Apple Pay

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Apple PayApple korporatsiyasining mobil toʻlov tizimi va elektron hamyonidir. U 2014-yil 9-sentyabrda taqdim etilgan. Apple Pay bilan iPhone (iPhone 6 dan boshlab) va Apple Watch foydalanuvchilari hamyon dasturi bilan birgalikda NFC („Yaqin maydon aloqasi“) texnologiyasidan foydalangan holda xaridlar uchun toʻlashlari mumkin. Toʻlovni tasdiqlash uchun Touch ID yoki Face ID ishlatiladi. Bundan tashqari, tizimdan Internetda toʻlovlar uchun ham foydalanish mumkin[1][2].

AQShda 2014-yil 20-oktabrda mavjud[1]. Tizimni qoʻllab-quvvatlash bir nechta tarmoqlarning chakana savdo nuqtalari tomonidan eʼlon qilindi, masalan, Apple, McDonald's, Wendy's; shuningdek, yuzlab banklar[3].

Tizim[tahrir | manbasini tahrirlash]

Apple Pay baʼzi Apple mobil qurilmalariga doʻkonlarda va onlayn toʻlovlarni amalga oshirish imkonini beradi. U foydalanuvchining mavjud bank kartalarini raqamlashtirish orqali ishlaydi. Keyin foydalanuvchi ushbu kartalar bilan magnit tasma emas, balki Apple qurilmasidan simsiz ulanish orqali toʻlovlarni amalga oshirishi mumkin. Toʻlov Touch ID barmoq izi sensori yoki telefonlardagi Face ID yordamida yoki soatlarni ikki marta bosish orqali tasdiqlanadi[4][5].

Apple Pay asl bank kartasi maʼlumotlarini sotuvchi bilan baham koʻrmaydi, buning oʻrniga tranzaktsiyalar oʻziga xos „dinamik xavfsizlik kodi“ dan foydalanadi. Qurilma yoʻqolgan taqdirda, toʻlov tizimini Find My iPhone dasturi orqali masofadan turib oʻchirib qoʻyish mumkin.

Ishga tushirish vaqti, 2014-yil oktabr oyi oxirida, toʻlov tizimini Qoʻshma Shtatlardagi 220 000 punktda qoʻllab-quvvatlash kutilmoqda[6].

Apple oʻz xizmatidan foydalangan holda har bir xarid uchun banklardan komissiya oladi. AQShda har bir tranzaksiya uchun toʻlov 0,15 % ni tashkil qiladi[7]. Rossiyada debet kartalari uchun komissiya 0,05 %, kredit kartalari uchun — 0,12 %, bundan tashqari, bank xizmatga ulangan har bir karta uchun yiliga 45 rubl toʻlanadi[8]. Foydalanuvchilardan hech qanday toʻlov olinmaydi[9][10].

Mavjudligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Apple Pay-ning global mavjudligi

Apple Pay 69 mamlakatda mavjud[11]:

Ishga tushirish sanalari
Sana Karta chiqarilgan mamlakat
2014-yil 20-oktyabr Qoʻshma Shtatlar Amerika Qoʻshma Shtatlari
2015-yil 14-iyul Birlashgan Qirollik Birlashgan Qirollik
2015-yil 17-noyabr Kanada Kanada
2015-yil 19-noyabr Avstraliya Avstraliya
2016-yil 18-fevral Xitoy Xitoy
2016-yil 19-aprel Singapur Singapur
2016-yil 7-iyul Shveysariya Shveysariya
2016-yil 4-oktyabr Rossiya Rossiya
2016-yil 13-oktyabr Yangi Zelandiya Yangi Zelandiya
2016-yil 25-oktyabr Yaponiya Yaponiya
2016-yil 1-dekabr Ispaniya Ispaniya
2017-yil 17-may Italiya Italiya
San Marino San Marino
2018-yil 4-aprel Braziliya bayrogʻi Braziliya
2018-yil 17-may Ukraina
2019-yil 19-fevral Chexiya Chexiya
2019-yil 24-aprel Avstriya bayrogʻi Avstriya
2019-yil 21-may Vengriya Vengriya
Lyuksemburg Lyuksemburg
2019-yil 11-iyun Niderlandiya Niderlandiya
2019-yil 26-iyun Bolgariya Bolgariya
Gretsiya Gretsiya
Kipr Kipr
Latviya Latviya
Portugaliya Portugaliya
Ruminiya Ruminiya
Slovakiya Slovakiya
Xorvatiya bayrogʻi Xorvatiya
Estoniya Estoniya
2019-yil 2-iyul Farer orollari Farer orollari
2019-yil 3-sentyabr Gruziya Gruziya
2019-yil 19-noyabr Belarus Belarus
2020-yil 28-yanvar Chernogoriya Chernogoriya
2020-yil 30-iyun Serbiya Serbiya
2021-yil 23-fevral Meksika Meksika
2021-yil 5-may Isroil Isroil
2022-yil 18-yanvar[12] Armaniston Armaniston
2022-yil 5-aprel[13] Moldova (mamlakatning faqat uchta asosiy banki bilan ishlaydi)

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Google Pay
  • Samsung Pay
  • MiPay
  • Google Wallet
  • MasterCard kontaktsiz
  • Visa payWave

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Презентация новых iPad «Лента.ру» ведет онлайн-репортаж об анонсах гаджетов Apple в Купертино“. Lenta.ru (16-oktabr 2014-yil). 16-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil. „21:12 Алина Гайнуллина Apple Pay можно использовать онлайн.. Платежная система Apple Pay заработает в США 20 октября“.
  2. Turner, Adam. „Apple Pay gives tap-and-go a much-needed shove“. The Sydney Morning Herald (10-sentabr 2014-yil). 11-sentabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 23-oktabr 2014-yil.
  3. https://support.apple.com/en-us/HT204506
  4. https://support.apple.com/en-us/HT204506
  5. https://support.apple.com/en-us/HT204506
  6. https://support.apple.com/en-us/HT204506
  7. Fiveash, Kelly „Apple Pay is a tidy payday for Apple with 0.15% cut, sources say“. The Register (13-sentabr 2014-yil). 2014-yil 13-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 13-sentabr 2014-yil.
  8. Анна Еремина. „Apple Pay берет с банков небольшую комиссию за каждую транзакцию“. Ведомости (7-oktabr 2016-yil). 30-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-dekabr 2016-yil.
  9. https://support.apple.com/en-us/HT204506
  10. https://support.apple.com/en-us/HT204506
  11. „Countries and regions that support Apple Pay“. Apple (30-mart 2021-yil). 22-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-mart 2021-yil.
  12. „Diana Kiguradze: Visa is extremely proud to welcome Apple Pay in Armenia“ (inglizcha). Banks.am. 9-aprel 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2-mart 2022-yil.
  13. „В Молдове появился Apple Pay. Сервис работает с тремя банками“ (ru-RU). Nokta (5-aprel 2022-yil). 21-avgust 2022-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-iyun 2022-yil.