Masnaviy

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Masnaviy (arab. — ikkilik. Koʻpligi — masnaviyot) — har bir baytining misralari qofiyadosh boʻlgan va baytdan baytga qofiyasi yangilanib boradigan sheʼriy shakl (a-a, b-b, v-v, ...). Mumtoz adabiyotda (mas, Alisher Navoiy asarlarida) syujetli kichik sheʼriy asarlar ham, dostonlar ham M. deb yuritiladi. Turkiy adabiyotda M. shakli ilk bor Yusuf Xos Hojibnkng "Qutadgʻu bilig" asarida qoʻllangan. Durbekpint "Yusuf va Zulayho", Haydar Xorazmiynmnt "Maxzan ul-asror" asarlari M.da bitilgan. Navoiy davriga kelib M. epik sheʼriyatning asosiy janri boʻlib qoldi. Ulugʻ shoirning asosiy epik asarlari ("Hamsa", "Lison uttayr" va boshqalar) M. janrida yozilgan. M. hozirgi zamon oʻzbek sheʼriyatida ham qoʻllanmoqda. Masalan, H. Olimjonning "Oʻzbekiston" sheʼri, Gʻ. Gʻulomning "Koʻkan", "Egalari egallaganda" dostonlari va boshqa[1]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil