5-G7 sammiti

5-G7 sammiti
	; Davlat mehmonxonasi, Akasaka saroyi
Mezbon davlat	Yaponiya
Sana	1979-yil 28-iyun-29-iyun
Ishtirokchilar	Kanada; Fransiya; Germaniya Federativ Respublikasi; Italiya; Yaponiya ; Birlashgan Qirollik; AQSh; Yevropa Ittifoqi vakillari
Keyingi	6-G7 sammiti
Avvalgi	4-G7 sammiti

5-G7 sammiti – 1979-yil 28-29-iyun kunlari Yaponiyaning Tokyo shahrida boʻlib oʻtdi. Sammit uchrashuvlari oʻtkaziladigan joy Akasaka saroyidagi davlat mehmonxonasi boʻlgan^[2].

Avval Katta yettilik sanoati rivojlangan eng boy mamlakatlar: Fransiya, Gʻarbiy Germaniya, Italiya, Yaponiya, Buyuk Britaniya va Qoʻshma Shtatlar, Kanada (1976-yildan beri^[3]), Yevropa Komissiyasi (rasman 1981-yildan beri^[4]) rahbarlarining norasmiy forumi edi^[3]. Ushbu sammit va undan keyin boʻladigan boshqa sammitlar kengroq xalqaro institutlar bilan rasmiy ravishda bogʻlanishi kerak emas edi. Va aslida, boshqa xalqaro uchrashuvlarning qatʼiy qarorlari sababli oʻziga xos umidsizlikka uchragan Fransiya prezidenti va Gʻarbiy Germaniya kansleri oʻrtasidagi hamkorlikning natijasi oʻlaroq tashkil etilgan edi^[5].

Sammitda ishtirok etgan rahbarlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

G7 Kanada, Yevropa Komissiyasi, Fransiya, Germaniya, Italiya, Yaponiya, Buyuk Britaniya va AQSh rahbarlari uchun norasmiy yillik forumdir^[4].

Katta yettilikning 5-sammiti Britaniya Bosh vaziri Margaret Tetcher uchun birinchi sammit boʻlgan. Bu yana, shuningdek, Kanada Bosh vaziri Jo Klark va Yaponiya Bosh vaziri Masayoshi Ohira uchun birinchi va yagona sammit boʻlgan.

Ishtirokchilar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Ushbu sammit ishtirokchilari xalqaro forumning hozirgi „asosiy aʼzolari“ hisoblanadi:^[6]^[2]^[7]

Aʼzolar		Vakillar	Lavozimi
G7 sammiti ishtirokchilari Mezbon davlat va yetakchisi qalin matn bilan koʻrsatilgan.
	Kanada	Joe Clark	Bosh vazir
	Fransiya	Valéry Giscard d'Estaing	Prezident
	Gʻarbiy Germaniya	Helmut Schmidt	Kansler
	Italiya	Giulio Andreotti	Bosh vazir
	Yaponiya	Takeo Fukuda	Bosh vazir
	Birlashgan Qirollik	Margaret Thatcher	Bosh vazir
	Qoʻshma Shtatlar	Jimmy Carter	Prezident
	Yevropa iqtisodiy hamjamiyati	Roy Jenkins	Komissiya prezidenti
	Yevropa iqtisodiy hamjamiyati	Valéry Giscard d’Estaing	Kengash raisi

Koʻrib chiqilgan masalalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Sammit uning aʼzolari oʻrtasidagi kelishmovchiliklarni hal qilish imkoniyat sifatida koʻrilgan. Amalda, sammit, shuningdek, uning aʼzolari uchun qiyin iqtisodiy qarorlar oldida bir-birlariga oʻzaro dalda berish imkoniyati sifatida oʻylab topilgan^[5].Tarixchi Daniel Yerginning soʻzlariga koʻra, Eron inqilobi sabab boʻlgan „ikkinchi neft zarbasi“ davrida sammit energiya muammosiga bagʻishlangan. „Bu ham juda yomon boʻlgan“. AQSh prezidenti Jimmi Karter Gʻarbiy Germaniya kansleri Helmut Shmidtning „shaxsan unga nisbatan haqoratli munosabatda boʻlganini“ taʼkidlagan… U Amerikaning Yaqin Sharqdagi aralashuvi tinchlik shartnomasini tuzishga harakat qilgani uchun butun dunyoda neft bilan bogʻliq muammolarni keltirib chiqarganini daʼvo qilgan.

Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

G8

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

↑ Cabinet Office, Government of Japan; State Guest House, Akasaka Palace (Wayback Machine saytida 2013-11-04 sanasida arxivlangan); retrieved 2013-6-19.
↑ ^2,0 ^2,1 Japan, Ministry of Foreign Affairs (MOFA): Summit Meetings in the Past.
↑ ^3,0 ^3,1 Saunders, Doug. "Weight of the world too heavy for G8 shoulders, " (Wayback Machine saytida 2008-10-11 sanasida arxivlangan) Globe and Mail (Toronto). July 5, 2008 – n.b., the G7 becomes the Group of Six (G7) with the inclusion of Russia starting in 1997.
↑ ^4,0 ^4,1 Reuters: „Factbox: The Group of Eight: what is it?“, July 3, 2008.
↑ ^5,0 ^5,1 Reinalda, Bob and Bertjan Verbeek. (1998). Autonomous Policy Making by International Organizations, p. 205.
↑ Riffel, Lex. „Global boshqaruvdagi mintaqaviy ovozlar: 2010 yilga qarash (IV qism)“ (Wayback Machine saytida 2011-09-24 sanasida arxivlangan) Brukings. 2009 yil 27 mart; „yadro“ aʼzolari (Muskoka 2010 G-8, rasmiy sayt). (Wayback Machine saytida 2010-12-02 sanasida arxivlangan)
↑ MOFA: Sammit (8); Yevropa Ittifoqi: „Yevropa Ittifoqi va G8“ (Wayback Machine saytida 2007-02-26 sanasida arxivlangan)

[1] Cabinet Office, Government of Japan; State Guest House, Akasaka Palace (Wayback Machine saytida 2013-11-04 sanasida arxivlangan); retrieved 2013-6-19.

[j-mofa1-2] 2,0 ^2,1 Japan, Ministry of Foreign Affairs (MOFA): Summit Meetings in the Past.

[saunders1-3] 3,0 ^3,1 Saunders, Doug. "Weight of the world too heavy for G8 shoulders, " (Wayback Machine saytida 2008-10-11 sanasida arxivlangan) Globe and Mail (Toronto). July 5, 2008 – n.b., the G7 becomes the Group of Six (G7) with the inclusion of Russia starting in 1997.

[reuters_what-4] 4,0 ^4,1 Reuters: „Factbox: The Group of Eight: what is it?“, July 3, 2008.

[reinalda205-5] 5,0 ^5,1 Reinalda, Bob and Bertjan Verbeek. (1998). Autonomous Policy Making by International Organizations, p. 205.

[6] Riffel, Lex. „Global boshqaruvdagi mintaqaviy ovozlar: 2010 yilga qarash (IV qism)“ (Wayback Machine saytida 2011-09-24 sanasida arxivlangan) Brukings. 2009 yil 27 mart; „yadro“ aʼzolari (Muskoka 2010 G-8, rasmiy sayt). (Wayback Machine saytida 2010-12-02 sanasida arxivlangan)

[eu-7] MOFA: Sammit (8); Yevropa Ittifoqi: „Yevropa Ittifoqi va G8“ (Wayback Machine saytida 2007-02-26 sanasida arxivlangan)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

k m t G6 / G7 / G8 sammitlari
G6 (1975)	1-G6 sammiti (Rambouillet 1975)
G7 (1976–1996)	2-G7 sammiti (Dorado 1976) 3-G7 sammiti (London 1977) 4-G7 sammiti (Bonn 1978) 5-G7 sammiti (Tokio 1979) 6-G7 sammiti (Venetsiya 1980) 7-G7 sammiti (Montebello 1981) 8-G7 sammiti (Versal 1982) 9-G7 sammiti (Williamsburg 1983) 10-G7 sammiti (London 1984) 11-G7 sammiti (Bonn 1985) 12-G7 sammiti (Tokio 1986) 13-G7 sammiti (Venetsiya 1987) 14-G7 sammiti (Toronto 1988) 15-G7 sammiti (Grande Arche 1989) 16-G7 sammiti (Houston 1990) 17-G7 sammiti (London 1991) 18-G7 sammiti (Munich 1992) 19-G7 sammiti (Tokio 1993) 20-G7 sammiti (Neapol 1994) 21-G7 sammiti (Galifaks 1995) 22-G7 sammiti (Lion 1996)
G8 (1997–2013)	23-G8 sammiti (Denver 1997) 24-G8 sammiti (Birmingem 1998) 25-G8 sammiti (Cologne 1999) 26-G8 sammiti 22-G8 sammiti (Kyusyu-Okinawa 2000) 27-G8 sammiti (Genuya 2001) 28-G8 sammiti (Kananaskis 2002) 29-G8 sammiti (Évian-les-Bains 2003) 30-G8 sammiti (Sea Island 2004) 31-G8 sammiti (Gleneagles 2005) 32-G8 sammiti (Saint Petersburg 2006) 33-G8 sammiti (Heiligendamm 2007) 34-G8 sammiti (Hokkaido-Toyako 2008) 35-G8 sammiti (L'Aquila 2009) 36-G8 sammiti (Huntsville 2010) 37-G8 sammiti (Deauville 2011) 38-G8 sammiti (Camp David 2012) 39-G8 sammiti (Lough Erne 2013)
G7 (2014–hozirgacha)	40-G7 sammiti (Brussel 2014) 41-G7 sammiti (Schloss Elmau 2015) 42-G7 sammiti (Ise-Shima 2016) 43-G7 sammiti (Taormina 2017) 44-G7 sammiti (La Malbaie 2018) 45-G7 sammiti (Biarritz 2019) ~~46-G7 sammiti (Camp David 2020)~~ 47-G7 sammiti (Carbis Bay 2021) 48-G7 sammiti (Schloss Elmau 2022) 49-G7 sammiti (Xirosima 2023)