Kanto viloyati

Kanto viloyati (yaponcha: 関東地方 Kanto-chiho^?) - Yaponiyaning eng katta oroli Xonsyu geografik hududida joylashgan. ^[1] Mintaqa Katta Tokyo hududi va 7 ta prefekturani oʻz ichiga oladi: Gunma, Tochigi, Ibaraki, Saitama, Tokyo, Chiba va Kanagava . Uning chegaralaridagi yer maydonining 45 foizdan bir oz koʻprogʻi Kanto tekisligidir . Qolgan qismi Yaponiyaning boshqa hududlari bilan quruqlik chegarasini tashkil etuvchi tepaliklar va togʻlardan iborat.

Kanto viloyatida Yaponiyaning poytaxti va eng yirik shahri Tokio joylashganligi sababli, mintaqa Yaponiya siyosati va iqtisodiyotining markazi hisoblanadi. 2010-yil 1-oktabrda Yaponiya Statistika byurosi tomonidan oʻtkazilgan rasmiy aholi roʻyxatiga koʻra, aholi soni 42.607.376 kishi ^[2] boʻlib, Yaponiya umumiy aholisining taxminan uchdan bir qismini tashkil qiladi.

Boshqa taʻriflar

Kanto mintaqaviy gubernatorlar assotsiatsiyasi (関東地方知事会, Kanto chiho chijikai ) Ibaraki, Tochigi, Gunma, Saitama, Chiba, Tokio, Kanagava, Yamanashi va Shizuoka prefekturali gubernatorlarini oʻz ichiga oladi. ^[3]^[4]

Milliy hukumatdagi Yer, infratuzilma, transport va turizm vazirligining Kanto Mintaqaviy Rivojlanish Byurosi (関東地方整備局, kānto chihō seibi-kyoku ) umumiy sakkizta prefekturaga (Ibaraki, Tochigi, Gunma, Saitama, Chiba, Tokio, Kanagava, Yamanashi) va boshqa ikkita suv yoʻllarining bir qismini (Nagano va Shizuoka)nazorat qiladi. ^[5] Kantoning Iqtisodiyot, savdo va sanoat byurosi (関東経済産業局, Kanto keizai-sangyō-kyoku ) oʻn bitta prefektura uchun masʻuldir: Ibaraki, Tochigi, Gunma, Saitama, Chiba, Tokio, Nagano, Kanagava, Chiba, Niigata, Kanto. ^[6]

Yaponiya politsiya tashkilotida Milliy Politsiya Agentligining Kanto boʻyicha nazorat idorasi (関東管区警察局, Kanto kanku keisatsu-kyoku ) Ibaraki, Tochigi, Gunma, Saitama, Chiba, Kanagava, Niigata, Yamanashi, Nagano va Shizuoka prefekturalarini nazorat qiladi . ^[7] Tokio Kanto mintaqasining bir qismi emas, uning politsiyasi o'zining milliy agentligi bilan maxsus aloqa idorasiga ega.

Geografiyasi

Tayshaku togʻlari, Takahara togʻi, Nasu togʻi, Yamizo togʻi va Yaponiyadagi eng katta tekislik boʻlgan Kanto tekisligi ushbu hududda joylashgan. Chiba prefekturasining janubiy qismida Boso tepaliklari joylashgan. Ibaraki prefekturasidagi Kasumigaura atrofidagi hudud Joso platosi va Hitachi platosidir. Arakava va Edo kabi daryolar Tokio koʻrfaziga quyiladi, Kinugava va Tone daryolari esa Inubosaki orqali Tinch okeaniga quyiladi.

Tokio koʻrfazi Boso yarim oroli va Miura yarim oroli bilan o'ralgan. Sohilboʻyi hududi sanoat zonasi hisoblanadi.

Eng baland nuqtasi Nikko-Shirane (Oku-Shirane togʻi) choʻqqisi Nikko shahri, Tochigi prefekturasi va Gunma prefekturasining Katashina qishlogʻi oʻrtasidagi chegarada joylashgan. Bu Yaponiya prefekturalaridagi sakkizinchi eng baland nuqtahisoblanadi. Shuningdek, Kanto shimolidagi eng baland nuqta (Kanto, Tohoku, Xokkaydo). Prefekturalarning eng baland nuqtalari: Saitamadagi Sanpo (2483 m), Tokiodagi Kumotori (2017 m), Kanagavadagi Xiru (1673 m), Ibarakidagi Yamizo (1022 m) va Atago togʻlari (408 m). Chiba shahrida joylashgan. Chiba prefekturasidagi Atago togʻlari har bir prefekturadagi eng baland choʻqqilar orasida eng pasti hisoblanadi.

