Kontent qismiga oʻtish

Zhang Ning

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Zhang Ning
张宁
Shaxsiy maʼlumoti
Mamlakat Xitoy
Tavalludi 19-may 1975-yil (1975-05-19) (49 yosh)
Jinzhou, Liaoning, Xitoy
Boʻyi 1.75 m (5 ft 9 in)
Vazni 64 kg (141 lb; 10.1 st)
Ayollar yakkaliklari
Karyera rekordi 385 ta gʻalaba, 97 ta magʻlubiyat
Eng yuqori reyting 1
Medallari va yutuqlari
Ayollar badmintoni
Xitoy bayrogʻi Xitoy vakili
Olimpiada o'yinlari
Oltin 2004 Afina Ayollar yakkaliklari
Oltin 2008 Pekin Ayollar yakkaliklari
Jahon chempionatlari
Oltin 2003 Birmingem Ayollar yakkaliklari
Kumush 2005 Anaheim Ayollar yakkaliklari
Kumush 2006 Madrid Ayollar yakkaliklari
Bronza 2001 Sevilla Ayollar yakkaliklari
Bronza 2007 Kuala Lumpur Ayollar yakkaliklari
Jahon kubogi
Kumush 2005 Yiyang Ayollar yakkaliklari
Bronza 2006 Yiyang Ayollar yakkaliklari
Sudirman kubogi
Oltin 2005 Pekin Aralash jamoa
Oltin 2007 Glazgo Aralash jamoa
Uber kubogi
Oltin 2006 Tokio/Senday Ayollar jamosi
Oltin 2004 Jakarta Ayollar jamoasi
Kumush 1996 Gonkong Ayollar jamosi
Kumush 1994 Jakarta Ayollar jamoasi
Osiyo o'yinlari
Oltin 1998 Bangkok Ayollar jamoasi
Oltin 2002 Busan Ayollar jamoasi
Oltin 2006 Doha Ayollar jamoasi
Osiyo chempionatlari
Oltin 2001 Manila Ayollar yakkaliklari
Kumush 2002 Bangkok Ayollar yakkaliklari
Kumush 1999 Kuala Lumpur Ayollar yakkaliklari
Osiyo kubogi
Oltin 1996 Seul Ayollar yakkaliklari
Sharqiy Osiyo o'yinlari
Oltin 1993 Shanxay Ayollar jamoasi
Kumush 1993 Shanxay Ayollar juftliklari
Bronza 1993 Shanxay Ayollar yakkaliklari

Zhang Ning (soddalashtirilgan xitoycha: 张宁, anʼanaviy xitoycha: 張寧, pinyin: Zhāng Níng; 1975-yil 19-mayda tugʻilgan) — xitoylik sobiq badmintonchi. U 2004 va 2008-yillarda ayollar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida ikki marta Olimpiada oltin medalini qoʻlga kiritdi. Ning 1990-yillarning oʻrtalaridan beri jahon sahnasida badminton oʻynagan va 2002-yildan buyon ayniqsa muvaffaqiyatli oʻyinchi boʻldi, u yigirmaning oxiri va oʻttiz yoshining boshida, eng yuqori darajadagi yakkalik oʻyinlarini koʻrsatgan, bu esa ayniqsa Xitoy tizimidagi rivojlangan oʻyinchilar uchun juda erta natijaga erishish edi. Ning oʻzining barqaror zarbasi, aldash, doimiy bosim va raqiblariga qarshi maydonning toʻrt burchagida ishlashi bilan mashhur. U ketma-ket Olimpiada oʻyinlarining yakkalik bahslarida oltin medallarini qoʻlga kiritgan yagona ayol badmintonchidir. Shuningdek, Ning 2003-yilda jahon chempioni boʻldi va musobaqada barcha rangdagi jami beshta medalga ega.

Zhang birinchi marta 1994-yilda Uber kubogi (ayollar oʻrtasidagi jahon jamoaviy chempionati) musobaqasida Xitoyni himoya qilgan va oxirgi marta 2006-yilda ishtirok etgan. Garchi u har doim ham ushbu turnirning ikki yillik bosqichlarining har birida oʻynash uchun tanlanmagan boʻlsa-da, Zhangning Uber kubogidagi oʻyinlarining davomiyligi har qanday xitoylik oʻyinchining eng uzun muddati hisoblanadi.

