Kontent qismiga oʻtish

Mykhailo Podolyak

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
(Mixaylo Podolyakdan yoʻnaltirildi)
Taʼlim Minsk Medical Institute

Mixaylo Mixaylovich Podolyak[1] (ukraincha: Михайло Михайлович Подоляк; 1972-yil 16-fevralda tugʻilgan)[2] — ukrainalik siyosatchi, jurnalist va muzokarachi. Ukraina Prezidenti devoni boshligʻi maslahatchisi boʻlib ishlagan[3][4].

2022-yildagi Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi davridagi Rossiya-Ukraina tinchlik muzokaralarida Ukraina vakillaridan biri sifatida ishtirok etgan.

Yoshlik davri

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Podolyak bolaligini Lvov va Novovolinskda oʻtkazgan.

1989-yildan 2004-yilgacha Podolyak Belarusda yashab, ishlagan. Minsk tibbiyot institutini tamomlagan[5].

Jurnalistlik karyerasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

Belarussiyada

[tahrir | manbasini tahrirlash]

1990-yillarda Podolyak turli nashrlarda, jumladan, "Narodnaja Vola" va "Belorusskaya Delovaya Gazeta"[6] va rossiyaparast siyosatchi Sergey Gaydukevich bilan bogʻliq gazetalarda jurnalist boʻlib ishlagan[7]. Podolyak prezidentlikka muxolifat nomzodi Alaksandar Milinkievichni obroʻsizlantirgan nashri uchun Belarus demokratik muxolifati aʼzolari tomonidan tanqid qilingan[7][8].

2004-yilda Podolyak Belarusning muxolifatdagi „Vremya“ gazetasi bosh muharriri oʻrinbosari boʻlgan. 2004-yil iyun oyida Belorussiya KGB xodimlari uning uyiga kelib, narsalarini yigʻish uchun yarim soat vaqt berishdi. Belarus rasmiylari Podolyakni faoliyati „davlat xavfsizligi manfaatlariga zid“ deb aybladi va materiallarida „mamlakatdagi haqiqiy vaziyat haqida tuhmat uydirmalar, Belarusdagi siyosiy vaziyatni beqarorlashtirishga chaqiriqlar“ mavjud ekanligini iddao qilishdi[9].

Ukrainada

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2005-yilda Podolyak "Ukrainskaya Hazeta" gazetasining bosh muharriri boʻldi. Iyun oyida nashr oʻzining „Soʻnggi kechki ovqat“ maqolasini chop etdi. Maqola 2004-yilda oʻsha paytdagi prezidentlikka nomzod Viktor Yushchenkoning zaharlanishi bilan bogʻliq edi. Material badiiy shaklda taqdim etilgan jurnalistik tadqiqot edi[10]. Unda Podolyak o‘z manbalariga tayanib, zaharlanish ortida Yushchenkoga yaqin shaxslar turganini taxmin qilgan. Jumladan, Yushchenkoning "Bizning Ukraina bloki" shtab-kvartirasi rahbari o‘rinbosari David Jvaniya va Yushchenko partiyasi aʼzosi, transport va kommunikatsiyalar vaziri Yevgeniy Chervonenko kabilar.

Shundan soʻng, Ukraina Xavfsizlik xizmati (SBU, oʻsha paytda Aleksandr Turchinov rahbarlik qilgan) tergovchilari Yushchenkoning zaharlanishi haqidagi shunga oʻxshash materiallar gazetada yana chop etilishi yoki yoʻqligini bilish uchun tahririyatga kelishdi. Bundan tashqari, Bosh prokuratura Podolyakni zaharlanish ishi bo‘yicha guvoh sifatida so‘roqqa chaqirgan. Podolyakning so‘zlariga ko‘ra, 4 soatlik so‘roq davomida asosan ismini aytishdan bosh tortgan maʼlumot manbalari haqida so‘ralgan. Huquq-tartibot idoralari xodimlari bunday maqolani chop etish uchun kim haq to‘laganini ham aniqlashga harakat qilishgan. Podolyakning taʼkidlashicha, mijoz yo‘q edi, biroq bosim tufayli nashr surishtiruvning ikkinchi qismini chop eta olmadi[11][12].

