Faruk Sheyx
| Faruk Sheyx | |
|---|---|
 Sheyx 2011-yil | |
| Tavalludi |
25-mart 1948-yil |
| Vafoti |
28-dekabr 2013-yil (65 yoshda) Dubay, Birlashgan Arab Amirliklari |
| Fuqaroligi | Hindiston va Hindiston ittifoqi |
| Kasbi | Aktyor |
| Faoliyat yillari | 1973—2013-yillar |
| Turmush oʻrtogʻi | Rupa Shayx |
| Bolalari | Two |
Faruk Sheyx (hindcha: फारूक शेख, ruscha: Фарук Шейх, inglizcha: Farooq Sheikh 1948-yil 25-mart — 2013-yil 28-dekabr) — hind aktyori, filantrop va teleboshlovchi edi. Faruk 1973-yildan 1993 yilgacha hind filmlaridagi faoliyati va 1988-yildan 2002-yilgacha televideniyedagi faoliyati bilan mashhur edi. Sheyx 2008-yilda filmlarda aktyorlikka qaytdi va 2013-yil 28-dekabrda vafot etguniga qadar buni davom ettirdi. Uning katta hissasi Parallel Cinema yoki Yangi Hind kinosida boʻlgan. Sheyx Satyajit Ray, Sai Paranjpye, Muzaffar Ali, Hrishikesh Mukherji va Ketan Mehta kabi rejissyorlar bilan ishlagan[1]. U televideniyada seriallar va shoularda rol va Feroz Abbos Xon rejissyori Shabana Azmi bilan birga Tumhari Amrita (1992) kabi spektakllarda sahnaga chiqqan va Jeena Isi Ka Naam Xay (1-mavsum) telekoʻrsatuvini taqdim etgan[2]. Sheyx 2010-yilda Lahor uchun eng yaxshi yordamchi aktyor uchun Milliy kino mukofotini qoʻlga kiritgan[3].
Shaxsiy hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sheyx 1948-yilda Hindistonning Gujarat shtatidagi Vadodara shahridan 90 km uzoqlikda joylashgan Amroli qishlog‘ida[4] Farida va Mustafo Sheyx oilasida tug‘ilgan[5][6]. Uning otasi advokat boʻlib, Bombayda ishlagan va oilasi Gujaratning Bxaruch tumanidagi Xansot shahridan boʻlgan[7]. Sheyxning oilasi er egalari boʻlib, u Bombeyning Nagpada shahrida hashamatli muhitda oʻsgan. Sheyx besh farzandning eng kattasi edi[8]. Sheyx Bombeydagi Avliyo Meri maktabida oʻqigan va keyin shahardagi Sent-Ksavyer kollejini tugatgandan soʻng Siddharth yuridik kollejida huquq fakultetida oʻqigan va otasiga ergashib bu kasbni egallagan[9][10]. Biroq, u yuridik martaba bilan shugʻullanmadi, aksincha, teatrni tanladi, kollejdanoq aktyorlik bilan shugʻullana boshladi[11]. Avliyo Xaverda Sheyx uning boʻlajak rafiqasi Rupa bilan birincha marta uchrashdi. Ikkalasi ham teatrda faol boʻlgan va toʻqqiz yildan keyin turmush qurishgan;[12] er-xotinning ikki qizi bor. Sheyxning Sankt-Xavierdagi vaqti shaxsiy va professional sabablarga koʻra muhim edi va u erda koʻplab doʻstlar orttirdi, jumladan Sunil Gavaskar ham zamondoshi edi[13]. Oʻsha paytda taniqli shoir Kayfi Azmining qizi sifatida tanilgan aktyor Shabana Azmi Rupaning Sent-Xavierdagi sinfdoshi edi[14].
