Al-Musawi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Al-Musawi[1] (arabcha: الموسوي, talaffuz qilinadi [ɪl’mu:sawi ]) islom paygʻambari Muhammaddan al-Imom Muso al-Kozim ibn Jafar as-Sodiq (7-shia imomi) orqali kelib chiqqan obroʻli arab oilasiga mansub boʻlgan shaxsni bildiruvchi familiya hisoblanadi. Bu sulolaning oila aʼzolari oʻsha hudularda eng obroʻli va taniqli arablardan sanalgani bois, mavqei baland boʻlgan.

Ushbu oila aʼzolari, oʻz ismlarining inglizcha versiyasi bilan atalib kelinadi. Ularga odatda ismlaridan oldin Sayyid unvoni beriladi, bu inson Muhammadning oltinchi avlod nabirasi Musa al-Kadhim orqali bevosita avlodi ekanligini bildirgani sababli, ismlaridan avval qoʻyilar ekan. Qitʼadagi baʼzi Musoviylar Kazmi (ạlkạḸmy) familiyasini ham oladilar. Baʼzi Musoviylar Makka va Madina shahridan tortib, Saudiya Arabistonidan ham oʻzlarining ajdodlari bilan Muso Al-Kozim Iroqning Bagʻdoddagi (Kadhimain) dafn etilgan kichik bir qishloqqa koʻchib ketishgan. Oilaning katta aʼzolari Iroqda joylashgan, lekin ular Livan, Quvayt, Bahrayn, Qatar, BAA va Saudiya Arabistoni kabi boshqa arab mamlakatlarida ham joylashgan. Shuningdek, hozirgi Eron, Afgʻoniston, Hindiston va Pokistonda ham joylashishgan ekan.

Al-Musawilar oilasining ildizlari aslini olganda tarixga yuzlasak, Quraish qabilasining boshligʻi Banu Hoshim qabilasidan kelib chiqqan boʻlib, ularni Adnani arablar yoki Shimoliy arablar boʻlib, ular Ibrohimdan uning oʻgʻli Ismoil orqali, Ur va janubiy Iroqdagi Nasariya yaqinidagi hudud, bundan tashqari hozirgi Iroq, qadimgi shaharda Mesopotamiyada tugʻilgan deya maʼlumotlar berilgan.

Taniqli aʼzolari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Abul-Hasan Muhammad ibn Al-Husayn Al-Musaviy „ash-Sharif ar-Radiy“ — (~930-977 eramiz avvalgi davrda) Bagʻdodda tugʻilgan musulmon olimi va shoiri. Uning eng mashhur kitobi Imom Alining soʻzlari va nutqlari toʻplami boʻlgan „Nahjul-baloga“ nomli kitobi juda mashhurdir.

Iroqda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Nasrallah al-Haeri — diniy olim va shoir, Usmonlilar davrida ichki islom ekumenik muloqotida muhim rol oʻynagan.
  • Madhiha Hassan al-Mosuviy — Iroq hukumati uchun yordam xodimi, uni baʼzi odamlar „Bagʻdodning Tereza onasi“ deb atashni boshladilar.
  • Husayn ar-Radiy — Iroq Kommunistik partiyasi bosh kotibi, 1963-yilda Qasr An-Nihoyada qiynoqlardan soʻng oʻldirilgan (Radi nasli Musaviydir).
  • Muso al-Musaviy — islom haqida polemik revizionistik matnlar yozish bilan mashhur.
  • Ibrohim al-Jaʼfariy — 2005-yil yanvar oyida boʻlib oʻtgan saylovlardan keyin 2005 yildan 2006-yilgacha Iroq oʻtish davri hukumatida Iroq Bosh vaziri boʻlgan siyosatchi. 2014—2018-yillarda tashqi ishlar vaziri lavozimida ishlagan.
  • Hasan al-Qazwini — Michigan shtatidagi Dirborn Heights shahridagi Amerika Islom institutining asoschisi va rahbari, islomning oʻn ikkinchi shia boʻlimi vakili.

Livanda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Abbos al-Musaviy — (1952-yil 16-fevral, 1992-yil) nufuzli musulmon olimi.
  • Husayn Al-Musaviy — 1982-yilda tarqatib yuborilgan „Islomiy Amal“ islomiy militsiyasiga asos solgan livanlik edi.
  • Ibrohim Musaviy — livanlik jurnalist va ommaviy axborot vositalari bilan aloqalar boʻyicha mutaxassis.

Eronda[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Ruholloh Khomeini — (1902-yil sentyabr — 1989-yil 3-iyun) Eron diniy rahnamosi va olimi, siyosatchisi va 1979-yilgi Eron inqilobi rahbari (Khmaini Musawi naslidan, u Safaviylar sulolasidan chiqqan[2].
  • Abu al-Qosim al-Khoi — XX asrning eng nufuzli oʻn ikki shia islom olimlaridan biri.
  • Muhammad Ali Musawi Jazayeri — Eronlik oʻn ikki shia ulamosi, Wali-Faqihning Khuzeston viloyatidagi avvalgi vakili + Juma kuni Ahwaz imomi edi.
  • Abdorrahim Musaviy — Eron qurolli kuchlari qoʻshma shtabi boshligʻi.
  • Mujtabo Musaviy Lari — shia mazhabidagi oʻn ikki islom olimi.
  • Ali Musaviy — eronlik futbolchi

Al-Mosaviy bilan bogʻliq oilalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Alsayed Kassem;
  • Al-Xorsan;
  • Mahmudoviy;
  • Kazmi;
  • Gardezī Sadaat;
  • Madruni;
  • Al Garavi;
  • Sadr;
  • Safavi;
  • Al-Shamma;
  • Al-Hoshimiy;
  • Shahristoni;
  • Sharif al-Ulamo;
  • Al Husayniy;
  • Al-Mirakoni;
  • Olmazidiylar oilasining baʼzi aʼzolari;
  • Nasrulloh;
  • Ziya ad-Din;
  • Sharaf Al Din.

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. The name is written in many different ways and forms, including but not limited to: (Al-, Il-) Musawi, Mosawi, Moussawi, Moosawi, Musawy, Mousawy, Mousawi,Moosvi,Mosawy (Arabic transliteration), Mosavi, Moosavi, or Moussaoui (in the French transliteration) Moosawi (Bahraini translation) Al Mosawi (English translation)…etc
  2. الشيعة في التاريخ,السيد علاء الموسوي العاملي

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]