Sunil Chhetri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Sunil Chhetri
Sunil Chhetri 2021-yilda Bengaluru bilan mashg'ulot o'tkazmoqda
Shaxsiy maʼlumot
Toʻliq ismi Sunil Chhetri
Tavallud sanasi 3-avgust 1984-yil (1984-08-03) (39 yosh)[1]
Tavallud joyi Secunderabad,Andhra Pradesh
(hozir Telangana, Hindiston
Boʻyi 1.70 m
Ampluasi Hujumchi
Klub maʼlumoti
Joriy klub
Bengaluru
Raqami 11
Yoshligida aʼzo boʻlgan klublar
2001-2002 City Club Dehli[2]
Professional faoliyati*
Yillar Jamoa Isht. (Gol.)
2002-2005 Mohun Bagan 18 (8)
2005-2008 JCT 48 (21)
2008-2009 East Bengal 17 (9)
2009-2010 Dempo 13 (8)
2010 Kansas City Wizards 0 (0)
2011 Chirag United 7 (7)
2011-2012 Mohun Bagan 14 (8)
2012-2013 Sporting CP B 3 (0)
2013Churchill Brothers (ijara) 8 (4)
2013-2015 Bengaluru 43 (16)
2015 Mumbai City 11 (7)
2016Bengaluru (ijara) 12 (5)
2016Mumbai City (ijara) 6 (0)
2017- Bengaluru 113 (51)
Milliy terma jamoa
2004- India U-20 3 (2)
2005- India 129 (84)
Xalqaro medallar
*Professional klublardagi gollari (ichki chempionat)
(17:44-mart 2022-yil uchun)
‡ Milliy terma jamoadagi gollari (23:57 14-iyun 2022-yil uchun)

Sunil Chhetri (1984-yil 3-avgustda tugʻilgan) — hind professional futbolchisi, hujumchi sifatida oʻynaydi va Hindiston Superligasining Bengaluru klubi va Hindiston milliy futbol terma jamoasi sardori.

Barcha davrlarning eng buyuk hind futbolchilaridan biri[3][4] sifatida eʼtirof etilgan. Sunil Chhetri milliy terma jamoa safida bugungi kunda faoliyat yuritayotgan futbolchilar orasida eng koʻp gol urgan uchinchi eng yaxshi xalqaro futbolchi hisoblanadi. Undan oldinda Cristiano Ronaldo and Lionel Messi[5][6] bor. Shuningdek, barcha davrlar toʻpurarlari orasida Ferenc Puskás bilan birgalikda beshinchi oʻrinni egallaydi. Hindiston milliy futbol terma jamoasi safida eng koʻp oʻyin oʻtkazgan futbolchi va barcha vaqtlardagi eng yaxshi toʻpurari.[7][8][9]

Chhetri oʻzining professional faoliyatini 2002-yilda Mohun Baganda boshlagan.[10][11] Keyinchalik JCTga oʻtgan va u yerda 48ta oʻyinda 21ta gol urgan.[12] Sunil Dehlida boʻlib oʻtgan Santosh kubogining 59-mavsumida Dehli jamoasi tarkibida boʻldi. U ushbu turnirda 6 ta gol urdi, shu jumladan Gujaratga qarshi oʻyinda xet-trik qayd etdi. Dehli chorak finalda Keralaga magʻlub boʻldi.[13] U 2010-yilda Amerika Professional Futbol Ligasi jamoasi Kansas City Wizards bilan shartnoma imzoladi.[14] 2011-yilda Hindistonning I-ligasiga qaytdi, u yerda Chirag Yunayted va Mohun Bagan jamoalarida oʻynadi. 2012—2013-yil mavsumida Lissabonda joylashgan Portugaliyaning Sporting (futbol klubi) ning zaxira jamoasida oʻynadi.[15]

Chhetri Hindistonga 2007, 2009 va 2012 yillardagi Neru kubogi, shuningdek, 2011, 2015 va 2021-yillardagi SAFF chempionatida gʻolib chiqishda yordam bergan. Shuningdek, u Hindistonga 2008 AFC Challenge Cupda gʻalaba qozonishda yordam berdi, bu esa ularga 27 yil ichida birinchi marta OFK Osiyo Kubogiga yoʻllanma berdi.[16] Chhetri, shuningdek, 2007, 2011, 2013, 2014, 2017 va 2018—2019-yillarda olti marta AIFF yilning eng yaxshi futbolchisi deb topilgan.[17][18]

Chhetri 2011-yilda sportdagi yutugʻlari uchun Arjuna mukofotini, 2019-yilda Hindistonning toʻrtinchi eng yuqori fuqarolik mukofoti boʻlgan Padma Shri mukofotini oldi. 2021-yilda u Hindistonning eng oliy sport sharafi hisoblangan Khel Ratna mukofotini oldi va bu mukofotni olgan birinchi futbolchiga aylandi.[19]

Jamoalardagi faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]

Mohun Bagan[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri oʻzining professional futbol faoliyatini Nyu-Dehli Siti futbol klubida oʻynaganidan soʻng,[12] Milliy Futbol Ligasi vakili Mohun Bagan bilan boshladi. Klubdagi birinchi mavsumidan soʻng, 2002—2003-yilgi mavsumda, Chhetri toʻrtta gol urdi.[20] Mavsum soʻngida Mohun Bagan jadvalda yettinchi oʻrinni egalladi.[21] Keyingi mavsumda Chhetri atigi ikkita gol urdi. Birinchisi Sporting Goaga qarshi oʻyinda, ikkinchisi Indian Bank ga qarshi oʻyinda urildi. Mavsum oxirida Mohun Bagan yana jadvalning pastki qismidan yaʼni toʻqqizinchi oʻrinni egalladi.[22] 2004—2005-yilgi mavsumda Chhetri yana ikkita gol urdi; bu safar Mohun Bagan ligada sakkizinchi oʻrinni egalladi va toʻplar nisbati boʻyicha Milliy futbol ligasida qoldi.[23]

JCT[tahrir | manbasini tahrirlash]

2005-yilda Chhetri 2005—2006-yilgi mavsum uchun JCT bilan shartnoma imzoladi.[12] Oʻsha mavsumda Chhetri uchta gol urdi. U Salgaokarga qarshi ikkita gol urdi, uchinchisi Sporting Goaga qarshi oʻyinda urildi. JCT oʻsha yili mavsumni oltinchi oʻrinda yakunladi.[24] Ayni paytda, Chhetri 61-Santosh kubogining guruh bosqichida Orissa va temiryoʻlchilarga qarshi oʻyinda Dehli uchun ikkita xet-trik qayd etdi.[25]

Keyin, 2006—2007-yilgi mavsumda Chhetri JCT uchun ligada jami oʻn bitta gol urdi, mavsum yakunida klub Dempodan keyin ikkinchi oʻrinni egalladi.[26] Oʻsha mavsumdagi uning eng yaxshi oʻyinlari orasida sobiq klubi Mohun Bagan va Dempoga qarshi oʻyinlar boʻlib, u ikkala oʻyinda ham dubl qayd etgan, JCT ikkala oʻyinda mos ravishda 2:0 va 3:2 hisobida gʻalaba qozongan.[27][28]

Keyin, I-liganing birinchi mavsumida Chhetri yettita gol urdi, JCT mavsumni uchinchi oʻrinda yakunladi.[29] Uning oʻsha mavsumdagi yagona dubli mavsumning soʻnggi oʻyinida Salgaokarga qarshi qayd etildi.[30] Oʻsha mavsumning oʻrtalarida, 2007-yil dekabr oyida Chhetri oʻzining ajoyib sport formasi va klubi va mamlakatidagi oʻyinlari uchun 2007-yil uchun AIFF yilning eng yaxshi futbolchisi mukofotiga sazovor boʻldi.[17]

