Kontent qismiga oʻtish

Tafsir al-Moturidiy

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Tavilot al-Qurʼon
Asl nomi Tavilot al-Qurʼon (shuningdek, Tavilot ahl as-sunna)[1]
Muallif(lar) Abu Mansur al-Moturidiy
Mamlakat Movarounnahr
Til Arab, Turkiy
Janr(lar)i Tafsir
Keyingisi Kitob at-tavhid

Tavilot ahl as-Sunna (arabcha: تأويلات أهل السنة) yoki Tavilot al-Qurʼon (arabcha: تأويلات القرآن) asari Tafsir al-Moturidiy (arabcha: تفسير الماتريدي) nomi bilan mashhur boʻlib, klassik sunniy tafsiri (Qurʼon tafsiri) hisoblanadi va Tabariy bilan zamondosh hanafiy olimi Abu Mansur al-Moturidiy (vaf. 333/944) tomonidan yozilgan[2][3][4][5].

Al-Moturidiy nufuzli va betaraf manbalardan foydalanishni afzal koʻrgan. Binobarin, buni anʼanaviy tafsir (Tafsir bi al-maʼtur — anʼana yoki matnga asoslangan talqin) va mantiqiy tafsirni (Tafsir bi ar-Raʼy — mustaqil fikrga asoslangan tafsir) uygʻunlashtirgan tafsir deyish mumkin[6].

Moturidiy asosan maʼlum bir oyat yoki oyatning maʼnolari boʻyicha bahslarda ilohiyot yoki mazhabga oid masalalar nima ekanligini koʻrsatib bergan. Muallif ahl as-sunna val-jamoaning aqidaviy qarashlarini Qurʼonda mavjud boʻlgan toʻgʻri asosda oqilona, ​​asosli va qatʼiy himoya qilgan[7].

Asar ustida ishlagan Alouddin Ahmad ibn Muhammad Abu Bakr as-Samarqandiyning (taxminan 540/1145-yilda vafot etgan) yozishicha, Moturidiy Tavilni oʻzi yozmagan, balki shogirdlari tayyorlagan taʼlimotlar toʻplamidir[8].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. Literary Structures of Religious Meaning in the Qu'ran Issa J. Boullata: . Curzon Press, 2000 — 73 bet. ISBN 9780700712564. 
  2. Qahtan 'Abd al-Rahman al-Duri. Al-'Aqidah al-Islamiyyah wa Madhahibuha (ar). Dar Al Kotob Al Ilmiyah دار الكتب العلمية, January 2016. ISBN 9782745171962. 
  3. Al-Hiwar al-'Arabi al-Turki Hawla Qadaya al-Islam fi Asya al-Wusta (ar) Magdy Za'bal: . Al Manhal, January 2010. ISBN 9796500166018. 
  4. „Te'vîlâtül Kur'ân Tercümesi 1“ (tr). Siyer Yayınları. Ensar Neşriyat. 2020-yil 28-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 22-may.
  5. Murtada al-Zabidi. „Ithaf al-Sada al-Muttaqin“ (ar). Google Books (2016-yil yanvar).
  6. Ahmad Choirul Rofiq (2009). "The Methodology of al-Maturidi's Qur'anic Exegesis: Study of Ta'wilat Ahl al-Sunnah". Al-Jami'ah: Journal of Islamic Studies (Al-Qalam Journal) 47 (2): 317–342. doi:10.14421/ajis.2009.472.317-342. https://aljamiah.or.id/index.php/AJIS/article/view/100. 
  7. Dr. Israr Ahmed Khan. „العلامة أبو منصور الماتريدي ومنهج تفسيره“. aljamiah.or.id. Al-Jami'ah Journal of Islamic Studies. 2022-yil 16-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2024-yil 22-may.
  8. Aisha Geissinger. Gender and Muslim Constructions of Exegetical Authority: A Rereading of the Classical Genre of Qur'an Commentary. Brill Academic Publishers, 2015 — 21–22 bet. ISBN 9789004294448. 

Havolalar[tahrir | manbasini tahrirlash]