Calanthe triplicata

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Oddiy rojdestvo orxideyasi
Ilmiy tasniflash
O‘simliklar
Yuksak oʻsimliklar
Gulli oʻsimliklar
Bir urugʻpallalilar
Asparagales
Orxideyadoshlar
Epidendroideae
Calanthe
C. triplicata
Binar nomi
Calanthe triplicata

Sinonimlar
  • Orchis triplicata Willemet (1796)
  • Alismorkis angraeciflora (Rchb.f.) Kuntze (1891)
  • Alismorkis diploxiphion (Hook.f.) Kuntze (1891)
  • Alismorkis furcata (Bateman ex Lindl.) Kuntze (1891)
  • Alismorkis gracillima (Lindl.) Kuntze (1891)
  • Alismorkis veratrifolia (Willd.) Kuntze (1891)
  • Amblyglottis veratrifolia (Willd.) Blume (1825)
  • Bletia quadrifida Hook.f. (1890)
  • Calanthe angraeciflora Rchb.f. (1876)
  • Calanthe australasica D.L.Jones & M.A.Clem. (2006)
  • Calanthe bracteosa Rchb.f. (1882)
  • Calanthe brevicolumna Hayata (1911)
  • Calanthe catilligera Rchb.f. (1857)
  • Calanthe celebica Rolfe (1899)
  • Calanthe comosa Rchb.f. (1846)
  • Calanthe diploxiphion Hook.f. (1890)
  • Calanthe furcata Bateman ex Lindl. (1838)
  • Calanthe furcata f. albolineata K. Nakaj. (1969)
  • Calanthe furcata f. albomarginata K. Nakaj. (1969)
  • Calanthe furcata f. brevicolumna (Hayata) M. Hiroe (1971)
  • Calanthe gracillima Lindl. (1855)
  • Calanthe matsumurana Schltr. (1906)
  • Calanthe millotae Ursch & Genoud ex Bosser (1966)
  • Calanthe nephroglossa Schltr. (1911)
  • Calanthe orthocentron Schltr. (1912)
  • Calanthe perrottetii A. Rich. (1841)
  • Calanthe proboscidea Rchb.f. (1884)
  • Calanthe pubescens Ridl. (1923)
  • Calanthe rubicallosa Masam. (1975)
  • Calanthe triplicata f. albolineata (K. Nakaj.) Hatus. (1971)
  • Calanthe triplicata f. albomarginata (K. Nakaj.) K. Nakaj. (1973)
  • Calanthe triplicata var. angraeciflora (Rchb.f.) N. Hallé (1977)
  • Calanthe triplicata var. gracillima (Lindl.) N. Hallé (1998)
  • Calanthe triplicata var. minahassae Schltr. (1925)
  • Calanthe veratrifolia (Willd.) R.Br. ex Ker Gawl. (1823)
  • Calanthe veratrifolia var. australis Linden (1851)
  • Calanthe veratrifolia var. dupliciloba J.J. Sm. (1922)
  • Calanthe veratrifolia var. kennyi F.M. Bailey (1912)
  • Calanthe veratrifolia var. lancipetala J.J. Sm. (1930)
  • Calanthe veratrifolia var. stenochila Rchb.f. (1897)
  • Limodorum ventricosum Steud. (1821)
  • Limodorum veratrifolium Willd. (1805)

Odatda Rojdestvo orxideyasi sifatida tanilgan Calanthe triplicata[2] orxideyadoshlar oilasiga mansub o'simlik bo'lib, vatani Okeaniya, Osiyo va Sharqiy Afrika orollari. Bu to'plangan psevdobulbs, quyuq yashil gofrirovka qilingan barglari va qirqtagacha oq gullari bo‘lgan, quruqlikda o'sadigan orxideya. Sepals va gulbarglar bir-biriga o'xshash va gulda uchta yoyilgan gulbarg va sariq kallus mavjud.

Tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Calanthe triplicata — quruqlikda, doim yashil oʻt boʻlib, toʻda boʻlib oʻsadi va toʻplangan, goʻshtli, oval soxta piyozchalari bor. Har bir soxta piyozchada toʻrtdan toʻqqizgacha toʻq yashil, nayzasimon, gofrirovka qilingan, uzunligi 250–900 mm (10–40 in) barglari bo‘ladi. Barg tomirlari parallel. O'n sakkiztadan qirqtagacha kengligi 25–35 mm (0.98–1.4 in), uzunligi 50–1,500 mm (2–60 in) gullari bor. Urug‘lari tuxumsimon, uzunligi 6–19 mm (0.2–0.7 in), kengligi 6–7 mm (0.2–0.3 in). Gullash Avstraliyada oktyabrdan fevralgacha, Xitoyda esa aprel va may oylarida sodir bo'ladi[2][3][4][5].

Taksonomiya va nomlash[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oddiy rojdestvo orxideyasi birinchi marta 1796-yilda (Pierre) Remi Willemet tomonidan tasvirlangan, u o‘simlikka Orchis triplicata nomini bergan va tavsifni Pol Usterining "Annalen der Botanick" kitobida nashr etgan[6]. 1907-yilda Oakes Ames turning nomini Calanthe triplicata ga o'zgartirdi[1]. Binar nomi triplicata lotincha tris prefiksidan olingan bo'lib, "uch marta"[7], plicatus "buklangan" degan ma'noni anglatadi[7].

Calanthe triplicata

Tarqalishi va o‘sish joyi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Calanthe triplicata Mavrikiy, Madagaskar, Seyshel orollari, Assam, Sharqiy Himoloy, janubiy Hindiston, Shri-Lanka, Myanma, Tailand, Malayziya, Laos, Kambodja, janubiy Xitoy, Vetnam, Borneo, Java, Sun-Molla, Filippin orollari, Lesser Mollasi orollarida joylashgan ., Sumatra, Bismark orollari, Yangi Gvineya, Solomon orollari, Avstraliya, Fiji, Yangi Kaledoniya, Samoa, Vanuatu, Uollis va Futuna, Markesas, Santa Kruz orollari, Karolin orollari, Mariana orollari, Tayvan, Ryukyu orollarida uchraydi. Avstraliyada Kvinslenddagi Temir tizmalari va Yangi Janubiy Uelsdagi Illavarra, Norfolk oroli va Lord Xou orolida uchraydi. U doimo yashil keng bargli o'rmonlarda, yomg'irli o'rmonlarda va zich soyada nam o'rmonlarda o'sadi[1][3][5].

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 "Calanthe triplicata". World Checklist of Selected Plant Families (WCSP). Royal Botanic Gardens, Kew.
  2. 2,0 2,1 Jones, David L.. A complete guide to native orchids of Australia including the island territories. Frenchs Forest, N.S.W.: New Holland, 2006 — 353–354 bet. ISBN 1877069124. 
  3. 3,0 3,1 Weston. Calanthe triplicata. Royal Botanic Gardens Sydney. Qaraldi: 2018-yil 9-sentyabr.
  4. F.A.Zich. Calanthe triplicata. Australian Tropical Rainforest Plants Edition 8 (RFK8). Centre for Australian National Biodiversity Research (CANBR), Australian Government (2020). Qaraldi: 2021-yil 3-iyun.
  5. 5,0 5,1 Ji Lan. Calanthe triplicata 301–302. Flora of China. Qaraldi: 2018-yil 9-sentyabr.
  6. Usteri, Paul (1796). "Annalen der Botanick". Neue Annalen der Botanick1794-1800 (Leipzig): 52. https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=hvd.32044106427297;view=1up;seq=392. Qaraldi: 9 September 2018. Calanthe triplicata]]
  7. 7,0 7,1 Brown, Roland Wilbur. The Composition of Scientific Words. Washington, D.C.: Smithsonian Institution Press, 1956.