Chet eldan qiziqish[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Albatta, men David Villa kabi Yevropada o'ynashni istardim va barchasi menga qayerdan taklif tushishiga bog'liq. Angliya, albatta, yaxshi bo'lardi va men muzokaralar o'tkazdim, lekin to'siqlar - ishlashga ruxsat berish cheklovlari."
Sunil Chhetri ispaniyalik hujumchi bilan birga o'ynash uchun xorijga ketish istagini bildirdi. David Villa.[31]

2008-yilda bir qancha xorij klublaridan qiziqish boʻldi. Jumladan, Futbol boʻyicha Angliya birinchi ligasi vakili Leeds United FC hamda Portugaliya ikkinchi divizioni Liga de Honra vakili Grupo Desportivo Estoril Praia dan qiziqishlar boʻldi.[32] Ammo ushbu transferlar amalga oshmadi.[33]

East Bengal[tahrir | manbasini tahrirlash]

2008—2009-yilgi mavsum boshlanishidan oldin Chhetri I-ligadagi East Bengal bilan shartnoma imzoladi.[12] U East Bengaldagi debyutida 2008-yil 26-sentabrda oʻyinning 28-daqiqasida Chirag Yunaytedga qarshi oʻyinda gol urdi va yakunda East Bengal 3:1 hisobida gʻalaba qozondi.[34][35] Keyin Chhetri Federatsiya kubogida East Bengal uchun muhim gollarni urdi va musobaqa davomida u oʻzining sobiq klubi JCT darvozasiga ham gol urdi, bu esa East Bengalning yarim finalga yoʻllanmani qoʻlga kiritishiga olib keldi.[36] Yarim final oʻyinida East Bengaliya azaliy raqiblari va Sunilning yana bir sobiq klubi Moxun Baganga qarshi maydonga tushdi va penaltilar seriyasida magʻlubiyatga uchradi.[37] Mavsum davomida unga MLS dan boʻlgan takliflarni rad etdi.[38][39]

Dempo[tahrir | manbasini tahrirlash]

East Bengal bilan shartnomasi tugagach, 2009-yilda Chhetri Dempo bilan ikki yillik shartnoma imzoladi[40] va shartnoma bandlarida kelajakda agar Sunil xohlasa xorijda sinovlar uchun chet el klublari bilan shartnoma imzolashi mumkinligi keltirilib oʻtilgan.[40]

Chet eldan qiziqish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2009-yil 7-avgustda Shotlandiya Premer-ligasi vakili Celtic F.C. Chhetri bilan shartnoma imzolash niyatida ekani xabar qilindi.[41] Shotlandiya klubi Segunda B divizioni vakili Santboya bilan mavsumoldi oʻyinida Chhetrini tomosha qilgan edi.[41] Chhetrining agenti Yogesh Joshining soʻzlaridan iqtibos keltirildi: „Men Celtic F.C. fikr-mulohazalarini kutyapman, uni dushanba kuni bosh skaut tomonidan kuzatilgan, keyin boshqa skaut oʻyinni tomosha qilish uchun kelgan, natijani bilganimda sizlarga xabar beraman.“[41]

Keyin 2009-yil 30-avgustda Hindustan Times gazetasi Chhetri Angliya Futbol Ligasi chempionship ishtirokchisi Kuinz Park Reynjers bilan uch yillik shartnoma imzolagani, ammo Britaniya hukumati uning faoliyatiga ruxsat bermaganini eʼlon qildi.[42] Hindiston futbol oʻyinchilari assotsiatsiyasining rasmiy saytidagi maqolaga koʻra, Chhetriga futbol faoliyati uchun ruxsat berilmagan, chunki Hindiston FIFA reytingida kuchli 70 talikka kirmagan. Biroq, Chhetri ijobiy fikrda boʻlib qoldi: „Ammo bu dunyoning oxiri emas. Men hali ham oʻz mamlakatim va juda qoʻllab-quvvatlagan Dempo klubim uchun koʻp mehnat qilishda davom etaman.“[42]

FC Kansas City[tahrir | manbasini tahrirlash]

2010-yil 24-martda Chhetri MLS vakili FC Kansas City jamoasi bilan rasman shartnoma imzoladi[43] va Janubiy Osiyodan tashqarida oʻynagan uchinchi hindistonlik va MLSda oʻynagan birinchi hindistonlik boʻldi.[14] „Sehrgarlar“ bosh murabbiyi Piter Vermesning soʻzlaridan iqtibos keltirildi: „Bizga Sunilning bir jihati yoqadi, u ayyor oʻyinchi. Texnik jihatdan u juda oʻtkir va hujumga moyil, yaxshi yigit“[14]

2010-yilning 14-aprelida Chhetri AQSh Ochiq Kubogi saralash bosqichi doirasida Kolorado Rapids ga qarshi oʻyinda „Sehrgarlar“ safida debyut qildi.[44] Keyin, 2010-yilning 23-iyulida, Chhetri Manchester United F.C. ga qarshi mavsum oʻrtasida oʻrtoqlik oʻyinida maydonga tushishi eʼlon qilindi.[45] Biroq bu bahslarga sabab boʻldi, chunki u hali liga oʻyinini oʻtkazmagan edi.[46] 2010-yilning 25-iyulida Chhetri Manchester United F.C. ga qarshi 69-daqiqada Teal Banberining oʻrniga maydonga tushdi.[47]

Chirag United[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yilning 10-fevralida Chirag United 2010—2011-yilgi I-Liga mavsumining qolgan qismi uchun Sunil Chhetri bilan shartnoma imzoladi.[48] 2011-yilning 3-aprelida Chhetri Chirag United safidagi ilk golini Dempoga qarshi oʻyinda urdi, ammo Dempo oʻyinda 4:2 hisobida gʻalaba qozondi.[49]

Mohun Bagan[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yil 22-iyulda I-Liga klubi Mohun Bagan tomonidan Chhetri klub bilan bir yillik shartnoma imzolagani haqida eʼlon qilindi.[50]

Sporting CP B[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yilning 4-iyulida Chhetri Sporting CP bilan ikki yillik shartnoma imzolagani va ularning zaxira jamoasida oʻynashi haqida xabar berildi.[51] Keyin u Segunda Liga doirasida Freamundega qarshi oʻyinda jamoa uchun debyut qildi.[52]

Churchill Brothers ijarada[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yilning 13-fevralida Chhetri koʻproq oʻyin amaliyoti olish uchun I-ligadagi Churchill Brothers jamoasiga mavsumning qolgan qismida ijarada oʻynashi eʼlon qilindi.[53] U 2013-yilning 26-fevralida 2013-yilgi OFK kubogida Kitchiga qarshi oʻyinda Churchill Brothers safida debyut qildi.[54] Keyin u 2013-yil 12-mart kuni Semen Padangga qarshi navbatdagi oʻyinda Churchill Brothers uchun birinchi golini kiritdi va u oʻyin 2:2 hisobida yakuniga yetdi.[55] Mavsum tugagandan soʻng, Chhetri sakkizta oʻyinda toʻrtta gol urdi, Churchill Brothersga ikkinchi marta I-liga chempionligiga yordam berdi.[56]

