Rozi Azimov

Rozi Azimovich Azimov
Asl ismi	Rozi Azimovich Azimov
Tavalludi	22-sentabr 1925-yil Jalolobod tumani, Oʻsh viloyati, Qirgʻiziston Respublikasi, SSSR
Vafoti	2006 (81 yosh) Jalolobod tumani, Qirgʻiziston Respublikasi
Fuqaroligi	Sovet Ittifoqi
Xizmatdagi yillari	1943-1944
Jang/urush	Ikkinchi jahon urushi
Mukofotlari	Sovet Ittifoqi Qahramoni „Oltin Yulduz“ medali Lenin ordeni

Rozi Azimovich Azimov (oʻzb. Rozi Azimov; 22.09.1925—2006) — Ulugʻ Vatan urushi qatnashchisi, 1124-oʻq polki (334-piyoda diviziyasi, 60-piyodalar korpusi, 43-armiya, 1-Boltiq fronti) pulemyotchisi. Sovet Ittifoqi (22.07.1944), Qizil Armiya askari.

Hayoti

1925-yil 22-sentabrda Qirgʻizistonning sobiq Oʻsh viloyati, hozirgi Jalolobod viloyati Suzoq tumani Chukatepa qishlogʻida dehqon oilasida tugʻilgan. Millati oʻzbek. Maʼlumoti toʻliq boʻlmagan oʻrta taʼlim. Kolxozda hisobchi boʻlib ishlagan.

1943 — yil sentyabrdan 1944 — yil mayigacha V.I. Lenin nomidagi Qizil Yulduzli maktabining Toshkent Qizil Bayroq ordenli piyoda askarlari bilim yurtida tahsil olgan.

1944-yil 3-yundan boshlab frontga jalb etilgan. 1-Boltiq boʻyi frontida jang qilgan, Belorussiyani ozod qilishda qatnashgan.

1944 - yil 23-iyunda Belorussiya SSR Vitebsk viloyati Shumilinskiy tumanidagi Kozonogovo qishlogʻi yaqinidagi jangning hal qiluvchi pallasida jangchilarni hujumga shayladi. 1944 -yil 25-iyun kuni Belorus SSR Vitebsk viloyati, Shumilinskiy tumani Grinevo qishlogʻi yaqinida Gʻarbiy Dvinani birinchilardan boʻlib kesib oʻtib, dushman xandoniga bostirib kirdi va koʻp sonli dushman askarlarini yoʻq qildi. Jangda u dushman artilleriya snaryadi zarbidan qattiq yaralanadi.

Jarohati tufayli kasalxonaga yotqizilgan. Miya chayqalishining oʻgʻir formasidan boshqa frontga qaytmagan. Jangda koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun 1944-yil 22-iyulda 19 yoshida Sovet Ittifoqi Qahramoni unvoni berilgan.

Qahramon Rozi Azimovning unutilmas jang haqidagi xotiralaridan:

1944 yil 23-iyunda bizning polkimiz dushmanning kuchli mudofaasini yorib oʻtishi, Gʻarbiy Dvinaga borish va janubiy qirgʻoqda mustahkam oʻrnashib olish, keyinchalik asosiy kuchlarimizga daryodan oʻtish imkoniyatini berish buyrugʻini oldi. Batalyon tayyorgarlik koʻrishni boshladi, daryodan suzib oʻtish uchun yogʻochdan qoʻlbola qayiq tayyorlandi. Oʻsha paytda men yashirinib yurgan edim va xavf tugʻilganda oʻt ochishim uchun dushman qirgʻogʻini kuzatdim. Qayiq suvga tushirilgach, men ham hamma qatori qayiqqa sakrab chiqdim.. Qayiq daryoning oʻrtasiga yetib borgach, dushman kuchli oʻt ochdi. Koʻpchilik dushman oʻqlari ostida qolib, Gʻarbiy Dvinaning suvlarini qonga boʻyadi. Ammo fashistlar suv ustidagi barcha desantlarni yoʻq qila olmadilar. Men qirgʻoqni his qilishim bilanoq, mudofaaning birinchi chizigʻining xandaqlarini tezda yorib oʻtdim, bir nechta bosqinchilarni aniq masofadan otib tashladim va oʻzim uchun foydali pozitsiyani egalladim. Bu vaqtda chap qirgʻoqdan artilleriya bizni oʻq bilan himoyasiga oldi va bir muncha vaqt dushmanni chalgʻitdi. Men bundan foydalanib, oʻrtoqlarimni hujumga chorladim, yoʻlda dushmanning toʻrtta pulemyot ekipajini yoʻq qildim. Shu onda meni hammomga koʻzim tushdi, men qisqa yoʻldan hammom tomondan yoʻl oldim va yogʻoch uyning qopqogʻi ostida himoyachi fashistlarga shafqatsiz olov ota boshladim. Koʻp oʻtmay, natsistlar pulemyot qayerdan kelayotganini tushunishdi va minomyotlardan bu hammomni oʻqqa tutishdi. Yonimda bitta snaryad portladi va men snaryaddan butul hushimni yoʻqotdim".

