Nazli Sabri

Vikipediya, ochiq ensiklopediya

Nazli Sabri (1894-yil 25-iyun — 1978-yil 29-may) 1919-yildan 1936-yilgacha Misr Qirolligidagi birinchi malika turmush oʻrtogʻi edi. Misr shohi Fuadning ikkinchi xotini sifatida hukmronlik qildi.

  • NazliandFather

    Nazli va otasi

  • Nazli Sabri

    Nazli Sabri

Yoshlik[tahrir | manbasini tahrirlash]

Nazli 1894-yil 25-iyunda kelib chiqishi misrlik, turk, yunon va fransuz oilasida tugʻilgan.[1][2] Uning otasi Abdurahim Sabri Posho[3] qishloq xoʻjaligi vaziri va Qohira hokimi, onasi Tavfikaxonim Sharif edi. Nazlining Sherif Sabri Posho ismli ukasi va Amina Sabri ismli singlisi bor edi.[3]

Faruk onasi va singillari bilan

U bosh vazir va tashqi ishlar vaziri general-mayor asli turk boʻlgan Muhammad Sherif Poshoning nevarasi edi.[4] Shuningdek uning yana bir buvasi fransuz zobiti Sulaymon Posho edi.[5]

Banquet à Téhéran lors du mariage de Fawzia Fuad et de Mohammad Reza Pahlavi - 1.jpg

Nazli dastlab Qohiradagi la Mère-de-Dieu litseyiga, keyinroq Iskandariyadagi Notre-Dam de Sion kollejiga bordi. Onasining oʻlimidan soʻng u va singlisi ikki yilga Parijdagi internat maktabiga joʻnatilgan. Qaytgandan keyin Nazli amakivachchasi Xalil Sabriga turmushga chiqishga majbur boʻldi.[1] Biroq, nikoh oʻn bir oydan keyin ajralish bilan yakunlandi.[1] Ajralishdan keyin u Safiya Zagʻulning uyida qoldi va u yerda Zagʻulning jiyani Said Zagʻul bilan uchrashdi; Said 1919-yilgi inqilobdan keyin amakisi Saad Zagʻul bilan surgun paytida u bilan ajrashguncha ikkalasi unashtirilgan edi.[1]

Qirolicha[tahrir | manbasini tahrirlash]

Misr sultoni Fuad Nazlini birinchi marta opera spektaklida koʻrgan.[6] 1919-yil 12-mayda Fuad undan 26 yosh katta boʻlsa ham, unga turmush qurishni taklif qildi. 1919-yil 24-mayda Nazli Qohiradagi Buston saroyida Sulton Fuad Iga turmushga chiqdi. Bu Nazli va Fuad uchun ikkinchi nikoh edi.[6] Keyinchalik Abbosiya saroyidagi haramga koʻchib oʻtdi. U oʻgʻil tugʻishi uchun erining bosimi ostida edi va agar u buni qilmasa, u haramda yashash bilan cheklanishi haqida ogohlantirildi.

Ularning yagona oʻgʻli Faruk tugʻilgandan soʻng, unga eri bilan Kube saroyiga — rasmiy qirollik qarorgohiga koʻchib oʻtishga ruxsat berildi.[7] Fuadning unvoni qirolga oʻzgartirilgach, unga malika unvoni berildi. Keyin uning toʻrtta qizi bor edi: Favziya, Faiza, Faika va Fathiya.

Fuad hukmronligining aksariyat davrida saroy bilan cheklangan, unga opera spektakllari, gullar namoyishlari va faqat ayollarga moʻljallangan boshqa madaniy tadbirlarga borishga ruxsat berilgan. Uning tarbiyasi uni ajoyib bilimli, madaniyatli va oʻsha paytdagi misrlik ayol uchun ozod qilganligi sababli, u bu belgilab qoʻyilgan mavjudotni qoloq va boʻgʻuvchi deb topdi.[8] Aytishlaricha, er-xotin janjallashganda, qirol uning yuziga tarsaki tortgan, Nazli bir necha hafta davomida oʻz xonasida qamalgan. Shuningdek, u aspirinni haddan tashqari oshirib yuborib, oʻz joniga qasd qilmoqchi boʻlganligi ham aytilgan.