2006-yilda Podolyak Ukrainaning Obozrevatel internet nashri bilan frilanser sifatida ishlay boshladi. Shu bilan birga, nashr egasi, tartibga solish siyosati va tadbirkorlik davlat qoʻmitasi raisi Mixailo Brodskiyning maslahatchisi boʻldi. 2011-yil dekabr oyida Podoliak Obozrevatelning bosh muharriri boʻldi[13].

Siyosiy karyerasi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yilning aprel oyida Podolyak Ukraina prezidenti devoni rahbarining maslahatchisi Andrey Yermak va idoraning „inqirozga qarshi boshqaruvchisi“ bo‘ldi[14]. Prezident devonining butun axborot siyosatini nazorat qiladi va bevosita Vladimir Zelenskiyga maslahat beradi. Bundan tashqari, Ukraina hukumati vazirlarini ommaviy axborot vositalarida koʻrsatuvlarga tayyorlaydi. Buning mazmuni ularning tezislari prezident tomonidan ilgari surilgan tarkib bilan muvofiqlashtirilishidir[15].

2022-yil Rossiyaning Ukrainaga bostirib kirishi

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2022-yil 25-fevralda Rossiyaning Ukrainaga bosqini boshlanganida Podolyak va bosh vazir Denis Shmihal ommaviy axborot vositalariga maʼlumot berishdi[16]. Dastlabki kunlarda Rossiya qurolli kuchlari Ukraina mudofaasi tufayli Ukraina hududiga sezilarli darajada chuqurroq kirib bora olmadi. 26-fevral kuni Ukraina Prezidenti devonining daʼvo qilishicha, ruslarning yurishi Ukraina armiyasi tomonidan „katta yoʻqotishlar“ tufayli toʻxtatilgan.

28-fevral kuni Belarus hududida Ukraina-Rossiya muzokaralarining birinchi raundi boʻlib oʻtdi. Podolyak Ukraina delegatsiyasi tarkibida ham ushbu, ham keyingi uchrashuvlarda ishtirok etdi va muzokaralar davomida Ukrainaning asosiy spikeriga aylandi. Shu bilan birga, uning soʻzlariga koʻra, Ukraina uchun murosasiz boʻlgan asosiy talablar: oʻt ochishni toʻxtatish, Rossiya qoʻshinlarini 24-fevralgacha egallab olgan pozitsiyalariga olib chiqib ketish va xavfsizlik kafolatlari edi.

"Bizning muzokaralardagi pozitsiyamiz juda aniq — qonuniy tasdiqlangan xavfsizlik kafolatlari, sulh, rus qoʻshinlarini olib chiqish. Bu faqat Ukraina va Rossiya Federatsiyasi rahbarlari o‘rtasidagi to‘g‘ridan-to‘g‘ri muloqot orqali mumkin bo‘ladi" — dedi Podolyak PBS telekanaliga bergan intervyusida[17]. Shuningdek, "Baʼzi imtiyozlar borki, biz ularni albatta qilmaymiz", dedi u. "Biz hech qanday hududni ham bera olmaymiz."[18]

2022-yil aprel oyida Buchada Rossiya harbiy jinoyatlari aniqlangandan soʻng Podolyak bu voqea Rossiya bilan oʻt ochishni toʻxtatish boʻyicha muzokaralarni murakkablashtirishidan xavotirda edi[19].

2022-yil 22-mayda Rossiya Azovstal poʻlat zavodini bosib olib, Mariupolni toʻliq nazorat ostiga olgandan soʻng Podolyak Rossiya bilan oʻt ochishni toʻxtatish boʻyicha muzokaralarni rad etdi va hududlarni Rossiyaga bergan hech qanday kelishuvni qabul qilmadi. Rossiya istilosi boshlanganidan beri Mariupolda 20 mingga yaqin odam oʻldirilgan edi[20].

2022-yil 9-iyun kuni Podolyak BBCga „har kuni frontda 100dan 200gacha ukrainalik askar halok bo‘layotganini“ aytdi[21].

