Kontent qismiga oʻtish

Tetrahidrobiopterin etishmovchiligi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Tetragidrobiopterin etishmovchiligi (BH4 etishmovchiligi) kamdan-kam uchraydigan holat boʻlib, unda bemor tetragidrobiopterin, monoamin neyrotransmitterlari dofamin va serotonin sintezi uchun zarur boʻlgan muhim koenzim etishmovchiligidan azoblanadi. Ushbu holatning patogenezi xilma-xil: 2021 yil boshida BH4 biosintezi yoki qayta ishlanishi jarayonini buzadigan oltita noyob neyrometabolik kasalliklar maʼlum edi.[1] Ushbu oltita kasallikning toʻrttasida bemorda fenilalanin kontsentratsiyasining oshishini kuzatilish mumkin edi. Terapiya asosan neyrotransmitter darajasini toʻldirish va giperfenilalaninemiyani tuzatishdan iborat.

Nomenklaturasi[tahrir | manbasini tahrirlash]

Tetragidrobiopterin etishmovchiligini keltirib chiqaradigan kasalliklar, 2021 yil boshida:[1]

Kasallikning nomi Muqobil nomlar Gen qisqartmasi Meros turi OMIM katalogidagi kod
Avtosomal dominant GTP siklohidrolaza 1 etishmovchiligi Segava sindromi (autosomal dominant), DOPAga bogʻliq distoni 5a GCH1 AD 128230
Avtosomal retsessiv GTP siklogidrolaza 1 etishmovchiligi - GCH1 AR 233910
6-piruvoyltetragidropterin sintaza etishmovchiligi - PTS AR 261640
Sepiapterin reduktaza etishmovchiligi - SPR AR 612716
q-digidropteridin reduktaza etishmovchiligi - QDPR AR 261630
Pterin – 4 alfa-karbinolamin degidraza etishmovchiligi Primapterinuriya PCBD1 AR 264070

Yana qarang[tahrir | manbasini tahrirlash]

  • Fenilketonuriya gen mutatsiyalari bilan bogʻliq giperfenilalaninemiyaning eng keng tarqalgan sababidir.
  • Tetragidrobiopterin etishmovchiligi boʻlmagan yengil giperfenilalaninemiya fenotipi boʻyicha tetragidrobiopterin etishmovchiligiga oʻxshash kasallik boʻlib, gendagi mutatsiyalar natijasida kelib chiqadi.
  • Fenilketonuriya va tetragidrobiopterin metabolizmining buzilishlarini tashxislash va davolash boʻyicha klinik koʻrsatmalar, Akademizdat, Moskva, 2014 yil. 70 sahifa (PDF fayl).

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. 1,0 1,1 1,2 "Consensus guideline for the diagnosis and treatment of tetrahydrobiopterin (BH4) deficiencies". Orphanet Journal of Rare Diseases 15 (1): 126. May 2020. doi:10.1186/s13023-020-01379-8. PMID 32456656. PMC 7251883. //www.pubmedcentral.nih.gov/articlerender.fcgi?tool=pmcentrez&artid=7251883.  Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "pmid32456656" defined multiple times with different content