Nazli qirolga 1927-yilda YEvropa boʻylab toʻrt oylik gastrol safari chogʻida hamroh boʻlgan va uning kelib chiqishi fransuz boʻlganligi sababli Fransiyada uning tashrifi bayram qilingan. 1924-yilda parlamentning inauguratsiyasi bilan u mehmonlar galereyasining maxsus boʻlimida oʻtirgan ochilish marosimida qirollik ishtirokchilari orasida edi.[1]

1936-yilda qirol Fuad vafotidan soʻng, uning oʻgʻli Faruk Misrning yangi qiroli Nazli esa ona malika boʻldi. Uning ukasi Sherif Sabri Posho Farukning ozchilik davrida tuzilgan uch aʼzolik Regency Kengashida xizmat qilgan. 1946-yilda Nazli Misrni tark etib, buyrak kasalligidan davolanish uchun AQShga joʻnab ketdi.

1950-yil avgustda qirol Faruk ona qirolicha va uning qizi malika Fathiyani huquq va unvonlaridan mahrum qildi. Bu Nazli qoʻllab-quvvatlagan, ammo Farukning xohishiga zid boʻlgan ikkinchi nasroniy Riyod Gʻali Afandi bilan turmush qurishi bilan bogʻliq edi. Keyinchalik Nazli nasroniylikni qabul qilib, ismini Meri-Elizabetga oʻzgartirdi.[8]

1955-yilda Nazli 63 000 dollarga Beverli-Xillzda 28 xonali uy sotib oldi, u yerda Fathiya, kuyovi va ularning ikki farzandi bilan birga yashab, faol ijtimoiy hayot kechirdi.[9]

1965-yilda Nazli Rimda Farukning dafn marosimida qatnashdi.[6]

Fathiya ajrashgandan soʻng, Nazli Los-Anjelesdagi Vestvuddagi kichkina kvartiraga koʻchib oʻtdi va u yerda Fathia vaqtincha Gavayiga koʻchib oʻtgunga qadar yashadi.[10][8]

Qarz talablarini qondirish uchun 1975-yilda Nazli oʻzining asosiy zargarlik buyumlarini, jumladan, 1938-yilda Van Cleef & Arpels tomonidan buyurtma qilingan art deco tiara (ogʻirligi 274 karat boʻlgan 720 ta olmos) va mos keladigan marjonlarni oʻz ichiga olgan asosiy zargarlik buyumlarini Sothebys auktsioniga yubordi.[11] Ular 127 500 va 140 000 dollarga sotilgan. Biroq, Nazli va Fathia hali ham bankrotlik sudiga murojaat qilishdi. 1978-yilda Fathiyaning zargarlik buyumlari ham qarzlarni qoplash uchun sotilgan.[10]

1976-yilda Misr Prezidenti Anvar Sadat qirolicha Nazli va malika Fathiyaga Misrga qaytish huquqini berish uchun qirolicha Nazli va malika Fathiyaga pasport berilishini taklif qildi. Oxir-oqibat u ogʻir kasalligi tufayli AQShga joʻnab ketdi. Qirolicha Nazli Misrga qaytishni rad etdi (Misrning Akher Saʼa jurnali tomonidan Qirolicha Nazliga havola = Oxirgi soat). U 1978-yil 29-mayda 83 yoshida Los-Anjelesda (Kaliforniya) vafot etdi.[12]

Meros[tahrir | manbasini tahrirlash]

Qirolicha Nazlining art deco marjonlari 2015-yil dekabr oyida Sotheby’s sotuvida yana paydo boʻldi. Qirolicha qizining (Favzia) toʻyi uchun Van Cleef & Arples boʻyinbogʻiga mos tiara buyurtma qildi. Marjon 600 ta dumaloq va baget shaklidagi olmoslardan iborat boʻlib, quyosh nurlari naqshida joylashgan.[13]

Sarlavhalar va uslublar[tahrir | manbasini tahrirlash]

 

  • 1919-yil 26-may — 1922-yil 15 mart: Uning ulugʻvorligi Sultana (fransuzcha: Sa Hautesse la Sultane ; arabcha: عظمة السلطانة)[14]
  • 1922-yil 15 mart — 1938-yil 20-yanvar: Qirolicha qirolicha (fransuzcha: Sa Majesté la Reine) ; arabcha: جلالة الملكة)
  • 1938-yil 20-yanvar — 1950-yil 8-avgust: Qirolicha onasi (fransuzcha: Sa Majesté la Reine Mère) ; arabcha: جلالة الملكة الام)[15]
  • Rasmiy tug'ilgan kun rasmi

