Sadriddin Ayniy nomidagi davlad akademik opera va balet teatri
Sadriddin Ayniy nomidagi Davlat akademik opera va balet teatri- Tojikiston teatrlaridan biri.
Tarix[tahrir | manbasini tahrirlash]
Sadriddin Ayniy nomidagi davlad akaademik opera va balet teatri Tojikiston SSR Xalq Komissariyati Farmoni bilan 1935-yilda musiqiy teatr etib tashkil etilgan. 1940-yilda Tojikiston SSR Oliy Kengashi Prezidiumining Farmoni bilan teatr Tojikiston Davlat opera va balet teatri sifatida roʻyxatga olindi. 1954-yilda Tojikiston SSR hukumati qarori bilan teatrga ustoz Sadriddin Ayniy nomi berildi. 1941-yilda teatr Lenin ordeni bilan taqdirlangan. 1939-yilda sahnaga Mirzo Tursunzoda va Abdusalom Dehoti librettosi, bastakor Sergey Balasanyan musiqasi yozilgan birinchi tojik operasi „Shurishi Vose“ chiqdi. „Ikki gul“ tojik baleti 1940-yilda bastakor A. asari asosida sahnalashtirilgan. Lenskiy, librettosi Muhammadjon Rabiev va Aziza Azimovalar sahnalashtirilgan.
Taniqli aktyorlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
Tojikiston opera va balet sanʼati taraqqiyotida mashhur aktyorlar; Lutfi Zohidova, M. Qobilov, Hoji Ahmadov, Burhan Toʻraev, Ahmad Boboqulov, Hanifa Mavlonova, Gʻaffor Valamatzoda, Lutfi Kabirova, Rafoel Tolmasov, Malika Sobirova, Muzaffar Burhonov, Burhon Mahmadqulov, Ayat Sabzalieva, Nizomli Hamroboev, Nizomli Hamroboev, Shanamad Azammaza va boshqalar. Teatr jahon balet yulduzi, SSSR xalq artisti, xalqaro va Butunittifoq mukofotlari sovrindori Malika Sobirova nomi bilan faxrlanadi.
- dirijyorlar: Azam Kamolov, Eduad Ayrapetyans, Ibodullo Abdulloev, Aziz Niyozmamadov, Beron Merobov ;
- rejissyorlar (rejissyorlar): Roman Koroh, Vasiliy Reynbax, Yefim Isoevich Mitelman, Hojiqul Rahmatulloev, Shamsi Nizomov, Svetlana Timurova, Barzu Abdurazzoqov, Shavkat Xalilov ;
- opera xonandalari: Tohfa Fozilova, Burhon Toʻraev, Halim Tohirov, Avner Mullokandov, Zalmon Mullokandov, Yuno Ishoqboev, Rena Gʻolibova, Hoji Axmadov, Mishoel Aloyev, Axmed Boboqulov, Yoqub Gʻolibov, Rafael Toʻraev, Shoista Halmasov, Shoista Halmasovni, Shoista Halmasov .
- balet raqqosalari: Gʻaffor Valamatzoda, Lutfi Zohidova, Aleksandr Protsenko, Abigay Ishoqova, Bozgul Isoeva , Stalina Azamatova, Muzaffar Burxanov, Malika Sobirova , Vladimir Kormilin, Susana Uzoqova, Vladimir Kormilin, Susana Uzoqova, Sharofat Urban Turdieva, Sharofat Urban Xoʻshov Davlatova, Khoʻja Sobira Xoʻjatov, Iskandar Rajabov, Domesha Valiyeva, Haydarali Azimov ;
- xormeysterlar: Hayka Mulloqandov, Xolmahmad Majidov, Elena Tilloyeva va orkestr sozandalari. [1]
Teatr ijodiy jamoasi oʻz faoliyati davomida Moskva, Sankt-Peterburg, Kiev, Novosibirsk, Samara, Toshkent, Yoshkarola, Anqara, Kobul shaharlariga badiiy sayohatlar uyushtirdi. 1970-yillarda teatrning balet jamoasi Pokiston, Hindiston, Nepal, Filippin, Indoneziyaga borib , Filandning Kuopio shahrida boʻlib oʻtgan Xalqaro mumtoz raqs festivalida ishtirok etdi. Bahtiyor Davlatov, Aleksandr Baxman oʻz anʼanalarini davom ettirmoqda, 2005-yilda teatr „Parastu“ respublika festival-tanlovida „Shohjayza“ oliy mukofoti bilan taqdirlangan.
Teatr boshqaruvi[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Anvarjon Shoymurodov – bosh drijyor (2015)
- Xolmaxmad Majidov – bosh xor master (2015)
- Shuxrat Ashurov – badiy rahbar (2015)
Ijodkorlik[tahrir | manbasini tahrirlash]
S. Ayniy nomidagi Davlat akademik Opera va balet teatrida joriy yilning toʻqqiz oyida Yu.ning „bola va Karlson“ ertak baleti. Tersipov, B. Motartning „Rekviyem“, D. Doʻstmuxammadovning" Oltin kamar „operasi, T. Tamshobinonning“ sehrli nay " va boshqa asarlarni saxnalashtirdi. Bu davrda spektakllar bilan birga bir qator konsert dasturlari taqdim etiladi. Nemis dariger P. D. Ponnele-ga tashrif buyurish yaxshi madaniy tadbirlardan biri edi. Tashrifi doirasida u Motsartning „Rekviyem“ va F. Odinaning „Ahuramazdo“ asarlaridan qiziqarli konsert oldi Motsartning 200 yilligini nishonlash va oriy tsivilizatsiyasi yilini nishonlash uchun yaxshi sovgʻa qildi. Teatr yangi mavsumini 19-sentyabr kuni „Komde va Madan“ operasi bilan yakunladi Z.