Bengaluru[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-2014[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yilning 19-iyulida, Sporting CP dan ozod etilganidan soʻng, Chhetri 2013—2014-yilgi mavsumi uchun toʻgʻridan-toʻgʻri I-liganing Bengaluru FC jamoasi bilan shartnoma imzoladi.[57] U klubdagi debyutini 2013-yilning 22-sentabrida Mohun Baganga qarshi oʻyinda oʻtkazdi. Oʻyinda u 46-daqiqada Beikhokhei Beingaichho ning oʻrniga maydonga tushdi.[58] Chhetri Rangdajied Unitedga qarshi 67-daqiqada birinchi golini kiritdi va Bengaluru FC 3:0 hisobida gʻalaba qozondi.[59]

Noyabrgacha u Bengaluru FC uchun boshqa gol ura olmadi, Mumbayga qarshi oʻyinda Chhetri 57-daqiqada penaltidan gol urdi, Bengaluru FC 2:2 hisobida durang oʻynadi.[60] Keyin u mavsumdagi ilk dublini 2013-yilning 1-dekabrida Shillong Lajongga qarshi oʻyinda kiritdi.[61] Keyingi oʻyinda sobiq klubi Cherchill Brothersga Chhetri yana bir dubl qayd etdi, Bengaluru FC 3:1 hisobida gʻalaba qozondi.[62]

Chhetri Bengaluru uchun mavsumning birinchi yarmini Salgaokar darvozasiga penaltidan urgan gol bilan yakunladi, bu mavsumdagi toʻqqizinchisi boʻlib, Bengaluru FC jamoasi 2:1 hisobidagi gʻalabaga erishdi.[63] 2014-yil 15-yanvarda Bengaluru FC 5:3 hisobida gʻalaba qozonganida u Federatsiya kubogi doirasida Sporting Goa bilan oʻyinda jamoalar safida yana bir gol urdi.[64] Mavsumda 23 ta oʻyinda 14 ta gol va 7 ta golli uzatma bilan Chhetri Bengaluru FKdagi debyut mavsumida I-Ligadagi birinchi chempionlikni qoʻlga kiritdi.

2014-2015[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri 2014-yil Durand kubogida mavsumni boshladi, uch marta oʻynadi va gol urdi, ammo yarim finalda Salgaokarga qarshi oʻyinda magʻlub boʻldi.

Chhetri oʻz jamoasining 2014—2015-yilgi Federatsiya Kubogidagi birinchi oʻyinida Salgaokarga qarshi oʻyinda dubl qayd etdi va yakunda 3:2 hisobida jamoasi foydasiga hal boʻldi. Chhetri kubokning guruh bosqichining soʻnggi oʻyinida Punaga qarshi oʻyinda yana bir dubl qayd etib, bitta ochiq oʻyinda va bitta penaltidan gol urdi va shu tariqa jamoasini yarim finalga olib chiqdi. U Sporting Goaga qarshi yarim finalda oʻz formasini saqlab qoldi va Shon Runining birinchi goliga assistentlik qildi va jamoasi 3:0 hisobida gʻalaba qozondi. Chhetri finalda turnirdagi 6-golini urdi va shu tariqa jamoasi 2014—2015-yilgi Federatsiya kubogida gʻalaba qozonishga yordam berdi. Sunil 2014—2015-yilgi mavsumdagi ilk golini 7-turda Mohun Bagan darvozasiga Eugeneson Lyngdoh ning uzatmasidan kiritdi, ammo jamoasi yakunda 4:1 hisobida magʻlub boʻldi.[65]

Mumbai City[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri 2015-yilgi Hindiston Superligasi vaqtida Mumbai City tomonidan ₹ 1,2 crores evaziga sotib olindi.[66] U terma jamoadagi majburiyatlari tufayli 2015-yilgi Hindiston Superligasi mavsumida jamoasining birinchi va ikkinchi davra oʻyinlarini oʻtkazib yubordi, JCh-2018 saralashining „D“ guruhida Turkmaniston va Ummonga qarshi oʻynadi. Terma jamoa safidan qaytgach Chennaiyin ga qarshi oʻyinda 2:0 hisobida magʻlub boʻldi.[67] U mavsumdagi ikkinchi oʻyinida Roberto Carlos ga qarshi „Dehli Dinamos“ jamoasini 2:0 hisobida magʻlub etdi va oʻyinda gol urishga erishdi.[68] Mumbai Cityda 2018-yilgacha eng yaxshi toʻpurar boʻldi. Orolliklar bilan ikki mavsumdan soʻng, u 2017-yilda eng koʻp maosh oluvchi hindistonlik futbolchiga aylangan uch yillik shartnoma imzoladi.

Bengaluruga qaytish[tahrir | manbasini tahrirlash]

2015-2016[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri 2015-2016 I-liga mavsumi uchun Bengaluruga ijaraga berildi va u yerda ligada 5 marta gol urdi va shu tariqa jamoasiga uch yil ichida ikkinchi marta liga chempionligini qoʻlga kiritishiga yordam berdi. U shuningdek, OFK kubogi-2016da „Kitchi“ga qarshi 1/8 final oʻyinida ikkita gol urib, jamoasining mehmonda 2:3 hisobida gʻalaba qozonishiga yordam berdi. Bu Bengaluru uchun birinchi marta turnirning chorak finaliga chiqishi edi.[69]

2016-2017[tahrir | manbasini tahrirlash]

2016-yil 9-iyunda Bengaluru Chhetri klub bilan bir yillik shartnoma imzolaganini eʼlon qildi va shu tariqa Mumbay Citydan klubga egalik huquqini qaytarib oldi.[70] Bengaluru 2016-yilgi OFK kubogi yarim finalida Bengaluruda Johor Darul Ta'zim ni magʻlub etib, finalga yoʻllanma oldi. Finalda Bengaluru 1:0 hisobida magʻlub boʻldi.

2017-hozir[tahrir | manbasini tahrirlash]

U Hindiston Superligasining 2017—2018-yilgi mavsumida klub uchun 14 ta gol urdi va liganing eng yaxshi hind toʻpurari boʻldi. U shuningdek, Bengaluru uchun ligada ikkinchi toʻpurar boʻldi va Liga Qahramoni unvonini qoʻlga kiritdi.[71] 2018-yilda Chhetri Bengaluru FC bilan Hindiston Superkubogini qoʻlga kiritdi. 9 gol bilan u Hindiston Superligasida 2018—2019-yilgi mavsumida Bengaluru uchun eng yaxshi toʻpurar boʻldi va 2018-2019 Hindiston Superligasi chempionligini qoʻlga kiritishga yordam berdi. Chhetri 2019—2020-yilgi mavsumda Bengaluruning eng yaxshi toʻpurari boʻldi. 2020—2021-yilgi mavsumda u sakkizta gol urdi va shu tariqa ketma-ket uch mavsumda Bengaluru uchun eng yaxshi toʻpurarga aylandi. 2021-yil 15-fevralda Chhetri Bengaluru FC tarkibida 200 ta oʻyin oʻtkazgan birinchi futbolchi boʻldi.[72] U 2021-yil 25-fevral kuni Hindiston Superligasining 2020-21-yilgi mavsumida Jamshedpurga qarshi oʻyinda Bengaluru FC uchun oʻzining 100-golini kiritdi.[73] 20-iyun kuni Chhetri ikki yillik shartnomani 2023-yilgacha uzaytirgani maʼlum boʻldi.[74]

Xalqaro martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]