Faoliyati[tahrir | manbasini tahrirlash]
Faruk IPTA va Sagar Sarhadi kabi taniqli rejissyorlar bilan spektakllarni ijro etgan. 1973-yilda Sheyx huquqshunoslik fakultetining soʻnggi yilida oʻqiyotganida, MS Sathyu Garam Havaning rejissyorlik debyuti uchun unga murojaat qiladi[15]. Sheyxning kinodagi birinchi yirik roli 1973-yilda suratga olingan „Garam Hava“ filmida boʻlib, u erda Faruk yordamchi rol ijro etgan, bosh rolni esa Balraj Sahni ijro etgan. Film hind kino sanʼatining yangi toʻlqinining sifatida eʼtirof etilgan[16]. Uning debyut filmi uchun maoshi atigi Rs 750 edi[17]. U dastlab radioda viktorina ustasi sifatida eʼtirofga sazovor boʻldi, lekin aynan Bombay Doordarshan shoularida „Yuvadarshan“ va „Yosh dunyo“da boshlovchi sifatida ishtirok etishi uni mashhur qildi[18]. Gaman (1978) filmida Sheyx Uttar-Pradesh shtatidagi Badaun shahridan kelgan muhojir Bombay taksi haydovchisi rolini ijro etgan[19]. Sheyx Satyajit Reyning Shatranj Ke Khiladi (Shaxmatchilar) (1977), Noori (1979), Chashme Buddoor (1981), Umrao Jaan (1981), Bazaar (1982), Saath Saath (1982) kabi bir qancha taniqli filmlarda rol ijro etgan. Rang Birangi (1983), Kissi Se Na Kehna (1983), Ek Baar Chale Aao (1983), Katha (1983), Ab Ayega Mazaa (1984), Salma (1985), Faasle (1985), Peechha Karo (1986), Biwi Xo To Aisi (1988) va Maya Memsaab (1993) kabi filmlarida rollar ijro etgan. USheyx Deepti Naval bilan muvaffaqiyatli juftlik yaratdi. Bundan tashqari, Katha filmida salbiy rol ijro etgan. U Sagar Sarhadiyning „Lori“, Kalpana Lajmiyning „Ek Pal“ va Muzaffar Alining „Anjuman“ (1986), soʻngra „Tumhari Amrita“ spektaklida Shabana Azmi bilan juftlashgan[20]. Sheyxning Deepti Naval bilan boʻlgan kimyosi ularni toʻqqizta filmda bir-biriga yaʼni Chashme Buddoor, Katha, Saath Saath, Kissi Se Na Kehna, Rang Birangi, Ek Baar Chale Aao, Menga ayting Oh Khuda, Faasle va Tinglang. . . Amaya. Ular, shuningdek, Kahkashan teleserialidagi Hasrat Mohani haqidagi epizodda bosh juftlik rolini ijro etgan[21].
2002-yilda Sheyx The Times of India gazetasiga bergan intervyusida shunday dedi:
| “ | Men hech qachon tijoriy jihatdan foydali bo'lmaganman. Odamlar meni taniydi, tabassum qiladi va menga qarab qo‘l siltadi— lekin men hech qachon qon bilan yozilgan nikoh takliflarini olmaganman. 70—80-yillarda uning gullagan davrida, Rajesh Xanna ko'chada haydab ketayotganda, transport to'xtadi. Men bunday maqtashga qarshi emasman. Ammo men Xanna har doim qila oladigan ishni o'zim xohlagandek bajara olmaganimni sog'indim. Men unga o'xshab 100 foiz tijoratga layoqatli emasligimni sog'indim[22]. | ” |
