Ahmad Hoshim
| Ahmad Hoshim | |
|---|---|
| Fayl:Ahmet Haşım.jpg | |
| Tavalludi |
1887-yil Bag`dod, Usmonlilar imperiyasi |
| Vafoti |
1933-yil 4-iyun (46 yoshida) Kadıko`y, Istanbul |
| Fuqaroligi | Usmonli imperiyasi va Turkiya |
| Kasbi | Shoir va yozuvchi |
| Otasi | Mohammed Aref Hikmat Al Alosi |
Kategori:Türkçe Vikipedi ile Vikiveride aynı resim olan maddeler
Ahmad Hoshim, (1887-yil, Bag'dod - 1933-yil 4-iyun, Kadiko'y, Istanbul ), turk shoiri va yozuvchisi, Fecr-î Ati jamiyati a'zosi.
Hayoti[tahrir | manbasini tahrirlash]
Bag'dodda tug'ilgan. Otasi yuqori martabali kishi va Bag'dodning eski va taniqli sulolalaridan biri Alusizodalar sulolasining vakili Orif Hikmat Bey; onasi Sora Xonim, Kahyazodalarning qizi, u ham Bag'dodning taniqli kishilaridan bo`lgan. Mashhur tafsirchi Mahmud al -Alusiy Ahmad Hoshim otasining bobosi[1]. Otasi arab viloyatlarida davlat xizmatida bo‘lganligi sababli u boshlang‘ich maktab ta’limini tartibsiz olgan. Xuddi shu sababdan u til sifatida faqat arab tilini o‘rgangan. Onasi vafot etgach, 12 yoshida otasi bilan Istanbulga keladi. 1897-yilda u Galatasaroy Sultoniga pansionat sifatida yoziladi. Hoshimning san'at va adabiyotga qiziqishi shu yerda boshlanadi.
Adabiy hayot[tahrir | manbasini tahrirlash]
Uning birinchi she’ri “Leyâl-i Aşkim” 1901-yilda “Mecmua-î Edebiyye” da nashr etilgan. Bu davrda u Muallim Naji, Abdülhak Hamid, Tevfik Fikret va Jenab Shahabeddin ta'siri ostida qoladi.. Yuqori kursda o`qiyotgan vaqtda u fransuz she'riyati va namoyondalari bilan tanishdi. Shundan so‘ng u o‘z shaxsiyatini ko‘rsatdi va ilk yozgan she’rlarini kitoblariga kiritmadi. 1905-1908-yillarda yozgan va “Piyale” nomli kitobiga kiritgan “Shi’ir-i Kamer” turkumidagi she’rlari boy tasavvuri, ichki uyg’unlikdagi kuchi va katta singdirish qobiliyati bilan e’tiborni tortdi va hayratga soldi.
1909-yilda asos solingan Fecr-i Otiga kirdi. 1907-yilda oʻqishni tamomlab, Reji maʼmuriyatiga xizmatchi boʻlib kirdi. Boshqa tomondan, Mekteb-i Hukukda davom etdi. Birinchi jahon urushida (1914-1918) harbiy xizmat davomida Chanoqqal’a frontida bo‘lgan. Urushdan keyin imtihon bilan Duyun-u Umumiyega kirdi. Duyun-u Umumiyeni tark etgach, Usmonli bankida davlat xizmatchisi bo'lib ishladi. Anadolu temir yo'li shirkati boshqaruv kengashiga a'zolikka tayinlandi[2]. Anadoluning turli joylarini ko'rish imkoniga ham ega bo'ldi. Kasallik tufayli 1924-yilda Parijga, 1932-yilda Frankfurtga boradi. Turli joylarda davlat xizmatchisi bo'lib ishlagan Ahmad Hoshim asosan o`qituvchilik qilib dars bergan. Sanayi-i Nefise maktabida mifologiya muallimi, Mulkiye Mektebida esa fransuz tili oʻqituvchisi bo`lib oʻlimiga qadar ishladi.
Adabiy tushuncha[tahrir | manbasini tahrirlash]
Fecr-i Atiy guruhining nashriyoti bo'lgan Servet-i Fünun jurnalida "Adabiyotni mafkuraga emas, estetikaga bo'ysundirish" tushunchasi bilan harakat qilib, Servet-i Funun jamoasiga qarshi hujumlarda maqolalari bilan qatnashgan. U 1911-yilda nashr etilgan "Ko'l soatlari" nomli she'rlari bilan munosib shuhrat qozongan. Fecr-i Atiy guruhi arqalib ketganidan so'ng, siyosiy va adabiy oqimlardan tashqari o'ziga xos she'riyat va nasriy tushunchaning yagona vakili bo'lib qoldi.
U tashqi dunyoni kuzatishlarini o'z prizmasidan o`tkazib aytadi; kuz, oqshomning qip-qizilligi va pessimizm muhim mavzulardir. Ahmad Hoshim latifalari, insholari va sayohat taassurotlari bilan muhim yozuvchidir. Uning nasriy tili sodda va juda muvaffaqiyatli. Qabri Istanbuldagi Eyüp Sulton qabristonida[3].
