Jamshid Karimov

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Jamshid Karimov
Жамшид Каримов
Tavalludi 1967 (yoshi 56–57)
Fuqaroligi Oʻzbekiston
Kasbi Journalist

Jamshid Karimov (ruscha: Джамшид Каримов: 1967-yilda tugʻilgan) — Oʻzbekistondagi tadqiqotchi jurnalist. U Oʻzbekiston prezidenti, amakisi boʻlgan Islom Karimov maʼmuriyatining taniqli tanqidchisi boʻlgan. Jamshid Karimov koʻp yillarini qamoqda oʻtkazdi.

"Ozod Yevropa" radiosiga koʻra, 2004-yilda Karimov „ Jizzax koʻchalarida… nomaʼlum shaxslar tomonidan kaltaklangan“[1].

Gʻoyib boʻlish va hibsga olish 2006—2011-yillar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Karimov 2006-yil 12-sentyabrda onasi Margaritanikiga bordi. Uning akasi Alisher „hech qachon uyiga qaytmaganini“ aytdi. 14-sentyabr kuni Karimovning doʻsti va jurnalist hamkasbi Ulugʻbek Haydarov tovlamachilikda ayblanib, Jizzaxda hibsga olingan. Haydarovning singlisi Nortojining aytishicha, uning akasi doʻqna qilingan[2].

2006-yil 20—sentyabrda Milliy xavfsizlik xizmati viloyat boshqarmasi boshligʻi Marat Xalturdiev Karimovning gʻoyib boʻlishini „shaxsiy ish“ deb taʼrifladi va boshqa hech narsa demadi. Karimovni ham, Haydarovni ham tanigan, Markaziy Osiyo masalalari boʻyicha ixtisoslashgan mustaqil shved jurnalisti Elin Yonssonning aytishicha, yil boshida ular unga oʻz xavfsizligidan xavotirda ekanliklarini va Shvetsiyaga viza olishga harakat qilishayotganini aytishgan edi. Har ikki erkak ferghana.ru sayti va Urush va tinchlikni yoritish instituti uchun maqolalar berishgan[3].

22-sentyabr kuni Jizzax jinoyat sudi Karimovni olti oyga majburiy psixiatrik davolanishga qamoqqa olishga qaror qildi. U Samarqanddagi ruhiy kasalliklar shifoxonasiga yotqizilgan, biroq maʼlum vaqt davomida xotiniga uni koʻrishga ruxsat berilmagan[4][5].

Jurnalistlarni himoya qilish qoʻmitasi hukumatni Karimov va Haydarovni zudlik bilan ozod qilishga va ularning oilalariga nisbatan tazyiqlarni toʻxtatishga chaqirgan[3]. Biroq keyingi yillarda uning qamoq muddati nomaʼlum asoslar va boshqa sud qarorisiz bir necha bor uzaytirildi[6].

Chiqarish va yoʻqolishi 2012-yil[tahrir | manbasini tahrirlash]

2011-yil oktyabr oyida AQSh Davlat kotibi Hillariy Clintonning Toshkentga tashrifi chogʻida Karimovni kasalxonadan chiqargan edi. Xabarlarga koʻra, uning sogʻligʻiga olgan dori-darmonlari salbiy taʼsir koʻrsatgan[7][8].

2012-yil yanvar oyida Karimov yana gʻoyib boʻlgani haqida xabar berildi. Uning doʻsti Ulugʻbek Haydarovning xabar berishicha, 10-yanvar kuni Karimov oʻz amakisi Islom Karimov haqida kitob yozish niyati haqida gapirgan telefon suhbati chogʻida liniya uzilib qolgan[9] 2012-yil may holatiga koʻra , Jamshid Karimovning qayerdaligi nomaʼlumligicha qolmoqda va „Chegara bilmas muxbirlar“ kabi tashviqot tashkilotlari u hozirda qamoqda yoki boshqa turdagi hibsda oʻnlab oʻzbek jurnalistlari orasida boʻlishi mumkinligini taxmin qilmoqda[10].

Jurnalistlarni himoya qilish qoʻmitasining 2016-yildagi „Qamoqdagi jurnalist“ hisobotida Karimovning nomi AsiaTerra mintaqaviy axborot sayti muxbiri uning qayerdaligini aniqlaganidan soʻng qaytadan paydo boʻldi. 2016-yilning 18-noyabr kuni Karimovning qizi AsiaTerra nashriga jurnalist 2012-yil yanvarida majburan ruhiy kasalliklar boʻlimiga qaytarilganini aytdi. https://cpj.org/imprisoned/2016.php (Wayback Machine saytida 2017-02-20 sanasida arxivlangan))

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Oʻgʻirlashlar roʻyxati
  • Yoʻqolganlar haqida hal qilingan holatlar roʻyxati

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. „Uzbek President's Nephew Reported Missing“. Radio Free Europe/Radio Liberty (2006-yil 19-sentyabr). Qaraldi: 2012-yil 16-yanvar.
  2. Peuch. „Uzbekistan: Concerns Grow Over Missing, Jailed Journalists“. Radio Free Europe/Radio Liberty (2006-yil 27-sentyabr). Qaraldi: 2012-yil 16-yanvar.
  3. 3,0 3,1 Uzbekistan: Concerns Grow Over Missing, Jailed Journalists RadioFreeEurope/RadioLiberty
  4. „Uzbekistan: Watchdogs slam government crackdown on independent journalists“. IRIN (2006-yil 3-oktyabr). Qaraldi: 2012-yil 16-yanvar.
  5. „UzNews report of 2011 release“. 2012-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 4-may.
  6. „UzNews report of extended detention“. 2012-yil 20-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 4-may.
  7. „Jamshid Karimov: I'm a Journalist and I want to report (in Uzbek)“. Radio Free Europe/Radio Liberty. Qaraldi: 2012-yil 16-yanvar.
  8. „UzNews report of 2011 release“. 2012-yil 28-yanvarda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 4-may. „UzNews report of 2011 release“. Archived from the original on 2012-01-28. Retrieved 2012-05-04.
  9. „Fears about Jamshid Karimov's Fate (in Uzbek)“. Radio Free Europe/Radio Liberty. Qaraldi: 2012-yil 19-yanvar.
  10. Reporters Without Borders (Wayback Machine saytida 2015-12-26 sanasida arxivlangan) report on harassment of independent journalists, April 2012