2014-yil Hindistondagi Bharatiya Janata partiyasining umumiy saylovi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mansublik Bharatiya Janata partiyasi
Holat Bosh vazirlikka nomzod : 2013-yil 1-sentyabr

Saylov kampaniyasi rahbari: 2013-yil 10-iyun

Kalit odamlar Narendra Modi (Bosh vazirlikka nomzod)

Rajnat Singh (Partiya prezidenti) Murli Manohar Joshi

(Manifesto qoʻmitasi)

Nitin Gadkari (Vision Document)

Shiorlar Ek Bharat, Shreshtha Bharat („Birlashgan Hindiston, Buyuk Hindiston“)

Sabka Saath, Sabka Vikas Achhe din aane waale hain !

Qoʻshiqlar Jan-Jan Modi, Ghar-Ghar Modi

Abki Baar Modi Sarkar („Oʻzgarish vaqti, Modi vaqti.“)

Veb-sayt
www.bjp.org (Wayback Machine saytida 1-oktabr 2022-yil sanasida arxivlangan) www.india272.com

Bharatiya Janata partiyasi (BJP) Hindistondagi asosiy siyosiy partiyalardan biri boʻlib, 15-Lok Sabha davridagi asosiy muxolifat partiyasidir. U 2014-yilgi parlament saylovlarida oʻz qoʻllab-quvvatlovchi partiyalari bilan birgalikda Narendra Modi bilan Bosh vazirlikka nomzod va partiya prezidenti Rajnath Singh bilan saylovoldi tashviqoti boshligʻi sifatida Milliy Demokratik Allians tuzish uchun kurash olib bordi. Kampaniya davomidagi muhim masalalar qatoriga narxlarning oshishi, korrupsiya, iqtisodiyot, milliy xavfsizlik, avtomobil va temir yoʻl kabi asosiy infratuzilma, elektr va suv kabi asosiy ehtiyojlarni taʼminlash kiradi[1]. Partiya oʻz manifestida jonli va ishtirokchi demokratiya, inklyuziv va barqaror rivojlanish, hayot sifati, samarali yoshlar, global raqobatbardosh iqtisodiyot, ochiq va shaffof hukumat, faol va xalqparvar boshqaruvni vaʼda qildi[2].

Etakchiligi[tahrir | manbasini tahrirlash]

2013-yil mart oyida Narendra Modi partiyaning oliy qaror qabul qiluvchi organi boʻlgan BJP parlament kengashiga tayinlandi va partiyaning Markaziy saylov kampaniyasi qoʻmitasi raisi etib saylandi[3][4]. 2013-yil 10-iyunda Modi Goadagi BJP milliy darajadagi ijroiya yigʻilishida saylovlar boʻyicha soʻrov kampaniyasini boshqarishga saylandi[5][6]. Partiyaning yuqori martabali rahbari L.K.Advani saylovdan keyin partiyadagi barcha lavozimlaridan isteʼfoga chiqdi. Biroq, Advani RSS boshligʻi Moxan Bhagvatning iltimosiga binoan ertasi kuni isteʼfosini qaytarib oldi[7]. 2013-yil 19-iyulda Goa konklavida sobiq bosh vazir Atal Bihari Vajpayi, Rajnat Singx va Advanining rahbarligida Modi boshchiligidagi 12 aʼzodan iborat qoʻmita tayinlandi, unga Murli Manohar Joshi, M. Venkaiah Naidu, M. Venkaiah Naidu, Sushma Svaraj, Arun Jaytli, Ananth Kumar, Thawar Chand Gehlot, Ram Lal, Madhya Pradesh bosh vaziri Shivraj Singx Chouhan, Chhattisgarh bosh vaziri Raman Singx va Goa bosh vaziri Manohar Parrikar[8][9][10]. Keyingi quyi qoʻmitalar yuqori lavozimli partiya yetakchilari boshchiligida tuzildi. 2013-yil sentyabr oyida BJP Modini 2014-yilgi Lok Sabha saylovlarida bosh vazirlikka nomzod sifatida eʼlon qildi[11].