2004-yil 30-martda Chhetri Hindiston U-20 futbol jamoasi uchun 2004-yilda Pokistonda boʻlib oʻtgan Janubiy Osiyo oʻyinlarida Pokiston U-23 terma jamoasi ustidan 1:0 hisobida gʻalaba qozongan holda oʻzining birinchi oʻyinini oʻtkazdi.[75] 2004-yil 3-aprelda Chhetri Hindiston U-20 terma jamoasi bilan Butan U-23 jamoasiga qarshi oʻyinda 4-1 hisobida gʻalaba qozondi va 2 marotaba raqib darvozasini aniq nishonga oldi.[76] 2005-yil 12-iyunda Sunil Hindiston milliy futbol terma jamoasi safida Pokiston milliy futbol terma jamoasiga qarshi birinchi golini urdi.[77]

2019-yil 15-oktabrda Chhetri xalqaro futboldagi eng yaxshi 10 ta gol muallifi roʻyxatidan joy olgan yagona hindistonlik boʻldi.[78]

2007-2011[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri on his knees in a blue football shirt and blue football shorts. His arms are outstretched and he is smiling after just scoring a goal.
Chhetri 2008-yilgi OFK Chaqiruv kubogida gol urganidan keyin bayram qilmoqda

Chhetrining birinchi xalqaro turniri 2007-yilgi Neru kubogi edi. Ochilish oʻyinida Hindiston Kambodjani 6-0 hisobida magʻlub etdi va Chhetri ikkita gol urdi.[79] Shuningdek, u Suriyadan 2:3 hisobida magʻlub boʻlgan oʻyinda[80] va Qirgʻizistonga qarshi oʻyinda (3:0) yana bitta gol urib,[81] gollari sonini 4 taga yetkazdi. Chhetri Pappachen Pradeepning hal qiluvchi goliga erishishda ishtirok etdi, musobaqa yakunida Hindiston finalda Suriyani 1:0 hisobida magʻlub etib, 1997-yildan beri turnirning ilk chempioni boʻldi.[82] Keyinchalik 2007-yilda Hindiston 2010-yilgi FIFA Jahon chempionati saralash kompaniyasini boshladi. Ular birinchi raundda Livandan nokautga uchradi, Chhetri mehmonda bir marta (4:1 hisobida magʻlub boʻldi)[83] va uy oʻyinida bir marta (2:2 hisobida durang)[84] gol urdi, natijada 6:3 hisobi qayd etildi. umumiy magʻlubiyat.[85]

Chhetri (oʻngda) 2007-yil Neru kubogi finalida Suriyaga qarshi oʻyinda gʻalaba qozonganidan keyin jamoadoshlari bilan bayram qilmoqda

2008-yilgi SAFF chempionati guruh bosqichidagi uch oʻyindan uchtasini gʻalaba bilan boshladi. Dastlab Chhetri Nepal ustidan 4:0 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda gol urdi.[86] U chempionatda yana bir bor gol urdi — yarim finalda Butan ustidan 2:1 hisobida gʻalaba qozonganda.[87] Hindiston finalda Maldiv orollariga 1:0 hisobida magʻlub boʻldi va Chhetri toʻliq 90 daqiqa oʻynadi.[88] Oʻsha yili 2008-yilgi OFK Chaqiruv kubogida Chhetri barcha oʻyinlarda maydonga tushdi va toʻrtta gol urdi. Afgʻoniston ustidan 1:0 hisobidagi gʻalabada u Climax Lawrencening golida ishtirok etdi.[89] Shuningdek, u Tojikiston (1:1 hisobida durang)[90] va Turkmaniston (2:1 hisobidagi gʻalaba)[91] bilan oʻyinlarda toʻliq 90 daqiqa oʻynadi. Yarim finalda Myanmaga qarshi oʻyinda Chhetri Hindistonni finalga olib chiqish uchun Bhaichung Bhutia yordamida yagona golga mualliflik qildi va 1:0 hisobida gʻalaba qozondi.[92] Finalda Tojikistonga qarshi oʻyinda xet-trik qayd etdi va Hindiston ushbu kubogni qoʻlga kiritdi. Bu Hindistonga avtomatik ravishda 2011-yilgi OFK Osiyo Kubogi yoʻllanmasini taqdim etdi, bu bilan ular 24 yil ichida birinchi marta turnirga yoʻllanmani qoʻlga kiritishdi.[93] Keyinchalik jarohatiga qaramasdan 2009-yilda Neru kubogida ham ajoyib oʻyin oʻtkazdi.[94] Finalda Suriya penaltilar seriyasida magʻlub etildi.

U 2012-yilda Malayziyada boʻlib oʻtgan OFK Chaqiruv kubogi saralash bosqichida terma jamoa sardori etib tayinlangan. 2011-yil 16-noyabr kuni Chhetri Solt-Leyk stadionida oʻtkazilgan oʻrtoqlik oʻyinida Malayziyaga qarshi oʻyinda Hindiston terma jamoasiga 39 va 53-daqiqalarda gol olib keldi. Uchrashuv 3:2 hisobida Hindiston foydasiga hal boʻldi.[95] 2011-yil 11-dekabrda SAFF kubogi finalida gol urganidan soʻng u SAFF chempionatida yettita gol urib, yangi rekord oʻrnatdi va I. M. Vijayanning rekordini yangiladi.[96]

2012-2016[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri (no 11) 2012-yilda terma jamoadagi jamoadoshlari bilan bir qatorda

2012-yilning 22-avgustida Chhetri 2012-yil Neru Kubogining birinchi oʻyinida Suriya milliy futbol terma jamoasiga qarshi birinchi boʻlimga qoʻshib berilgan daqiqada boshi bilan gol urdi va Hindiston 2:1 hisobida gʻalaba qozondi.[97] 25-avgust kuni boʻlib oʻtgan ikkinchi oʻyinda u Maldiv orollari darvozasiga ikkita gol urdi, bitta gol penaltidan urildi va jamoasi 3:0 hisobida gʻalaba qozondi.[98] Finalda Kamerun milliy futbol terma jamoasiga qarshi oʻyinda Chhetri jarima zarbasini aniq amalga oshirib, hisobni tenglashtirdi — 2:2. Hindiston 5:4 hisobida gʻalaba qozongan penaltilar seriyasida Chhetri ikkinchi boʻlib penaltini amalga oshirdi va gol urdi.[99]

2017-2021[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri (markazda) Osiyo kubogi 2019 guruh bosqichida Tailandga qarshi oʻyinda

2017-yilning 11-oktabr kuni Chhetri 2019-yilgi Osiyo Kubogi saralashida Makaoga qarshi uyinda 4:1 hisobida gʻalaba qozondi va golli uzatma berdi va bu gʻalaba bilan 2019-yilgi Osiyo Kubogiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi.[100] Chhetri Hindiston terma jamoasi sardori boʻlib, Qirgʻizistonga yutqazib qoʻyishdan oldin 13 oʻyinda magʻlub boʻlmagan. Shunga qaramay, Hindiston nafaqat 2019-yilgi Osiyo Kubogi yoʻllanmasini qoʻlga kiritdi, balki oʻz guruhida birinchi oʻrinni egalladi. U boʻlajak Osiyo kubogi uchun tanlangan toʻrtta taniqli ||osiyolik oʻyinchilar qatorida Ali Daei, Sun Jihai va Phil Younghusband edi.

