Haute-Marne
Haute-Marne Haute-Marne | |
|---|---|
| Departament | |
 | |
 Bayroq  Gerb | |
| 48°05′0″N 05°15′0″E / 48.08333°N 5.25000°E G OKoordinatalari: 48°05′0″N 05°15′0″E / 48.08333°N 5.25000°E G O | |
| Mamlakat | Fransiya |
| Aholisi | 172,512 |
| Milliy tarkib | fransuzlar |
| Vaqt mintaqasi | UTC+1 |
| Telefon kodi | 52 |
|
| |
Haute-Marne (fransuzcha talaffuzi: [ot maʁn] (
tinglang)) — Fransiyaning shimoli-sharqiy qismidagi Grand Est mintaqasida joylashgan departament. Marne daryosi nomi bilan atalgan, uning markazi Chaumont. 2019-yilda uning aholisi 172 512 kishi edi[1].
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Haute-Marne 1790-yil 4-martda fransuz inqilobi davrida yaratilgan 83 departamentdan biridir. U sobiq Shampan, Burgundiya, Lotaringiya va Franche-Komte viloyatlarining bir qismidan yaratilgan[2].
1814-yil mart oyida Chaumont departament markazi birinchi imperiya davrida ham mavjud boʻlgan. 1-mart kuni Prussiya, Rossiya, Buyuk Britaniya va Avstriya Napoleon I bilan har qanday yakka tartibdagi tinchlik bitimini taʼqiqlash va uning soʻnggi magʻlubiyatiga qadar kurashishni tasdiqlovchi kelishuvni imzoladilar.
Ikkinchi jahon urushi paytida Haute-Marne nemislar tomonidan ishgʻol qilingan. Marnadan Saonegacha boʻlgan kanal chegara boʻlib xizmat qilgan, departamentni sharq va gʻarbga ajratgan. Sharq yangi nemis (Ripuar) davlatini yaratish uchun moʻljallangan „qoʻriqlangan zona“ edi, gʻarbda esa anʼanaviy „bosib olingan zona“ boʻladi. Haute-Marne 1944-yil avgust-sentyabr oylari orasida general Leclerc boʻlinmasi shaklida ittifoqchilar tomonidan ozod qilindi.
Geografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Haute-Marne Grand Est mintaqasining bir qismi boʻlib, Meuse, Vosges, Haute-Saone, Côte-d’Or, Aube va Marne departamentlari bilan oʻralgan.
Eng baland togʻi Haut-du-Sac boʻlib, Langres platosida, departamentning janubi-gʻarbiy qismidajoylashgan[2].
Asosiy shaharlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Aholi | ±% |
|---|---|---|
| 1801 | 226,655 | — |
| 1821 | 268,208 | +18.3% |
| 1851 | 268,208 | +0.0% |
| 1861 | 258,311 | −3.7% |
| 1872 | 251,026 | −2.8% |
| 1881 | 254,722 | +1.5% |
| 1891 | 243,322 | −4.5% |
| 1901 | 226,367 | −7.0% |
| 1911 | 214,621 | −5.2% |
| 1921 | 198,777 | −7.4% |
| 1931 | 189,726 | −4.6% |
| 1936 | 188,429 | −0.7% |
| 1946 | 181,792 | −3.5% |
| 1954 | 197,153 | +8.4% |
| 1962 | 208,447 | +5.7% |
| 1968 | 214,304 | +2.8% |
| 1975 | 212,304 | −0.9% |
| 1982 | 210,67 | −0.8% |
| 1990 | 204,067 | −3.1% |
| 1999 | 194,873 | −4.5% |
| 2006 | 186,652 | −4.2% |
| 2011 | 182,375 | −2.3% |
| 2016 | 178,084 | −2.4% |
Aholi eng koʻp yashaydigan kommuna — Sen-Dizier. Chaumont shahri aholi soni boʻyicha ikkinchi oʻrinda turadi. 2019-yil holatiga koʻra, 3000 dan ortiq aholisi boʻlgan 5 ta kommuna mavjud[1].
| Kommuna | Aholi (2019) |
|---|---|
| Sent-Dizier | 22 928 |
| Chaumont | 21 847 |
| Langres | 7668 |
| Nogent | 3591 |
| Joinville | 3015 |
Demografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
1801-yildan boshlab aholining koʻpayishi qayd etib boriladi.
Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Langres devorlaridan manzara -
-
Sen-Dizierda frank qilichi -
-
Cirey-sur-Bleise saroyi
.jpg)
Siyosati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Departament kengashi prezidenti Nicolas Lacroix 2017-yilda saylangan.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ 1,0 1,1 Populations légales 2019: 52 Haute-Marne, INSEE
- ↑ 2,0 2,1 Haute-Marne, Hutchinson Unabridged Encyclopedia.
