Kontent qismiga oʻtish

Turkmaniston shaharlar ro'yxati

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Turkmaniston xaritasi

Bu Turkmanistondagi shaharlar roʻyxati .​ Aholi punktlarining toʻliq roʻyxati bilan Turkmanistondagi shaharlar roʻyxatiga qarang .

Turkmanistonda qaysi munitsipalitetlar „shaharlar“ toifasiga kiritilishi qonun bilan belgilanadi. Shaharlar uch toifaga boʻlinadi: viloyatga teng boʻlgan bitta shahar (poytaxt Ashxobod), „tumanga teng“ shaharlar (turkmancha : etrap huquqly) va „tumandagi“ shaharlar (turkmancha : etrapdaky). Qonunga koʻra, tumanga teng keladigan shaharlar aholisi 30 000 dan ortiq boʻlishi va viloyat markazi boʻlishi yoki uning viloyatidagi iqtisodiy, madaniy va maʼmuriy markazlardan biri boʻlishi kerak. „Tumandagi“ shaharlar tuman (etrap) hukumatiga boʻysunadi va birgalikda boshqariladi. Qonunga koʻra, ular 8000 dan ortiq aholiga ega boʻlishi kerak, sanoat korxonalari, qurilish va transport tashkilotlari, kommunal xizmatlar, kommunal mulk fondi, ijtimoiy-madaniy muassasalar, savdo va ijtimoiy xizmatlarga ega boʻlishi kerak. [1][2] Hukumat toifalar boʻyicha munitsipalitetlar roʻyxatini yuritadi, lekin bu roʻyxatni tartibsiz nashr etadi va uni internetga joylashtirmaydi. Turkmanistonning eʼlon qilingan rasmiy qarorlari va qonunlariga asoslangan Turkmaniston munitsipalitetlarining nufuzli roʻyxati OpenStreetMap vikipediyada joylashgan. [3] Roʻyxatning eng soʻnggi nashri 2012-yilda chop etilgan[4]

Tumanlar va tuman maqomiga ega boʻlgan shaharlarga prezident tomonidan tayinlanadigan hokim (tuman hokimi yoki shahar hokimi) rahbarlik qiladi. Turkmanistondagi uchta shahar, Ashxobod , Arkadag va Turkmanboshi tuman maqomiga ega boʻlgan tumanlarga boʻlingan, ularning har biri oʻz hokimiga ega . „Tumandagi“ shaharlar va shaharlarni saylangan kengash (turkmancha : geňeş) boshqaradi, u ham kengash raisi, ham mer boʻlib xizmat qiladi.[1][2]

List[tahrir | manbasini tahrirlash]

Shahar sifatida belgilangan munitsipalitetlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Türkmenbaşy
Bereket

Agar boshqacha izoh berilmagan boʻlsa, aholi soni 2010 yil holatiga koʻra (taxminan). Viloyat markazlari qalinlashgan . Tuman maqomiga ega shaharlar kursiv bilan yozilgan.

Shahar Aholi Viloyat
1 Ashxobot 823,000

(2018)[5]

poytaxti
2 Turkmanobod[6] 279,765 Lebap
3 Toshoʻgʻuz 245,872 Toshoʻgʻuz
4 Mari 126,141 Mari
5 Qizilavrot[7] 93,692 Bolqonobod
6 Bayramli 91,713 Meri
7 Bolqonobod 90,149 Bolqon
8 Tejen 79,324 Axal
9 Turkmanboshi[8] 73,803 Bolqon
10 Magdanli[9] 68,133 Lebap
11 Arqadagʻ[10] 64,086
(2022)[11]
Axal
12 Karki[12] 39,602 Lebap
13 Yolo'ten 38,936 Mari
14 Koʻhna Urganch 35,386 Toshogʻuz
15 Annau 30,042 Axal
16 Andalib[13] 27,451 Toshogʻuz
17 Bexerden 25,065 Axal
18 Gazijak 25,043 Lebap
19 Bolqonobod[14] 23,762 Bolqon
20 Boldumsaz 23,728 Toshogʻuz
21 Göktepe 21,465 Axal
22 Xo'jamboz 21,454 Lebap
23 Sayat 21,160 Lebap
24 Seydi 21,160 Lebap
25 Kaka 20,218 Ahal
26 Goʻroʻgʻli 18,660 Toshogʻuz
27 Farob (Turkmaniston) 17,277 Lebap
28 Gubadag 17,118 Toshogʻuz
29 Oqtepa 15,898 Toshogʻuz
30 Murgʻop 15,724 Mari
31 Sarhadobod[15] 15,713 Mari
32 Saraxs 9,585 Axal
33 Ko'ytendag[16] 8,654 Lebap
34 Maxtumquli (city)[17] 8,412 Bolqon
35 Danyu[18] 7,932 (1989)[19] Lebap
36 Shabat[20] 7,291 Toshogʻuz
37 Darganata[21] 7,212 (1989)[19] Lebap
38 Babadayhan[22] 7,130 (1989)[19] Axal
39 Satlyk 7,000 (2011) Mari
40 Qorabo'g'oz[23] 6,895 (1989)[19] Bolqon
41 Etrek[24] 6,855 (1989)[19] Bolqon
42 Turkmanboshi[25] 6,770 Toshogʻuz
43 Turkmangala 6,465 (1989)[19] Mari
44 Esenguli 5,823 (1989)[19] Bolqon
45 Garabekeshul[26] 5,509 (1989)[19] Lebap
46 Halach 5,101 (1989)[19] Lebap
47 Do'stlik[27] 4,534 (1989)[19] Lebap

