Tennis raketkasi
Tennis raketkasi – tennis oʻynash uchun moʻljallangan raketkadir .
Tarixi[tahrir | manbasini tahrirlash]
"Raketa" soʻzi arabcha „rakhat“ dan kelib chiqqan boʻlib, kaft degan maʼnoni anglatadi. Toʻp oʻyini tarixi qadimgi Ossuriya, Bobil, Gretsiya va Rimga borib taqaladi. Dastlab, oʻyin uchun kaft ishlatilgan, keyin kaftga charm yoki yogʻoch yostiq yopishtirilgan va keyin ular zamonaviy raketkani eslatuvchi narsadan foydalana boshlagan. Yevropada raketka oʻyinlarining paydo boʻlishi odatda Oʻrta asrlar bilan bogʻliq. Shu bilan birga, raketka va toʻp ishlab chiqarish boʻyicha birinchi ustaxonalar paydo boʻldi. Birinchi tennis raketkalari yogʻochdan, torlari esa hayvonlarning tomirlaridan qilingan.
Biroq, zamonaviy tennisning paydo boʻlish sanasi 1874-yil hisoblanadi, oʻshanda ingliz V. Vingfild yangi oʻyin qoidalariga patent olgan va uni „sferistika“ deb atagan (keyinchalik " maysa tennisi " deb nomlangan).
Tavsifi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tennis raketkasi har bir oʻyinchi uchun alohida tanlanadi va har bir zarba uchun raketkaning eng qulay ushlanishi ham tennischi tomonidan individual ravishda tanlanadi.
Zamonaviy tennis raketkasi yuqori texnologiya mahsulotidir. Hozirgi vaqtda tennis oʻzining ajoyib oʻyin sifati tufayli yogʻoch, metall va shisha tolali raketkalarni almashtirgan grafit raketkalar bilan oʻynaladi. Biroq, havaskorlar va bolalar uchun yengil metall qotishmalaridan tayyorlangan arzon raketkalar hali ham ishlab chiqariladi. Professional oʻyinchilar uglerod tolasi – murakkab texnologik zanjir natijasida uglerod oʻz ichiga olgan tolalardan (viskoz, akril va boshqalar) olingan nozik ipli raketalardan foydalanadilar. Raketkalarning turli xil jismoniy xususiyatlariga uglerod tolalarini boshqa materiallar bilan birlashtirish, shuningdek, turli xil texnologik nayranglar yordamida erishiladi. Ushbu materiallar va texnologiyalar kombinatsiyasi odatda raketaning pasport maʼlumotlariga „Tarkib va texnologiyalar“ yozuvlari shaklida kiritiladi, ular odatda raketkaning chetiga qoʻllaniladi, masalan: „Tarkibi: 100% Grafit“; "Tarkibi: grafit/ Kevlar "; „Tarkibi: LiquidMetal Titanium/Graphite va Piezzo elektr tolalari“; „Tarkibi: Giperkarbon“.
„Texnologiyalar“ ishlab chiqaruvchilar tomonidan patentlangan va shuning uchun ular brendalrga tegishli:
Babolat: Aero modul, Vufer, Karbon Nanotub, Aerobeam, Cortex, Smart Grip.
Head: Flexpoint, LiquidMetal, Total Sweetspot Construction, Intellifiber, Titanium, AnTi. Torsion tizimi, TwinTube Construction, Metallix, LMS, MicroGel.
Prince: O3 Speedport, Triple Threat (Triple Braid), Tungsten Triple Threat (Triple Braid), GraphiteExtreme, Morph Beam, Sweet Spot Suspension, Koʻproq ishlash.
Wilson: nCode, ISO bilan Triad texnologiyasi. Zorb, Hyper Carbon, Hammer Technology, Stretch, Perimetrni tortish tizimi, Dual konusli nur, Slingshot-Yoke, Iso-Zorb Grommets, nZone, (K)arophite Black.