2022-yil 17-iyun kuni Podolyak Emmanuel Makron, Olaf Shols, Mario Dragi va Klaus Yoxannisning Kiyev va Irpinga tashrifidan bir kun o‘tib, France24 telekanaliga intervyu berdi. Uning taʼkidlashicha, Ukraina ogʻir qurollarga ega boʻlsa, urushda uch oydan olti oygacha muddatda gʻalaba qozonishi mumkin[22].

2022-yil 9-avgust kuni Podolyak BBCga shunday dedi: „Qisqasi, mening fikrimcha, 2022-yilning mart oyidagi Istanbul kommunikesiga qaytish mumkin emas. Ukrainadagi hissiy fon juda oʻzgardi. Biz jonli ravishda juda koʻp urush jinoyatlarini koʻrdik. Ukraina jamiyati, ehtimol, bunga rozi boʻlmaydi. Chunki agar Rossiya bu jinoyatlar uchun javobgarlikni oʻz zimmasiga olmasa, ular Ukraina hududida u yoki bu shaklda jinoyatlar davom etishini tushunadi. Shuning uchun Istanbulda taklif qilingan kommunike maʼlum yangilanishlardan oʻtishi kerak.“[23]. Oʻsha kuni Putinning urush davridagi muzokaralar strategiyasidan xulosa qilganini aytdi[24].

2022-yil 10-avgustda Ispaniyaning El Pais gazetasi Podolyakning intervyusida Rossiya bilan bitta to‘qnashuv nuqtasi qolsa, bu tugallanmagan urush bo‘ladi, degan fikrni yoritdi[25].

2022-yil 16-avgustda The Guardian nashriga bergan intervyusida Podolyak ukrainaliklarning hozirgi maqsadi „Rossiya kuchlari bilan tartibsizlik yaratish“, xususan, taʼminot tarmoqlari va Qrimni nishonga olish ekanligini aytdi. Uning so‘zlariga ko‘ra, „Rossiya jang maydonida mag‘lubiyatga uchramaguncha jiddiy muzokaralar olib borish istiqboli yo‘q“. Uning qo‘shimcha qilishicha, raqiblarning taktikasi har xil: „Ukrainaning qarshi hujumi juda boshqacha ko‘rinadi. Biz o‘tgan asrning 60-70-yillaridagi taktikadan foydalanmaymiz“. Toʻgʻrirogʻi, „bosqinchilarning ishgʻol qilingan hududlardagi taʼminot liniyalariga zarba berish orqali.. strategiyamiz logistika, taʼminot liniyalari, oʻq-dorilar omborlari va boshqa harbiy infratuzilma obʼyektlarini yoʻq qilishdan iborat“[26].

19-avgust kuni ukrainalik manba Podolyakning soʻzlaridan iqtibos keltirdi: „Rossiya bilan muzokaralar — bu toʻliq silindrli va hamma uchun halokatli yakuni boʻlgan rus ruletka oʻyini. Bu urush, terror va jinoiy shantajning davomi“[27].

2022-yil avgust oyida Vengriyada joylashgan Wizz Air Rossiya qoʻshni davlatga bostirib kirishi davrida Moskva va Abu-Dabi oʻrtasida parvozlarni qayta boshlashini eʼlon qilganida[28] Podolyak tvitterda shunday deb yozdi: „Cynics Wizz Air ukrainaliklarning qonini hidlamaslikka qaror qildi, lekin Moskva reyslaridan keladigan rus rubllari hidi yoqimliroq. Koʻp oʻtmay, ular vahshiylarni qoʻllab-quvvatlash foyda emas, balki yoʻq qilingan obroʻ-eʼtibor ekanligini tushunishadi“[29].

2022-yil 24-avgustda Ukraina oʻzining oʻttiz bir yilligi va bosqin boshlanganidan beri oltinchi oyni nishonladi. Podolyak Belarusning munozarali prezidenti va Rossiyaning ashaddiy tarafdori Aleksandr Lukashenkoning „tabrik“ xabarini rad etdi[30]. Podolyak Lukashenkoning xabarini Belarusning Ukrainaga qilingan hujumlarda jiddiy ishtirok etganini hisobga olib, beadablik va samimiyatsizlik deb atadi va „qonga botgan masxarabozlik qayd etilgani va yomon oqibatlarga olib kelishini“ taʼkidladi[31][32].

Tan olish

[tahrir | manbasini tahrirlash]

2020-yil dekabr holatiga koʻra, Focus jurnalining 100 ta eng nufuzli ukrainaliklar reytingida Podolyak uchinchi oʻrinni egalladi[33].

Manbalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
  1. ↑ „Mykhailo Podolyak on the Russian invasion: Russian troops have not gained any operational and tactical advantage in Ukraine“. president.gov.ua. Office of the President of Ukraine (2022-yil 26-fevral). 2022-yil 16-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 16-mart.
  2. ↑ „У главы Офиса президента — новый консультант. Он был оппозиционером в Беларуси, провластным журналистом при Януковиче, а теперь решает кризисы во власти. Большой профайл Михаила Подоляка“.
  3. ↑ Starr. „Ukrainian president clarifies ironic claim that Russian attack Wednesday“ (en-US). The Jerusalem Post. 2022-yil 25-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  4. ↑ Moore. „US shifts Ukraine embassy out of Kiev as Zelensky confirms invasion warning“ (en-US). New York Post (2022-yil 14-fevral). 2022-yil 24-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 25-fevral.
  5. ↑ Maria Zhartovska, Oksana Kovalenko. „У главы Офиса президента — новый консультант. Он был оппозиционером в Беларуси, провластным журналистом при Януковиче, а теперь решает кризисы во власти. Большой профайл Михаила Подоляка“ (ru). babel.ua. Babel (2020-yil 23-aprel). 2021-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  6. ↑ Podolyak Mixail Mixaylovich [Podolyak, Mikhail Mikhailovich] — lb.ua
  7. ↑ 7,0 7,1 Mixail Podolyak — ot kritika vlastey do oblichitelya Milinkevicha [Mykhailo Podolyak: from government criticist to exposer of Milinkevich] — Salidarnasts, 05.03.2022
  8. ↑ Gubarevich: Podolyak „vilivaet gryaz“ na Milinkevicha po zakazu RF [Hubarevič: Podolyak Denigrates Milinkievič Following Orders from Moscow] — Telegraf.news, 27 May 2009
  9. ↑ Yury Svyrko. „Із Білорусі депортували журналіста-українця“ (uk). radiosvoboda.org. Radio Free Europe/Radio Liberty (2004-yil 21-iyun). 2021-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  10. ↑ Maryana Mygal. „Редактор "Української газети" Михайло Подоляк: "Свої джерела інформації я ніколи не розкриваю"“ (uk). khpg.org. Kharkiv Human Rights Protection Group (2005-yil 19-iyul). 2021-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  11. ↑ Юрий Свирко. „Отруєння Ющенка“ (uk). radiosvoboda.org. Радио Свобода (2005-yil 23-iyun). 2021-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 3-sentyabr.
  12. ↑ „Генеральна прокуратура України викликала на допит як свiдка у справi про отруєння президента України Вiктора Ющенка головного редактора „Української газет“и Михайла Подоляка“ (uk). radiosvoboda.org. Радио Свобода (2005-yil 23-iyun). 2021-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2021-yil 3-sentyabr.
  13. ↑ Svitlana Ostapa. „Михаил Подоляк: СМИ в президентских пулах должны быть лояльны к главе государства“. detector.media. Detector media (2012-yil 21-may). 2021-yil 28-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  14. ↑ Kristina Berdynskykh. „У главы ОП Андрея Ермака появился антикризисный советник. НВ узнал, о ком идёт речь“. nv.ua. NV (2020-yil 10-aprel). 2022-yil 14-fevralda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  15. ↑ Соня Лукашова, Роман Кравец. „Политтехнолог Банковой: Зеленский больше, чем видосики. Он – президент страны“. pravda.com.ua. Ukrayinska Pravda (2020-yil 12-noyabr). 2021-yil 23-iyulda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.
  16. ↑ „Briefing by Mykhailo Podolyak, Advisor to the Head of the President's Office, and Denis Shmygal, Prime Minister of Ukraine“. Front News Ukraine (2022-yil 25-fevral). 2022-yil 3-aprelda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  17. ↑ „Our position at the negotiations is quite specific - legally verified security guarantees; ceasefire; withdrawal of Russian troops. This is possible only with a direct dialogue between the heads of Ukraine and the Russian Federation“ (2022-yil 16-mart). 2022-yil 20-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  18. ↑ Daryna Krasnolutska. „Russia Peace Talks May Last Several Weeks, Kyiv Negotiator Says“. bloomberg.com. Bloomberg (2022-yil 18-mart). 2022-yil 21-martda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  19. ↑ Abdülkerimov, Bahtiyar. „Ukrainian negotiator says talks with Russia have become more complicated“. Anadolu Agency (2022-yil 19-aprel). 2022-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  20. ↑ „Russia-Ukraine War: Ukrainian advisor Mykhailo Podolyak rules out ceasefire with Russia“. Bennett, Coleman & Company Limited. Times Now (2022-yil 22-may). 2022-yil 22-mayda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  21. ↑ „Ukrainian casualties: Kyiv losing up to 200 troops a day - Zelensky aide“. BBC (2022-yil 9-iyun). 2022-yil 12-iyunda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  22. ↑ Perelman, Marc. „Zelensky adviser: Ukraine can win war in '3 to 6 months' if it gets heavy weapons soon“. France24 (2022-yil 17-iyun). 2022-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  23. ↑ „Podolyak: Impossible to return to Istanbul communiqué“. Ukrinform (2022-yil 9-avgust). 2022-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  24. ↑ Cole, Brendan. „How Russia-Ukraine Peace Talks Would Go, According to Zelensky's Adviser“. NEWSWEEK DIGITAL LLC (2022-yil 9-avgust). 2022-yil 23-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  25. ↑ „Mykhailo Podolyak: If at least one point of conflict with Russia remains, it will be an unfinished war“. The Odessa Journal (2022-yil 10-avgust). 2022-yil 21-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  26. ↑ Sabbagh, Dan; Harding, Luke. „Ukraine aiming to create chaos within Russian forces, Zelenskiy adviser says“. Guardian News & Media Limited (2022-yil 16-avgust). 2022-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  27. ↑ Hirko, Viktoriia. „A game of "Russian roulette" with a fatal ending for all: Podolyak on negotiations with Russia“. Факти ICTV (2022-yil 19-avgust).
  28. ↑ „Wizz Air to resume flights from UAE to Russia in October“ (en). reuters.com. Reuters (2022-yil 8-avgust). 2022-yil 8-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 8-avgust.
  29. ↑ „Podolyak: European companies must understand that working with Russia is 'suicide' for business“. The Kyiv Independent (2022-yil 20-avgust). 2022-yil 24-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 24-avgust.
  30. ↑ „Exiled leader calls weekend of protests in Belarus“ (2020-yil 14-avgust).

    „Golos platform presents the final report on the presidential election“ (2020-yil 20-avgust).

    „EU rejects Lukashenko inauguration as illegitimate“ (2020-yil 24-sentyabr). 2020-yil 7-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2023-yil 8-aprel.

    „Britain and Canada impose sanctions on Belarus leader Lukashenko“ (2020-yil 29-sentyabr).

    „OSCE Report on the Presidential Elections 2020 in Belarus“ (2020-yil 29-oktyabr).

    „Belarus protesters battered, bruised but defiant after 100 days“ (2020-yil 17-noyabr).
  31. ↑ Roche. „Belarus' Lukashenko, Putin's Ally, Congratulates Ukraine on Independence Day“. Newsweek (2022-yil 24-avgust). Qaraldi: 2022-yil 25-avgust.
  32. ↑ McFall. „Ukraine rejects congratulatory message from Belarus on its Independence Day as 'blood-soaked clowning'“. Fox News (2022-yil 24-avgust). Qaraldi: 2022-yil 25-avgust.
  33. ↑ „#3 Михаил Подоляк в рейтинге "Время миньонов. 100 самых влиятельных украинцев по версии журнала Фокус"“. focus.ua. Focus (2020-yil 14-dekabr). 2021-yil 3-sentyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2022-yil 10-mart.

Havolalar

[tahrir | manbasini tahrirlash]
"https://uz.wikipedia.org/w/index.php?title=Mykhailo_Podolyak&oldid=3981520" dan olindi