Upheaval: How Nations Cope with Crisis and Change
 Qattiq muqovali birinchi nashr, Kinuko Y. Craft tomonidan chizilgan illustratsiya, 1853-yilda Commodore Perry bilan uchrashishga otlangan yapon samurayi tasvirlangan | |
| Muallif(lar) | Jared Diamond |
|---|---|
| Mamlakat | AQSh |
| Til | inglizcha |
| Janr(lar)i | Ilmiy-ommabop adabiyot |
| Nashr etilgan sanasi | May 7, 2019 |
| Nashriyot | Allen Lane |
| Sahifalar soni | 512 |
| ISBN | 978-0241003398 |
| Avvalgisi | The Third Chimpanzee for Young People |
Upheaval: How Nations Cope with Crisis and change— amerikalik olim Jared Diamond tomonidan 2019-yilda yozilgan, badiiy bo‘lmagan kitob[1]. Ushbu kitobda Diamond butun mamlakatlarni vayron qilishi mumkin boʻlgan halokatli inqirozlarni (siyosiy, iqtisodiy, fuqarolik, ekologik va boshqalar) va ularni keltirib chiqaradigan koʻplab sabablarni tahlil qilishga harakat qiladi. Oʻz tahlilini real misollar bilan qoʻllab-quvvatlash uchun Diamond Finlandiya, Yaponiya, Chili, Indoneziya, Germaniya, Avstraliya va Qoʻshma Shtatlar kabi davlatlarda sodir boʻlgan inqirozlarni oʻrganadi. Diamond, shuningdek, odamlar shaxsiy jarohatlarini yengish yoʻllarini va bu yondashuvlarni davlatlarga qanday qoʻllash mumkinligini tushunishga harakat qiladi. Uning kutilmagan xulosasi shundaki, odamlar inqirozdan saboq olishadi, ammo mamlakatlar kamdan-kam hollarda. U, shuningdek, Qoʻshma Shtatlar inqirozlar tobora kuchayib borayotgan davlat, degan xulosaga keladi[2][3][4].
Qabul[tahrir | manbasini tahrirlash]
The Washington Post gazetasi muxbiri Moisés Naím shunday deb yozgan edi:
Oʻzining avvalgi ancha jiddiyroq asari — „Guns, Germs, and Steel“ murakkab, koʻp oʻlchovli voqealarni tushuntirish uchun geografiyaga haddan tashqari tayanishdan aziyat chekkan kabi „Upheaval“ ham psixologiyaga haddan tashqari ishonishdan aziyat chekadi. Lekin qaysidir maʼnoda bu uncha muhim emas. Tahlilda ayrim xatoliklar uchrasa-da, Diamond hikoyachilik qobiliyati porlaydi. Uning terapevtik 12-qadamni tarixga majburlash uchun amalga oshirgan urinishlariga eʼtibor bermang. Uning insoniyat duch kelayotgan xavfli tahdidlar (yadroviy qurollar, iqlim oʻzgarishi, resurslarning kamayishi va tengsizlik) haqidagi toʻgʻri, ammo hayratlanarli fikrlariga ham eʼtibor bermang. Buning oʻrniga, bu tajribali kuzatuvchiga kattaroq haqiqatlarni ochib beradigan kichik tafsilotlarni gʻayrioddiy koʻz bilan koʻrishga ruxsat bering. „Upheaval“ bizning milliy inqirozlarni tushunishimizga hissa qoʻshishdan koʻra sayohatnoma sifatida yaxshiroq xizmat qiladi[5].
The Guardianʼdan Colin Kidd esa quyidagi fikrlarni bildirgan:
Diamondning shaxsiy va milliy jarohatlar, shaxslar psixologiyasi va xalqlarning xarakteri oʻrtasida toʻgʻri parallel chiziqlar oʻtkazish usuli vaziyatning oʻziga xosligini va voqealarning murakkab takrorlanmasligini taʼkidlashga moyil boʻlgan tarixchilar tomonidan qoʻllanilmaydi. Shunday boʻlsa-da, Diamond oʻzi muhokama qiladigan turli xil qiyin vaziyatlarga qarama-qarshi boʻlib, tarixiy imkoniyatning ochiq toʻqimalarini oʻzi boshqarishi mumkin boʻlgan nodeterministik rejimda ogohlantiradi[6].
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Giridharadas. „What to Do When You're a Country in Crisis“. The New York Times (2019-yil 17-may). Qaraldi: 2019-yil 19-iyun.
- ↑ Hughes. „Upheaval review: How countries seldom learn from their past“ (en). The Irish Times (2019-yil 11-may). Qaraldi: 2019-yil 19-iyun.
- ↑ Marr. „Upheaval by Jared Diamond review — how countries can overcome crisis, and the lessons we can learn for Brexit“ (en). The Times (2019-yil 21-aprel). Qaraldi: 2019-yil 19-iyun.
- ↑ Murray. „Nations survive crises just like individuals do, says Jared Diamond“ (en). Evening Standard (2019-yil 9-may). Qaraldi: 2019-yil 19-iyun.
- ↑ Naím, Moisés. „Review | Psychotherapy can solve personal problems — why not national crises?“ (en). Washington Post (2019-yil 7-iyun). Qaraldi: 2019-yil 19-iyun.
- ↑ Kidd. „Upheaval by Jared Diamond review – how nations cope with crisis“. The Guardian (2019-yil 1-may). Qaraldi: 2019-yil 19-iyun.