Qaytgandan keyin u kolxozda ishladi. 1951-yilda Qirgʻiziston SSR KP (b) MK qoshidagi respublika partiya maktabini, 1965-yilda Jalolobod pedagogika bilim yurtini tamomlagan. 1974 — yilgacha xoʻjalik va partiya ishlarida, Jalolobod shahar koʻngilli oʻt oʻchirish jamiyati raisi boʻlgan.

Mukofotlar

• Sovet Ittifoqi Qahramonining „Oltin Yulduz“ medali № 4151 (22.07.1944)
• Lenin ordeni (22.07.1944)
• 1-darajali Vatan urushi ordeni
• III-darajali „Manas“ ordeni (05.05.2000)

Oilasi

Xotini — Zakiya, oʻgʻli — Igor Roʻzievich Azimov.

Xotira

• Jalolobod shahar Kengashi deputatlarining 2007 — yil 27-martdagi qarori bilan Jalolobod shahridagi 13-sonli umumtaʼlim maktabiga R. Asimov nomi berilgan.
• 2007 — yil 8-mayda Jalolobod shahridagi 13-sonli umumtaʼlim maktabida R. Azimovning byusti oʻrnatildi.
• R.Azimov nomini Suzoq tumani Chukatepa qishlogʻidagi 12-maktab pionerlar jamoasi yuritib borgan.
• Sovet davrida Jalolobod shahar ijroiya qoʻmitasi va Qirgʻiziston futbol federatsiyasi tomonidan Sovet Ittifoqi Qahramoni Rozi Azimov sovrini uchun oʻsmirlar futbol jamoalarining anʼanaviy Butunittifoq futbol turniri boʻlib oʻtgan.

Adabiyotlar

• Geroi Sovetskogo Soyuza: Kratkiy biograficheskiy slovar / Oldingi ed. kollegiyasi I. N. Shkadov. — M. : Harbiy nashriyot, 1987-yil. — T. 1 / Abaev — Lyubichev /. — 911 Bilan. — 100 000 nusxa. — ISBN ots., Reg. RCP 87-95382 da raqam.
• Sannikov V. V., Semenkov V. N. „Sovet Ittifoqi Qahramonlari — qirgʻizistonliklar“. Frunze, 1963-yil.
• Bereznyak N. G. „Sovet Ittifoqi Qahramonlari — oʻzbeklar“. Toshkent, 1984-yil.
• Navechno v serdse narodnom / Tahririyat xodimlari: I. P. Shamyakin (bosh muharrir) va boshqalar. — 3-nashr, qoʻshimcha. va toʻgʻri. — Mn. : Belarus Sovet Entsiklopediyasi, 1984-yil. — 607 Bilan. — 65 000 nusxa.
• Qoʻl ostida Juraeva B. J. „Qirgʻiziston gullab-yashnashi yoʻlida“ Qirgʻizistonning koʻzga koʻringan oʻzbeklari haqida entsiklopedik nashr, 336 bet, „Rizvon“ Oʻsh shahri, 2017-yil.

Havolalar

1. Sovet Ittifoqi Qahramonlari — Qirgʻizistonliklar: Azimov Rozi
2. Azimov Rozi
3. Harbiy shon-sharaf muzeyi
4. Ruzi Asimov (Wayback Machine saytida 18-oktabr 2021-yil sanasida arxivlangan)
5. Azimov Ruzi — fashistik momaqaldiroq. 19 yoshida Sovet Ittifoqi Qahramoni (Wayback Machine saytida 9-sentabr 2017-yil sanasida arxivlangan)
6. oʻlimgacha turdi
7. Azimov Rozi — fashistik momaqaldiroq
8. Rozi Azimov