Turk tili: Versiyalar orasidagi farq

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Kontent oʻchirildi Kontent qoʻshildi
Xqbot (munozara | hissa)
k r2.7.3) (Bot qoʻshdi: am:ቱርክኛ
Tahrir izohi yoʻq
Qator 13: Qator 13:
|sil=
|sil=
}}'''Turk tili''' (Turkcha: ''Türkçe'') — soʻzlashuvchisi eng koʻp bolgan [[Turkiy tillar|turkiy til]]. Turk tilida gaplashuvchilar asosan [[Turkiya]]da yashashadi. [[Shimoliy Kipr]], [[Iroq]], [[Bolgariya]], [[Yunoniston]], [[Ozarbayjon]], [[Turkmaniston]], [[Eron]], [[Oʻzbekiston]] ,[[Olmoniya]], [[Niderlandlar]] kabi davlatlarida ham turk tilida gaplashuvchilar bor.
}}'''Turk tili''' (Turkcha: ''Türkçe'') — soʻzlashuvchisi eng koʻp bolgan [[Turkiy tillar|turkiy til]]. Turk tilida gaplashuvchilar asosan [[Turkiya]]da yashashadi. [[Shimoliy Kipr]], [[Iroq]], [[Bolgariya]], [[Yunoniston]], [[Ozarbayjon]], [[Turkmaniston]], [[Eron]], [[Oʻzbekiston]] ,[[Olmoniya]], [[Niderlandlar]] kabi davlatlarida ham turk tilida gaplashuvchilar bor.

== Grammatikasi ==
=== Kelishiklar ===

[[File:Bilge_Tonyukuk_Monument.jpg|thumb|right|150px|Tonyukuk Abidesi]]


Turk tilida 5 ta kelishik bor.
{| class="wikitable"
|-
! !! Kelishiklar !! Kelishik ko‘rsatkichlari !! Kelishik savollari !! Misollar
|-
| 1 || Bosh kelishik <br> (Yalın hâl) || — || Kim? Ne? Nere(si)? <br> (Kim? Nima? Qayer?) || anne, üzüm, balık, Tokat, Ankara <br> ona, uzum, baliq, [[Tokat (viloyat)|Toʻkot]], [[Ankara (viloyat)|Onkoro]]
|-
| 2 || Tushum kelishigi <br> (Belirtme hâli) || -ı, -i, -u, -ü <br> -yı, -yi, -yu, -yü || kimi? neyi? nereyi? <br> (Kimni? Nimani? Qayerni?) || anneyi, üzümü, balığı, Tokat'ı, Ankara'yı <br> onani, uzumni, baliqni, Toʻkotni, Onkoroni
|-
| | 3 || Joʻnalish kelishigi <br> (Yönelme hâli) || -a, -e, <br> -ya, -ye || kime? neye? nereye? <br> (Kimga? Nimaga? Qayerga?) || anneye, üzüme, balığa, Tokat'a, Ankara'ya <br> onaga, uzumga, baliqga, Toʻkotga, Onkoroga
|-
| 4 || Oʻrin-payt kelishigi <br> (Bulunma hâli) || -da, -de, -ta, -te || kimde? ne(y)de? nerede? <br> (Kimda? Nimada? Qayerda?) || annede, üzümde, balıkta, Tokat'ta, Ankara'da <br> onada, uzumda, baliqda, Toʻkotda, Onkoroda
|-
| 5 || Chiqish kelishigi <br> (Ayrılma hâli) || -dan, -den, -tan, -ten || kimden? ne(y)den? nereden? <br> (Kimdan? Nimadan? Qayerdan?) || anneden, üzümden, balıktan, Tokat'tan, Ankara'dan <br> onadan, uzumdan, baliqdan, Toʻkotdan, Onkorodan
|-
| * || Qaratqich kelishigi <br> (Tamlayan hâli) || -ın, -in, -un, -ün <br> -nın, -nin, -nun, -nün || kimin? neyin? nerenin? <br> (Kimning? Nimaning? Qayerning?) || annenin, üzümün, balığın, Tokat'ın, Ankara'nın <br> onaning, uzumning, baliqning, Toʻkotning, Onkoroning
|-
| * || Koʻmakchi kelishik <br> (Araç hâli) || -la, -le, <br> -yla, -yle || kim(in)le? neyle? nereyle? <br> (Kim bilan? Nima bilan? Qayer bilan?) || anneyle, üzümle, balıkla, Tokat'la, Ankara'yla <br> ona bilan, uzum bilan, baliq bilan, Toʻkot bilan, Onkoro bilan
|-
|}