Tarixi

Kamakura davrida va yana Edo davrida feodal hokimiyatning yuragi hisoblangan Kanto hududi zamonaviy rivojlanish markaziga aylandi. Katta Tokio hududida va ayniqsa Tokio-Yokohama metropolitan hududida nafaqat Yaponiya hukumati qarorgohi, balki mamlakatdagi eng yirik universitetlar va madaniy muassasalari, yirik sanoat zonasi joylashgan va bu hudud eng ko'p aholiga ega. Kanto tekisligining koʻp qismi turar-joy, savdo yoki sanoat qurilishi uchun ishlatilgan boʻlsa-da, ushbu hududda hali ham dehqonchilik bilan shugʻullanishadi. Tokio va Yokohama atrofidagi hudud poytaxt bozori uchun bogʻmahsulotlarini yetishtirish uchun ixtisoslashtirilgan bo'ʻsa-da, guruch asosiy ekin hisoblanadi.

Yaponiyaning zamonaviy tarixining eng muhim lahzasi Taysho davrida sodir bo'ldi: 1923-yilgi Kanto zilzilasi . Ushbu zilzila 100 000 dan ortiq odamning hayotiga zomin boʻlgan, Tokio va Yokohama hududlarini vayron qilgan.

Kanto nomi soʻzma-soʻz "toʻsiqning sharqiy tomoni" degan maʻnoni anglatadi. Kanto nomi bugungi kunda odatda Hakone nazorat punktining sharqiy hududini anglatadi. Kanto soʻzining antonimi, "Toʻsiqning gʻarbiy tomoni" Gʻarbiy Xonsyuda joylashgan va feodal Yaponiyaning markazi boʻlgan Kansai mintaqasini anglatgan.

Boʻlimlar

Shimol va janub

Mintaqa Ibaraki, Tochigi va Gunma prefekturalaridan tashkil topgan "Shimoliy Kanto" (yaponcha: 北関東 Kita-Kanto^?) va Saitama, Chiba, Tokio metropolisi (baʻzan alohida), va Kanagava prefekturalaridan tashkil topgan "Janubiy Kanto" (yaponcha: 南関東 Minami-Kanto^?) hududlariga bo'linadi.

Sharq va Gʻarb

Ushbu boʻlinish baʻzida ishlatiladi:

Sharqiy Kanto (yaponcha: 東関東 Higashi-Kanto^?): Ibaraki, Tochigi and Chiba Prefekturalari.
Gʻarbiy Kanto (yaponcha: 西関東 Nishi-Kanto^?): Gunma, Saitama, Tokio, Kanagava (ba'zi hollarda Yamanashi) prefekturalari.

Katta Kanto

Yaponiya milliy hukumati National Capital Region (yaponcha: 首都圏 Shuto-ken^?) sifatida Kanto viloyati va Yamanashi prefekturasini belgilagan.

Shaharlari

Kanto mintaqasi Yaponiyaning eng yuqori darajada rivojlangan, urbanizatsiya juda rivojlangan va sanoatlashgan qismidir. Tokio va Yokohama Tokio ko'rfazi bo'ylab yengil va ogʻir sanoatga ixtisoslashgan yagona sanoat majmuasini tashkil qiladi. Mintaqaning boshqa yirik shaharlariga Kavasaki (Kanagava prefekturasi), Saitama (Saitama prefekturasi) va Chiba (Chiba prefekturasi) kiradi. Sohildan uzoqroqda joylashgan kichikroq shaharlarda yengil va avtomobilsozlik sanoati mavjud. 1991-yilda aholining oʻrtacha zichligi har kvadrat kilometrga 1192 kishiga yetgan.

Iqtisodiyoti

Tokio shahri dunyodagi eng yirik shahar iqtisodiyotiga ega va Nyu-York, Los-Anjeles, Shanxay, Parij, Seul va London bilan bir qatorda yirik global savdo va savdo markazlaridan biridir.

