Vinorelbin

Vinorelbin – vinka alkaloidlari guruhidan sitostatik preparat, u boshqa shunga oʻxshash alkaloidlardan katarantin qoldigʻining tarkibiy oʻzgarishi bilan farq qiladi. Saratonning kimyoterapiyasi, shu jumladan koʻkrak saratoni va kichik hujayrali oʻpka saratoni uchun foydalaniladi.

Vinorelbin hayotiy va muhim dorilar roʻyxati qatoriga kiritilgan.

Farmakologik taʼsiri

Molekulyar darajada vinorelbin hujayraning mikrotubulali apparatida tubulinning dinamik muvozanatiga taʼsir qiladi. Vinorelbin, mitotik mikrotubulali afzallik bilan bogʻlanib, tubulin polimerizatsiyasini ingibitirlaydi va yuqori konsentratsiyalarda akson mikrotubuliniga ham taʼsir qiladi. Vinorelbin taʼsirida tubulin spiralizatsiyasining induksiyasi vinkristinni qoʻllashdan koʻra kamroq aniqlanadi. Preparat G2-M metafaza bosqichida hujayra mitozini bloklaydi, interfaza yoki keyingi mitoz paytida hujayra oʻlimiga olib kelishi aniqlangan.

Farmakokinetikasi

Preparatni tomir ichiga 45 mg/m² tana yuzasiga qadar yuborilgandan soʻng, vinorelbinning farmakokinetikasi chiziqli boʻladi. Vena ichiga infuzion kiritilgandan soʻng, preparatning kinetikasi uch fazali eksponensial jarayon boʻlib, uzoq terminal fazasi bilan tugallanadi. Oʻrtacha Terminal fazada 40 soatni tashkil etadi. Vinorelbinning klirensi yuqori boʻlib,jigarda qon oqimi tezligiga yaqinlashadi, oʻrtacha 0,72 l/soat/kg (0,32-1,26 l/soat/kg) bilan katta Vd (oʻrtacha 21,2) l/kg muvozanat holatiga erishgandan soʻng), bu vinorelbinning toʻqimalarda keng tarqalishini koʻrsatadi. U asosan oʻpka tomonidan soʻriladi, bu yerda qon zardobidan 300 baravar yuqori konsentratsiyaga ega boʻladi. Markaziy asab tizimida uchramaydi. Plazma oqsillari bilan bogʻlanishi kuchsiz – 13,5%, koʻp miqdorda qon hujayralari, ayniqsa trombotsitlar (taxminan 78%) bilan koʻproq bogʻlanadi. CYP3A4 sitoxrom P450 izoenzimi taʼsirida jigarda biotransformatsiya jarayonida ishtirok etadi. Qon plazmasidagi asosiy metabolit boʻlgan 4-0-deasetilvinorelbindan tashqari barcha metabolitlar aniqlangan va faol emas. Sulfo- va glyukuronik konyugatlar aniqlanmagan. Dozaning 20% dan kamrogʻi buyraklar tomonidan, asosan oʻzgarmagan holda va metabolitlar shaklida oʻpkadan chiqariladi. Preparatning katta qismi safro bilan chiqariladi. Vinorelbinning farmakokinetik parametrlari bemorlarning yoshiga bogʻliq emas va oʻrtacha yoki ogʻir jigar yetishmovchiligi bilan oʻzgarmaydi.

Qoʻllash uchun koʻrsatmalar

• kichik hujayrali boʻlmagan oʻpka saratoni ;
• metastatik koʻkrak saratoni ;
• gormon terapiyasiga chidamli prostata saratoni (ogʻiz orqali yuborish uchun kortikosteroidlarning kichik dozalari bilan birgalikda).

Dozalash tartibi

Vinorelbin faqat tomir ichiga yuboriladi. Monoterapiya uchun preparatning oʻrtacha tavsiya etilgan dozasi haftada bir marta tana yuzasiga 25–30 mg/^m2 ni tashkil qiladi. Vinorelbinni 20-50 ml fiziologik eritma yoki 5% glyukoza eritmasi bilan suyultirilgandan keyin 6-10 minut ichida yuborish tavsiya etiladi. Preparatni kiritgandan soʻng, tomirni shoʻr suv bilan yaxshilab yuvish kerak (kamida 250 ml).Polikimoterapiyani oʻtkazishda vinorelbinning dozasi va chastotasi oʻziga xos antitumor terapiya dasturiga bogʻliq. Jigar funktsiyasi buzilgan bemorlar uchun preparatning dozasini 33% ga kamaytirish kerak (maksimal doz 20 mg / ^m2). Vena ichiga yuborishni boshlashdan oldin, igna vena qon tomirining ichida ekanligiga ishonch hosil qilishingiz kerak. Agar preparat tomirni oʻrab turgan toʻqimalarga tushsa, infuzionni toʻxtating va qolgan dozani boshqa tomirga kiriting.

Qoʻllash mumkin boʻlmagan holatlar

• homiladorlik ;
• laktatsiya ;
• neytrofillar soni 1500/ml dan kam;
• hozirgi yoki yaqinda ogʻir infektsiya;
• preparatga yuqori sezuvchanlik.

Homiladorlik va laktatsiya

Vinorelbin homiladorlik paytida foydalanish uchun kontrendikedir. Agar laktatsiya davrida preparatni qoʻllash zarur boʻlsa, emizishni toʻxtatish kerak.