Garchi Zhang ilgari 1990-yillarning oʻrtalarida paydo boʻlgan bir qator xalqaro ochiq turnirlar gʻalabalarini qoʻlga kiritgan boʻlsa-da, uning jahon musobaqasida dominant oʻyinchi sifatidagi yutugʻi 2003-yilda IBF boʻyicha jahon chempionatida keldi, u yerda Zhang finalga chiqdi. Hal qiluvchi oʻyinda 28 yoshli Zhang Ning hamyurti Gong Ruinani 11:6, 11:3 hisobida osonlikcha magʻlub etdi.

Keyingi yili Zhang 2004-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarida Xitoy uchun badminton oʻynadi. U ayollar oʻrtasidagi yakkalik bahslarida shvetsiyalik Marina Andrievskaya va britaniyalik Kelli Morganni dastlabki ikki bosqichda magʻlubiyatga uchratdi. Chorak finalda Zhang gonkonglik Wang Chenni 9:11, 11:6, 11:7 hisobida magʻlub etib, yarim finalga chiqdi. U yerda u vatandoshi Zhou Mini 11:6, 11:4 hisobida magʻlubiyatga uchratdi. Zhang finalda gollandiyalik Mia Audinana 8:11, 11:6, 11:7 hisobida magʻlub etib, oltin medalni qoʻlga kiritdi. 10 yil avval Uber kubogining hal qiluvchi bahsida Audinaga yutqazgan 29 yoshli badmintonchi uchun bu ajoyib tarzdagi qasos boʻldi. Olimpiadadagi gʻalabasi bilan Zhang ketma-ket yillarda jahon chempionati va Olimpiada oʻyinlarida gʻalaba qozongan dunyodagi uchta yakkalik oʻyinchidan biriga aylandi, qolganlari Susi Susanti va Taufik Hidoyat edi.

Zhang, shuningdek, gʻalaba qozonganidan keyin koʻplab unvonlarga ega boʻldi. U 2005-yilgi Xitoy ochiq musobaqasida Xie Xingfangni 3:11, 11:4, 11:8 hisobida magʻlub etdi, ammo 2005-yilgi jahon chempionati finalida Zhang Xie Xingfangga 8:11, 11:9, 3:11 hisobida imkoniyatni boy berdi.

2006-yilda Zhang yana jahon chempionati finaliga chiqdi, ammo u hali ham Xingfangni magʻlub eta olmadi. Bu safar u 16:21, 14:21 hisobida magʻlub boʻldi. Biroq, Zhang Yaponiya ochiq chempionatida Xingfangni 21-11, 16-21, 30-29 hisobida magʻlubiyatga uchratib, qasos oldi. Shu bilan ular xalqaro turnirda 19-marta toʻqnash keldi va 9:9 hisobidagi durang oʻzgartirildi.

Bu yil davomida taniqli gollandiyalik hujjatli kinorejissor Roel van Dalen Zhang Ning hayotiga bagʻishlangan „Olympic Journey — The Road to Beijing“ hujjatli filmini suratga oldi va u butun dunyo boʻylab televideniye orqali namoyish etildi.

2007-yilda Zhang Xingfangni 21:18, 19:21, 21:3 hisobida magʻlub etib, olti marta oʻzining beshinchi Singapur ochiq chempionligini qoʻlga kiritdi. Jahon chempionatida Xingfang uchinchi raundda malayziyalik Wong Mew Choo tomonidan magʻlub boʻldi va bu Zhangni chempionlik uchun favorit qildi. Biroq uni yarim finalda Wang Chen toʻxtatdi. Bu Van Chen uni 2007-yilgi Indoneziya ochiq chempionatidan keyin ikkinchi marta magʻlub etishi edi. Zhangning hamyurti Zhu Lin finalda Wangni 21:8, 21:12 hisobida magʻlub etdi. Pekindagi Luck Invitational turnirida Zhang Zhu Lin bilan toʻqnash kelish uchun yarim finalga chiqdi, biroq jarohati tufayli musobaqani tark etdi.

Daniya ochiq chempionatida u finalga chiqdi, biroq son jarohati tufayli vatandoshi Lu Langa 17:21, 14:21 hisobida yutqazdi. Zhang Fransiya ochiq chempionatining yarim finaliga ham chiqdi, ammo mahalliy chempion Pi Xongyan uni muvaffaqiyatsizlikka uchratdi.