BJP bosh vazirligiga nomzod etib tayinlanganidan ikki hafta oʻtgach, Narendra Modi yakshanba kuni partiya prezidenti Rajnat Singh tayinlangan saylov kampaniyasi qoʻmitasi rahbari lavozimidan voz kechdi[12].

Fon[tahrir | manbasini tahrirlash]

15-Lok Sabha konstitutsiyaviy muddatini 2014-yil 31-mayda yakunlashi kerak edi. Shunday qilib, Hindistonda 16-Lok Sabha konstitutsiyasi uchun saylov komissiyasi tomonidan umumiy saylovlar eʼlon qilingan edi. Saylov 2014-yilning 7-aprelidan 12-mayiga qadar toʻqqiz bosqichda oʻtkazilgan edi. 2004—2009-yillardagi umumiy saylovlarda ketma-ket magʻlubiyatga uchragach, BJP parlamentdagi asosiy muxolifat partiyasi boʻlgan va bosh vazirlikka nomzod Narendra Modi boshchiligida eng koʻp parlament oʻrinlarini qoʻlga kiritishga daʼvo qilgan, uning Gujarat bosh vaziri lavozimida 14 yil davom etgan.

BJP 2014-yilgi saylovlarda 282 ta oʻrin bilan mutlaq koʻpchilikni qoʻlga kiritdi, bu mustaqil Hindistonning 67 yillik tarixida birinchi marta Kongressga kirmagan partiya oʻz-oʻzidan oddiy koʻpchilikni qoʻlga kiritgan edi[13].

Narendra Modi Haryana shtatidagi Kurukshetrada Bharat Vijay mitingida nutq soʻzlamoqda

Alliancening kengayishi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Modini BJPning saylov kampaniyasi rahbari deb eʼlon qilganidan soʻng, 17 yil davomida NDAning asosiy ittifoqchisi boʻlgan Janata Dal (Yunayted) Modining koʻtarilishi musulmon saylovchilarni chetlab oʻtishidan qoʻrqib, koalitsiyani tark etdi[12]. NDAdagi va uni qoʻllab-quvvatlovchi partiyalar quyida keltirilgan, ular tomonidan daʼvogarlik qilayotgan parlament saylov okruglari soni :

Varanasida Modi, shuningdek, yangi tashkil etilgan Bharatiya Avam partiyasidan ham yordam oladi, uning maqsadi musulmon ayollarni ifodalash.

Natijalari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Bharatiya Janata partiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Davlat Jami oʻrinlar Yutgan oʻrinlar Oʻrinni almashtirish
Andaman & Nicobar Islands (UT) 1 1
Andhra Pradesh 42 2 2
Arunachal Pradesh 2 1 1
Assam 14 7 3
Bihar 40 22 10
Chandigarh (UT) 1 1 1
Chhattisgarh 11 10
Dadra & Nagar Haveli (UT) 1 1
Daman & Diu (UT) 1 1
Goa 2 2 1
Gujarat 26 26 11
Haryana 10 7 7
Himachal Pradesh 4 4 1
Jammu & Kashmir 6 3 3
Jharkhand 14 12 4
Karnataka 28 17 Decrease 2
Kerala 20 0
Lakshadweep (UT) 1 0
Madhya Pradesh 29 27 11
Maharashtra 48 23 14
Manipur 2 0
Meghalaya 2 0
Mizoram 1 0
Nagaland 1 0
NCT of Delhi 7 7 7
Orissa 21 1 1
Puducherry (UT) 1 0
Punjab 13 2 1
Rajasthan 25 25 21
Sikkim 1 0
Tamil Nadu 39 1 1
Tripura 2 0
Uttar Pradesh 80 71 61
Uttarakhand 5 5 1
West Bengal 42 2 1
Total 543 282 166

Muammolar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Korrupsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

