Safia Ahmed Jan

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Safiya Ahmed Jan (1941-yilda tugʻilgan — 25-sentyabr 2006-yilda vafot etgan), shuningdek, Ama-jan, Ama Jan, Ahmed-jan va Ahmad Jan deb talaffuz qilingan, afgʻon ayollari huquqlari faoli, oʻqituvchi, siyosatchi va Tolibonning ayollarga boʻlgan munosabati tanqidchisi edi[1].

Amajan 1996-yilda Tolibon kuchayguniga qadar Qandahorda oʻqituvchi va direktor boʻlib ishlagan Keyingi Tolibon davrida, barcha qizlar maktablari yopilgan paytda, Amajan oʻz uyida yashirincha qizlarga dars bergan[2].

2001-yilda Tolibon magʻlubiyatga uchragach, Amajan Qandahor viloyatida Xotin-qizlar ishlari vazirligi boshqarmasining viloyat direktori boʻlib ishlagan, 2002-yildan to oʻlimigacha bu vazifani bajargan. Amajan faoliyati davomida bir nechta kasb-hunar kollejlarini ochdi, yuzlab ayollarni non pishirish va tikuvchilik kabi kasblarga oʻrgatdi.

2006-yil 25-sentyabrda Amajan Qandahordagi uyi oldida mototsiklda ikki kishi tomonidan toʻrt marta otib oʻldirilgan[3][4]. Amajan avvalroq Afgʻoniston hukumatidan Tolibon boshchiligidagi isyonchilar unga oʻlim tahdidi qilayotgani munosabati bilan shaxsiy qoʻriqchilar berishni soʻragan, biroq uning iltimosi rad etilgan edi[5]. Amajanning oʻldirilishi Afgʻonistonning oʻsha paytdagi prezidenti Hamid Karzai va BMTning Afgʻonistonga yordam koʻrsatish missiyasi tomonidan qoralangan. Uning oʻlimidan soʻng, Tolibonning gumon qilingan vakili Amajanning oʻlimi uning hukumat uchun ishlashiga kerak boʻlganini aytdi[6].

Amajonning oʻgʻli Naqibulla qoldi[7].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Afghan women's official shot dead“ (inglizcha) (25-sentabr 2006-yil). Qaraldi: 24-aprel 2021-yil.
  2. „Taliban kill top Afghan woman“ The Guardian
  3. (BBC)
  4. „Afghan women's official shot dead“ (inglizcha) (25-sentabr 2006-yil). Qaraldi: 24-aprel 2021-yil.
  5. Coleman, Isobel. Paradise beneath her feet: how women are transforming the Middle East, 1st, New York: Random House, 2010. ISBN 978-1-4000-6695-7. OCLC 436030258. 
  6. „Senior Afghan women's affairs official killed - Afghanistan“ (inglizcha). ReliefWeb. Qaraldi: 24-aprel 2021-yil.
  7. Coleman, Isobel. Paradise beneath her feet: how women are transforming the Middle East, 1st, New York: Random House, 2010. ISBN 978-1-4000-6695-7. OCLC 436030258. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]