑ Kim Won-hee. „핫이슈 "하니·씨엘·블랙핑크·아이유·제시 롤모델"“ (ko). Sports Khan (28-aprel 2021-yil). 28-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-aprel 2021-yil.
  51. ↑ Pakkee Tan. „BLACKPINK's Lisa is Now Officially the Most Followed K-Pop Idol on Instagram“. E! News (15-aprel 2019-yil). 15-sentyabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-may 2019-yil.
  52. ↑ Kevin Miller. „Lalisa Manoban Is The First K-pop Idol To Reach 50 Million Followers On Instagram“ (10-aprel 2021-yil). 10-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-aprel 2021-yil.
  53. ↑ Kong Dudeplace. „ยอดจองซื้อ Harper's BAZAAR ฉบับปก ลิซ่า BlackPink ทุบสถิติใหม่ พิมพ์ 120,000 เล่มก็ยังไม่พอ“ (th). Dudeplace (5-may 2019-yil). 1-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-avgust 2019-yil.
  54. ↑ „Are K-Pop Stars the World's Biggest 'Influencers'?“ (en). The Wall Street Journal (15-iyul 2019-yil). 21-may 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-iyul 2019-yil.
  55. ↑ Gaon Album Chart:
  56. ↑ Lalisa Sales: 708,475 (2021) + 60,000 (2021, Kit) + 15,444 (2021, LP) + 4,086 (2022) + 20,422 (2022, LP) + 2,473 (2022, Gold LP)
  57. ↑ Cumulative Sales of Lalisa in China:
  58. ↑ „가온 인증: 누적판매량 인증“ (ko). Gaon Music Chart (11-noyabr 2021-yil). 11-noyabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-noyabr 2021-yil.
  59. ↑ Hussey, Allison. „DJ Snake, Megan Thee Stallion, Ozuna, and BLACKPINK’s Lisa Share Video for New Song “SG”: Watch“. Pitchfork (22-oktabr 2021-yil). 22-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-oktabr 2021-yil.
  60. ↑ „블랙핑크 리사, 中 서바이벌 '청춘유니' 시즌3 멘토 출연 확정(공식)“ (ko). Newsen (7-yanvar 2021-yil). 8-yanvar 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-yanvar 2021-yil.
  61. ↑ Punt. „BLACKPINK member Lisa begins solo career by smashing YouTube record“. Guinness World Records (8-oktabr 2021-yil). 8-oktabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-oktabr 2021-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Lisa&oldid=4719232" dan olindi