Hindistonda korrupsiya keng tarqalgan. Hindiston Transparency International tashkilotining korruptsiyani idrok etish indeksida 179 mamlakat ichida 95-oʻrinni egalladi, ammo uning koʻrsatkichi 2002-yildagi 2,7 dan 2011-yilda 3,1 ga doimiy ravishda yaxshilandi[14]. Hindistonda korruptsiya poraxoʻrlik, soliq toʻlashdan boʻyin tovlash, valyuta nazorati, oʻzlashtirish va boshqalar shaklida boʻladi. 2009-yildagi soʻnggi umumiy saylovlardan beri, 2011-yilda Anna Hazare tomonidan Hindistonning korruptsiyaga qarshi harakati va Baba Ramdevning boshqa shunga oʻxshash harakatlari kuch va siyosiy qiziqish uygʻotdi[15]. Korrupsiyaga qarshi harakat faoli Anna Hazare 2011-yil avgust oyida New-Dehlidagi Jantar Mantarda ochlik eʼlon qilishni boshladi, asosiy qonunchilik maqsadi Jan Lokpal qonun loyihasini kiritish orqali Hindiston hukumatidagi korrupsiyani yumshatish. Ramdev boshchiligidagi yana bir maqsad Shveysariya va boshqa xorijiy banklardan qora pullarni vatanga qaytarish edi.

Iqtisodiyoti[tahrir | manbasini tahrirlash]

1991-yildan beri, Hindiston toʻlov balansi inqirozi sharoitida bir qator islohotlarni amalga oshirgandan soʻng, mamlakat iqtisodiyoti toʻgʻrisida keng qamrovli kelishuv asosida boshqariladi. 2012-yildan boshlab Hindiston koʻproq kamqonlik davriga kirdi, oʻsish 4,4 % gacha sekinlashdi. Boshqa iqtisodiy muammolar ham yaqqol namoyon boʻldi: Hindiston rupiyasining pasayishi, doimiy yuqori joriy hisob taqchilligi va sanoatning sekin oʻsishi. AQSh Federal zaxira tizimining miqdoriy yumshatishni kamaytirish qaroridan taʼsirlangan xorijiy sarmoyadorlar Hindistondan pulni tez olib chiqib ketishdi, biroq bu endi fond bozori deyarli barcha vaqtlardagi eng yuqori darajaga qaytdi va joriy hisob taqchilligi sezilarli darajada qisqardi. Bloomberg 2013-yil yozida joriy hisobning rekord darajadagi taqchilligi va tushib ketgan rupiy fonida Hindiston iqtisodiyotining sekinlashayotganini taʼkidladi. U infratuzilma investitsiyalarining etishmasligi va hukumatning saylov oldidan milliy moliya koʻra olmaydigan subsidiyalar berish ehtimoli ortib borayotganiga ishora qildi. Unda eslatib oʻtilgan boshqa fikrlar turgʻun siyosat va samarasiz byurokratiya edi[16][17]. Kampaniyada asosiy masala iqtisod edi[18]. Saylovlar natijasida aniq mandatning yoʻqligi mamlakatda oltin narxining oshishiga olib kelishi mumkin[19][20].

Inflyatsiya[tahrir | manbasini tahrirlash]

2012-yil avgust holatiga koʻra inflyatsiya 7,55 % da oʻjar darajada yuqoriligicha qolmoqda, eng yuqori savdo aylanmasi (eksport va importni hisobga olgan holda) 606,7 dollarni tashkil etadi [21] va hozirda dunyoda 9-oʻrinda turadi.

Manifesto[tahrir | manbasini tahrirlash]

Umumiy saylovlar uchun manifestoni ishlab chiqish uchun partiya tomonidan manifest qoʻmitasi tuzildi. Unga qoʻmita aʼzolari sifatida Murli Manohar Joshi va deputat Jasvant Singh, deputat Yashvant Sinxa, Himachal-Pradesh shtatining sobiq bosh vaziri Prem Kumar Dhumal, Sushil Kumar Modi, Shahnavaz Husayn va boshqalar rahbarlik qilishdi. 2014-yil 7-aprelda, Lok Sabha saylovlarining birinchi bosqichi boshlangan kun, BJP oʻzining saylovoldi manifestini eʼlon qildi[2]. Manifesto iqtisodiy oʻsishdan tortib, ijtimoiy soha muammolarigacha boʻlgan keng koʻlamli masalalarni qamrab oldi. Manifestoda asosiy eʼtibor mamlakat iqtisodiyoti va infratuzilmasini yaxshilash, siyosat falajligiga barham berish va keng tarqalgan korruptsiyaga chek qoʻyishga qaratilgan edi. Manifesto quyidagi maqsadlarga erishishga intildi :

