Mariya Goroxovskaya
| Shaxsiy maʼlumot | |||
|---|---|---|---|
| Toʻliq ismi | Мария Кондратьевна Гороховская | ||
| Tavallud sanasi | 1921-yil 7-iyul | ||
| Tavallud joyi | Yevpatoriya, Tavrida gubernatorligi, RSFSR | ||
| Vafot sanasi | 2001-yil 7-iyul | ||
| Vafot joyi |
Tel-Aviv,  Isroil | ||
| Klub |
"Petrel" Iskra (Leningrad) / „Quruvchi“ (Xarkov) | ||
Mariya Kondratievna Goroxovskaya (1921-yil 17-oktabr, Yevpatoriya — 2001-yil 7-iyul, Tel-Aviv) — sovet gimnastikachisi, shaxsiy chempionatda birinchi Olimpiya chempioni. Bitta Olimpiadada ayol tomonidan qoʻlga kiritilgan eng koʻp medallar (etti) sohibi (avstraliyalik suzuvchi Emma MakKeon Goroxovskayaning 2021-yildagi yutugʻini takrorladi). U 30 yoshida Olimpiya chempioni boʻldi, bu boshqa barcha mutlaq Olimpiya chempionlarining yoshidan oshadi. 1954-yilda jamoaviy chempionatda jahon chempioni, SSSRning koʻp karra chempioni. SSSRda xizmat koʻrsatgan sport ustasi (1952). Xalqaro toifali sudya (1964).
Biografiyasi[tahrir | manbasini tahrirlash]
Yevpatoriyada tugʻilgan, kelib chiqishi yahudiy. Feodosiya jismoniy tarbiya kollejini tamomlagan. 1941-yilda u Leningrad jismoniy tarbiya institutiga oʻqishga kirdi. Leningrad blokadasining boshida u kasalxonada ishlagan, keyin Qozogʻistonga evakuatsiya qilingan. Urushdan keyin u Leningradga qaytib keldi va u yerda P.F.Lesgaf nomindagi Leningrad davlat jismoniy tarbiya institutini tamomladi. Dastlab u Leningradda LGIFK boʻlimida mashq qildi, „Burevestnik“ sport majmuasida oʻynadi. Keyin u Xarkovga koʻchib oʻtdi,Xarkovning „Stroitel“ sport klubida oʻynadi. Sport karerasini tugatgandan soʻng, u Yevpatoriyaga joʻnadi va bolalar murabbiyi boʻlib ishladi, shuningdek, Yevpatoriya jismoniy tarbiya kollejida dars berdi.
1948-yilda LGIFKda oʻqiyotganda ham u muvozanat nurlari musobaqasida badiiy gimnastika boʻyicha SSSR chempioni boʻldi. Kelajakda u yana 10 marta SSSR chempioni boʻldi, ikki marta (1951 va 1952-yillarda) mutlaq chempionatda.
1952-yilda SSSR terma jamoasi birinchi marta Olimpiya oʻyinlarida qatnashdi. Shu bilan birga,Olimpiya oʻyinlari tarixida birinchi marta mutlaq chempion unvoni oʻynadi. Mariya Goroxovskaya SSSR jamoasi bilan birgalikda Olimpiadaning mutlaq chempioni boʻldi-jamoaviy chempionatda chempion, barcha toʻrtta apparatda kumush medallarni qoʻlga kiritdi, shuningdek, jamoa bilan birgalikda ob’ekt bilan jamoaviy mashqlarda kumush medalni qoʻlga kiritdi. U disk uloqtiruvchi Nina Romashkovadan biroz kechroq oltin medalni qoʻlga kiritdi.Ushbu medal SSSR tarixidagi ayollar uchun Olimpiya oʻyinlaridagi ikkinchi medal edi. Mariya Goroxovskaya hali ham bitta Olimpiya oʻyinlarida (etti) ayol tomonidan qoʻlga kiritilgan eng koʻp medallarning egasi boʻlib qolmoqda, shuningdek, oʻzining chiqish paytidagi barcha mutlaq Olimpiya chempionlarining eng keksasi (30 yosh).[1]
1954-yilda Mariya Goroxovskaya jahon chempionatida qatnashib, jamoaviy chempionatda oltin medalni va polda mashq qilishda bronza medalini qoʻlga kiritdi. Shundan soʻng u katta sportni tark etdi.
U 1977-yildan Yevpatoriyada murabbiy boʻlib ishlagan. 1990-yilda u Isroilga hijrat qildi va u yerda 2001-yilda vafotigacha Agnes Keleti bilan bolalarni tarbiyalagan.
1991-yilda u Xalqaro yahudiy sport shon-shuhrat zaliga kiritildi.
Mukofotlar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Mehnat Qizil Bayroq ordeni (27.04.1957)
Natijalar[2][tahrir | manbasini tahrirlash]
| Yil | Chempionat | Mutlaq | Buyruq | Vault | barlar | Jurnal | Zamin mashqlari | Uzuklar | ustun |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1947-yil | SSSR chempionati | 2 | |||||||
| 1948-yil | SSSR chempionati | 2 | bitta | ||||||
| 1949-yil | SSSR chempionati | 3 | 3 | 2 | bitta | ||||
| 1950-yil | SSSR chempionati | 2 | 3 | 3 | 3 | bitta | |||
| 1951-yil | SSSR chempionati | bitta | 3 | 2 | bitta | ||||
| 1952-yil | SSSR chempionati | bitta | 3 | bitta | 2 | bitta | |||
| 1953-yil | SSSR chempionati | bitta | |||||||
| 1954-yil | Jahon chempionati | bitta | 3 | ||||||
| SSSR chempionati | 2 | bitta |
Xotira[tahrir | manbasini tahrirlash]
2017-yil 14-iyunda Sport saroyi binosida taxtasida Yevpatoriyada M.K.Goroxovskayaga yodgorlik lavhasi ochildi.[3]
Manbalar[tahrir | manbasini tahrirlash]
- ↑ Gigi Khaback Farid. „The Oldest (Age) Olympic All Around Champions - WOGymnastika“ (inglizcha). WOGymnastika (5-noyabr 2013-yil). 4-yanvar 2018-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 3-yanvar 2018-yil.
- ↑ „Gymn Forum“. 27-iyul 2011-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 26-may 2009-yil.
- ↑ „Евпаторийский Городской Совет“. 5-may 2021-yilda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 1-may 2018-yil.