Xitoy ochiq turnirida Zhang yarim finalda malayziyalik Wong Mew Chooga toʻgʻridan-toʻgʻri magʻlub boʻldi. Zhang jarohat va charchoqni gʻalabani yoʻqotishining asosiy sabablari sifatida koʻrsatdi.

Zhangning 2008-yilgi mavsumi Malayziya ochiq chempionatining birinchi bosqichidagi magʻlubiyat bilan boshlandi. Uni turnirda yosh jamoadoshlariga ham murabbiylik qilayotganini koʻrishgan. Koreya ochiq chempionatida Zheng chorak finalda sobiq hamyurti Zhou Miga yutqazdi. Zhou hozir Gonkongda oʻynaydi. Butun Angliya turnirida Chjan va Xie, eng yaxshi 2 oʻyinchi, birinchi bosqichda magʻlub boʻldi. Biroq, ikkalasi ham Shveysariya ochiq chempionati 22-xalqaro uchrashuvida finalga chiqish uchun kuchli oʻyin bilan qaytdi. Oldingi uchta turnirda chorak finaldan oʻta olmagan Zhang uchun finalda boʻlish yengillik edi. Shunday boʻlsa-da, Xie Zhangni 21:18, 21:17 hisobida magʻlub etdi va 11:11 hisobida durangga erishdi.

Keyinchalik Pekin Olimpiada oʻyinlarida Zhang uchinchi raundda janubiy koreyalik Jun Chje Yunni magʻlub etib, chorak finalga yoʻl oldi. Keyin u beshinchi raqam ostida tasniflangan fransiyalik Pi Xongyan va indoneziyalik Mariya Kristin Yuliantini 21:15, 21:15 hisobida magʻlubiyatga uchratib, finalga chiqdi. U yerda Zhang vatandoshi va dunyoning birinchi raqamli badmintonchisi Xie Xingfang bilan toʻqnash keldi va qiyin uchlikda 21-12, 10-21, 21-18 hisobida gʻalaba qozonib, oltin medallari sonini yana bittaga koʻpaytirdi. Zhang Olimpiadaning yakkalik bahslarida chempionlik unvonini himoya qilgan birinchi badmintonchi boʻldi, garchi koʻpchilik uning 33 yoshida buni uddalay olishiga shubha qilgan boʻlsa ham. U qoʻshimcha ravishda 2008-yilgi yozgi Olimpiada oʻyinlarining yopilish marosimida bayroqdor sifatida Xitoy vakili etib saylandi.

2008-yilgi Olimpiada oʻyinlaridan soʻng nafaqaga chiqish rejasini avvalroq eʼlon qilgan holda, 2008-yil noyabr oyida Shanxayda boʻlib oʻtgan Badminton boʻyicha Xitoy ochiq chempionatida Zhang va Xitoy terma jamoasining boshqa nafaqaga chiqqan aʼzolari uchun nafaqaga chiqish marosimi boʻlib oʻtdi[1][2]. Zhang 2008-yil 23-noyabrda Shanxayda boʻlib oʻtgan badminton boʻyicha Xitoy ochiq musobaqasi arafasida Xitoy milliy terma jamoasidagi yana besh nafar jamoadoshi bilan oʻzining nafaqaga chiqishini nishonlash marosimida mukofot olayotganda yigʻlab yubordi[3]. Nafaqaga chiqqanidan soʻng, Zhang Ning darhol Xitoy terma jamoasi bilan kelajakdagi yakkalik oʻyinchilarini tayyorlash va tarbiyalashda ishlay boshladi. Ammo 2018-yilda u Uber kubogida jamoaning past koʻrsatkichidan keyin Xitoyning badminton boʻyicha ayollar terma jamoasi murabbiyi lavozimiga Luo Yigang bilan almashtirildi[4].