  • Narxlarning koʻtarilishi: Manifestoda inflyatsiyani pasaytirish taklif qilingan, masalan, yigʻish va qora marketingni toʻxtatish uchun maxsus sudlar, Narxlarni barqarorlashtirish jamgʻarmasini tashkil etish, yagona „Milliy qishloq xoʻjaligi bozorini rivojlantirish, real vaqt maʼlumotlarini tarqatish uchun texnologiyadan foydalanish, hududga xos ekinlar“ va sabzavotlar odamlarning ovqatlanish odatlari bilan bogʻliq.
  • Korrupsiya: BJP korrupsiya koʻlamini yoʻq qilish uchun texnologiyaga asoslangan elektron boshqaruvga urgʻu berishini aytdi. Bundan tashqari, jamoatchilikni xabardor qilish, siyosatga asoslangan boshqaruv va soliq rejimini soddalashtirish ham korrupsiya muammosiga yechim sifatida keltirilgan.
  • Elektron boshqaruv: Elektron boshqaruv va axborot texnologiyalari vakolatlarni kengaytirish vositasi sifatida alohida taʼkidlandi. Manifestoda aytilishicha, BJP butun mamlakat boʻylab keng polosali ulanishning kirib borishi va foydalanish darajasini oshirishga, elektron boshqaruv texnologiyalaridan foydalanishga, qishloq va yarim shaharlarda IT-ga asoslangan ish oʻrinlarini yaratishga, moliyaviy inklyuzivlikni taʼminlash uchun mobil va elektron bankingdan foydalanishga eʼtibor qaratadi.
  • Ochiq hukumat va hisob beruvchi maʼmuriyat: Manifestoda aytilishicha, agar saylovlarda hokimiyat tepasiga kelsa, BJP uchun maʼmuriy islohotlar ustuvor boʻladi. Ushbu chora-tadbirlar hukumat hujjatlarini raqamlashtirish, xizmatlarga sanoat, ilmiy doiralar va jamiyatdan tajriba jalb qilish uchun hukumatni ochishni oʻz ichiga oladi. BJP shuningdek, uning boshqaruv modelining oʻziga xos belgilari odamlarga yoʻnaltirilganlik, siyosatga asoslanganlik, vaqt boʻyicha yetkazib berish, minimal hukumat, maksimal boshqaruv boʻlishini taʼkidladi.

Manifestoda BJPning Konstitutsiya doirasida Ayodhya shahridagi Ram ibodatxonasi qurilishini osonlashtirish uchun barcha imkoniyatlarni oʻrganish pozitsiyasi yana bir bor taʼkidlangan. Manifestoda Jammu va Kashmirga alohida maqom beruvchi 370-moddaning bekor qilinishi va yagona Fuqarolik Kodeksining qabul qilinishi kabi boshqa bahsli masalalarga toʻxtalib oʻtildi. Manifestoda oʻsishni jonlantirish va yangi ish oʻrinlari yaratishga katta eʼtibor berilgan, biroq yaratilishi kerak boʻlgan ish oʻrinlari soni haqida sukut saqlagan. U koʻp brendli chakana savdoda toʻgʻridan-toʻgʻri investitsiyalarga yoʻl qoʻymasligini aytdi, lekin toʻgʻridan-toʻgʻri investitsiyalarga ish oʻrinlari va aktivlarni yaratish, infratuzilmani yaratish va maxsus texnologiyalar va ixtisoslashtirilgan ekspertizalarni olish uchun zarur boʻlgan sohalarda ruxsat berilishi aytildi. Partiya inflyatsiyani tekshirish, moliyaviy intizomni taʼminlash va umidsiz kreditlar koʻpayishi muammosini hal qilish uchun bank sektorini isloh qilish uchun narxlarni barqarorlashtirish jamgʻarmasini tashkil etishga vaʼda berdi. Manifestoda aytilishicha, Himoloy mintaqasini kompleks rivojlantirish uchun maxsus fond yaratiladi. BJP GSTni amalga oshirish uchun barcha shtatlarni bortga jalb qilishga vaʼda berdi. Manifestoda tezyurar poyezdlar tarmogʻining olmos toʻrtburchak loyihasi ishga tushirilishi vaʼda qilingan va u „Sagar Mala“ loyihasi orqali yuk va sanoat yoʻlaklarini rivojlantirish hamda qirgʻoqboʻyi hududlarini rivojlantirishni kuchaytirishga intilgan[22][23][24].