2018-yil iyun oyida Chhetri 2018 Intercontinental Cupning birinchi oʻyinida Xitoy Taypeyi milliy futbol terma jamoasi ustidan 5:0 hisobida gʻalaba qozonib, xet-trik qayd etdi.[101] Turnirning ikkinchi oʻyinida, bu oʻyin Chhetrining Hindiston terma jamoasidagi 100-xalqaro oʻyini boʻldi va Keniya ustidan 3:0 hisobidagi gʻalabada ikkita gol, jumladan penaltidan gol urdi.[102] Chhetri Yangi Zelandiyaga qarshi navbatdagi oʻyinda gol urdi, ammo oʻyin Hindistonning 2:1 hisobidagi magʻlubiyati bilan yakunlandi. Shunga qaramay Hindiston finalga yoʻl oldi.[103] 10-iyun kuni Chhetri finalda Keniya ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozonilgan oʻyinda dubl qayd etdi, 2018 Intercontinental Cup gʻolibi boʻldi. U sakkizta gol bilan turnirning eng yaxshi toʻpurari sifatida yakunlandi.[104] 2019-yil 6-yanvar kuni Chhetrining Tailandga qarshi urgan dubli Hindistonga 2019-yilgi Osiyo Kubogida 4:1 hisobida tarixiy gʻalaba qozonishga yordam berdi.[105] 2021-yil 7-iyun kuni Chhetri boshchiligidagi Hindiston milliy futbol terma jamoasi 2022-yilgi FIFA Jahon chempionati saralash bosqichida Bangladesh ustidan 2:0 hisobida gʻalaba qozondi.[106] 2021-yil 13-oktabrda u 2021-yilgi SAFF chempionatida Maldiv orollari ustidan 3:1 hisobida gʻalaba qozongan oʻyinda yana ikki marta gol urdi va u oʻsha paytdagi xalqaro toʻpurarlar orasida oltinchi va faoliyat yuritayotgan futbolchilar orasida uchinchi eng koʻp xalqaro gol muallifiga aylandi.[107] Faqat Lionel Messi va Cristiano Ronaldodan orqada.[108] 2021-yil 16-oktabrda u 2021-yilgi SAFF chempionati finalida Nepal ustidan 3:0 hisobida gʻalaba qozonib, Messining xalqaro miqyosdagi urgan 80-goliga tenglashib oldi.[109]

2022-hozirda[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hindiston Superligasining 2021/22-yilgi mavsumidan soʻng baʼzi jarohatlar tufayli Sunil 2022-yilning mart oyida Bahrayn va Belarusga qarshi oʻtkazilgan xalqaro oʻrtoqlik oʻyinlarida ishtirok eta olmadi. Keyin u 2022-yil iyun oyida boʻlib oʻtadigan Osiyo Kubogi-2023 saralash bosqichiga tayyorgarlik doirasida oʻtkazilgan xalqaro oʻrtoqlik uchrashuvida Iordaniyaga qarshi maydonga tushdi.

Sunil Chhetri Afgʻoniston darvozasiga jarima zarbasini amalga oshirmoqda.

2022-yil 8-iyun kuni Chhetri 2023-yil Osiyo Kubogi saralash bosqichida Kambodjaga qarshi oʻynadi va u dubl qayd etdi bunda Hindiston Solt-Leyk stadionida 2:0 hisobida gʻalaba qozondi.[110] Afgʻonistonga qarshi oʻtkazilgan navbatdagi oʻyinda u jarima zarbasidan gol urib, xalqaro maydondagi gollari sonini 83 taga yetkazdi. Uchrashuvda Hindiston 2:1 hisobida gʻalaba qozondi. Chhetri keyingi oʻyinda 4:0 hisobida gʻalaba qozongan Gonkongga qarshi oʻyinda oʻzining 84-golini kiritdi.[111][112] Hindiston 2023-yilgi Osiyo Kubogiga yoʻllanmani qoʻlga kiritdi va Chhetri 4 ta gol bilan saralashning uchinchi bosqichida eng yaxshi toʻpurarga aylandi.[113]

Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sunil Chhetri 1984-yil 2-avgustda Hindistonning Secunderabad shahrida Hindiston armiyasi elektronika va mexanik muhandislar korpusi ofitseri K. B. Chhetri va Sushila Chhetri oilasida tugʻilgan.[114][1][115][116] Uning otasi Hindiston armiyasi jamoasida futbol oʻynagan, onasi va uning egizak opalari esa Nepal ayollar terma jamoasida oʻynashgan.[117] Chhetri yoshligidan turli turnirlarda qatnashib futbol oʻynashni boshlagan.[118]

Chhetri Hindiston Bosh vaziri Narendra Modi tomonidan Yangi Dehlida boʻlib oʻtgan 2017-yilda 17 yoshgacha boʻlgan futbolchilar oʻrtasidagi Jahon chempionati boshlanishida taqdirlandi.

2017-yil 4-dekabrda Chhetri oʻzining uzoq vaqtdan beri doʻsti boʻlgan Sonam Bhattacharyaga uylandi,[119] u sobiq hind milliy terma jamoasi va Mohun Bagan futbolchisi Subrata Bhattacharyaning qizi. Sunil Chhetri 2018-yilda 34 yoshga toʻlgan kunida OFK tomonidan „Osiyo ikonasi“ deb topildi.[120] U global sport giganti Puma bilan 2020-yildan boshlab 3 yillik shartnoma imzoladi.[121]

Oʻyinchi profili[tahrir | manbasini tahrirlash]

Oʻyin uslubi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sunil, odatda, markaz hujumchisiga yordam berish va toʻp bilan taʼminlash uchun oʻz klubi futbolida chap qanot hujumchisi sifatida oʻynaydi. Ammo terma jamoa uchun u odatda markaziy hujumchi sifatida oʻynaydi, bu unga yakunlovchi sifatida harakat qilishda yordam berdi va terma jamoasi uchun 125 ta oʻyinda 84 ta gol urdi va har oʻyinda gollar nisbati klubdagi futbolchilik faoliyatsiga qaraganda yaxshiroq. „Chhetri oʻziga xos toifaga kiradi“, deydi Marcus Mergulhao, The Times of India gazetasining Goan sport jurnalisti. „U futbolchi sifatida yoshlarni oʻyiniga mehr qoʻydi. Shaxs sifatida u ommaviy axborot vositalarini eʼtiborga oldi. U hind futbolining yuzi va ovozi, avlodni ilhomlantirgan va bizga sovgʻa qilgan. Umid qilamanki, u hozirda eng yaxshi oʻyin koʻrsatmoqda. Soʻnggi uch yil ajoyib boʻldi. Futbolchilarning hozirgi vaziyatda asosiy vazifasi va berishi mumkin boʻlgan eng yaxshi sovgʻa bu Hindistonni Osiyoning kuchli oʻntaligiga olib kirish va muntazam ravishda kuchli jamoalarga qarshi oʻynash.“

Faoliyat statistikasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klub[tahrir | manbasini tahrirlash]

As of 12 May 2022[122]

