Mario Draghi

Vikipediya, ochiq ensiklopediya
Mario Draghi
Mario Draghi 2021 (cropped).jpg
Ovale Presidenza Consiglio.svg
 Italiya Bosh vaziri
Flag of the Prime Minister of Italy.svg
 
Mansab davri
2019-yildan — 2022-yilgacha
Oʻtmishdoshi Giuseppe Conte
Vorisi Giorgia Meloni
Shaxsiy maʼlumotlari
Tavalludi 3-sentyabr 1947-yil (1947-09-03) (75 yosh)
Italiya bayrogʻi Italiya ,Rim
Mukofotlari Italiya Respublikasi oldidagi xizmatlari uchun katta xochli ordeni
Imzosi

Mario Draghi (talaffuzi: Mario Dragi) — Italiya iqtisodchisi, mamlakat bosh vaziri (2019-2022). Yevropa Markaziy Banki prezidenti (2011-2019)[1].

Italiyada akademik iqtisodchi sifatida uzoq muddatli faoliyatidan soʻng, Dragi 1980-yillar davomida Vashingtonda Jahon bankida ishladi va 1991-yilda Italiya Gʻaznachiligining Bosh direktori boʻlish uchun Rimga qaytib keldi. Oʻn yildan soʻng bu lavozimni tark etib, Goldman Sachsga ishga kirdi va 2006-yilda Italiya banki raisi etib tayinlangunga qadar ishladi. Uning faoliyati 2008-yilgi Buyuk turgʻunlik davriga toʻgʻri keldi va shu davrda Moliyaviy barqarorlik forumi oʻrnini bosgan global standart oʻrnatuvchi Moliyaviy barqarorlik kengashining birinchi raisi etib saylandi.

2011-yilda Yevropa Kengashi tomonidan bank prezidenti lavozimiga tayinlanganidan keyin barcha lavozimlarni tark etdi. Yevrozona inqirozi paytida institutga rahbarlik qilgan va yevroning barbod boʻlishiga yoʻl qoʻymaslik uchun „nima kerak boʻlsa ham“ qilishga tayyorligini aytgani bilan mashhur boʻlgan[2][3]. 2014-yilda Dragi Forbes tomonidan dunyodagi eng kuchli sakkizinchi shaxs sifatida qayd etilgan. 2015-yilda Fortune jurnali uni dunyodagi „ikkinchi eng buyuk lider“ deb eʼlon qildi[4]. "Time 100" roʻyxatida uch marta roʻyxatga kiritilgan yagona italiyalik hisoblanadi[5]. 2019-yilda Paul Krugman uni „zamonaviy davrning eng buyuk bankiri“ deb taʼriflagan[6]. Oʻzining pul-kredit siyosati tufayli Yevropadagi qarz inqirozi davrida „yevroning qutqaruvchisi“ deb hisoblanadi[7][8][9]. Baʼzi ommaviy axborot vositalari tomonidan Super Mario laqabini oldi, bu taxallus bank prezidenti boʻlgan davrida mashhur boʻlgan, koʻplab manbalar uni Yevrozona inqiroziga qarshi kurashda muhim rol oʻynagan deb hisoblashgan[10][11].

Dragining ECB prezidenti sifatidagi muddati 2019-yilda tugagach, dastlab shaxsiy hayotga qaytdi. 2021-yil 3-fevralda, Italiyada COVID-19 pandemiyasi davrida Dragi prezident Sergio Mattarella tomonidan Juzeppe Konte isteʼfoga chiqqanidan soʻng milliy birlik hukumatini (Dragi Vazirlar Mahkamasi) tuzishga taklif qildi[12][13][14]. Liga (Lega), Besh yulduz harakati (M5S), Demokratik partiya (PD) va Forza Italia (FI) kabi partiyalar bilan muvaffaqiyatli muzokaralardan soʻng, Dragi 11-fevralda Bosh vazir sifatida qasamyod qildi[15][16]. Dragi bosh vazirlik davrida Italiyada oʻtkazilgan ijtimoiy soʻrovlarda yuqori baholangan. Birinchi yil oxirida Politico Europe uni Yevropadagi eng qudratli shaxs deb eʼtirof etdi va The Economist jurnali Italiyani „Yil mamlakati“ deb eʼlon qildi va Dragining yetakchiligini uning misolida markaziy deb taʼkidladi[17][18].