Mitinglar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Narendra Modi 2014-yilgi Hindistondagi umumiy saylovlar paytida 3D mitingda nutq soʻzladi.

BJP tadbirlarni boshqarish kompaniyalari, reklama firmalari mutaxassislarini jalb qilish va maksimal taʼsir koʻrsatish uchun texnologiyadan foydalanish orqali saylov mitinglari gʻoyasini qayta belgilashga harakat qildi. Mitinglar korporativ tadbirlar kabi tashkil etildi, partiya saylovchilar bilan muloqot qilish uchun barcha vositalarni ishga soldi[25]. 26-martdan boshlab Narendra Modi butun mamlakat boʻylab jami 295 ta saylov okrugini qamrab olgan 185 ta „Bharat Vijay“ mitinglarida chiqish qilishni rejalashtirgan. BJPdan bosh vazirlikka nomzod sifatida partiya prezidenti Rajnat Singh ham turli saylov okruglarida 155 dan 160 tagacha saylovoldi mitinglarida chiqish qilishi kutilmoqda. Partiyaning yuqori martabali rahbarlari LK Advani, Sushma Swaraj, Arun Jaitley va Murli Manohar Joshi hamda Madhya-Pradesh, Chhattisgarx, Rajastan va Goa bosh vazirlari ham koʻplab saylov okruglarida saylovoldi tashviqotini olib borishdi[26].

Deputatlikka nomzodlar[tahrir | manbasini tahrirlash]

BJP 427 nomzod va NDAdagi partiyalarni oʻz ichiga olgan jami 543 nomzodni ilgari surdi. Bosh vazirlikka nomzod Narendra Modining nomzodi Uttar-Pradesh shtatining Varanasi shahridan ilgari surildi[27]. Shu bilan birga, Modi ham oʻzining tugʻilgan Gujarat viloyatidagi Vadodaradan[28] maydonga tushadi. LK Advaniga Gujaratdan Gandinagar oʻrni berildi. BJP prezidenti Rajnat Singh Gʻozioboddagi uy saylov okrugidan uzoqda, Laknauga koʻchib oʻtdi. Lok Sabha deputatligi uchun birinchi marta kurashayotgan Arun Jaytli Amritsardan saylangan. Partiya yetakchisi Sushma Swaraj Vidisha oʻz saylov okrugidan saylovda qatnashmoqda. Partiya vitse-prezidenti Smriti Eroni Ameti okrugidan saylangan edi. BJP nomzodi S. Gurumurthy nomzodini koʻrsatish Niligirisdan nomzodlik paytida majburiy shakllarni taqdim etmagani uchun rad etildi[29][30][31][32][33][34].