Olimpiada oʻyinlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayollar yakkaliklari

Yil Joy Raqib Hisob Natija
2004 Goudi Olimpiya zali, Afina, Gretsiya Niderlandiya Mia Audina 8-11, 11-6, 11-7 Oltin
2008 Pekin Texnologiya Universiteti Gimnaziyasi, Pekin, Xitoy Xitoy Xie Xingfang 21-12, 10-21, 21-18 Oltin

Jahon chempionatlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayollar yakkaliklari

Yil Joy Raqib Hisob Natija
2001 Palasio de Deportes de San Pablo, Sevilla, Ispaniya Xitoy Zhou Mi 5-11, 9-11 Bronze Bronza
2003 National Indoor Arena, Birmingem, Angliya Xitoy Gong Ruina 11-6, 11-3 Gold Oltin
2005 Arrowhead Pond, Anaheim, Amerika Qoʻshma Shtatlari Xitoy Xie Xingfang 8-11, 11-9, 3-11 Silver Kumush
2006 Palasio de Deportes de la Komunidad, Madrid, Ispaniya Xitoy Xie Xingfang 16-21, 14-21 Silver Kumush
2007 Putra yopiq stadioni, Kuala Lumpur, Malayziya Gonkong Wang Chen 11-21, 15-21 Bronze Bronza

Ayollar yakkaliklari

Yil Joy Raqib Hisob Natija
2005 Olimpiya bogʻi, Yiyang, Xitoy Xitoy Xie Xingfang 19-21, 16-21 Silver Kumush
2006 Olimpiya bogʻi, Yiyang, Xitoy Xitoy Wang Yixan 19-21, 18-21 Bronze Bronza

Osiyo chempionati

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayollar yakkaliklari

Yil Joy Raqib Hisob Natija
1999 Kuala Lumpur Badminton stadioni, Kuala Lumpur, Malayziya Xitoy Ye Zhaoying 8-11, 5-11 Silver Kumush
2001 PhilSports Arena, Manila, Filippin Gonkong Wang Chen 11-1, 11-3 Gold Oltin
2002 Nimibutr stadioni, Bangkok, Tailand Xitoy Zhou Mi 11-6, 3-11, 8-11 Silver Kumush

Ayollar yakkaliklari

Yil Joy Raqib Hisob Natija
1996 2-sonli Olimpiya gimnaziyasi, Seul, Janubiy Koreya Xitoy Zeng Yaqiong 5-11, 11-2, 11-4 Gold Oltin

Sharqiy Osiyo oʻyinlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ayollar yakkaliklari

Yil Joy Raqib Hisob Natija
1993 Shanxay, Xitoy Xitoy Shen Lianfeng 8-11, 8-11 Bronze Bronza

Ayollar juftligi

Yil Joy Hamkor Raqib Hisob Natija
1993 Shanxay, Xitoy Xitoy Qin Yiyuan Janubiy Koreya Kim Shin-young
Janubiy Koreya Shon Xe-ju
12-15, 11-15 Silver Kumush

BWF Superseriyasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2006-yil 14-dekabrda boshlangan va 2007-yilda joriy etilgan BWF Superseriyasi Badminton Butunjahon Federatsiyasi (BWF) tomonidan ruxsat etilgan elita badminton turnirlari seriyasidir. BWF Superseriyasi ikki darajaga ega: Superseriyalar va Superseriyalar Premier. Superseriya mavsumi 2011-yilda joriy etilgan butun dunyo boʻylab oʻn ikkita turnirni oʻz ichiga oladi, muvaffaqiyatli oʻyinchilar yil oxirida boʻlib oʻtadigan BWF Superseries finaliga taklif qilinadi.

Ayollar yakkaliklari

Yil Turnir Raqib Hisob Natija
2007 Shveysariya ochiq turniri Xitoy Lu Lan 21-16, 21-18 1st Gʻolib
2007 Singapur ochiq Xitoy Xie Xingfang 21-18, 19-21, 21-3 1st Gʻolib
2007 China Masters Xitoy Xie Xingfang 11-21, 21-8, 21-23 2nd Ikkinchi oʻrin
2007 Daniya ochiq turniri Xitoy Lu Lan 17-21, 14-21 2nd Ikkinchi oʻrin
2008 Shveysariya ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 18-21, 17-21 2nd Ikkinchi oʻrin
     Superseriya turnirlari
     Superseriya Premier turnirlari
     Superseriya Final turnirlari

IBF Jahon Grand Prisi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Badminton boʻyicha Jahon Grand Prisini oʻtkazish Xalqaro Badminton Federatsiyasi (IBF) tomonidan 1983-yildan 2006-yilgacha ruxsat etilgan.

