Vengriya — Ispaniya munosabatlari

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Vengriya va Ispaniya davlatlarining xaritada joylashuvi. Yashil rangda Kanada, sariq rangda Vengriya koʻrsatilgan.

Vengriya — Ispaniya munosabatlari Vengriya va Ispaniya Qirolligi oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlardir. Har ikki davlat ham Yevropa Kengashi, Yevropa Ittifoqi, NATO, Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti va Birlashgan Millatlar Tashkilotiga aʼzo.

Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tarixan Vengriya (Avstriya-Vengriya imperiyasining bir qismi sifatida) va Ispaniya bir necha asrlar davomida Gabsburglar sulolasi tomonidan boshqarilgan. Shunday qilib, ikkala imperiya ham Oʻttiz yillik urush va Usmonli-Gabsburg urushlari kabi bir qancha urushlarda ittifoqchi boʻlgan. 1918-yil oktyabr oyida Avstriya-Vengriya parchalanganidan keyin Vengriya Qirolligi mustaqillikka erishdi.

Ispaniyadagi fuqarolar urushi davrida 1000 dan ortiq venger koʻngillilari Respublikachilar fraksiyasi uchun kurashdilar. Vengriya koʻngillilarining Rakosi bataloni deb nomlanuvchi oʻz batalyonlari bo‘lgan[1]. 1938-yil fevral oyida Miklos Horti boshchiligidagi Vengriya Fransisko Franko hukumatini rasman tan oldi[2].

1945-yilda, Ikkinchi jahon urushi tugaganidan koʻp oʻtmay, Ispaniya Vengriya kommunistik davlatga aylanganidan keyin u bilan diplomatik munosabatlarni uzdi. 1977-yil yanvar oyida ikki davlat diplomatik munosabatlarni tikladi[3].

Vengriya va Ispaniya oʻrtasidagi ikki tomonlama munosabatlar siyosiy jihatdan yaxshi. Ikki davlat oʻrtasida hech qanday bahs-munozara yoʻq[4]. 2017-yilda ikki davlat o‘rtasida diplomatik munosabatlar o‘rnatilganiga 40 yil to‘ldi[5].

Ikki tomonlama shartnomalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Har ikki davlat bir qancha ikki tomonlama shartnomalarni imzolaganlar, masalan, Sud tartibi va arbitraj shartnomasi (1929); Havo transporti shartnomasi (1974); Tijorat birjalari, navigatsiya, transport va iqtisodiy, sanoat va texnik hamkorlikni rivojlantirish toʻgʻrisidagi bitim (1976); Ilmiy-texnikaviy hamkorlik shartnomasi (1979); Madaniy va ilmiy hamkorlik shartnomasi (1982); Turizm sohasida hamkorlik shartnomasi (1982); Konsullik shartnomasi (1982); Ikki tomonlama soliqqa tortishning oldini olish va daromad hamda boylik soligʻi boʻyicha soliq toʻlashdan boʻyin tovlashning oldini olish toʻgʻrisidagi bitim (1984); Jinoyat ishlari bo‘yicha sud qarorlarini o‘zaro ijro etish to‘g‘risidagi shartnoma (1987); Sertifikatlar va ilmiy unvonlarni o‘zaro tan olish to‘g‘risidagi shartnoma (1989); Investitsiyalarni ragʻbatlantirish va oʻzaro himoya qilish toʻgʻrisidagi bitim (1989); Doʻstlik va hamkorlik shartnomasi (1992)[5].

Doimiy diplomatik vakolatxonalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Hungarian Studies Review
  2. Los vaivenes de las relaciones húngaro-españolas (1938-1977)
  3. Hungría y España conmemoran 40 años de restablecimiento de relaciones (in Spanish)
  4. „arxiv nusxasi“. 2022-yil 21-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.
  5. 5,0 5,1 MAEC: Hungría (in Spanish)
  6. Embassy of Hungary in Madrid
  7. „Embassy of Spain in Budapest“. 2018-yil 5-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 23-noyabr.