    Rasmiy tug'ilgan kun rasmi

Ommaviy madaniyatda[tahrir | manbasini tahrirlash]

2007-yilda „El-malek Faruk“ dramasida qirolicha Nazlini misrlik aktrisa Vafaa Amer gavdalantirgan.[16]

2008-yilda Raviya Rashed Qirolicha Nazli haqida „ Nazli, Malika Fi El Manfa“ (Nazli, surgundagi malika) nomli kitobini nashr etdi.[6] Ushbu kitobga asoslangan Misr teleseriali 2010-yilda misrlik aktrisa Nadiya Al Jundi ishtirok etgan surgundagi qirolicha Qirolicha Nazlining hayoti haqida hikoya qiladi.[17]

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Rosten, David B (2015), „Queen Nazli Sabri“, The Last Cheetah of Egypt: A Narrative History of Egyptian Royalty from 1805 to 1953, iUniverse, ISBN 978-1-4917-7939-2 Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Rosten" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "Rosten" defined multiple times with different content
  2. ↑ Samir Raafat. „Women whose husbands ruled the realm“. Egyptian Europe Organization (mart 2005). 7-sentabr 2013-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 6-sentabr 2013-yil.
  3. ↑ 3,0 3,1 Hassan Hassan. In the House of Muhammad Ali: A Family Album, 1805-1952. American Univ in Cairo Press, 2000 — 46 bet. ISBN 978-977-424-554-1. 
  4. ↑ Goldschmidt, Arthur. Biographical dictionary of modern Egypt. Lynne Rienner Publishers, 2000 — 191 bet. ISBN 1-55587-229-8. 
  5. ↑ „Weekend Nostalgia“. The Middle East Journal (31-may 2013-yil). Qaraldi: 6-sentabr 2013-yil.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 6,3 Ahmed Maged. „Revealing book on Queen Nazli depicts her tragic life in exile“. Daily News Egypt (6-fevral 2008-yil). Qaraldi: 6-sentabr 2013-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "ahm" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "ahm" defined multiple times with different content
  7. ↑ Rosten, David B.. The Last Cheetah of Egypt: A Narrative History of Egyptian Royalty from 1805 to 1953 (en). iUniverse, 2015. ISBN 978-1-4917-7939-2. 
  8. ↑ 8,0 8,1 8,2 „Revealing book on Queen Nazli depicts her tragic life in exile“. Daily News Egypt (5-fevral 2008-yil). Qaraldi: 31-avgust 2016-yil. Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "dailynewsegypt.com" defined multiple times with different content Manba xatosi: Invalid <ref> tag; name "dailynewsegypt.com" defined multiple times with different content
  9. ↑ Snapshots of Hollywood Collected at Random The Milwaukee Sentinel, 18 April 1955
  10. ↑ 10,0 10,1 Goodkind, Mike „Ex-princess loses last of fortune“, The Free Lance Star, 21 September 1976
  11. ↑ Former Queen Selling Jewels, Spokane Daily Chronicle, 28 October 1975
  12. ↑ „Nazli“. A Bit of History. Qaraldi: 6-sentabr 2013-yil.
  13. ↑ „Queen's Necklace Sells For $4.3M“ (en-gb). nationaljeweler.com. Qaraldi: 15-noyabr 2017-yil.
  14. ↑ „Untitled Page“ (Reprint). Al Sabah (arab). 20–yanvar 1938–yil. 29-bet. Qaraldi: 6–mart 2010–yil. {{cite magazine}}: Unknown parameter |trans_title= ignored (|trans-title= suggested) (yordam)CS1 maint: date format ()
  15. ↑ „King Farouk Strips Queen Nazli of Title“. Daily Record. 41-jild, № 29. Ellensburg, WA. 8–avgust 1950–yil. 4-bet. Qaraldi: 7–mart 2010–yil.{{cite magazine}}: CS1 maint: date format ()
  16. ↑ El-malek Farouk, Salah Abdallah, Ezzat Abou Aouf, Ezzat Abou-Oat, qaraldi: 2017-11-14{{citation}}: CS1 maint: others ()
  17. ↑ „Nadia Al Jundi fails“. Albawaba (4-sentabr 2010-yil). Qaraldi: 6-sentabr 2013-yil. 
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Nazli_Sabri&oldid=2693747" dan olindi