Qargʻasimonlar

Qargʻasimonlar Qazilma davri: Oʻrta Miotsendan to hozirgacha barstovian – hozirgacha  PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Cyanocitta cristata
Biologik klassifikatsiya
Distribution map of the Corvidae.   Ko'payadigan hududi   Qayta ko'paytirilgan   Qirilib ketgan (post-1500)   Qirilib ketgan (pre-1500)

Qargʻasimonlar — sayroqi chumchuqsimonlar turkumi oilasi. Anatomik tuzilishiga koʻra birmuncha sodda; lekin nisbatan murakkab xattiharakatlari bilan boshqa chumchuqsimonlardan ajralib turadi. Ayrim Qargʻasimonlar tovushga taqlid qiladi (odam ovozini takrorlaydi). Uzunligi 18—70 sm. Tumshugʻi va oyoqlari baquvvat, burun teshiklari keng va qillar bilan toʻsilgan. 26 uruqqa mansub 104 turi bor. Yangi Zelandiya va ayrim o.dan tashqari Yer yuzida keng tarqalgan. Oʻzbekiston faunasida 4 urugʻ (qargʻalar, hakkalar, xoʻjasavdogarlar, togʻ zagʻchalari)ga mansub 9 turi tarqalgan.

Koʻpchilik Qargʻasimonlar gala boʻlib yashaydi; ayrim turlari koloniya boʻlib uya quradi. Uyasini daraxtlar shoxi, kovagi, qoya toshlar, binolarga yoki qamishlar orasiga quradi. Urgʻochisi 3—10 ta tuxum qoʻyib, uni bosib yotadi. Ayrim Qargʻasimonlarning erkagi ham tuxum bosadi. Har xil oziq yeydi, koʻpchiligi mayda kemiruvchilar va hasharotlar bilan oziqlanadi; baʼzi turlari ekinlar, qushlar uyasidagi tuxumlari va joʻjalarini, moʻynali hayvonlar bolasini yeb, birmuncha ziyon keltiradi.

Urugʻ va turlari

Qargʻasimonlar oilasi (Corvidae)
Tashqi koʻrinishi	Nomi	Lotincha nomi	Tarqalishi va muhofaza maqomi	Ostturlari
Qargʻalar urugʻi
	Corvus albicollis	Corvus albicollis Latham 1790	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus albus	Corvus albus Muller 1776	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus bennetti	Corvus bennetti North 1901	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus brachyrhynchos	Corvus brachyrhynchos Brehm 1822	| Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya |
	Corvus capensis	Corvus capensis Lichtenstein 1823	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus celebensis	Corvus celebensis Stresemann 1936	Muhofaza maqomi Not evaluated Biologik klassifikatsiya
	Quzgʻun	Corvus corax Linnaeus 1758	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Olaqargʻa	Corvus cornix Linnaeus 1758	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus corone	Corvus corone Linnaeus 1758	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus coronoides	Corvus coronoides Vigoris, Horsfield 1827	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus crassirostris	Corvus crassirostris Rüppell 1836	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus cryptoleucus	Corvus cryptoleucus Couch 1854	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
	Corvus culminatus	Corvus culminatus Sykes 1832	Muhofaza maqomi Kamayib ketish xavfi ostida Biologik klassifikatsiya
1 urugʻi
[[Fayl:|200x200px]]	1	1 1 1821	[[Fayl:|209x209px]] Muhofaza maqomi Zaif holatda Biologik klassifikatsiya