2022-yil 14-iyulda M5S energiya inqirozini bartaraf etish uchun iqtisodiy rag‘batlantirish to‘g‘risidagi farmon yuzasidan Dragi koalitsion hukumatini qo‘llab-quvvatlashni bekor qildi. Oʻsha kuni, asosan, ishonch ovozini qoʻlga kiritganiga qaramay, Dragi bosh vazirlikdan isteʼfoga chiqishini eʼlon qildi. Bu prezident Mattarella tomonidan rad etildi[19]. 21-iyul kuni Draghi M5S, Lega va FI ning olib qo‘yilgani sababli ishonch ovozi mutlaq ko‘pchilik ovoz bilan o‘tmagani uchun ikkinchi marta isteʼfoga chiqdi. Oʻsha kuni prezident Mattarella isteʼfoni qabul qildi va Dragi vaqtinchalik bosh vazir lavozimida qoldi[20][21]. Uning oʻrnini 2022-yil 22-oktabrda Giorgia Meloni egalladi[22][23].

Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]

  1. https://www.bancaditalia.it/chi-siamo/storia/governatori-direttori-generali/governatori/mario-draghi/index.html
  2. „'Whatever it takes' – a speech and its implications for the euro area“. www.kfw.de. 26-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 3-fevral 2021-yil.
  3. „Mario Draghi: The euro is irreversible“ (15-iyun 2018-yil). 4-may 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-may 2022-yil.
  4. „Mario Draghi“ (en). Fortune. Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  5. „Mario Draghi temperatura i 100 di "Time" (per la terza volta): unico italiano“ (it). Corriere della Sera (15-sentabr 2021-yil). Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  6. Krugman, Paul. „Opinion | After Draghi (Wonkish)“. The New York Times (24-may 2019-yil). Qaraldi: 24-oktabr 2019-yil.
  7. Johnson, Miles. „Mario Draghi: the euro's saviour called to serve Italy“. Financial Times (5-fevral 2021-yil). Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  8. „Il saluto del salvatore dell'euro – MilanoFinanza.it“ (it). MF Milano Finanza (25-oktabr 2019-yil). Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  9. „Mario Draghi, eurozone saviour, now called to Italy's side“ (en). France 24 (3-fevral 2021-yil). Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  10. „Draghi, dal liceo a Roma alla guida della Bce: la storia di SuperMario“ (it). Sky TG24. Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  11. „'Super' Mario Draghi sworn in as Italy's new PM – can he save its economy like he saved the euro?“ (en). Sky News. Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  12. „Mattarella invites Draghi to form a new government“ (2-fevral 2021-yil). 2-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 2-fevral 2021-yil.
  13. Johnson. „Mario Draghi accepts mandate to form new Italian government“. Financial Times (3-fevral 2021-yil). 3-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 4-fevral 2021-yil.
  14. Horowitz, Jason. „A Giant of Europe Prepares to Head Italy's New Unity Government“ (en-US). The New York Times (12-fevral 2021-yil). Qaraldi: 14-fevral 2021-yil.
  15. „Mario Draghi sworn in as prime minister of Italy“ (en). The Guardian (13-fevral 2021-yil). 13-fevral 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 11-fevral 2021-yil.
  16. Giuffrida. „Mario Draghi's new government to be sworn in on Saturday“. The Guardian (12-fevral 2021-yil). 19-aprel 2021-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 14-fevral 2021-yil.
  17. „POLITICO 28: Class of 2022“. POLITICO (6-iyul 2021-yil). Qaraldi: 6-yanvar 2022-yil.
  18. „The Economist crowns Italy 'Country of the Year'“ (16-dekabr 2021-yil). 6-fevral 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 23-mart 2022-yil.
  19. Harlan, Chico. „Italian Prime Minister Mario Draghi says he'll resign, government faces collapse“. The Washington Post (14-iyul 2022-yil). Qaraldi: 14-iyul 2022-yil.
  20. „Draghi si è dimesso, il presidente Mattarella ha sciolto le Camere: l'Italia al voto il 25 settembre“. 21-iyul 2022-yilda asl nusxadan arxivlandi. Qaraldi: 21-iyul 2022-yil.
  21. Prima il messaggio alla Camera, poi Draghi si dimette al Quirinale Webarxiv andozasida xato: |url= qiymatini tekshiring. Boʻsh., Il Sole 24 Ore
  22. „Il governo Meloni giurerà domani mattina al Quirinale“ (it). RAI (21-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 21-oktabr 2022-yil.
  23. „Nuovo governo, le news. Meloni accetta l'incarico, domani alle 10 il giuramento“ (it). Sky TG24 (21-oktabr 2022-yil). Qaraldi: 21-oktabr 2022-yil.