Milunka Lazarević
| Milunka Lazarević | |
|---|---|
 Lazarević 1982-yilda | |
| Mamlakat | Yugoslavia → Serbia |
| Tugʻilishi |
1 December 1932 Šantarovac, Yugoslaviya |
| Vafoti |
15 December 2018 (aged 86) Belgrad, Serbiya |
| Saravha | Ayol Grandmaster |
| FIDE reyting | [1] (fevral 2024) |
| Yuqori reytingi | 2320 (iyul 1971-yil) |
Milunka Lazarevich (1932-yil 1-dekabr — 2018-yil 15-dekabr) serbiyalik shaxmatchi va jurnalist edi. Koʻp yillar davomida u Yugoslaviyaning eng kuchli ayol shaxmatchisi boʻlgan va shaxmat boʻyicha ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatiga daʼvogar ham edi.
Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yugoslaviyaning Santarovac shahrida tugʻilgan Lazarevich oʻn toʻrt yoshida otasidan shaxmat oʻynash sirlarini oʻrgangan va tezda oʻyinda isteʼdodli oʻyinchi sifatida tan olingan. Yugoslaviyaning yetakchi ayol shaxmatchisiga aylanish uchun u 1952 va 1982-yillar orasida ayollar oʻrtasidagi milliy chempionatda oʻn bir marta gʻoliblikni qoʻlga kiritdi. Aynan shu davrda u vatandoshi Vera Nedeljkovich bilan raqobatlashdi. Ularning har ikkalasi ham ichki, ham xalqaro musobaqalarda muntazam oʻrin egallab keldi. Uning oʻyin uslubi ham hayajonli, ham intrigaga boy tarzda oʻtar edi, garchi kuchsizroq oʻyinchilarga qarshi oʻyinlarda bu uning pozitsiyasini haddan tashqari koʻp oʻynashiga olib kelgan boʻlsa ham oʻyin uslubi oʻz jozibasiga ega edi. Anne Sunnucksning soʻzlariga koʻra, bu koʻpincha uni birinchi mukofotdan mahrum qilgan.
Uning eng koʻzga koʻringan dastlabki natijalari orasida toʻrtta zonali turnirlar boʻlgan; u Herceg Novi-1954 turnirida uchinchi, 1957-yilda Venetsiyada boʻlib oʻtgan musobaqada ikkinchi, 1960-yilda Vrnjacka Banjadagi musobaqada birinchi va 1963-yilda Bad Neuenahrdagi oʻyinlarda uchinchi oʻrinni egalladi. Uning eng yaxshi natijasi 1964-yilda Suxumida boʻlib oʻtgan ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatiga nomzodlar turnirida birinchi oʻrinni qoʻlga kiritishi boʻldi. Alla Kushnir va Tatyana Zatulovskaya bilan pley-offda muvaffaqiyatsizlikka uchragan. U 1965-yilda ayollar oʻrtasidagi jahon chempionatida Nona Gaprindashvili bilan raqobatlashish imkoniyatini qoʻldan boy berdi.
Keyinchalik yutuqlar Ohrid Interzonal-1971 musobaqasida ikkinchi oʻrinni egalladi (Nana Aleksandriyadan keyin). Shuningdek, 1972-yilda boʻlgan 3ta turnir: Veyk-an-Zi, Belgrad, Emmen va 1978-yilgi Travnik zona turnirida birinchi oʻrinlarni egalladi. Jamoaviy shaxmatda u 1963—1984-yillarda Yugoslaviya nufuzi uchun bir nechta ayollar olimpiadalarida qatnashdi va 1963-yilda Splitda kumush medalni qoʻlga kiritdi.
Lazarevich 1954-yilda ayol xalqaro usta va 1976-yilda ayol grossmeyster unvoniga sazovor boʻldi. Bundan tashqari, u 1970-yilda Xalqaro hakamlik unvoniga ham loyiq koʻrildi.
Sunnucks tomonidan jozibali qizil soch sifatida tasvirlangan Lazarevich koʻp yillar davomida jurnalist sifatida ishlagan va New In Chess jurnalida Garri Kasparov va Boris Spasskiy haqida maqolalar yozgan. Uning shaxmatdagi faoliyati 1980-yillarga kelib pasaygan boʻlsa-da, Lazarevich oʻyinni butunlay tark etmadi, 2006 va 2008-yillarda bir necha bor turnirlarda qatnashdi.