Klub Mavsum Liga Kubok[123] Kontinental[124] Boshqa[125] Jami
Chempionat Isht Gollar Isht Gollar Isht Gollar Isht Gollar Isht Gollar
Mohun Bagan 2002–03 National Football League 18 4 18 4
2003-04 2 2
2004-05 2 2
Mohun Bagan jami 18 8 18 8
JCT 2005-06 National Football League 48 3 48 3
2006-07 11 11
2007-08 I-League 7 7
JCT jami 48 21 48 21
East Bengal 2008-09 I-League 17 9 4 2 0 0 5 2 26 13
East Bengal jami 17 9 4 2 0 0 5 2 26 13
Dempo 2009-10 I-League 13 8 0 0 0 0 0 0 13 8
Dempo jami 13 8 0 0 0 0 0 0 13 8
Kansas City Wizards 2010 Major League Soccer 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0
Kansas City Wizards jami 0 0 1 0 0 0 0 0 1 0
Chirag United 2010-11 I-League 7 7 0 0 0 0 0 0 7 7
Chirag United jami 7 7 0 0 0 0 0 0 7 7
Mohun Bagan 2011-12 I-League 14 8 2 1 0 0 0 0 16 9
Dempo jami 14 8 2 1 0 0 0 0 16 9
Sporting CP B 2012-13 LigaPro 3 0 0 0 3 0
Sporting CP B jami 3 0 0 0 0 0 0 0 3 0
Churchill Brothers (ijara) 2012-13 I-League 8 4 0 0 5 2 0 0 13 6
Churchill Brothers jami 8 4 0 0 0 0 0 0 13 6
Bengaluru 2013-14 I-League 23 14 3 1 0 0 26 15
2014-15 20 2 6 6 6 3 0 0 32 11
Bengaluru jami 43 16 9 7 6 3 0 0 58 26
Mumbai City 2015 Indian Super League 11 7 0 0 11 7
Mumbai City jami 11 7 0 0 0 0 0 0 11 7
Bengaluru (ijara) 2015-16 I-League 14 5 2 1 4 3 0 0 20 9
Bengaluru jami 14 5 2 1 4 3 0 0 20 9
Mumbai City (ijara) 2016 Indian Super League 6 0 0 0 6 0
Mumbai City jami 6 0 0 0 0 0 0 0 6 0
Bengaluru 2016-17 I-League 16 7 3 0 11 5 0 0 30 12
2017-18 Indian Super League 21 14 4 6 8 4 0 0 33 24
2018-19 19 9 1 1 2 0 0 0 22 10
2019-20 17 9 0 0 2 2 0 0 19 11
2020-21 20 8 1 1 0 0 21 9
2021-22 20 4 3 0 0 0 23 4
2022-23 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Bengaluru jami 113 51 8 7 27 12 0 0 148 70
Faoliyat jami 315 144 26 18 42 20 5 2 388 184

Xalqaro[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chhetri (chapda) jamoadoshi Anirudh Thapa bilan OFK Osiyo Kubogi 2019 guruh bosqichida Tailandga qarshi oʻyinda gol nishonlamoqda
match played 14 June 2022
Yillar boʻyicha ishtirok va gollar[126]
Yil Isht Gollar
2005 5 1
2006 1 0
2007 7 6
2008 13 8
2009 6 1
2010 6 3
2011 17 13
2012 8 4
2013 11 5
2014 2 3
2015 12 6
2016 4 2
2017 6 5
2018 6 8
2019 11 7
2021 10 8
2022 4 4
Jami 129 84

Faxriy unvonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Klub[tahrir | manbasini tahrirlash]

Dempo

Churchill Brothers

Bengaluru

Xalqaro[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hindiston U-20

Kumush medal: 2004

Hindiston

Individual[tahrir | manbasini tahrirlash]

Pratibha Patil, Hindistonning oʻsha paytdagi prezidenti, 2011-yilda Chhetriga Arjuna mukofotini topshirmoqda.

Boshqalar

Mukofotlar va maqtovlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Rekordlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Uch xil qitʼada oʻynagan birinchi hindistonlik futbolchi
  • OFK musobaqalarida eng koʻp gol urgan hindistonlik futbolchi
  • ISLda eng koʻp xet-trik qayd etgan hindistonlik futbolchi
  • ISLda xet-trik qayd etgan birinchi hindistonlik futbolchi
  • ISLda eng koʻp gol urgan hindistonlik futbolchi
  • I-ligadagi eng koʻp gol urgan hindistonlik futbolchi
  • AIFF yilning eng yaxshi futbolchisi — olti marta rekord
  • Hindiston uchun eng koʻp xet-triklar.
  • Hindiston tarkibida eng koʻp oʻyin oʻtkazgan (129)
  • Hindistonning eng yuqori xalqaro gollari (84)