Ayollar yakkaliklari

Yil Turnir Raqib Hisob Natija
1994 Fransiya ochiq turniri Malayziya Liu Yuhong 7-11, 11-7, 11-7 1st Gʻolib
1994 Brunei ochiq turniri Xitoy Hu Ning 11-3, 6-11, 11-6 1st Gʻolib
1996 Shvetsiya ochiq turniri Janubiy Koreya Ra Kyung-min 6-11, 11-2, 11-4 1st Gʻolib
1996 Malayziya ochiq turniri Xitoy Wang Chen 11-7, 11-8 1st Gʻolib
1996 Xitoy ochiq turniri Xitoy Wang Chen 11-6, 11-6 1st Gʻolib
1998 Butun Angliya ochiq turniri Xitoy Ye Zhaoying 5-11, 8-11 2nd Ikkinchi oʻrin
1998 Malayziya ochiq turniri Xitoy Dai Yun 11-1, 11-3 1st Gʻolib
2001 Singapur ochiq turniri Xitoy Dai Yun 7-1, 4-7, 7-2 1st Gʻolib
2002 Koreya ochiq turniri Xitoy Gong Ruina 7-0, 5-7, 7-1, 7-2 1st Gʻolib
2002 Singapur ochiq turniri Xitoy Zhou Mi 6-11, 3-11 2nd Ikkinchi oʻrin
2002 Indoneziya ochiq turniri Xitoy Gong Ruina 6-11, 7-11 2nd Ikkinchi oʻrin
2002 Xitoy ochiq turniri Xitoy Gong Ruina 5-11, 8-11 2nd Ikkinchi oʻrin
2003 Shveysariya ochiq turniri Gonkong Wang Chen Tugallanmagan 1st Gʻolib
2003 Singapur ochiq turniri Xitoy Zhou Mi 11-0, 11-8 1st Gʻolib
2003 Germaniya ochiq turniri Daniya Camilla Martin 11-7, 11-3 1st Gʻolib
2003 Gonkong ochiq turniri Xitoy Gong Ruina 11-5, 11-9 1st Gʻolib
2004 Koreya ochiq turniri Janubiy Koreya Jun Jae-youn 11-6, 11-5 1st Gʻolib
2004 Malayziya ochiq turniri Xitoy Zhou Mi 9-11, 11-7, 11-8 1st Gʻolib
2004 Singapur ochiq turniri Xitoy Zhou Mi 11-8, 11-1 1st Gʻolib
2005 Germaniya ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 5-11, 4-11 2nd Ikkinchi oʻrin
2005 Butun Angliya ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 3-11, 9-11 2nd Ikkinchi oʻrin
2005 Yaponiya ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 11-7, 11-8 1st Gʻolib
2005 Singapur ochiq turniri Gonkong Zhou Mi 11-5, 11-7 1st Gʻolib
2005 Malayziya ochiq turniri Xitoy Zhu Lin 11-6, 11-2 1st Gʻolib
2005 China Masters Gonkong Zhou Mi 11-3, 5-11, 11-3 1st Gʻolib
2005 Gonkong ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 11-4, 1-11, 11-6 1st Gʻolib
2005 Xitoy ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 3-11, 11-4, 11-8 1st Gʻolib
2006 Germaniya ochiq turniri Xitoy Lu Lan 11-8, 11-3 1st Gʻolib
2006 Butun Angliya ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 6-11, 11-4, 2-11 2nd Ikkinchi oʻrin
2006 Xitoy Taypeyi ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 21-15, 21-15 1st Gʻolib
2006 Malayziya ochiq turniri Angliya Tracey Hallam 21-12, 21-13 1st Gʻolib
2006 Gonkong ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang Tugallanmagan 2nd Ikkinchi oʻrin
2006 Yaponiya ochiq turniri Xitoy Xie Xingfang 21-11, 16-21, 30-29 1st Gʻolib

Ayollar juftligi

Yil Turnir Hamkor Raqib Hisob Natija
1993 Gollandiya ochiq turniri Angliya Joanne Goode Indoneziya Finarsih
Indoneziya Lili Tampi
9-15, 3-15 2nd Ikkinchi oʻrin

Tanlangan raqiblarga qarshi rekordlari

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Quyida Zhang Ningning yil yakuni boʻyicha finalchilar, jahon chempionati yarim finalchilari va Olimpiada chorak finalchilariga nisbatan rekordlari keltirilgan: