Xalqaro shaxmat kuni
Xalqaro shaxmat kuni (inglizcha: International Chess Day) shaxmat oʻyiniga bagʻishlangan xalqaro bayramr. 1966-yildan beri har yili 20-iyulda nishonlab kelinadi[1].
Tarixi va bayram qilinishi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Xalqaro shaxmat kuni 1966- yildan beri nishonlanadi. Shaxmat kuni bayramini joriy qilish tashabbusi 1924-yil 20-iyulda Parijda tashkil topgan Butunjahon shaxmat federatsiyasiga (FIDE) tegishli[2]. 2012-yilda FIDE maʼlumotlariga koʻra, dunyoda 605 million katta yoshli kishi doimiy ravishda shaxmat oʻynaydi[3].
Bayram 178 ta davlatda nishonlanadi. Bayram qilish anʼanasiga YuNESKO xalqaro tashkiloti tomonidan asos solingan. Shu kuni FIDE[4] homiyligida imkon qadar turli mavzudagi tadbirlar va musobaqalar oʻtkaziladi. Bir vaqtning oʻzida shaxmat seanslari qamoqxonalarda ham oʻtkaziladi[5].
2004-yil 20-iyulda jahon chempioni Anatoliy Karpov Kremlda bir vaqtda oynaladihgan seans oʻtkazdi. Boshqalar qatorida u deputat Vladimir Jirinovskiy bilan durang oʻynadi. Ular 150 000 AQSh dollarida baholangan olmos figuralarining badiiy toʻplamida dona surishdi[6].
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ Mejdunarodniy den shaxmat — 20-iyulya. Istoriya i osobennosti prazdnika v proekte Kalendar Prazdnikov 2010
- ↑ „Международный день шахмат“. РИА Новости (2012-yil 20-iyul). Qaraldi: 2015-yil 6-iyul.
- ↑ „178 стран отмечают Международный день шахмат“. Вести.Ру (2013-yil 20-iyul). Qaraldi: 2015-yil 6-iyul.
- ↑ Po sluchayu mejdunarodnogo dnya shaxmat batyushka provel seans odnovremennoy igri s… zaklyuchennimi. Tserkovno-nauchniy sentr „Pravoslavnaya Ensiklopediya“
- ↑ Po sluchayu mejdunarodnogo dnya shaxmat batyushka provel seans odnovremennoy igri s… zaklyuchennimi. Tserkovno-nauchniy sentr „Pravoslavnaya Ensiklopediya“
- ↑ Василенко Р. „20 июля – ВСЕМИРНЫЙ ДЕНЬ ШАХМАТ“. Русский Базар, № 31 (431) (2004-yil 29-iyul). Qaraldi: 2015-yil 6-iyul.
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Xalqaro shaxmat kuni haqida Vikipediyaning qardosh loyihalarida koʻproq bilib oling | |
|
Maʼno va tarjimalari Vikilugʻatda |
|
Media fayllar Vikiomborda |
|
Taʼlim resurslari Vikiversitetda |
|
Xabarlar Vikiyangiliklarda |
|
Iqtibos, maqol va matallar Vikiiqtibosda |
|
Asarlar matnlari Vikimanbada |
|
Kitob va darsliklar Vikikitobda |
- „International Chess Day“ (en) (deadlink). internationalchessday.com. 2015-yil 8-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2015-yil 6-iyul.
- Mejdunarodniy den shaxmat 2009 (video)