Google Pay

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Google Pay[1] (2018-yil 20-fevralgacha — Android Pay) — Android operatsion tizimida ishlaydigan mobil qurilmalar (smartfonlar, planshetlar va aqlli soatlar) yordamida Google tomonidan ishlab chiqilgan elektron toʻlov tizimi.

Xizmat tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Google Pay karta maʼlumotlarini sotuvchiga yuborish uchun Near Field Communication (NFC) texnologiyasidan foydalanadi. U kredit va debet kartalaridagi PIN-chip yoki magnit tasmani almashtirib, foydalanuvchiga ushbu maʼlumotlarni qurilmaga yuklab olish imkonini beradi. Foydalanuvchi kartani suratga olish yoki karta haqidagi maʼlumotlarni qoʻlda kiritish orqali xizmatga toʻlov kartasini qoʻshishi mumkin. Toʻlovni amalga oshirish uchun siz toʻlov qurilmasini toʻlov terminaliga olib kelishingiz va tranzaksiya tugaguncha ushlab turishingiz kerak. Bunday toʻlov hamma joyda mavjud boʻlgan kontaktsiz toʻlovga oʻxshaydi, ammo ikkinchisidan farqli oʻlaroq, xavfsizlik darajasini oshirish uchun ikki faktorli autentifikatsiyani talab qiladi. Xizmat Android qurilmasiga antenna, xost karta emulyatsiyasi texnologiyasi va Android xavfsizlik tizimi sifatida NFC-dan foydalangan holda savdo avtomati bilan simsiz aloqa qilish imkonini beradi.

Xavfsizlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Google Pay, iloji boricha, barmoq izi skaneri va irisi skaneri kabi biometrik autentifikatsiya tizimlarining kuchidan foydalanadi. Biometrik skanersiz qurilmalarda tizim parolni kiritish orqali faollashtiriladi. Foydalanuvchi toʻlovni amalga oshirganda, Google Pay toʻlov bilan birga foydalanuvchining asl debet yoki kredit karta maʼlumotlarini yuborish oʻrniga, foydalanuvchi hisobi haqidagi asosiy maʼlumotlarni taqdim etadigan yaratilgan virtual hisob raqamini yuboradi. Ushbu yondashuv mijozning toʻlov maʼlumotlari haqidagi maʼlumotlarni xavfsiz saqlash imkonini beradi[2]. Xizmatda aqlli autentifikatsiya funksiyasi ham mavjud — tizim qurilma xavfsiz holatda yoki yoʻqligini aniqlaydi (masalan, agar u keyingi 5 daqiqada qulfdan chiqarilgan boʻlsa) va foydalanuvchidan ekran qulfini ochish uchun maʼlumot soʻrash yoki soʻrashni hal qiladi[3].

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Android Pay Google I/O 2015 dasturchilar konferensiyasida chiqarildi. Xizmat 2011-yilda chiqarilgan Google Wallet-ga asoslangan va uning vorisi[4]. Xizmat shuningdek, 2015-yil fevral oyida intellektual mulki Google tomonidan sotib olingan Softcard texnologiyasidan foydalanadi[2][5]. Ishga tushirilgandan soʻng, xizmat Android qurilmalarining 70 % bilan mos edi va 700 000 dan ortiq savdogarlar tomonidan qoʻllab-quvvatlandi[2]. Shuni taʼkidlash kerakki, Google Wallet hali ham Play Storeda onlayn toʻlovlar va Gmail kabi ilovalar ichidagi baʼzi foydalanuvchilararo toʻlovlar uchun ishlatiladi[2].

2018-yil yanvar oyida Pali Bhat Google blogida Google Pay xizmati ishga tushirilganini eʼlon qildi. Yangi toʻlov tizimi kompaniyaning boshqa xizmatlari — Android Pay va Google Wallet oʻrnini egallaydi, shu bilan birga funksional oʻzgarishlar boʻlmaydi. Google Pay yordamida foydalanuvchilar xaridlarni „osonroq va xavfsizroq“ amalga oshiradilar. Toʻlov maʼlumotlari barcha Google mahsulotlarida, jumladan Google Chrome veb-brauzerida, YouTube, Android ilovalarida mavjud boʻladi va toʻlov maʼlumotlari Google hisoblarida saqlanadi[6].

2021-yil 20-fevraldan boshlab Google xizmatlari butun dunyo boʻylab Wallet va Android Payni Google Pay bozorida yagona ilova ostida birlashtirish bilan yangilandi[1].

2021-yil noyabr oyida Google Payga Troyka virtual kartasini yuklash mumkin boʻldi[7].

Mavjudligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Google Payning global mavjudligi
  44 mamlakatda mavjud
Sana Xizmat mavjud boʻlgan mamlakat Wear OS-ni qoʻllab-quvvatlash[8]
2015-yil 11-sentyabr Qoʻshma Shtatlar Amerika Qoʻshma Shtatlari Yes
2016-yil 18-may Birlashgan Qirollik Birlashgan Qirollik[9] Yes
2016-yil 27-iyun Singapur Singapur[10] Yes
2016-yil 13-iyul Avstraliya Avstraliya[11] Yes
2016-yil 20-oktyabr Gonkong Hong Kong[12][13] Yes
2016-yil 17-noyabr Polsha Polsha[14] Yes
2016-yil 1-dekabr Yangi Zelandiya Yangi Zelandiya[15] Yes
2016-yil 7-dekabr Republic of Ireland Irlandiya[16] Yes
2016-yil 13-dekabr Yaponiya Yaponiya[17] No
2017-yil 7 mart Belgiya Belgiya[18] Yes
2017-yil 23-may Rossiya Rossiya[19][20] Yes
2017-yil 31-may Kanada Kanada[21] Yes
2017-yil 1-iyun Tayvan bayrogʻi Tayvan[22] Yes
2017-yil 26-iyul Ispaniya Ispaniya[23] Yes
2017-yil 1-noyabr Ukraina Ukraina[24] Yes
2017-yil 14-noyabr Braziliya Braziliya[25] Yes
2017-yil 17-noyabr Chexiya Chexiya[26] Yes
26-iyun, 2018 yil Germaniya Germaniya[27] Yes
31-iyul, 2018 yil Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya [28] Yes
28-avgust, 2018 yil Hindiston Hindiston[29] No
2018-yil 19-sentyabr Italiya Italiya[30] Yes
2018-yil 14-noyabr BAA bayrogʻi Birlashgan Arab Amirliklari [31] Yes
2018-yil 11-dekabr Fransiya bayrogʻi Fransiya[32] Yes
2019-yil 30-aprel Shveytsariya bayrogʻi Shveysariya [33][34] Yes
23-avgust, 2022 yil Ozarbayjon bayrogʻi Ozarbayjon Yes
Moldova bayrogʻi Moldova No

