Kontent qismiga oʻtish

Janubiy Amerika tapiri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tapir, Cristalino daryosi, Mato Grosso

Janubiy Amerika Tapiri (Tapirus terrestris)[tahrir | manbasini tahrirlash]

shuningdek, Braziliya tapiri, Amazon tapiri, yollangan tapir va pasttekislik tapiri deb ham ataladi. Ular to'q jigarrang rangda bo’lib, yuz qismi biroz ochroq bo’ladi. Ularning quloqlari yumaloq va to'q rangda bo’lib, chetlari oq rang bilan ajralib turadi. Yangi tug’ilgan tapirlar to'q jigarrang jun bilan qoplangan bo’lib, tanasi bo’ylab kichik oq dog’lar va chiziqlar bo'ladi.

Janubiy Amerika tapiri tanasining uzunligi 1,8 dan 2,5 metrgacha (5,9 dan 8,2 futgacha) bo’lib, qisqa, 5 dan 10 santimetrgacha (2,0 dan 3,9 dyuymgacha) uzunlikdagi dumga ega. Ularning o’rtacha vazni taxminan 225 kg (496 funt) atrofida bo’ladi. Kattalarining vazni 150 dan 320 kg gacha (330 dan 710 funtgacha) bo’lishi mumkin.

Janubiy Amerika tapiri asosan Amazoniya o’rmonlarida yashaydi va suv havzalari yaqinida bo’lishni afzal ko’radi. Ular suvda suzish va sho’ng’ish qobiliyatlarga ega bo’lib, suvda o'suvchi o’simliklar bilan oziqlanadi. Shuningdek, ular loyda yotishni yaxshi ko’radilar, bu esa ularning qalin terisidan hasharotlarni olib tashlashga yordam beradi.

Tapirlar o’txo’r hayvonlar bo’lib, asosan barglar, mevalar va boshqa o’simliklar bilan oziqlanadi. Ular qisqa, kichik tumshug’idan foydalanib, shoxlarni ushlab, barglarini yulib olishadi yoki mazali mevalarni terib olishadi. Ular ertalab va kechqurun oziqlanadi.

Tapirlar odatda yolg’iz yashaydilar va faqat juftlashish mavsumida birlashadilar. Homiladorlik davri taxminan 13 oy davom etadi va odatda bitta bola tug’iladi. Yangi tug’ilgan tapirlar onalari bilan bir necha oy davomida qoladi va keyin mustaqil hayotga o’tadilar.

Janubiy Amerika tapiri xavf ostida bo’lgan turlar qatoriga kiradi. Ularning yashash joylari yo’qolishi va ovlanishi ularning populyatsiyasiga jiddiy tahdid solmoqda. Ularni himoya qilish uchun turli xil tabiatni muhofaza qilish dasturlari amalga oshirilmoqda

[1]

Geografik tarqalishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Janubiy Amerika tapirini And tog'ining sharqida joylashgan Amazoniya o'rmonlari va daryo havzasida suv yaqinida topish mumkin. Uning geografik tarqalish doirasi shimolda Venesuela, Kolumbia va Gvineya, janubda Braziliya, Argentina va Paragvay, g'arbda Boliviya, Peru va Ekvador o'tadi.[2] Ba'zi hollarda, Venesueladan Trinidad orolining janubiy sohiligacha bo'lgan tor dengiz kanalini kesib o'tadilar (lekin u yerda ko'payish uchun hech qanday aholi mavjud emas).

Tapirus kabomani Janubiy Amerikada cheklangan. Bu o'rmon va savannadan iborat o'sish uchun qulay joylarida uchraydi. [3] Bu o'simlik Braziliya Janubiy Amazonas (tashkilotning joylashuvi), Rondônia va Mato Grosso shtatlarida to'plangan. Turning Kolumbiyadagi Amazonas departamenti ham mavjud bo'lishi mumkin deb hisoblanadi va u Braziliya, Amapada, Boliviyaning shimolida[4] va Janubiy Frantsuz Gviyanasida mavjud bo'lish mumkin.[5]

Pouso Alegre, Transpantaneira, Poconé, Mato Grosso, Braziliya shahridagi Janubiy Amerika tapiri
Janubiy Amerika tapirining bolasi

Galeriya[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Young South American tapir at the Dortmund Zoo
    Dortmundhayvonot bogʻida yosh Janubiy Amerikalik tapir
  • South American tapir in northern Peru
    Janubiy Amerika tapiringPerushimolida
  • South American tapir heart (Tapirus terrestris)
    Janubiy Amerika tapir yuragi (Tapirus terrestris)
  • South American tapir performing the Flehmen response
    Amerika Janubiy tapirlari Flehmen javobini ijro etmoqdaFlehmenning javoblari
  • Male
    Erkak

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ Montenegro, Olga Lucia.
  2. ↑ „Tapir Specialist Group“. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2016-yil 6-aprel.
  3. ↑ Cozzuol, M. A.; Clozato, C. L.; Holanda, E. C.; Rodrigues, F. V. H. G.; Nienow, S.; De Thoisy, B.; Redondo, R. A. F.; Santos, F. C. R. (2013). "A new species of tapir from the Amazon". Journal of Mammalogy 94 (6): 1331–1345. doi:10.1644/12-MAMM-A-169.1. 
  4. ↑ „La nueva especie de tapir recién descubierta en Brasil y Colombia también habita en Pando“ (2014-yil 2-fevral).
  5. ↑ Hance, Jeremy. „Scientists make one of the biggest animal discoveries of the century: a new tapir“. Mongabay. Qaraldi: 2013-yil 17-dekabr.

Tashqi saytlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Linneus C (1758) Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum sinflari, ordenlar, jinslar, turlar, cum characteribus, differentiis, sinonimlar, locis. Tomus I. Editio Decima, Reformata. Stokholm: L. Salvius. 824 sa. (Hippopotamus terrestris, yangi tur, 74 sa.)   (latin tilida).
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Janubiy_Amerika_tapiri&oldid=4502465" dan olindi