Bahslari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Amaldagi deputat Navjot Singh Sidhu saylov okrugi ajratilmaganidan norozi boʻlganligi sababli Amritsarlik Arun Jaitleyning maydonga oʻtishi munozarali edi. Shunga qaramay, u Jaitley uning gurusi boʻlgani uchun qarorni qabul qilishini, lekin boshqa saylov okrugidan nomzodini qoʻymasligini aytdi. Uning rafiqasi, Amritsar Sharqiy Navjot Kaurdan boʻlgan BJP MLA, Jaitlini shaharda kutib oldi[35]. Sidhuga chipta ajratilmaganiga uning Shiromani Akali Dal, Panjob bosh vaziri Parkash Singh Badal va partiya prezidenti Suxbir Singh Badal, shuningdek, BJPning boshqa xodimlari bilan boʻlgan janjali sabab boʻlgani aytildi[36]. Xuddi shunday, Jasvant Singh oʻzining tugʻilgan Rajastan shahridagi Barmerdan joy qidirayotgani haqida xabar berilgan edi. U partiyadan chiqib, mustaqil nomzod sifatida qatnashish bilan tahdid qilgan. 21-mart kuni u Barmerdan mustaqil nomzod sifatida oʻz nomzodlik hujjatlarini topshirdi[37]. Buning oʻrniga, INCning sobiq aʼzolari polkovnik Sonaram Choudhari saylov okrugidan BJP nomzodiga aylandi. Rajasthan Bosh vaziri Vasundhara Raje oʻz nomzodini qoʻyishda Singxga shunday dedi: „Oila bu oila va biz birga boʻlishimiz kerak. Hizbni tark etmang, iltimos, hizb qilgan ishni qabul qiling“[38]. LK Advani Gujarat poytaxti Gandhinagar shahridan oʻz lavozimini egallash qaroridan xafa boʻldi va buning oʻrniga Madhya-Pradeshning Bhopal shahridan yugurishni xohladi[39].

Chai Pe Charcha[tahrir | manbasini tahrirlash]

Chai Pe Charcha (choy ustida munozara uchun hindcha ibora) BJP tomonidan saylov strategi Prashant Kishor tomonidan asos solingan „Masuliyatli boshqaruv uchun fuqarolar“ siyosiy targʻibot guruhi bilan birgalikda tashkil etilgan kampaniya. Narendra Modi sunʼiy yoʻldosh, DTH, internet va mobil aloqadan foydalangan holda oldindan belgilangan joylarda choyxonadagi odamlar bilan muloqot qiladi. „Men Narendra Modini qoʻllab-quvvatlayman“ jamoasi (aʼzolar Vikas Pandey, Vinod Rai, Xitesh Rangra, Devang Deyv, Bijesh Dwiwedy, Hardik Upadhyay, Shailesh Ja va Vikki Giridhar) Chay Pe Charchaga koʻp sonli odamlarni olib kelishga yordam berdi[40].

Tadbirlar roʻyxati

Sana Joy Mavzu
2014-02-12 Ahmadobod[41] Yaxshi boshqaruv
2014-03-08 Dehli Ayollar imkoniyatlarini kengaytirish
2014-03-20 Yavatmal, Vardha, Maxarashtra Fermerlar va agrar inqiroz

Men Narendra Modini qoʻllab-quvvatlayman[tahrir | manbasini tahrirlash]

"Men Narendra Modini qoʻllab-quvvatlayman" (ISN)[42]. Hindistonning Narendra Modini Hindiston Bosh vaziri sifatida qoʻllab-quvvatlovchi ijtimoiy himoya guruhi edi[43][44][45]. Harakat aʼzolari Vikas Pandey, Vinod Rai, Xitesh Rangra, Devang Deyv, Bijesh Dviudi, Hardik Upadxyay, Shaylesh Ja va Vikki Giridhar tomonidan asos solingan[46][47][48][49]. ISN saylov paytida yoshlarni safarbar qilish uchun ijtimoiy media vositalaridan foydalangan va qon topshirish lagerlari va siyosiy faollik kabi tashabbuslarni qoʻllab-quvvatlagan[50].

Facebook’dagi „Men Narendra Modini qoʻllab-quvvatlayman“ fan sahifasi „Siyosiy“ turkumidagi dunyoning eng yaxshi 5 sahifasi qatoriga kirdi, unga 1 million obunachi bor. „Chai Pe Charcha“ning muvaffaqiyatiga koʻp jihatdan ISN jamoasi sabab boʻldi[51].