Qoʻllab-quvvatlanadigan toʻlov tizimlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Google Pay приходит на смену Android Pay“. Ferra (20-fevral 2018-yil). 21-fevral 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-fevral 2018-yil.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 „Google introduces Android Pay, a replacement for its wallet app on mobile“. The Verge (28-may 2015-yil). 28-may 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2017-yil.
  3. Google Developers. „Fingerprint and payments APIs (100 Days of Google Dev)“ (29-may 2015-yil). 26-avgust 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2017-yil.
  4. Google. „Google Wallet Product Launch“ (27-may 2011-yil). 4-may 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2017-yil.
  5. „Softcard is shutting down on March 31st, and Google Wallet will replace it“. The Verge (5-mart 2015-yil). 4-aprel 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-may 2017-yil.
  6. „Google запустила платежную систему Google Pay“. Коммерсантъ (9-yanvar 2018-yil). 31-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-yanvar 2018-yil.
  7. „Проезд на метро, МЦК, МЦД и наземном транспорте можно оплатить «Тройкой» со смартфона“ (ruscha). mosmetro.ru. 18-dekabr 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-dekabr 2021-yil.
  8. „Как оплачивать покупки с помощью умных часов“. Google support.
  9. „Android Pay launches in the UK“. 20-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  10. „Tap. Pay. Islandwide: Android Pay arrives in Singapore“. 20-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  11. „Android Pay launches in Australia“. 20-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  12. „Android Pay launches in Hong Kong“. 20-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  13. Shaun Lee. „Google Launches Android Pay In Hong Kong“ (inglizcha). androidheadlines.com (20-oktabr 2016-yil). 3-avgust 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-may 2017-yil.
  14. „Android Pay launches in Poland“. 21-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  15. „Android Pay launches in New Zealand“. 20-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  16. „Now you can use your phone to buy things in shops“. 9-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  17. „Google's Android Pay mobile wallet arrives in Japan“. 14-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-dekabr 2016-yil.
  18. „Belgium, Meet Android Pay“. 7-mart 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-mart 2017-yil.
  19. „Russia, Meet Android Pay“. 10-iyun 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-may 2017-yil.
  20. Richard Gao. „Android Pay is official for Russia, with 15 banks supported at launch“. androidpolice.com (23-may 2017-yil). 24-may 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-may 2017-yil.
  21. „Android Pay set to launch in Canada on May 31st“. MobileSyrup (24-may 2017-yil). 26-may 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-may 2017-yil.
  22. „Android Pay says “Nǐ Hǎo” to Taiwan“ (inglizcha). Google (1-iyun 2017-yil). 6-iyun 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-iyun 2017-yil.
  23. „Android Pay says “hola” to Spain“ (inglizcha). Google (26-iyul 2017-yil). 25-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-iyun 2018-yil.
  24. „Ukrainians with Android will be able to pay in the store by phone“ (ruscha). Delo. 27-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-oktabr 2017-yil.
  25. „Google marca evento para lançar Android Pay no Brasil“ (portugalcha). Tecnoblog. 7-noyabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-noyabr 2017-yil.
  26. „Android Pay set to launch in the Czech Republic on November 14“. Android Police (8-noyabr 2017-yil). 8-noyabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-noyabr 2017-yil.
  27. „Google Pay lands in Germany with support for 4 local banks [Update“] (inglizcha). Android Police (26-iyun 2018-yil). 27-mart 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyul 2018-yil.
  28. „Croatia - Cправка - Google Pay“ (inglizcha). support.google.com. 9-sentabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-oktabr 2018-yil.
  29. „Google Pay — the next step in the Tez journey“ (inglizcha). Official Google India Blog. 21-sentabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-oktabr 2018-yil.
  30. „Italy - Cправка - Google Pay“ (inglizcha). support.google.com. 9-sentabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-oktabr 2018-yil.
  31. „Google Pay now available in UAE — Arabianbusiness“. 25-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-yanvar 2020-yil.
  32. Bradshaw, Kyle „Google Pay is now available in France, w/ initial support from 6 banks and card companies“ (inglizcha). 9to5Google (10-dekabr 2018-yil). 4-iyun 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-dekabr 2018-yil.
  33. Kyburz, Kevin. „Google Pay now available in Switzerland – Here's how it works“ (inglizcha). Techgarage (30-aprel 2019-yil). 30-aprel 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-yanvar 2020-yil.
  34. Manuel Vonau. „Google Pay rolls out in Switzerland with support for Cornèrcard, Swiss Bankers, and more“ (inglizcha). androidpolice.com (30-aprel 2019-yil). 9-avgust 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2019-yil.