2022 yildagi oʻzgarishlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sobiq Gumdag va Hazar shaharlari 2022-yil noyabr oyida shahar maqomiga tushirilgan va shu tariqa ushbu roʻyxatdan oʻchirilgan.[28] Ilgari Gurbansoltan Eje adyndaky, Nyyazow va Serdar deb nomlangan shaharlar mos ravishda Andalip, Shabat va Gyzylarbat deb oʻzgartirildi.[28]Yangi Arkadag shahri 2022-yil 20-dekabrda Turkmaniston parlamenti qarori bilan rasmiy ravishda tashkil etilgan.[10]


Notes and references[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Turkmenistan § Administrative_Structure“. Qaraldi: 2021-yil 10-aprel.
  2. 2,0 2,1 Çaryýew, B.; Ilamanow, Ýa.. Türkmenistanyň Geografiýasy. Türkmenistanyň Bilim Ministrligi, 2010. 
  3. „Districts in Turkmenistan“. Qaraldi: 2021-yil 10-aprel.
  4. „Türkmenistanyň Mejlisiniň 2010-njy ýylyň 10-njy maýynda kabul eden № 112-1V kararyna GOŞUNDY Türkmenistanyň dolandyryş>çäk birlikleriniň SANAWY“ 77–141 (2012-yil 27-avgust).
  5. „General Information“. ashgabat.embassy.qa. Qaraldi: 2023-yil 13-iyul.
  6. formerly Çärjew
  7. from 1999 to 2022 Serdar
  8. formerly Krasnovodsk
  9. formerly Gowurdak
  10. 10,0 10,1 „Постановление Меджлиса Милли Генгеша Туркменистана об отнесении к категории города нового современного административного центра Ахалского велаята и присвоении ему наименования“ (ru). Электронная газета «Золотой век» (2022-yil 21-dekabr).
  11. „Главный план города Аркадаг ахалского велаята на 2022 год (Main Plan of the City of Arkadag of Ahal Province for 2022)“ (ru). Электронная газета «Золотой век» (2022-yil 21-dekabr).
  12. formerly Atamyrat
  13. formerly Gurbansoltan eje adyndaky, Ýylanly
  14. formerly Gazanjyk or Gazandzhyk
  15. formerly Guşgy
  16. formerly Çarşaňňy
  17. formerly Garrygala
  18. formerly Galkynyş
  19. 19,00 19,01 19,02 19,03 19,04 19,05 19,06 19,07 19,08 19,09 „Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу“. 2009-yil 26-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 10-aprel.
  20. formerly Nyýazow, Täzebazar
  21. formerly Birata
  22. formerly Kirovsk
  23. formerly Bekdash
  24. formerly Gyzyletrek
  25. formerly Oktyabrsk
  26. formerly Karabekaul
  27. formerly Yuzhnyy
  28. 28,0 28,1 „Постановление Меджлиса Милли Генгеша Туркменистана“ (ru). Электронная газета «Золотой век» (2022-yil 10-noyabr).

External links[tahrir | manbasini tahrirlash]

Vikiomborda Cities in Turkmenistan mavzusiga oid fayllar bor

Andoza:Cities of Turkmenistan Andoza:Asia topic