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Bharatiya Janata partiyasi 2019-yilgi Hindiston umumiy saylovlari uchun kampaniya
  • Hindiston Milliy Kongressi 2014-yilgi Hindiston umumiy saylovlari uchun kampaniya

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. DNA. „Price Rise is the key issue in Lok Sabha Election 2014: Zee News-Taleem pre-poll survey“. Daily News and Analysis (13-mart 2014-yil). Qaraldi: 16-aprel 2014-yil.
  2. 2,0 2,1 „Election Manifesto 2014“. bjp.org. BJP (7-aprel 2014-yil). 4-iyul 2017-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-aprel 2014-yil.
  3. „Narendra Modi set appointed as Chairaman of BJP's Central Election Campaign Committee“. The Economic Times (9-iyun 2013-yil). Qaraldi: 9-iyun 2013-yil.
  4. „Parliamentary Board“. BJP. 2013-yil 21-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2013-yil.
  5. „US, India dance awkwardly around the man who might be India's next leader“. The Christian Science Monitor (14-may 2013-yil).
  6. Pradhan, Bibhudatta. „Modi to Manage Election Campaign of India's Main Opposition BJP“. Bloomberg (9-iyun 2013-yil). Qaraldi: 31-iyul 2013-yil.
  7. „Advani grabs lifeline, meekly withdraws resignation“. The Times of India (12-iyun 2013-yil). 2013-yil 14-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 15-avgust 2013-yil.
  8. „BJP names team for 2014, Modi at the helm“. Hindustan Times (19-iyul 2013-yil). 21-iyul 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 16-may 2014-yil.
  9. „Central Election Campaign Committee“ (Hindi). BJP. 4-dekabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2022-yil.
  10. „BJP names team for 2014, Modi at the helm“. Hindustan Times. 2013-yil 22-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-iyul 2013-yil.
  11. „BJP announces Modi as prime ministerial candidate“. The Hindu (13-sentabr 2013-yil).
  12. 12,0 12,1 „Rajnath Singh replaces Narendra Modi as BJP's poll panel chief“. The Times of India. Press Trust of India (29-sentabr 2013-yil). Qaraldi: 16-may 2014-yil.
  13. „Election results 2014: Historic win for NDA with 336 seats, 282 for BJP – Firstpost“. firstpost.com. Qaraldi: 8-sentabr 2018-yil.
  14. Believe it or not! India is becoming less corrupt. CNN-IBN. 26 September 2007.
  15. „Loksabha election 2014 predictions Survey — Opinion Poll“. Seekers Find.in (28-yanvar 2013-yil). 2013-yil 4-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 31-iyul 2013-yil.
  16. Sudhir, Abhishek. „Rule by ordinance: Is Modi taking on the "slow moving bureaucracy"?“. The Political Indian. Qaraldi: 2-iyun 2014-yil.
  17. „India's Economy Needs an Early Election“. Bloomberg (20-avgust 2013-yil).
  18. „India's election and the economy: A useful campaign“. The Economist (1-mart 2014-yil). Qaraldi: 5-mart 2014-yil.
  19. „Elections results to influence gold prices: Study“. The Times of India (1-yanvar 1970-yil). Qaraldi: 5-mart 2014-yil.
  20. „Gold prices and equity markets to be affected by General elections says study“. Daily News and Analysis (22-oktabr 2013-yil). Qaraldi: 5-mart 2014-yil.
  21. „Exports record an impressive 57% growth in May“. The Hindu (10-iyun 2011-yil).
  22. „BJP releases manifesto, promises to improve economy, end policy paralysis“. The Times of India (7-aprel 2014-yil). Qaraldi: 7-aprel 2014-yil.
  23. „BJP manifesto: Focus on economy, Ram Mandir according to constitution“. Hindustan Times (7-aprel 2014-yil). 2014-yil 18-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-aprel 2014-yil.
  24. „BJP's election manifesto: 15 salient points of its 5-year road map for India“. The Economic Times (7-aprel 2014-yil). Qaraldi: 7-aprel 2014-yil.
  25. „Rallies reloaded: Redefining poll meetings, the BJP way“. Hindustan Times (7-aprel 2014-yil). 2014-yil 6-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 7-aprel 2014-yil.
