Haut-Rhin

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Haut-Rhin

Haut-Rhin
Departament
{{{rasmiy_nomi}}}ning bayrogʻi
Bayroq
{{{rasmiy_nomi}}}ning rasmiy gerbi
Gerb
47°57′0″N 7°19′0″E / 47.95000°N 7.31667°E / 47.95000; 7.31667 G OKoordinatalari: 47°57′0″N 7°19′0″E / 47.95000°N 7.31667°E / 47.95000; 7.31667 G O
Mamlakat Fransiya
Aholisi
767,086
Milliy tarkib fransuzlar
Vaqt mintaqasi UTC+1
Telefon kodi 68
Haut-Rhin xaritada

Haut-Rhin (fransuzcha talaffuzi: ​[oʁɛ̃], maʼnosi. "Yuqori Reyn" nemischa: Oberelsass[1]) Fransiyaning Grand Est mintaqasida joylashgan, Germaniya va Shveysariya bilan chegaradosh departamentdir. U Reyn daryosi sharafiga nomlangan. Uning nomi Yuqori Reyn degan maʼnoni anglatadi. Haut-Rhin sobiq maʼmuriy Elzas mintaqasining ikkita departamentidan kichikroq va kamroq aholi yashaydigan hududidir. 1922-yildan beri Territoire de Belfort nomi bilan maʼlum boʻlgan janubiy hududning boʻlinishi departament hududiga taʼsir qilgan. 2019 yilda uning aholisi 767 086 kishi edi[2].

2021-yil 1-yanvarda Bas-Rhin va Haut-RHin departamentlari Elzasning kengashiga birlashtirildi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Haut-Rhin Fransiya inqilobi davrida 1790-yil 4 martda Elzas provinsiyasining janubiy yarmida, 1789-yil 22-dekabrdagi qonun bilan tashkil etilgan 83 ta departamentdan biri.

Asosiy shaharlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Aholi eng koʻp yashaydigan kommuna — Mulhouse. Colmar shahri aholi soni boʻyicha ikkinchi oʻrinda turadi. 2019-yil holatiga koʻra, aholisi 10 000 dan ortiq boʻlgan 11 ta kommuna mavjud[2].

Kommuna Aholi (2019)
Mulhouse 108 312
Kolmar 68 682
Sent-Luis 22 413
Illzach 14 784
Vittenxaym 14 776
Rixxaym 14,204
Kingersheim 13 263
Riedisheim 12 520
Cernay 11 476
Gebviller 11 020
Vittelshaym 10 362

Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1801-yildan boshlab aholining rivojlanishi qayd etib boriladi.

Aholining oʻsishi
YilAholi±%
1801272,334—    
1806299,877+10.1%
1821326,633+8.9%
1831375,473+15.0%
1841409,683+9.1%
1851436,744+6.6%
1861459,554+5.2%
1871458,873−0.1%
1880461,942+0.7%
1890471,609+2.1%
1900495,209+5.0%
1910517,865+4.6%
1921468,943−9.4%
1931516,726+10.2%
1936507,551−1.8%
1946471,705−7.1%
1954509,647+8.0%
1962547,92+7.5%
1968585,018+6.8%
1975635,209+8.6%
1982650,372+2.4%
1990671,319+3.2%
1999708,025+5.5%
2006736,475+4.0%
2011753,056+2.3%
2016762,743+1.3%

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Haut-Rhin — Fransiyaning eng boy departamentlaridan biri. Hozirda Peugeot 2008 va Peugeot 508 ishlab chiqarilgan Stellantis Mulhouse Plant avtomobil zavodi bor. Elzas va unga tutash Mozel departamenti Fransiyaning qolgan qismidan bir oz farq qiladigan huquqiy tizimga ega. Koʻrib chiqilayotgan nizomlar 1871—1919-yillarga toʻgʻri keladi. Bu hudud Germaniya imperiyasining bir qismi boʻlgan. 1919-yilda Elzas-Lotaringiya Fransiyaga qaytishi bilan Parij Elzas va Mozel baʼzi masalalarda, ayniqsa ovchilik, iqtisodiy hayot, mahalliy hukumat munosabatlari, tibbiy sugʻurta va ijtimoiy huquqlar boʻyicha baʼzi mahalliy qonunlarni saqlab qolishlari kerakligini qabul qildi.

Siyosati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Saylov okrugi Aʼzo [3] Partiya
Haut-Rhin 1-saylov okrugi Eric Straumann Respublikachilar
Haut-Rhin 2-saylov okrugi Jak Kattin Respublikachilar
Haut-Rhin 3-saylov okrugi Jean-Lyuk Reitzer Respublikachilar
Haut-Rhin 4-saylov okrugi Rafael Shellenberger Respublikachilar
Haut-Rhin 5-saylov okrugi Olivier Becht Agir
Haut-Rhin 6-saylov okrugi Bruno Fuchs La République En Marche!

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Office pour la Langue et la Culture d’Alsace. „Wàs brücht m'r im Elsàss ? Petit lexique français-alsacien“ (fr). oclalsace.org. 2022-yil 9-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 10-dekabr.
  2. 2,0 2,1 Populations légales 2019: 68 Haut-Rhin, INSEE
  3. Nationale. „Assemblée nationale ~ Les députés, le vote de la loi, le Parlement français“. Assemblée nationale.