Women's sunday
| Women's Sunday | |||
|---|---|---|---|
| Feminizmning birinchi to‘lqinining bir qismi | |||
 Ayollar ijtimoiy-siyosiy ittifoqining vakili Emmeline Pethick-Lawrence va Elizabeth Wolstenholme-Elmy yurish boshida | |||
| Sana | 21-iyun, 1908-yil | ||
| Joy |
51°30′31″N 0°09′49″W / 51.508611°N 0.163611°W G OKoordinatalari: 51°30′31″N 0°09′49″W / 51.508611°N 0.163611°W G O | ||
| Sababi | Ayollarning saylov huquqi uchun kurash | ||
| Usullari | Marsh, toʻgʻridan-toʻgʻri harakat | ||
| Natijasi | 500,000 dan ortiq inson ishtirok etgan | ||
| Fuqarolik nizosining tomonlari | |||
| |||
| Yetakchilar | |||
| |||
| Raqamlarda | |||
| Qurbonlar va yoʻqotishlar | |||
| Qurbonlar | |||
| Oldindan: Mod March (Loy marshi) (NUWSS) | |||
Women's Sunday (Ayollar yakshanbasi) 1908-yil 21-iyunda Londonda boʻlib oʻtgan saylov huquqi marshi va mitingi hisoblanadi. Ushbu miting Emmeline Pethick-Lawrencening „Ayollarning Ijtimoiy va Siyosiy Uyushmasi“ (WSPU) tomonidan Liberal hukumatni ayollarning erkin ovoz berishi uchun qoʻllab-quvvatlashga koʻndirish maqsadida uyushtirilgan. Hozirgacha mamlakatda ushbu miting oʻtkazilib kelinmoqda[1].
Tadbirda mamlakatning turli burchaklaridan 500 000 ga yaqin ayol va erkaklar qatnashishgan[2]. 30 000 nafar ayollar yettita kortejda Hyde Parkda 700 ta bannerlar bilan miting oʻtkazishgan. Jumladan, ular „Jasorat emas, balki adolat“ yozuvi yozilgan bannerlarni koʻtarib olishgan[3].
Jarayonlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tadbir WSPU gʻaznachisi Emmeline Pethick-Lawrence tomonidan uyushtirilgan va WSPU metingining asosiy ranglari (binafsha, oq va yashil) birinchi marta omma oldida namoyish etgan[4]. Mitingda ayollardan oq koʻylak kiyishi soʻralgan va tadbir oldidan doʻkon hodimlari ishtirokchilar uchun kiyim-kechak namoyishini oʻtkazishgan. „The Daily Telegraph“ gazetasida taʼkidlanganidek: „Derazalardan oq koʻylaklar koʻzga tashlanadi. Mitingda binafsha va yashil rangdagi liboslar aksessuarlari koʻp“[5]. Tadbirdan ikki kun oldin 10 000 dan ortiq sharflar har biri ikki shilling va oʻn bir pensga sotilgan. Erkaklar rang-barang galstuk taqishgan[6].
Boshqa ishtirokchilar orasida SSylvia Pankhurst, Maud Pember Reeves, Mary Gawthorpe, Ethel Snowden, Keir Hardie,[6] Louie Cullen[8] Hanna Sheehy-Skeffington, George Bernard Shaw, H. G. Wells, Thomas Hardy va Israel Zangwill bor edi[4][9][10]. Aytishlaricha, 300 000 tomoshabin 700 nafar ishtirokchilarning qoʻlda yasalgan bannerlarini tomosha qilishgan. „The Daily Telegraph“ gazetasida shunday deb taʼkidlanadi: „Hech qachon Londonda siyosiy paradga guvoh boʻlish uchun bunchalik katta olomon toʻplanmagan edi“[7]. „Standart“ gazetasida taʼkidlanishicha: „Birinchidan to oxirigacha bu ajoyib uchrashuv boʻlib, dadil oʻylab topilgan, sahna koʻrinishi ajoyib tarzda boshqarilgan va muvaffaqiyatli oʻtkazilgan miting boʻldi. Hyde Park hech qachon bunchalik koʻp odamlarni koʻrmagan boʻlsa kerak“[4].
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Mod March (Loy marti), 1907-yil Londonda ovoz berish marosimi
- Ayollarning toj kiyish marosimi, 1911-yil Londonda saylov huquqi marshi
Saylov huquqining koʻtarilishi, 1912-yildan 1914-yilgacha AQShda Ayollar uchun saylov huquqi jarayoni, 1913-yil Vashingtonda saylov huquqi marshi
- Buyuk ziyorat, 1913-yil Buyuk Britaniyada saylov huquqi marshi
- Silent Sentinels, 1917-1919-yillar Vashingtondagi norozilik namoyishi
- Selmadan Montgomerigacha boʻlgan marsh, 1965-yil AQShda saylov huquqi marshi
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Holten 2003, s. 46.
- ↑ Holten 2003, s. 46; The Times, 22 June 1908, p. 9.
- ↑ Atkinson 2018, 1748, 1832.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Atkinson 2018, 1832.
- ↑ Tickner 1988, s. 93.
- ↑ 6,0 6,1 Tickner 1988, s. 94.
- ↑ 7,0 7,1 „Museum of London | Free museum in London“. collections.museumoflondon.org.uk. Qaraldi: 2020-yil 20-aprel.
- ↑ „Louie Cullen—part one“ (en). www.nla.gov.au. 2019-yil 3-noyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 3-noyabr.
- ↑ „Crowds in Hyde Park on Women's Sunday: 1908“ (Wayback Machine saytida 2020-09-22 sanasida arxivlangan), Museum of London.
- ↑ Bloom, Christina. „Suffragettes in Hyde Park on Women's Sunday; 1908“ (Wayback Machine saytida 2020-08-12 sanasida arxivlangan), Museum of London.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- „Ayollar Yakshanbasi“. „Ayollar uchun ovoz“. 1908-yil 18-iyun, 243-246-betlar.
- „'Ayollar yakshanbasi': Hyde Park Rally, 1908 yil 21 iyun“, Kent universiteti.
- „Suffragette xronologiyasi: ayollar uchun ovoz berish uchun uzoq marsh“, „Kundalik telegraf“ gazetasi.
Adabiyotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Atkinson, Diane. Rise Up Women!: The Remarkable Lives of the Suffragettes. London: Bloomsbury Publishing, 2018.
- Holten, Sandra Stanley. Feminism and Democracy: Women's Suffrage and Reform Politics in Britain, 1900–1918. Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
- Tickner, Lisa. The Spectacle of Women: Imagery of the Suffrage Campaign 1907–14. Chicago: University of Chicago Press, 1988.
- Pethick-Lawrence, Emmeline. My Part in a Changing World. London: Victor Gollanz, 1938.
- Purvis, June (1995). "The prison experiences of the suffragettes in Edwardian Britain". Women's History Review 4 (1): 103–133. doi:10.1080/09612029500200073.
Qoʻshimcha oʻqish[tahrir | manbasini tahrirlash]
- "Women's Sunday". Votes for Women. 1908-yil 18-iyun, pp. 243–246.
- "Women's Sunday": Hyde Park Rally, 21st June 1908“, Kent universiteti.
- „Suffragette timeline: the long march to votes for women“, The Daily Telegraph.
- Pethick-Lawrence, Emmeline. My Part in a Changing World. London: Victor Gollanz, 1938.
- Purvis, June (1995). "The prison experiences of the suffragettes in Edwardian Britain". Women's History Review 4 (1): 103–133. doi:10.1080/09612029500200073.