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 „Sunil Chhetri“. Soccerway. 2013-yil 10-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 21-avgust.
  2. Chaudhuri, Arunava „Season ending Transfers 2002: India“. indianfootball.de. Indian Football Network. 2019-yil 4-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2021-yil.
  3. „Six of the best Indian football players of all time: a guide to the greats“. Olympics (2-iyul 2020-yil). Qaraldi: 28-yanvar 2022-yil.
  4. „SportMob – Best Indian football players of all time“. SportMob (12-may 2021-yil). Qaraldi: 28-yanvar 2022-yil.
  5. „Captain Fantastic Chhetri strike seals India's 1–0 win over Kyrgyzstan.“. Business Standard. Press Trust of India (13-iyun 2017-yil). 21-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  6. „Captain fantastic Sunil Chhetri seals 2018 Intercontinental Cup for India“. Deccan Chronicle Holdings Limited (10-iyun 2018-yil). 11-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  7. „Sunil Chhetri: No better place than Doha for Indian football's Asian revival“. Gulf Times (3-noyabr 2016-yil). 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
  8. „AFC Cup 2016: Sunil Chhetri – The captain who leads by example“. Sportskeeda (20-oktabr 2016-yil). 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
  9. „We're upbeat: Sunil“ (3-noyabr 2016-yil). 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
  10. „Chhetri becomes the first Indian to join MLS“. Rediff.com (26-mart 2016-yil). 29-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-noyabr 2016-yil.
  11. „The Rs 1 crore boys“ (15-aprel 2016-yil). 17-oktabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-noyabr 2016-yil.
  12. 12,0 12,1 12,2 12,3 „Sunil Chhetri“. National-Football-Teams. 21-iyun 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  13. „Goal rush“. The Tribune, s. https://www.tribuneindia.com/2004/20041106/spr-trib.htm.
  14. 14,0 14,1 14,2 Wiebe, Andrew „Wizards sign Indian forward Chhetri“. Major League Soccer. 3-noyabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  15. „Sunil Chhetri joins Sporting Clube de Portugal 'B' side“. IBN Live (21-avgust 2013-yil). 23-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  16. „AFC Challenge Cup '08: India Win The AFC Challenge Cup '08“. Goal.com. 20-yanvar 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  17. 17,0 17,1 „Sunil Chhetri named 2014 AIFF Player of the Year“. The Times of India (27-dekabr 2014-yil). 29-dekabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  18. „Sunil Chhetri named AIFF Player of Year for sixth time“. timesofindia.indiatimes.com. TOI. 22-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-iyul 2019-yil.
  19. Desk, India TV News „Manpreet Singh, Sunil Chhetri to get Khel Ratna | Hockey News — India TV“. www.indiatvnews.com (2-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 2-noyabr 2021-yil.
  20. „7th National Football League – Leading Goal Scorers“. Rediff. 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  21. „India 2002/03“. RSSSF. 6-may 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  22. „India 2003/04“. RSSSF. 9-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  23. „India 2004/05“. RSSSF. 9-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  24. „India 2005/06“. RSSSF. 14-noyabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  25. „61st Santosh Trophy“. IndianFootball.com. 13-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-iyul 2009-yil.
  26. „11th National Football League 2007“. Rediff. 9-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  27. „JCT shock Mohun Bagan“. Rediff (10-yanvar 2007-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyul 2009-yil.
  28. „Chetri brace gives JCT victory“. Rediff (12-aprel 2007-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyul 2009-yil.
  29. „India 2007/08“. RSSSF. 9-iyun 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyul 2009-yil.
  30. Datt, Anil. „JCT crush Salgaocar, finish third“. Tribune India (23-fevral 2008-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyul 2009-yil.
  31. Duerden, John. „Sunil Chhetri's Indian Diary“. Goal.com (9-oktabr 2008-yil). 2009-yil 13-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  32. „Report says Leeds keen on Chhetri“. Telegraph India (12-oktabr 2008-yil). 11-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  33. Mergulhao, Marcus. „Chhetri on Leeds United radar“. India Times (11-oktabr 2008-yil). 18-oktabr 2008-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2009-yil.
  34. „India 2008/09“. RSSSF. 6-iyul 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  35. „East Bengal begin League campaign on winning note“. Thaindian News (26-sentabr 2008-yil). 11-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  36. „Chettri strike hands East Bengal win over JCT“. Rediff (13-dekabr 2008-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-iyul 2009-yil.
  37. „Sangram stars as Mohun Bagan beat East Bengal to enter Fed Cup Final“. Mohun Bagan AC (18-dekabr 2008-yil). 6-mart 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  38. „Indian Players For MLS?“. Goal.com (12-yanvar 2009-yil). 11-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  39. „Coventry calling for Sunil Chhetri“. The Indian Express (23-yanvar 2009-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-iyun 2009-yil.
  40. 40,0 40,1 „Two-year Dempo deal for Chhetri“. Hindustan Times (22-may 2009-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  41. 41,0 41,1 41,2 Bali, Rahul. „Celtic scouts monitor Chhetri“. Goal.com (7-avgust 2009-yil). 24-may 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-avgust 2009-yil.
  42. 42,0 42,1 „Chhetri denied UK work permit“. Hindustan Times (30-avgust 2009-yil). 25-yanvar 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-sentabr 2009-yil.
  43. Bali, Rahul. „Sunil Chhetri Off To USA To Fulfill His Kansas Dream“. Goal.com (24-mart 2010-yil). 26-mart 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-mart 2010-yil.
  44. „Sunil Chhetri Makes Kansas City Debut“. Sporting Kansas City. 25-fevral 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyul 2022-yil.
  45. „Frustrated but determined, Chhetri to see time vs. Man Utd“. MLSsoccer.com (23-iyul 2010-yil). 24-iyul 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  46. > „Are Kansas City Wizards Playing Sunil Chhetri Against Manchester United As A PR Exercise?“. Goal.com (23-iyul 2010-yil). 11-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  47. „Press Release: Wizards beat Man United“. Sporting Kansas City. 25-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyul 2022-yil.
  48. „I-League: Indian National Team Striker Sunil Chhetri Signs For Chirag United“. Goal.com. 2-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  49. „PRAYAG UNITED VS. DEMPO 2 – 4“. Soccerway. 11-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  50. „I-League: Sunil Chhetri Returns To Former Club Mohun Bagan For A Year“. Goal.com. 15-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 29-avgust 2012-yil.
  51. „Sunil Chhetri joins Sporting Clube de Portugal 'B' side“. CNN IBN Live. 7-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 5-iyul 2012-yil.
  52. „Sunil Chhetri makes his debut for Sporting Lisbon“. NDTV. 14-noyabr 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  53. „Press Release“. Sporting Clube de Portugal. 27-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  54. „KITCHEE VS. CHURCHILL BROTHERS 3 – 0“. Soccerway. 11-aprel 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  55. „CHURCHILL BROTHERS VS. SEMEN 2 – 2“. Soccerway. 17-iyun 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  56. „Churchill Brothers are I-League champions 2012–13“. NDTV. 10-may 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  57. „JSW Sports sign National Team Captain Sunil Chhetri“. The All India Football Federation. 21-sentabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-avgust 2013-yil.
  58. „BENGALURU VS. MOHUN BAGAN 1 – 1“. Soccerway. 15-oktabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-oktabr 2013-yil.
  59. „BENGALURU VS. RANGDAJIED UNITED 3 – 0“. Soccerway. 3-noyabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-oktabr 2013-yil.
  60. „MUMBAI VS. BENGALURU 2 – 2“. Soccerway. 11-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-noyabr 2013-yil.
  61. „BENGALURU VS. SHILLONG LAJONG 2 – 1“. Soccerway. 11-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-dekabr 2013-yil.
  62. „Bengaluru FC beat Churchill, extend lead at top“. The Times of India. 2013-yil 14-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-dekabr 2013-yil.
  63. „I-league: Bengaluru FC beat Salgaocar FC 2–1 through penalties“. NDTV Sports. 26-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyul 2022-yil.
  64. „Federation Cup: Bengaluru FC register 5–3 win over Sporting Clube de Goa“. NDTV Sport. 18-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-fevral 2014-yil.
  65. „Mohun Bagan 4 – 1 Bengaluru Match report – 20/02/15 I-League – Goal.com“. goal.com. 22-fevral 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  66. Marar, Nandakumar. „Sunil Chetri goes to Mumbai City FC for Rs 1.20 crore“ (10-iyul 2015-yil). 11-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  67. „Mendoza brace helps Chennai register second win“. 2015-yil 18-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  68. „Chhetri brace leads Mumbai to first win“. 2015-yil 24-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-oktabr 2015-yil.
  69. „India - S. Chhetri - Profile with news, career statistics and history - Soccerway“. 12-mart 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-mart 2018-yil.
  70. „Archived copy“. 2016-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-iyun 2016-yil.
