Turkmaniston — Afgʻoniston munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Turkmaniston — Afgʻoniston munosabatlari

Turkmaniston

Afgʻoniston

Turkmaniston — Afgʻoniston munosabatlari — Afgʻoniston va Turkmaniston oʻrtasidagi ikki tomonlama diplomatik munosabatlar. Mamlakatlar oʻrtasidagi davlat chegarasining uzunligi 804 km[1].

Qiyosiy tavsif[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turkmaniston bayrogʻi Turkmaniston Afgʻoniston bayrogʻi Afgʻoniston
Aholi 5 240 502 31 108 077
Hudud 491 200 km² 652 864 km²
Aholi zichligi 10 km² 43,5 km²
Poytaxt Ashxobod Kobul
Katta shahari Ashxobod Kobul
Boshqaruv shakli Prezidenlik respublikasi Prezidentlik respublikasi
Til turkman pushtu va dari
Asosiy din Sunniy islom Sunniy islom
YIM 33,679 mlrd AQSH dollari 21,39 mlrd AQSH dollari
IRCHP 0,698 0,374

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Turkmaniston va Afgʻoniston Islom Respublikasi oʻrtasida diplomatik aloqalarni oʻrnatish toʻgʻrisida protokol 1992-yil 21-fevralda imzolandi. Somoniylar, Gaznevidlar va Temuriylar sulolalari davrida ushbu mamlakatlarning hududlari umumiy nazorat ostida edi. 1750-yilda Afgʻonistonning hukmdori Ahmad Shah Durrani va Buxoro amiri Muhammad Murod Bek oʻrtasida doʻstlik shartnomasi imzolandi, Amudaryo Afgʻonistonning rasmiy chegarasiga aylandi. 2007-yil 11-iyulda ikki mamlakat oʻrtasidagi ikki kilometrlik chegara yoʻli qayta tiklandi. Yoʻlni tiklash xarajatlari tomonlarga 550 ming dollarga tushdi. Turkmaniston Prezidenti Gurbanguli Berdimuhamedovning aytishicha, uning mamlakati koʻp yillik fuqarolik urushi davrida Afgʻoniston iqtisodiyotini tiklashga yordam beradi[2].

Diplomatik vakolatxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Afgʻoniston Islom Respublikasidagi Turkmanistonning elchixonasi Kobul shahrida, Hirot va Mozori Sharifda Turkmanistonning konsulliklari faoliyat koʻrsatmoqda[3].

Ashxobodda Afgʻoniston Islom Respublikasi elchixonasi mavjud, Favqulodda va Muxtor elchi — Muhammad Fozil Sayfi faoliyat koʻrsatmoqda[4].

Turkmanistonning Afgʻonistondagi elchixonasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2002-yil 11-martda Turkmanistonning Afgʻonistondagi (Kobul) elchixonasi ochildi. Elchixona quyidagi manzilda joylashgan: Kobul koʻchasi, Vazir Akbar Xon, 13/3.

2012-yil iyun oyidan beri elchixonani Turkmanistonning Afgʻonistondagi favqulodda va muxtor elchisi Xemra Togʻalakov boshqarib kelmoqda.

Elchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Yaranov, Amanmamed (2002-2007)
  2. Movlamov, Otajon (24.04.2008 — 26.06.2012)
  3. Togalakov, Hemra (26.06.2012 — hozirgi kungacha)

Afgʻonistonning Turkmanistondagi elchixonasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Elchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Shahmardankul (2000-2003)
  2. Abdul Kerim Xaddam (2003-2009)
  3. Muhammad Fazel Sayfi (2009—2016)
  4. Mirvays Nab (2016 - hozirgacha)

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. The World Factbook, 2016-07-09da asl nusxadan arxivlandi, qaraldi: 2020-06-17
  2. „Afghan rebuild underway — Railway Gazette“. 2015-yil 24-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2020-yil 17-iyun.
  3. Туркменистан за рубежом (Wayback Machine saytida 2016-03-05 sanasida arxivlangan)
  4. посольства в Туркменистане (Wayback Machine saytida 2016-03-05 sanasida arxivlangan)