Hazora (Karmana tumani)

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Hazora — Oʻzbekiston Respublikasi Navoiy viloyati Karmana tumanidagi qishloq fuqarolari yigʻini. Qishloq viloyat markazi — Karmana shahar tipidagi aholi punktidan 30 kilometr g‘arbda joylashgan. Hazorada Deggaron masjidi mavjud. U zamonaviy Oʻzbekiston hududida saqlanib qolgan eng qadimgi diniy binolaridan biri boʻlib, soʻnggi tadqiqotlarga koʻra, masjid qurilishi taxminan 11-asrga toʻgʻri keladi.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Davlat Ermitaj muzeyi tomonidan tashkil etilgan Aleksandr Yakubovskiy boshchiligidagi Penjikent ekspeditsiyasi (1946) qadimiy aholi punkti qoldiqlarini, shahar qal’asi devorlarini va qishloqdagi bir qancha kichik rabotlarni topgan[1]. Topilmalar orasida koʻplab sopol idishlar, jumladan, zardushtiylar qabridan olingan marosim idishi ham bor boʻlgan. Qishloqqa tutash hudud oʻrta asrlarda kulolchilik ishlab chiqarish markazlaridan biri boʻlganligi maʼlum boʻlgan[2].

Arxeologik ekspeditsiya 11-asrga oid noyob Deggaron masjidini ham topdi, bugungi kunda u zamonaviy Oʻzbekiston hududida saqlanib qolgan eng qadimiy masjidlardan biri hisoblanadi.

XIV asr tasavvuf taʼlimotining ko‘zga ko‘ringan namoyandalaridan biri, Bahouddin Naqshbandiy[3] ustozlari sanalgan shayx Orif Deg‘aroniy shu qishloqda tug‘ilib oʻsgan. Shayx umrining qolgan qismini Deggaron masjidi yonidagi kichik xonaqohda o‘tkazgan[4].

17-asrda Deggaron qishlogʻidan Hazar qalʼasi[5] paydo boʻlgan, qalʼa devori qoldiqlari bugungi kungacha qisman saqlanib qolgan.

„Mavlono Orif Deggaroniy“ zamonaviy tarixiy majmuasi Deggaron masjidi, oʻlkashunoslik muzeyi, Shayx Orif Deg‘aroniy qabri toshini oʻz ichiga oladi. Navoiy viloyatidagi sayyohlik marshrutlari Hazora qishlog‘i orqali o‘tadi[6].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]