Merkuriy: Versiyalar orasidagi farq
Tahrir izohi yoʻq |
Amir.Temur (munozara | hissa) Tahrir izohi yoʻq |
||
| Qator 2: | Qator 2: | ||
<table border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" align="right" style="margin-left:1em;"> |
<table border="1" cellspacing="0" cellpadding="2" align="right" style="margin-left:1em;"> |
||
<caption><big><big>'''Merkuriy '''[[Tasvir:Mercury symbol.svg|25px|Merkuriy astronomik ramzi]]</big></big></caption> |
<caption><big><big>'''Merkuriy '''[[Tasvir:Mercury symbol.svg|25px|Merkuriy astronomik ramzi]]</big></big></caption> |
||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> |
|||
| ⚫ | '''Merkuriy''', Utorud - Quyosh sistemasidagi Quyoshga eng yaqin sayyora. |
||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> |
|||
<tr> |
<tr> |
||
<th bgcolor="#0e1915" colspan="2">[[Tasvir:Mercury in color - Prockter07.jpg|250px]]</th> |
<th bgcolor="#0e1915" colspan="2">[[Tasvir:Mercury in color - Prockter07.jpg|250px]]</th> |
||
| Qator 93: | Qator 88: | ||
</table> |
</table> |
||
| ⚫ | '''Merkuriy''', Utorud - Quyosh sistemasidagi Quyoshga eng yaqin sayyora. Merkuriy [[Quyosh]] chiqishi oldidan va botgandan soʻng uning yaqinida koʻrinadi. Merkuriyning diametri 4865 km; massasi 3,304-1023 kg; Oʻrtacha zichligi 5,52 g/sm<sup>3</sup>. Merkuriyning Quyoshdan oʻrtacha uzoqligi 0,387 astronomik birlikka (58 mln. km), Quyosh atrofidagi ekssentrisiteti ye=0,206 ga teng Merkuriyning Quyosh atrofida aylanish davri 88 sutka. Orbital harakatining tezligi 47,9 km/sek. M. satxida ikkinchi kosmik tezlik 4,3 km/sek, koʻrinma sferik albedosi Ak=0,058. Quyoshdan oʻrtacha uzoklikdagi t-rasi; Quyosh zenit da boʻlganda T=618 K; nadirda esa G<250 K. Quyoshdan eng uzok, masofada boʻlganda yorugʻligi —0,3 dan + 0,6 gacha yulduz kattaligida. Merkuriy Quyoshdan 28° uzoqlashgani uchun uni kuzatish qiyin, shuning uchun kechki payt yoki erta tongda kuzatiladi. Bu vaqtda Merkuriy fazasi deyarli 90° ga teng boʻlib, kuzatuvchiga uning yoritilgai yarim doirasi koʻrinadi. Yuzasida qora, oqish dogʻlar va kucheiz atmosfera (SO, O, O2) borligi aniqlangan. Atmosfera tarkibida azot N, va argon Ag boʻlishi mumkin. Merkuriyning tabiiy yoʻldoshi mavjud emas.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref> |
||
== Manbalar == |
== Manbalar == |
||
21-Aprel 2013, 06:46 dagi koʻrinishi
 |
|||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Merkuriy (MESSENGER surati) |
|||||||
| Mehvar tasnifi | |||||||
| O'rtacha radius | 69 816 927 km | ||||||
| Ekssentrisiteti | 0,20530294 | ||||||
| Aylanish davri | 87,969 sutka | ||||||
| Sinodik davri | 115,88 sutka | ||||||
| Eng kichik orbital tezligi | 38.86 km/s | ||||||
| O'rtacha orbital tezligi | 47.87 km/s | ||||||
| Eng katta orbital tezligi | 58.98 km/s | ||||||
| Chekinish | 3,38° | ||||||
| Tabiiy yo'ldoshlar soni | 0 | ||||||
| Fizik tasnif | |||||||
| Ekvatorining diametri | 4879.4 km | ||||||
| Maydoni | 7.5×107 km2 | ||||||
| Massasi | 3.302×1023 kg | ||||||
| O'rtacha zichlik | 5.427 g/sm3 | ||||||
| tortish kuchi | 3.701 m/s2 | ||||||
| Aylanish davri | -58.6462 sutka | ||||||
| Ekliptikaga og'ish burchagi | 0.01° | ||||||
| Albedo | 0,10-0.12 | ||||||
| Ikkinchi kosmik tezlik | 4,25 km/s | ||||||
| Sirtidagi Harorat |
| ||||||
| (*Minimal harorat bulut qatlamining eng ustiga oid.) | |||||||
| Atmosfera tasnifi | |||||||
| Atmosfera bosimi | Juda past | ||||||
| Kaliy | 31,7 % | ||||||
| Natriy | 24,9 % | ||||||
| A Kislorod | 9,5 % | ||||||
| Argon | 7 % | ||||||
| Geliy | 5,9 % | ||||||
| M Kislorod | 5,6 % | ||||||
| Azot | 5,2 % | ||||||
| Karbon dioksidi | 3,6 % | ||||||
| Suv | 3,4 % | ||||||
| Vodorod | 3,2 % | ||||||
Merkuriy, Utorud - Quyosh sistemasidagi Quyoshga eng yaqin sayyora. Merkuriy Quyosh chiqishi oldidan va botgandan soʻng uning yaqinida koʻrinadi. Merkuriyning diametri 4865 km; massasi 3,304-1023 kg; Oʻrtacha zichligi 5,52 g/sm3. Merkuriyning Quyoshdan oʻrtacha uzoqligi 0,387 astronomik birlikka (58 mln. km), Quyosh atrofidagi ekssentrisiteti ye=0,206 ga teng Merkuriyning Quyosh atrofida aylanish davri 88 sutka. Orbital harakatining tezligi 47,9 km/sek. M. satxida ikkinchi kosmik tezlik 4,3 km/sek, koʻrinma sferik albedosi Ak=0,058. Quyoshdan oʻrtacha uzoklikdagi t-rasi; Quyosh zenit da boʻlganda T=618 K; nadirda esa G<250 K. Quyoshdan eng uzok, masofada boʻlganda yorugʻligi —0,3 dan + 0,6 gacha yulduz kattaligida. Merkuriy Quyoshdan 28° uzoqlashgani uchun uni kuzatish qiyin, shuning uchun kechki payt yoki erta tongda kuzatiladi. Bu vaqtda Merkuriy fazasi deyarli 90° ga teng boʻlib, kuzatuvchiga uning yoritilgai yarim doirasi koʻrinadi. Yuzasida qora, oqish dogʻlar va kucheiz atmosfera (SO, O, O2) borligi aniqlangan. Atmosfera tarkibida azot N, va argon Ag boʻlishi mumkin. Merkuriyning tabiiy yoʻldoshi mavjud emas.[1]
Manbalar
 | Bu andozani aniqrogʻiga almashtirish kerak. |
|
Bu maqolada boshqa til boʻlimlariga ishorat yoʻq. Siz ularni topib va ushbu maqolaga qoʻshib, loyihaga yordam berishingiz mumkin. |
 |
 | Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |
Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link FA Andoza:Link GA Andoza:Link GA
Manbalar
| Ushbu maqolada Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi (2000-2005) maʼlumotlaridan foydalanilgan. |