Katta Tokio hududi 2005-yil

Prefektura	Prefekturaning yalpi mahsuloti (milliard yen bilan)	Prefekturaning yalpi mahsuloti (milliard AQSh dollarida)
Tokio	92 269	837
Kanagava	31 184	282
Saitama	20 650	187
Chiba	19 917	180
Ibaraki	10 955	99
Tochigi	8,195	74
Gunma	7550	68

YaIM (sotib olish qobiliyati pariteti)

PricewaterhouseCoopers tadqiqotiga koʻra, Tokio aglomeratsiyasi dunyodagi eng yirik iqtisodiyot bo'lib, dunyodagi xarid qobiliyati pariteti (PPP) boʻyicha eng katta yalpi metropoliya mahsulotiga ega. ^[8]

Kanto viloyati Metropolitan bandlik hududi

Yil	2010-yil	1995-yil	1980-yil
Ish bilan band bo'lganlar (ming)	16 234	16 381	12 760
Ishlab chiqarish (milliard AQSH dollari)	1797	1491	358
Sanoat ishlab chiqarishi (milliard AQSh dollari)	216	476	159
Xususiy kapital (milliard AQSh dollari)	3,618	2631	368
Ijtimoiy umumiy kapital (milliard AQSh dollari)	1607	1417	310
1 AQSh dollari ( Yapon iyenasi )	87.780	94.060	226.741

Aholisi

Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʻlumotlari ^[9] va Kanto mintaqasi maʻlumotlariga koʻra, ^[10] aholi doimiy ravishda o'sib bordi, lekin 1992-yil boshidan buyon aholining oʻsish surʻati sekinlashdi.

Kanto viloyati 2018-yilda taxminan 43,3 million kishiga ega. ^[11]

Aholining oʻsishi
Yil	Aholi	±%
1920	11,127,000	—
1930	13,773,000	—
1940	16,866,000	—
1950	18,241,000	—
1960	23,003,000	—
1970	29,496,000	—
1980	34,896,000	—
1990	38,542,000	—
2000	40,433,711	—
2010	42,607,376	—
2018	43,300,000	—

Yana qarang

Yaponiya geografiyasi
Kanto dialekti
Kanto Fureai Trail
Kanto

Havolalar

↑ Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005).
↑ „政府統計の総合窓口“. E-stat.go.jp. 2011-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.
↑ Saitama prefectural government: Kantō regional governors' association (in Japanese)
↑ Chiba prefectural government: Kantō regional governors' association (in Japanese)
↑ MLIT: Kanto Regional Development Bureau (in Japanese)
↑ METI: Kanto Bureau of Economy, Trade and Industry, Organizational overview (Wayback Machine saytida 2020-06-06 sanasida arxivlangan) (in Japanese)
↑ National Police Agency: Kantō regional police supervision office, Jurisdiction (in Japanese)
↑ „City Mayors reviews the richest cities in the world in 2005“. www.citymayors.com. 2012-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 12-fevral.
↑ Tokyo 1995-2020 population statistics
↑ Kanto Region 1920-2000 population statistics
↑ Kanto 2020

Havolalar

Media related to Kantō region at Wikimedia Commons

[1] Nussbaum, Louis-Frédéric. (2005).

[statb1-2] „政府統計の総合窓口“. E-stat.go.jp. 2011-yil 4-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 31-dekabr.

[3] Saitama prefectural government: Kantō regional governors' association (in Japanese)

[4] Chiba prefectural government: Kantō regional governors' association (in Japanese)

[5] MLIT: Kanto Regional Development Bureau (in Japanese)

[6] METI: Kanto Bureau of Economy, Trade and Industry, Organizational overview (Wayback Machine saytida 2020-06-06 sanasida arxivlangan) (in Japanese)

[7] National Police Agency: Kantō regional police supervision office, Jurisdiction (in Japanese)

[8] „City Mayors reviews the richest cities in the world in 2005“. www.citymayors.com. 2012-yil 18-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2009-yil 12-fevral.

[9] Tokyo 1995-2020 population statistics

[10] Kanto Region 1920-2000 population statistics

[11] Kanto 2020

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]