== Havolalar ==
== Havolalar ==

20-Dekabr 2012, 17:36 dagi koʻrinishi

Turk tili
Milliy nomi Türk dili, Türkçe
Mamlakatlar Turkiya, Shimoliy Kipr, Iroq, Bolgariya, Yunoniston, Ozarbayjon, Turkmaniston, Eron, O‘zbekiston ,Olmoniya, Niderlandlar
Rasmiylik holati Turkiya Turkiya
Soʻzlashuvchilarning umumiy soni 83 million
Til oilasi Oltoy
Alifbosi lotin
Til kodlari
ISO 639-1 tr
ISO 639-2 tur
ISO 639-3 tur

Turk tili (Turkcha: Türkçe) — soʻzlashuvchisi eng koʻp bolgan turkiy til. Turk tilida gaplashuvchilar asosan Turkiyada yashashadi. Shimoliy Kipr, Iroq, Bolgariya, Yunoniston, Ozarbayjon, Turkmaniston, Eron, Oʻzbekiston ,Olmoniya, Niderlandlar kabi davlatlarida ham turk tilida gaplashuvchilar bor.

Grammatikasi

Kelishiklar

Fayl:Bilge Tonyukuk Monument.jpg
Tonyukuk Abidesi


Turk tilida 5 ta kelishik bor.

Kelishiklar Kelishik ko‘rsatkichlari Kelishik savollari Misollar
1 Bosh kelishik
(Yalın hâl)
Kim? Ne? Nere(si)?
(Kim? Nima? Qayer?)
anne, üzüm, balık, Tokat, Ankara
ona, uzum, baliq, Toʻkot, Onkoro
2 Tushum kelishigi
(Belirtme hâli)
-ı, -i, -u, -ü
-yı, -yi, -yu, -yü
kimi? neyi? nereyi?
(Kimni? Nimani? Qayerni?)
anneyi, üzümü, balığı, Tokat'ı, Ankara'yı
onani, uzumni, baliqni, Toʻkotni, Onkoroni
3 Joʻnalish kelishigi
(Yönelme hâli)
-a, -e,
-ya, -ye
kime? neye? nereye?
(Kimga? Nimaga? Qayerga?)
anneye, üzüme, balığa, Tokat'a, Ankara'ya
onaga, uzumga, baliqga, Toʻkotga, Onkoroga
4 Oʻrin-payt kelishigi
(Bulunma hâli)
-da, -de, -ta, -te kimde? ne(y)de? nerede?
(Kimda? Nimada? Qayerda?)
annede, üzümde, balıkta, Tokat'ta, Ankara'da
onada, uzumda, baliqda, Toʻkotda, Onkoroda
5 Chiqish kelishigi
(Ayrılma hâli)
-dan, -den, -tan, -ten kimden? ne(y)den? nereden?
(Kimdan? Nimadan? Qayerdan?)
anneden, üzümden, balıktan, Tokat'tan, Ankara'dan
onadan, uzumdan, baliqdan, Toʻkotdan, Onkorodan
* Qaratqich kelishigi
(Tamlayan hâli)
-ın, -in, -un, -ün
-nın, -nin, -nun, -nün
kimin? neyin? nerenin?
(Kimning? Nimaning? Qayerning?)
annenin, üzümün, balığın, Tokat'ın, Ankara'nın
onaning, uzumning, baliqning, Toʻkotning, Onkoroning
* Koʻmakchi kelishik
(Araç hâli)
-la, -le,
-yla, -yle
kim(in)le? neyle? nereyle?
(Kim bilan? Nima bilan? Qayer bilan?)
anneyle, üzümle, balıkla, Tokat'la, Ankara'yla
ona bilan, uzum bilan, baliq bilan, Toʻkot bilan, Onkoro bilan

Havolalar

Fayl:Bilge Tonyukuk Monument.jpg
Tonyukuk Abidesi


Andoza:Link FA