1990-yillarda u ijro etgan filmlari koʻp emas. Ammo 2000-yillarda eʼtiborga molik rollarda qayta paydo boʻldi. U Saas Bahu Aur Senseks (2008) va Lahor (2009) filmlarida rol ijro etdi, buning uchun u 2010-yilda eng yaxshi ikkinchi plandagi aktyor uchun Milliy kino mukofotini qoʻlga kiritgan. U Ye Jawaani Hai Deewani (2013) filmida Bunny (Ranbir Kapoor) ning otasi sifatida paydo boʻldi. Uning etakchi roldagi soʻnggi filmi Club 60 (2013) boʻlib, u oʻlimidan oldingi soʻnggi filmi ham boʻlgan. Realbollywood.com uning filmdagi ijrosi haqida shunday dedi: „Yoʻqotilganini unutishga yoʻl qoʻymaydigan qaygʻuli ota sifatida u melanxolik va maudlin oʻrtasidagi nozik chiziqni ulugʻvor inoyat bilan bosib oʻtib, barcha toʻgʻri notalarni uradi“.[23] Sheyx shuningdek, vafotidan keyin 2014-yilda chiqarilgan „Youngistaan“ va Urush bolalari filmlarida ham rollar ijro etgan. 80—90-yillarda Faruk Sheyx bir nechta teleseriallarda paydo boʻldi. U „Qahkashon“ (1988) teleserialida shoir va ozodlik kurashchisi Hasrat Mohaniyga bag‘ishlangan epizodda bosh rolni o‘ynagan, Deepti Naval uning rafiqasi rolini o‘ynagan. U 1987-yildan 1991-yilgacha Doordarshan telekanalida namoyish etilgan mashhur „Shrikant“ serialida ham ishlagan. Ushbu shou Sarat Chandra Chattopadhyayning romaniga moslashtirilgan edi. Buning ortidan Aahaa on Zee edi. Sony-da Chamatkar va Ji Mantriji (Ha, vazirning moslashuvi), Star Plus-da boshqa muhim muvaffaqiyatlar boʻldi. Sheyx shuningdek, „Life OK“ ning „Do Dil Ek Jaan“ filmida ham rol ijro etgan, u erda u dastlabki epizodlarda etakchi xonimning otasi sifatida koʻrilgan. 70-yillarning boshida u Vividh Bharati orqali efirga uzatilgan Binny Double or Quits viktorina tanlovida qatnashgan. Uning 1960-yillarning oxirida Avliyo Ksavye kollejida talaba sifatida boshlangan sahnadagi faoliyati mashhur „Tumxari Amrita“ spektaklida choʻqqisiga chiqdi. Unda Feroz Abbos Xon rejissyorlik qilgan va Shabana Azmi ham ishtirok etgan[24][25]. Ushbu spektaklning davomi 2004 yilda „Aapki Soniya“ deb nomlangan, Faruk Sheyx va Sonali Bendre yagona ijrochilar sifatida sahnalashtirilgan[26]. Tumxari Amrita oʻzining 20 yillik faoliyatini 2012-yil 27-fevralda yakunladi[27]. Sheyx 2004-yilda Bernard Shouning „Pigmalion“ filmiga moslashtirilgan „Aazar Ka Khvab“ filmini boshqargan[28]. U Jeena Issi Ka Naam Hai telekoʻrsatuvida boshlovchi vazifasida ishlab hind kino olamining mashhurlaridan intervyular olgan. Uning hazil tuygʻusi va toʻgʻridan-toʻgʻri kamtarona yondashuvi shouning USP edi. Uning UNICEF poliomielitni yoʻq qilish dasturiga qoʻshgan hissasi kamroq maʼlum. U poliomielitga qarshi vaktsinani koʻproq qabul qilish uchun ikkita poliomielit endemik shtatlariga, Bixar va Uttar-Pradeshga bir nechta keng qamrovli sayohatlar uyushtirdi va jamoalar bilan ishlayotgan dastur guruhlari bilan yaqindan hamkorlik qildi. U shuningdek, Mumbaydagi 26/11 jabrlangan oilalarga yordam berishda davom etdi[29].
Oʻlimi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Faruk Sheyx 2013-yil 28-dekabr kuni erta tongda oilasi bilan dam olayotgan Dubayda yurak xurujidan vafot etdi. Uning 2013-yil 30-dekabr kuni kechqurun Mumbaydagi Millat Nagar Andheri masjidida o‘qilgan janoza namozida ko‘plab shaxslar, jumladan, Javed Axtar va Shabana Azmi ham qatnashdi. U musulmon Qabriston, Toʻrt bungalov, Andheri Westda dafn etilgan. Uning qabri onasinikiga yaqin[30][31].
Filmografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Filmlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Sarlavha | Rol | Eslatmalar |
|---|---|---|---|
| 1974 | Garam Hawa | Sikandar Mirza | |
| 1974 | Mere Saath Chal | Amit | |
| 1977 | Gher Gher Matina Chula | Ajay | |
| Shatranj Ke Khilari | Aqueel | ||
| 1978 | Gaman | Ghulam Hussain | |
| 1979 | Noorie | Yusuf Fakir Mohammed | |
| 1980 | Main Aur Meri Tanhai | ||
| 1981 | Chashme Buddoor | Siddharth Parashar | |
| Umrao Jaan | Nawab Sultan | ||
| 1982 | Saath Saath | Avinash | |
| Bazaar | Sarju | ||
| Apeksha | Rana | ||
| 1983 | Rang Birangi | Prof. Jeet Saxena | |
| Kissi Se Na Kehna | Ramesh | ||
| Katha | Bashudev | ||
| Ek Baar Chale Aao | Kamal D. Das | ||
| 1984 | Lorie | Bhupinder Singh | |
| Lakhon Ki Baat | Alok Prakash | ||
| Yahan Wahan | Rajesh Chopra | ||
| Ab Ayega Mazaa | Vijay | ||
| 1985 | Zahr E Ishq | ||
| Faasle | Sanjay | ||
| Salma | Iqbal | ||
| 1986 | Raat Ke Baad | ||
| Peechha Karo | Vijay | ||
| Khel Mohabbat Ka | Amit Verma | ||
| Uddhar | |||
| Mere Saath Chal | Amit | ||
| Ek Pal | Jeet Barua | ||
| Anjuman | Sajid | ||
| 1987 | Mahananda | Professor Babul | |
| Rajlakshmi | Shrikant | ||
| 1988 | Gharwali Baharwali (1988 film) | Sunil Khanna | |
| Soorma Bhopali | |||
| Biwi Ho To Aisi | Suraj Bhandari | ||
| 1989 | Toofan | Gopal Sharma | |
| Doosra Kanoon | Diwan Sardarilal | TV movie | |
| 1990 | Wafaa | Shekhar | |
| Agni Kanya | |||
| Jaan-E-Wafa | |||
| 1992 | Gunjan | ||
| Binani | |||
| 1993 | Maya Memsaab | Dr. Charu Das | |
| 1995 | Sukher Asha | ||
| Mohini | |||
| Mera Damad | Jai Khanna | ||
| Ab Insaf Hoga | Ramcharan | ||
| 1997 | Mohabbat | Shekhar Sharma | |
| 1998 | Le Lépidoptère | Le collègue du jongleur | Short |
| 2008 | Saas Bahu Aur Sensex | Firoze Sethna | |
| 2009 | Lahore | S K Rao | |
| Accident on Hill Road | Prakash Shrivastava | ||
| 2011 | Tell Me O Khuda | Ravi Kapoor | |
| 2012 | Shanghai | Kaul | |
| 2013 | Listen… Amaya | Jayant | |
| Yeh Jawaani Hai Deewani | Thapar | ||
| Club 60 | Dr. Tarique | ||
| 2014 | Youngistaan | Akbar Uncle | |
| Children of War | Museed | ||
| Sangini | (unreleased) |
Teleseriallari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Sarlavha | Rol | Kanal | Eslatmalar |
|---|---|---|---|---|
| 1987 | Shrikant | Shrikant | Milliy DD | |
| 1995 | Chamatkar | Prem | Sony televizori |
Mukofotlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Nomzod / ish | Mukofot | Natija |
|---|---|---|---|
| 2010 | Lahore | Ikkinchi plandagi eng yaxshi erkak roli uchun Milliy kino mukofoti | Gʻolib |
| 2019 | Bimal Roy umr bo'yi muvaffaqiyat mukofoti |
- 2018-yil 25-mart kuni Google qidiruv tizimi Faruk Sheyxning 70 yilligi munosabati bilan uni Doodle bilan yodga oldi[32]. Google shunday izoh berdi:
| “ | Faruk Shayx og'riqli yurak va engil komediyani teng darajada osonlik bilan yozgan. Kumush ekrandan tashqari, Shayx hind teatrining ajralmas qismi edi va uning epistolyar spektakli “Tumxari Amrita” Shabana Azmi bilan birga yigirma yildan ortiq vaqt davomida tomoshabinlarni quvontirdi” | ” |
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Getting nostalgic about Farooq Shaikh Wayback Machine saytida arxivlandi (4 March 2016). Rediff.com, 4 September 2008.
- ↑ Writing its own destiny Archive.is saytida arxivlandi (11 September 2012) Screen, Namita Nivas, 28 November 2008.
- ↑ „And the National Award goes to...“. The Times of India (17-sentabr 2010-yil). Qaraldi: 2-iyul 2013-yil.
- ↑ „Veteran actor Farooq Sheikh dies due to heart attack in Dubai“. The Times of India. 30-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-mart 2019-yil.
- ↑ „Farooque Shaikh to be laid to rest near his mother's grave in Andheri today“. Qaraldi: 25-mart 2015-yil.