  26. „Narendra Modi to address 185 'Bharat Vijay' rallies: BJP“. news.oneindia.in/. One India (7-aprel 2014-yil). 24-mart 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2022-yil.
  27. „5th List of Candidates for Lok Sabha Election 2014“. Bharatiya Janata Party (18-mart 2014-yil). 22-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2022-yil.
  28. „4th List of Candidates for Lok Sabha Election 2014“. Bharatiya Janata Party (15-mart 2014-yil). 22-sentabr 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-oktabr 2022-yil.
  29. „BJP suspends Nilgiris (SC) LS seat candidate S Gurumurthy“. Daily News and Analysis (5-may 2014-yil). Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  30. „BJP suspends Nilgiris 'candidate' for nomination goof“. The Times of India (6-may 2014-yil). Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  31. „Rejected candidate accuses RO of bias towards BJP“. Zeenews.india.com (11-aprel 2014-yil). Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  32. „Will NDA support AIADMK in Nilgiris?“. Business Standard (11-aprel 2014-yil). Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  33. „Bhushan Casts Doubts Over BJP Nilgiris Goof-up“. The New Indian Express (13-aprel 2014-yil). 2014-yil 16-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  34. „BJP members angry over Nilgiris nomination fiasco“. Indiatvnews.com (15-aprel 2014-yil). Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  35. „Arun Jaitley campaigns in Amritsar. No Sidhu in sight.“. NDTV.com. Qaraldi: 21-mart 2014-yil.
  36. „With Arun Jaitley's arrival, Navjot Singh Sidhu's Punjab politics over for now“. Daily News and Analysis (16-mart 2014-yil). Qaraldi: 21-mart 2014-yil.
  37. „BJP is no longer fit to govern India, says Jaswant Singh“. India Today. Qaraldi: 31-mart 2014-yil.
  38. „Vasundhara Raje flaunts Sonaram, reminds Jaswant Singh of 'family values'“. NDTV.com (25-mart 2014-yil). Qaraldi: 31-mart 2014-yil.
  39. „LK Advani refuses to accept BJP nomination from Gandhinagar: sources“. NDTV.com. Qaraldi: 21-mart 2014-yil.
  40. „BJP launches 'Chai Pe Charcha' for PM nominee Narendra Modi“. IBN7 (4-fevral 2014-yil). 9-mart 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 30-aprel 2014-yil.
  41. „Modi connects with the people through his 'chai pe charcha' campaign – Times of India ►“. The Times of India. Qaraldi: 29-sentabr 2018-yil.
  42. „I support Namo! FB fan Page!“ (9-may 2014-yil). Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  43. „Meet the NaMo Army! A team of IT professionals handling Modi's social media content!“ (9-may 2014-yil). 21-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  44. Thakur, Kamal. „Self Driven Team that Rocked the Social Media with NaMo Chant“ (12-may 2014-yil). 21-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  45. „मिलिए नमो आर्मी से, यही टीम संभालती है मोदी का सोशल अवतार“ (Hindi). Dainik Bhaskar (20-may 2014-yil). 21-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  46. „Self Driven Team that Rocked the Social Media with NaMo Chant“. Hill Post (20-may 2014-yil). 21-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  47. Das, Monalisa. „Also behind the NaMo buzz: A small group of techies“. The News Minute (18-may 2014-yil). 21-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  48. „Meet Namo's FB Army“. The W Reach (14-may 2014-yil). 21-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan.
  49. „Meet Vikas Pandey, the man who led BJP's social media campaign“. First Post (20-may 2014-yil). 20-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  50. Datta, Sandeep. „How BJP's online campaign proved vital for success“. Business Today (20-may 2014-yil). 22-may 2014-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 21-may 2014-yil.
  51. Social Bakers, Social Bakers. „Social Baker's Facebook pages category Political“. Social Bakers (15-dekabr 2014-yil). Qaraldi: 15-dekabr 2014-yil.

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]