  71. „Sunil Chhetri: The Indian goal machine in the ISL“. Olympic Channel (8-noyabr 2020-yil). 2-dekabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 6-dekabr 2020-yil.
  72. Moulee, Chandra „ISL 2020–21: Sunil Chhetri set to play 200th match for Bengaluru FC“ (en-gb). InsideSport (15-fevral 2021-yil). 2021-yil 4-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 9-iyul.
  73. Sportstar, Team „ISL 2020–21 news: Sunil Chhetri scores his 100th goal for Bengaluru FC“ (inglizcha). Sportstar. 4-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-fevral 2021-yil.
  74. Scroll Staff. „Sunil Chhetri extends his stay at Bengaluru FC for two more years“ (inglizcha). Football Express (24-iyun 2021-yil). 4-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-iyun 2021-yil.
  75. Aigner, Micky. „Young side for Pakistan SAF Games“. The Indian Express (27-mart 2004-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  76. „The Indian U20 Team at the 2004 Islamabad SAF Games“. indianfootball.de. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  77. „Pakistan hold India in first football match“. Rediff (12-iyun 2005-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  78. „Proud Moment For India As Sunil Chhetri Earns A Spot Among The Top 10 International Goalscorers“. Story Minter (22-oktabr 2019-yil). 22-oktabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 22-oktabr 2019-yil.
  79. „India outplay Cambodia 6–0 in Nehru Cup opener“. Reuters India (17-avgust 2007-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  80. Basu, Jaydeep. „Gallant India go down 2–3“. Telegraph India (24-avgust 2007-yil). 11-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  81. „India beat Kyrgyzstan 3–0“. Andhra Cafe (27-avgust 2007-yil). 20-dekabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  82. „India defeats Syria 1–0 in Nehru Cup final“. Indopia. 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  83. „Lebanon 4–1 India“. FIFA (8-oktabr 2007-yil). 16-iyul 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  84. „India 2–2 Lebanon“. FIFA (30-oktabr 2007-yil). 1-yanvar 2015-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  85. „Lebanon beat India on aggregate in World Cup qualifier“. Reuters (30-oktabr 2007-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  86. „India 4 – 0 Nepal: Champs in control“. Maldive Soccer (3-iyun 2008-yil). 13-fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  87. „India 2 – 1 Bhutan: Holders into the final“. Maldive Soccer (11-iyun 2008-yil). 13-fevral 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  88. „India – Maldives 0:1“. Footiemag.de (14-iyun 2008-yil). 10-aprel 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-iyul 2009-yil.
  89. „Injury time goal by Climax gives India 1–0 win over Afghanistan“. India Times (30-iyul 2008-yil). 3-noyabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  90. „Tajikistan 1–1 India“. AFC (1-avgust 2008-yil). 5-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  91. „Turkmenistan 1–2 India“. AFC (3-avgust 2008-yil). 5-fevral 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  92. „Chhetri's late goal takes India to final“. Rediff (7-avgust 2008-yil). 12-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  93. Basu, Jaydeep. „Kashmiri hug in football's 24-yr moment“. Telegraph India (13-avgust 2008-yil). 11-avgust 2009-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-iyun 2009-yil.
  94. Ghoshal, Amoy. „Nehru Cup: Probably I Won't Play – Sunil Chhetri“. Goal.com (19-avgust 2009-yil). 8-oktabr 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-avgust 2009-yil.
  95. „:::: The Aiff ::::“. 15-iyul 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-iyul 2022-yil.
  96. „Football - Soccer - South Asian (SAFF) Championship - 1997“. Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  97. Bali, Rahul „India 2–1 Syria: Chhetri and Pereira get Koevermans off to a winning start“. goal.com. 24-avgust 2012-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 24-avgust 2012-yil.
  98. „India vs Maldives Lineups and Statistics“. goal.com. 17-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-avgust 2012-yil.
  99. „2012 Nehru Cup: India want to achieve title hattrick, but Cameroon in the way“. Qaraldi: 1-dekabr 2021-yil.
  100. „India vs Macau, AFC Asian Cup Qualifier, Highlights: As It Happened“. News18 (11-oktabr 2017-yil). 11-oktabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-oktabr 2017-yil.
  101. „Sunil Chhetri hits hat-trick, India sink Chinese Taipei 5–0 in Intercontinental Cup“. Hindustan Times (11-iyun 2018-yil). 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyun 2018-yil.
  102. „India vs Kenya Football Highlights Intercontinental Cup: Sunil Chhetri's brace earns India 3–0 victory“. The Indian Express (5-iyun 2018-yil). 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyun 2018-yil.
  103. „Intercontinental Cup 2018: India vs New Zealand, 3 things that went wrong for Sunil Chhetri and co“. Sportskeeda. 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyun 2018-yil.
  104. „India win 2018 Intercontinental Cup“. Goal.com. 12-iyun 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 11-iyun 2018-yil.
  105. Sportstar, Team „AFC Asian Cup 2019 Highlights: India stuns Thailand 4–1“ (inglizcha). Sportstar. 7-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-iyun 2021-yil.
  106. „India vs Bangladesh Live Score, FIFA World Cup 2022 Qualifier: IND 2–0 BAN, FT“ (inglizcha). The Indian Express (7-iyun 2021-yil). 7-iyun 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-iyun 2021-yil.
  107. „SAFF Championship 2021: India down Maldives to set up final date against Nepal | Goal.com“. Goal.com. Qaraldi: 13-oktabr 2021-yil.
  108. „India's Sunil Chhetri breaks Pele's international goal record after brace against Maldives“ (inglizcha). Goal.com (13-oktabr 2021-yil). Qaraldi: 13-oktabr 2021-yil.
  109. „India Blank Nepal 3-0, Win SAAF Championship For 8th Time; Sunil Chhetri Equals Lionel Messi With 80 Goals“ (inglizcha). India.com (16-oktabr 2021-yil). Qaraldi: 16-oktabr 2021-yil.
  110. Sharma, Amitabha Das. „Chhetri scores brace as India beats Cambodia in AFC Asian Cup qualifier“. The Hindu (9-iyun 2022-yil). Qaraldi: 9-iyun 2022-yil.
  111. „AFC Asian Cup qualifiers: Chhetri and Sahal score as India beats Afghanistan 2-1“.
  112. „India 4–0 Hong Kong“. Soccerway (14-iyun 2022-yil).
  113. „India qualify for 2023 Asian Cup, set for first back-to-back appearances“ (14-iyun 2022-yil). Qaraldi: 14-iyun 2022-yil.
  114. „Happy Birthday Sunil Chhetri: 5 Interesting Facts About The Indian Football Captain“ (inglizcha). News18 (3-avgust 2021-yil). Qaraldi: 3-avgust 2021-yil.
  115. Dsouza, Stanislaus P. „Sunil Chhetri: A thinking footballer“. The Times of India (31-iyul 2010-yil). 3-avgust 2010-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
  116. „Sunil Chhetri's 32nd birthday: Lesser known facts about the Indian football team captain“. IndiaToday.in (3-avgust 2016-yil). 18-noyabr 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 18-noyabr 2016-yil.
  117. Schaerlaeckens, Leander „Indian star's soccer journey leads to K.C.“. ESPN (10-may 2010-yil). 8-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-yanvar 2014-yil.
  118. „Sunil Chhetri's mum is a former Nepali international: Interview with Sunil Chhetri“. Goal Nepal (29-aprel 2010-yil). 2014-yil 1-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-yanvar 2014-yil.
  119. „Sunil Chhetri marries long-time girlfriend Sonam Bhattacharya“. 4-dekabr 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 8-dekabr 2017-yil.
  120. „Asian Icons: Sunil Chhetri“. www.the-afc.com. 19-iyul 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 12-avgust 2018-yil.
  121. PTI „Sunil Chhetri signs three-year deal with Puma“ (inglizcha). Sportstar. 30-dekabr 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 10-fevral 2020-yil.
  122. „Bengaluru FC vs Jamshedpur FC Live Score Update, Commentary, Scorecard“ (inglizcha). Indian Super League. 22-sentabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 9-yanvar 2020-yil.
  123. Includes Federation Cup, Durand Cup, U.S. Open Cup & Super Cup
  124. Includes AFC Cup, AFC Champions League
  125. Includes Calcutta Football League
  126. „Sunil Chhetri“. National Football Teams. Benjamin Strack-Zimmermann. Qaraldi: 31-dekabr 2015-yil.
  127. Sportstar, Team „Sunil Chhetri and Ashalata Devi bag top honours at AIFF Awards“ (en). sportstar.thehindu.com. Sportstar (9-iyul 2019-yil). 27-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 25-mart 2022-yil.
  128. „FOOTBALL RATNA' AWARD FOR SUNIL CHHETRI“. the-aiff.com. AIFF. 19-fevral 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 19-fevral 2019-yil.
  129. AFC Cup All-time XI:The Strikers (Wayback Machine saytida 27-mart 2021-yil sanasida arxivlangan) the-afc.com. Retrieved 28 March 2021
  130. „Sunil Chhetri named among 13 strikers to choose all-time best three in AFC Cup“. The Times of India. 4-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 28-mart 2021-yil.
  131. „Arjuna Award an inspiration: Chhetri“ (29-avgust 2011-yil). 4-iyul 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 27-iyun 2019-yil.
  132. Kumar, Coreena Suares, Suresh Kavirayani and K. Kalyan Krishna „Three persons from Telangana, Andhra Pradesh, Sunil Chhetri get Padma Shri awards“ (inglizcha). Deccan Chronicle (26-yanvar 2019-yil). 26-yanvar 2019-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-yanvar 2019-yil.
  133. „Sunil Chhetri, football's first Khel Ratna awardee, says it has been a dream journey | Football News - Times of India“ (inglizcha). The Times of India (3-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 3-noyabr 2021-yil.
  134. „National Sports Awards 2021: Neeraj Chopra, Lovlina Borgohain, Mithali Raj Among 9 Others to Get Khel Ratna“ (inglizcha). News18 (2-noyabr 2021-yil). Qaraldi: 2-noyabr 2021-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]