Xalqaro tennis federatsiyasi (XTF) tennis qoidalarida raketkalarga qoʻyiladigan talablarni tartibga solgan. Raketaning uzunligi (oʻsish), boshning oʻlchami (oʻsish), torlarning bir xilligi va raketada qurilmalarning mavjudligi (shu jumladan mexanik va elektron) cheklangan. Raketaning uzunligi 29 dyuymdan (73,66 sm) oshmasligi kerak, kattalar uchun standart hajmi 27 dyuym (68,58 sm), yoshlar va bolalar uchun quyidagi diapazon tavsiya etiladi: 26, 24, 21, 19 dyuym. Raketaning kengligi 12,5 dyuym (31,75 sm) dan oshmasligi kerak, raketaning torli yuzasi (SPR), yaʼni ichki oʻlchami (rimga qadar) – eni 11,5 dyuym (29,21 sm) va Uzunligi 15,5 dyuym (39,37 sm). Odatda, raketka ishlab chiqaruvchilari raketa boshlarining chiziqli oʻlchamlarini taʼminlamaydilar, ular raketaning torli sirt maydonini (SPR) tasdiqlaydi.
| Raketa boshi oʻlchami | dyuym² | sm² |
|---|---|---|
| Standart (eski yogʻoch raketalar) | 60 | 426 |
| Oʻrta (oʻrta) | 70—89 | 452—574 |
| Midplus (yoki Mid-over) (oʻrta +) | 90—105 | 580—677 |
| Katta oʻlchamli (katta) | 110—115 | 710—742 |
| Super Oversize (juda katta) | 116—135 | 748—871 |
Tutqichning oʻlchami, qattiqligi, vazni, muvozanati, raketaning inertsiya momenti standartlashtirilgan (lekin cheklanmagan), baʼzi kompaniyalar kuch, boshqariladigan, tebranish uslubi va boshqalar kabi psixofizik parametrlarni standartlashtiradi. Raketaning oʻyin sifatlari aniqlanadi. asarlarda tasvirlangan toʻp bilan oʻzaro taʼsiri fizikasi tomonidan [1,2,3]. Ushbu ishlarga koʻra, odatiy strukturaviy elementlarga qoʻshimcha ravishda;boshlar, boʻyinlar va tutqichlar deb ataladigan qismlari bilan ajralib turadi."Eʼtiborga loyiq tomonlari" raketkaning individual oʻyin xususiyatlarini aniqlaydigan[1].
Raketa ishlab chiqaruvchilar bozorida raqobat jarayonida oʻnlab kompaniyalarning koʻproq yoki kamroq barqaror „guruhlari“ shakllandi, ularning asosiylari Babolat, Kayman, Dunlop, Gamma, Gosen, Fisher, Head, Kneissl, Prince, Pro. Kennex, Slazenger, Spalding, Volkl, Wavex, Weed, Wilson, Wonderwand, Yonex[2]. Ushbu kompaniyalar tomonidan ishlab chiqarilgan har bir raketka oʻzining shaxsiy raqamiga ega, odatda soxtalashtirishdan gologramma bilan himoyalangan. Raketalarning modellari (yoki seriyalari) koʻpincha dunyodagi eng kuchli tennischilarning nomlariga ega (Chang, Sharapova). Bundan tashqari, kompaniyalar tennischilarning oʻyin darajasi uchun raketkalar ishlab chiqaradilar (PRO, CLUB, TUR va boshqalar), chunki tennischining mahorati qanchalik yuqori boʻlsa, u raketaning parametrlariga shunchalik sezgir boʻladi. Yuqori darajadagi professionallar, qoida tariqasida, ularning oʻyin va anatomik xususiyatlarini hisobga olgan holda kompaniyalar tomonidan tayyorlangan raketkalar bilan oʻynaydi. Modellar taxminan bir yoki ikki yildan keyin yangilanadi, lekin eng mashhur modellar uzoqroq muddatga ishlab chiqarilishi mumkin.
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ McCutchen, Wilmot „Racquet Research“. Racquet Research. Wilmot H. McCutchen (2002-yil 15-avgust). 2016-yil 29-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2018-yil 7-mart.
- ↑ „Badminton Racket Market Size In 2021“.
Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Vikiomborda Tennis racquets mavzusiga oid fayllar bor
- Howard Brody, Rod Cross & Crawford Lindsey, „The Physics and Technology of Tennis“, Racquet Tech Publishing, 2002 g.
- R. Cross, C. Lindsey, „Technical Tennis“, Racquet Tech Publishing, 2005.
- A. A. Kozenko, „Fizika raketki“, Simferopol, „Original-M“, 2008.
Sportga oid ushbu maqola chaladir. Siz uni boyitib, Vikipediyaga yordam berishingiz mumkin.
