Viktor Poznyak

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Viktor Poznyak
Tavalludi 26-aprel 1901
Vafoti 12-avgust 1983-yil(1983-08-12)
(82 yoshda)
Moskva
Fuqaroligi Rossiya Imperiyasi va SSSR
Unvoni general-leytenant

Viktor Genrixovich Poznyak (1901-yil 26-aprel, Samarqand - 1983-yil 12-avgust, Moskva) - sovet qoʻmondoni, general-leytenant (20-aprel 1945-yil). Sovet Ittifoqi Qahramoni (1945-yil 6-aprel).

Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Viktor Genrixovich Poznyak 1901-yil 26-aprelda Samarqandda tugʻilgan. Millati litvaliklarga borib taqaladi. U gimnaziyada oʻqishni boshlagan, lekin uni tugatmagan, sababi 1917-yil may oyida u talabalar ish tashlashida qatnashgani uchun oʻqishdan haydalgan. 1917-yil oktyabrdan Jizzax shahridagi tuman militsiya boʻlimida keyinchalik tuman oziq-ovqat tayyorlash punktida xizmat koʻrsatuvchi boʻlib ishlagan.

Harbiy xizmat[tahrir | manbasini tahrirlash]

Fuqarolar urushi[tahrir | manbasini tahrirlash]

1919-yil mart oyida Qizil Armiya safiga qoʻshilgan, Samarqand qalʼasi tarkibida qizil armiya askari, 1919-yil iyuldan Qizil Armiya askari va 3-alohida Turkiston otliqlar brigadasi 12-otliq polki eskadron brigadiri boʻlib xizmat qilgan. 1920-yil aprel — 3-Turkiston otliq diviziyasi texnik otryadining brigadiri, 1920-yil iyuldan — 2-Turkiston otliq diviziyasining 4-qirgʻiz otliq polkining vzvod va eskadron komandiri. Turkiston frontida Zakaspiy frontida oq gvardiyachilar va ingliz interventsionistlariga, keyin Buxoro amiri armiyasiga qarshi janglarda qatnashgan. 1920-yil oktyabr — 1921-yil yanvar oylarida u Nestor Maxno otryadlari bilan jang qilgan.

Urushlararo vaqt[tahrir | manbasini tahrirlash]

1921-yil yanvar oyida Poznyak Petrograddagi Oliy otliqlar maktabiga oʻqishga yuborilgan. Birlashgan kadet brigadasi tarkibida oʻqiyotganda Kronshtadt qoʻzgʻolonini bostirishda qatnashgan. 1921-yil sentyabrda maktabni tugatgach, 40-otliq polkiga eskadron komandiri, soʻngra 7-Samarqand otliqlar diviziyasi tarkibida 39-otliq polkiga oʻsha lavozimga tayinlangan. Ushbu polklar Gomel viloyatida joylashgan boʻlib, oʻsha paytda koʻplab toʻdalarga qarshi faol kurashgan.

Urushning soʻnggi oylarida 77-oʻqotar korpusining boshchiligida u Sharqiy Pomeraniya va Berlindagi hujum operatsiyalarida, shu jumladan Soxachev, Potsdam va Brandenburg shaharlarini ozod qilishda qatnashgan.

SSSR Oliy Kengashi Prezidiumining 1945-yil 6-apreldagi farmoni bilan 77-oʻqchilar korpusi janglariga mohirlik bilan rahbarlik qilgani hamda bir vaqtning oʻzida koʻrsatgan jasorati va qahramonligi uchun general-mayor Viktor Genrixovich Poznyak mukofotlangan. Lenin ordeni va „Oltin yulduz“ medali bilan Sovet Ittifoqi Qahramoni unvonini olgan.

Urushdan keyingi martaba[tahrir | manbasini tahrirlash]

Poznyakning qabri Moskvadagi Kuntsevo qabristonida.

1945-yil iyul oyida u 29-gvardiya miltiq korpusi qoʻmondoni etib tayinlangan va 1946-yil fevral oyida Germaniyadagi Sovet hujum kuchlari guruhi tarkibida 8-gvardiya armiyasi qoʻmondoni oʻrinbosari lavozimiga tayinlangan. 1946-yil iyun oyidan boshlab u SSSR quruqlikdagi kuchlari bosh inspeksiyasi miltiq qoʻshinlari bosh inspektorining yordamchisi boʻlib ishlagan. Oʻsha yilning noyabr oyida u Germaniyadagi Sovet ishgʻol kuchlari guruhining jangovar va jismoniy tayyorgarlik boʻlimi boshligʻi etib tayinlangan.

1948-yil apreldan K. E. Voroshilov nomidagi Oliy harbiy akademiyada katta oʻqituvchi va harbiy tarix fakultetining harbiy sanʼat tarixi kafedrasi mudiri oʻrinbosari, 1956-yil sentyabrdan boshlab esa XXR tarixi kafedrasi mudiri lavozimlarida xizmat qilgan.

Moskvada yashagan. U oʻz xotiralarini yozmagan, faqat 1941—1942-yillarda 39-brigada qoʻmondonligi haqida qisqacha maqola nashr ettirgan[1].

1983-yil 12-avgustda Moskvada vafot etgan.

Harbiy unvonlari[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Позняк В. Г. В тридсат девятой отделной стрелковой бригаде. // Вспомним, товарищ… / Сост. Н. Г. Яхно, Л. С. Тихомирова. — Алма-Ата: „Казахстан“, 1987. — 112 с. — С.5-14.
  2. „Наградной лист“. Подвиг народа. 2015-yil 24-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2014-yil 4-mart.
  3. Соловев Д. Ю. Все генерали Сталина. Том 35. — Москва, 2019