Lazarevich 2018-yil 15-dekabrda 86[1][2] yoshida Belgradda vafot etdi.[3]
Mashhur oʻyin[tahrir | manbasini tahrirlash]
Milunka Lazarevich va Korri Vriken, Split 1963-yil:
1.e4 c5 2. Nf3 d6 3.d4 cxd4 4. Nxd4 Nf6 5. Nc3 a6 6. Bg5 e6 7.f4 b5 8.e5 dxe5 9.fxe5 Qc7 10.exf6 Qe5+ 11. Be2 Qxg5 12. OO Ra7 13. Qd3 Rd7 14. Ne4 Qe5 15.c3 Bb7 16. Qg3 Qxg3 17. Nxg3 gxf6 18. Nh5 Be7 19. Nxf6+ Bxf6 20. Rxf6 Rg8 21. Rf2 Nc6 22. Nb3 Rd5 23. Bf3 Rdg5 24.a4 Nd8 25. Bxb7 Nxb7 26.axb5 axb5 27. Ra8+ Nd8 28. Rd2 Ke7 29. Na5 Rd5 30. Rxd5 exd5 31. Rb8 Rg5 32. Rxb5 Ne6 33.c4 Kd6 34. cxd5 Rxd5 35. Nc4+ Kc6 36. Rxd5 Kxd5 37. Ne3+ Ke4 38. Kf2 Nc5 39. Nd1 Nd3+ 40. Kg3 Ne1 41. Nf2+ Kd4 42. Nh3 Nd3 43. Ng5 Nxb2 44. Nxf7 Nd3 45. Ng5 h5 46. Kh4 Ke3 47.g3 Kf2 48.g4 hxg4 49. Kxg4 Ke3 50.h4 Nf4 51. Kf5 Nh5 52. Ne6 Kf3 53. Kg5 Ng3 54. Nc5 Kg2 55. Kg4 Kf2 56. Nd3+ Kg2 57. Nf4+ Kf2 58. Nh5 Ne2 59. Ng7 Ng3 60. Nf5 Ne4 61. Kf4 Nf6 62. Kg5 Nh7+ 63. Kg6 Nf8+ 64. Kf7 Nd7 65.h5 Ne5+ 66. Kf6 Ng4+ 67. Kg5 Kf3 68. Nh6 Nf2 69. Nf5 Nh3+ 70. Kf6 Kg4 71.h6 Ng5 72. Kg6 Ne6 73. Ne3+ Kh4 74. Kf6 Nf8 75. Kf7 Kh5 76. Ng4 Nh7 77. Kg7 Ng5 78. Nf6+ Kh4 79. Ne4 Ne6+ 80. Kg8 Nf4 81.h7 Ng6 82. Kg7 Kh5 83. Nf6+ 1-0
Ushbu oʻyin tufayli Lazarevich 2-Ayollar shaxmat Olimpiadasining eng yaxshi yakuni uchun eng yaxshi oʻyin sovrinini qoʻlga kiritdi.[4]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Tanjug. „Preminula višestruka šampionka u šahu Milunka Lazarević“ (serbcha). Nezavisne novine (17-dekabr 2018-yil). Qaraldi: 17-dekabr 2018-yil.
- ↑ „In Memoriam — WGM Milunka Lazarević“. Chessdom. 18 December 2018.
- ↑ „LEGENDA SVETSKOG RANGA: Preminula višestruka šampionka u šahu Milunka Lazarević“ (sr-Latn). www.novosti.rs (17-dekabr 2018-yil). Qaraldi: 26-dekabr 2018-yil.
- ↑ „2nd Womenʼs Chess Olympiad: Split 1963“. Olimpbase.org
Bibliografiya[tahrir | manbasini tahrirlash]
- The Penguin Encyclopedia of Chess Golombek: . Penguin Books, 1981. ISBN 978-0-14-046452-8.
- Sunnucks, Anne. The Encyclopaedia of Chess. Hale, 1970. ISBN 0709110308.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
 |
Vikiomborda Milunka Lazarević haqida turkum mavjud |