- ↑ „Amyra Dastur to Farhan Akhtar: Prominent Parsis in Bollywood“. Qaraldi: 25-mart 2015-yil.
- ↑ „Actor Farooque Shaikh laid to rest - Keropos Tulang“. 4-mart 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 10-yanvar 2016-yil.
- ↑ Farooque Shaikh: The big picture Wayback Machine saytida arxivlandi (1 April 2013). The Times of India, 14 September 2002.
- ↑ „Happy Choices“. screenindia.com. 31-avgust 2008-yilda asl nusxadan arxivlandi.
- ↑ „Veteran actor Farooq Sheikh passes away“. The Telegraph (28-dekabr 2013-yil). Qaraldi: 28-dekabr 2013-yil.
- ↑ „Farooq Sheikh: Parallel cinema's blue eyed boy“. dna (28-dekabr 2013-yil). 31-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „Farooq Sheikh: A tribute to parallel cinema's blue-eyed boy“. 5-fevral 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „Farooque Shaikh, aam admi of Indian cinema, dead“. The Times of India. Qaraldi: 29-dekabr 2013-yil.
- ↑ „Farooque Shaikh was polite to a fault, witty and generous“. The Times of India. Qaraldi: 29-dekabr 2013-yil.
- ↑ „An actor and a gentleman“. Mumbai Mirror. 1-yanvar 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ Abu Dhabi Film Festival to celebrate 100 years of Indian Cinema Wayback Machine saytida arxivlandi (28 December 2013).. DearCinema.com (10 October 2013). Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ „Farooq Sheikh, parallel cinema's blue eyed boy - India News Analysis Opinions on Niti Central“. India News Analysis Opinions on Niti Central. 25-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „Vereran actor Farooq Sheikh, 65, dies in Dubai“. livemint.com/ (28-dekabr 2013-yil). 20-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „Movies - Meet the frownies“. livemint.com/ (28-sentabr 2013-yil). 20-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „Shabana Azmi: I can't believe Farooque Shaikh's gone so suddenly“. Rediff (28-dekabr 2013-yil). 21-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „Deepti Naval: Farooque Shaikh was not sick at all“. Rediff (28-dekabr 2013-yil). 21-oktabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ „RIP Farooque Shaikh: No letters in blood for him, but a fine actor, liberal Muslim“. Firstpost (28-dekabr 2013-yil). 31-dekabr 2014-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 16-oktabr 2014-yil.
- ↑ Club 60 Movie Review Wayback Machine saytida arxivlandi (28 December 2013).. Realbollywood.com (6 December 2013). Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ Actor Farooque Shaikh dies of heart attack, Amitabh Bachchan, SRK react Wayback Machine saytida arxivlandi (30 December 2013).. Hindustan Times (28 December 2013). Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ When Tumhari Amrita Becomes Aapki Sonia Wayback Machine saytida arxivlandi (28 December 2013).. Financial Express (22 February 2004). Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ Mahmood, Rafay. (19 June 2013) Sajid Hasan all set for Aapki Soniya — The Express Tribune Wayback Machine saytida arxivlandi (28 December 2013).. Tribune.com.pk. Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ Tumhari Amrita turns 20 Wayback Machine saytida arxivlandi (28 December 2013).. Hindustan Times (20 February 2012). Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ The Sunday Tribune — Spectrum Wayback Machine saytida arxivlandi (3 June 2013).. Tribuneindia.com. Retrieved on 28 December 2013.
- ↑ Vidya Raja. „Why This 26/11 Victim's Widow & Kids Will Be Eternally Grateful to Actor Farooq Sheikh“. The Better India (27-noyabr 2018-yil). 28-noyabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23-may 2020-yil.
- ↑ „Shabana Azmi, Deepti Naval Break Down at Farooq Sheikh's Funeral“ (1-yanvar 2014-yil). 15-yanvar 2016-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 20-oktabr 2015-yil.
- ↑ „Veteran Actor Farooq Sheikh dies of Heart Attack“ (28-dekabr 2013-yil). 30-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 20-oktabr 2013-yil.
- ↑ „Google Honours India's Beloved Farooq Sheikh on His Birth Anniversary with a Beautiful Doodle“. Scoopwhoop (25-mart 2018-yil). 11-oktabr 2020-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 9-aprel 2019-yil.