Asarlari[tahrir | manbasini tahrirlash]
She'riy kitoblari[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Daraxt
- Kech yana chuqur yig'ildi
- Bog'
- Bir kunning oxirida orzu
- Yoz kechasi xotiralari
- Bulbul
- Mening boshim
- Tun
- Kelishdan oldin siz birga kelgansiz
- Hovuz
- Mening xayoliy ishqim
- Chinnigullar
- Qorong'i
- Kariga
- Oy nurida laylaklar
- Narvon (mashhur)
- Muqaddima
- O'sha shaharda
- Bu eski hujayraga o'xshaydi
- O'rmon
- Peshin
- Yarqirash
- Tong
- Kuz
- Otliqlar
- Tongda
- Shoirsiz dunyo
- Tahattur
- Yarim yo'l
- Ko'l soatlari
- Qadah
Nasr[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Gurabahhane-i Laklakan, 1928-yil
- Bizga ko'ra, 1928-yil
- Frankfurt sayohatnomasi, 1933-yil
Haqida yozilgan kitoblar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ahmet Hoshim, Kerim Sadi, 1933, Insoniyat kutubxonasi nashri, Istanbul,
- Ahmet Hoshim monografiyasi, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, 1934, ISBN 9789754708066
- Ahmet Hoshim Poyimita, (yunoncha), Kaspakis V., 1934, Istanbul
- Ahmet Hoshim, Kunt Ozan, 1934, Do'stlar matbuoti, Istanbul
- Ahmet Hoshim hayoti va ijodi, Yusuf Ziyo Ortach, 1937, Istanbul
- Ahmet Hoshim, Ahmet Jevat, 1937, Chig'ir kitob do'koni, Istanbul
- Ahmet Hoshim va simvolizm, Suut Kamol Yetkin, 1938, Respublika Xalq partiyasi nashri, Anqara
- Ahmet Hoshim: Uning hayoti, tanlangan she’rlari va yozuvlari, Murat Uraz, 1941, Semih Lutfiy nashriyoti, Istanbul
- Ahmet Hoshim: Uning hayoti va she'rlari, Zohir Güvemli, 1947, Yeni Mecmua nashriyoti, Istanbul,
- Ahmet Hoshim, Sharif Hulusi Qurbonog'lu, 1947, Remzi kitob do'koni, Istanbul
- San'at tizimlari va Ahmet Hoshimning simvolizmi, Jemil Sena Ongun, 1947, Tefeyyüz nashriyoti, Istanbul
- Ahmet Hoshim, Uning hayoti, san'ati, asarlari, 1952, Varlik nashriyoti, Istanbul
- Ahmet Hoshim barcha jabhalari bilan, Hilmi Yücebash, 1958, İnkılap kitob do'koni, Istanbul
- Fecr-i Ati shoirlari: Ahmet Hoshim, Rifat Evrimer, 1959, Inqilob kitob doʻkoni, Istanbul
- Ahmet Hoshim she'riyati va hayoti, Abdülhak Shinasi Hisor, 1963, ISBN 975-08-1072-2
- Ahmet Hoshimning Ruhiy yurti, Nazan Guntürkün, 1965, Izmir
- Ahmad Hoshim. Uning hayoti, shaxsiyati, she’riyati , Attila Özqirimli, 1975, Toker nashriyoti, Istanbul,
- Ahmet Hoshim, Memet Fuat, DE nashrlari, 1977, Istanbul
- Ahmet Hoshim, Uning hayoti, san'ati va asarlari, Turan Alptekin, Kastaş nashriyoti, 1985, Istanbul
- Ahmet Hoshim / Uning hayoti, shaxsiyati, san'ati, tanlangan she'rlari, Asim Bezirji, İnkılâp nashriyoti, 1986, Istanbul
- Ahmet Hoshim tavalludining 100 yilligi munosabati bilan, 1987, Otaturk madaniyat markazi nashriyoti, Anqara
- Ahmet Hoshim, Ahmet Özdemir, 1997, Boğazichi nashrlari.
- Ko'llar va cho'llar shoiri Ahmet Hoshim, Ahmet Choban, 2003, Akçağ nashriyoti
- Ahmet Hoshimning Poetikasi, 2009, Ali İhsan Kolju, Salkimsog'ut nashriyoti. Erzurum
- Ahmet Hoshim, Iso Kocakaplan, 2009, ISBN 975-6186-38-1
- Mening hayotim olov edi: Ahmet Hoshimning hayoti, san'ati, estetikasi, dramasi, Beshir Ayvazoğlu, 2012, Kapi nashrlari, ISBN 9758950768
- Shoir, romanchi: Ahmet Hoshim - Halide Edip Adıvar, Nazan Güntürkün, 2013, Ilg'or kitob do'koni
- Ahmet Hoshim, Ismail Parlatir, 2015, Akçağ nashriyoti, Anqara
- Ahmet Hoshim nasri, Ibrohim Demirji, 2017, Ebabil nashrlari.
Galereya[tahrir | manbasini tahrirlash]
-
Eyüpsultondagi shoir Ahmet Hoshimning qabri
Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]
- MEB 100 turk yozuvchilari
Manba[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Ömrüm Benim Bir Ateşti Ahmet Haşim'in Hayatı, Sanatı, Estetiği, Dramı - Beşir Ayvazoğlu, Kapı Yayınları, İstanbul 2012, ISBN 9758950768
- ↑ Son Asır Türk Şairleri. Milli Eğitim Basımevi, 1969 — 582 bet.
- ↑ Haskan, Mehmet Nermi:Eyüplü Meşhurlar, Eyüp Belediyesi Yayınları, cilt.2, s. 33, İstanbul 2014
Mavzu bo'yicha nashrlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Ahmet O'zdemir, Ahmet Hoshim, ASG nashrlari, İst. 1990 yil
- Ahmet O'zdemir, Ahmet Hoshimning hayoti, san'ati, asarlari, Boğazichi nashrlari, Istanbul 1998.
- Ahmet Hoshim: Uning hayoti, shaxsiyati, tanlangan she'rlari va yozuvlari . Anqara: Adabiyot nashriyoti, Turk shoir va yozuvchilari turkumi: 6, 1968.
- TR Madaniyat va turizm vazirligi 12 Aralık 2007 tarihinde
- Yangi maqola 27 Eylül 2011 tarihinde