Kontent qismiga oʻtish

Shujoa ibn Vahb

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Shujo ibn Vahb
arabcha: شجاع بن وهب الأسدي
Shaxsiy maʼlumotlar
Vafoti milodiy 633-yil
Yamoma jangi
Dini Islom
Ota-onasi
  • Vahob ibn Rabiʼa (otasi)
Tanilgan sohasi Sahoba, elchi

Shujo ibn Vahb al-Asadiy (arabcha: شجاع بن وهب الأسدي) (milodiy 633-yilda vafot etgan) – Islomdan oldingi davrda Muhammadning[1] koʻzga koʻringan sahobalaridan biri, barcha mashhur urushlarda, jumladan Badr va Uhud jangida ishtirok etgan. Ayrim manbalarda paygʻambar Muhammad uni oʻsha paytdagi dunyo shohlarining koʻpchiligiga maktub eltuvchi elchi sifatida yuborganligi ham taxmin qilinadi[2]. Shuningdek, Imom az-Zuhriy rivoyat qilgan hadisda Muhammad Shujo ibn Vahbni Fors shohi Xusrav II Parviz huzuriga yuborgan elchisi ekanligi maʼlum qilinadi. Muhammad yuborgan maktubni shaxsan Xusravga topshirgan ham aynan uning oʻzi boʻlgan[3].

Shujo ibn Vahbning asl ismi Shujo, laqabi Abu Vahob[4] boʻlgan. Otasining ismi Vahob ibn Rabi’a[5]. Johiliya davrida uning avlodlari Quraysh qabilasining Banu Abd-Shams qabilasidan boʻlgan[5].

Shujo Islomning ilk davrlarida ushbu dinni qabul qilganlardan biri edi. Makka mushriklarini qiynashga majbur boʻlgan Shujo Habshaga hijrat qilgan[6]. U yerda paygʻambar Muhammad va Makkadagi Islom dinini qabul qilgan musulmonlar haqidagi gaplarni eshitgach, vatan muhabbati uni Makkaga tortadi. Makkaga kelgach, bu xabarning butunlay yolgʻon ekanligini koʻradi. Makkada bir necha kun turgach, Madinaga hijrat qiladi. Yasribga hijrat qilganidan keyin hazrati Avs bilan diniy birodarlik munosabatlarini yaxshilaydi[2].

Elchilik vazifasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Muhammad koʻpgina mamlakat podshohlariga yoʻllab yozgan maktublarini yubrish uchun Shujo ibn Vahbni elchi qilib yuborgan. U Horis ibn Abu Shomir al-Gassoniy huzuriga Shujoni yuborgan[2] va unga maktub yoʻllagan. Horis Damashq yaqinidagi „al-Gʻuta“ degan joyning hukmdori boʻlgan. Muhammad unga yozgan maktubning ilk jumlalari quyidagicha edi:

Mehribon va rahmli Alloh nomi bilan boshlayman! Rasululloh Muhammad nomidan Horis ibn Abu Shomirga. Yoʻlga ergashgan, iymon keltirgan va haqiqatni bilgan zotlarga salom boʻlsin. Men sizdan Allohga, yagona va hech qanday sherigi boʻlmagan zotga iymon keltirishingizni soʻrayman. Shundan keyin ham siz shoh boʻlib qolgaysiz[3].

Biroq Horis uning daʼvatini rad etadi va Islomni qabul qilishdan bosh tortadi. Biroq Horisning kelini Muray dinni qabul qilib, Shujo orqali Muhammadga yashirincha salomlar yoʻllaydi[3].

Islom dinining birinchi xalifasi Abu Bakrning davrida Shujo munofiq paygʻambar Musaylamaga qarshi boʻlgan Yamoma jangida shahid boʻlgan[7]. U 40 yoshlardan oʻtib vafot etgan.

  1. Ibn Abd al-Barr; Al-Isti'āb; vol. 3, p. 138
  2. 2,0 2,1 2,2 Hayatus Sahaba; vol. 1, p. 127
  3. 3,0 3,1 3,2 Hayatus Sahaba; vol. 1, p. 136
  4. Abu Wahab was his Kunya; Kuniyah is a title by which a particular person is identified as oneʼs son or daughter or by which one is associated with some place, idea, subject or group of people. A Kuniyah is expressed in such a form, „Abu So-and-so“ or, „Father of so-and-so“ (for women, „umm so-and-so“ or, „mother of so-and-so“) is literally used, kuniyah blames a person for his son. So if oneʼs name is Abu Wahab, people will probably be able to guess that he has a son named Wahab. But this is not always the case; Kunya is often used in figurative terms as well; For example, Hurairah means a small cat, and Muhammad gave one of his special companions a Kunya called Abu Hurairah (since he always had a small cat with him). About Abu Bakr’s Quniah, Bakr literally means a young camel, but it also refers to a very large Arab tribe.
  5. 5,0 5,1 Ali ibn al-Athir; Usa al-Gabah; vol. 2, p. 386
  6. Ibn Hajar al-Asqalani, Al-Iṣābah; vol. 3, p. 138
  7. Ibn Hajar al-Asqalani, Al-Iṣābah; vol. 2, p. 138